GEMENGDE BERICHTEN.
BUITENLAND.
lil een aardrijkskundig boek, getiteld de Wereld-
deelen uitgegeven door den heer van den Berg»
leeraar aan de H. B. school te 's-Hage, vindt men
op bl. 214 onderstaande beschouwingen ten beste
gegeven
In Frankrijk neemt het cijfer der bevolking veel
langzamer toe dan in eenig ander land van Europa,
ja, zelfs is in de laatste jaren eenige achteruitgang
waar te nemen. Dit verschijnsel is echter volstrekt
geen bewijs van verval veeleer pleit het voor den
hoogen trap, lot welken de Fransche natie gestegen
is. Zij toch is reeds genaderd tot op die grens, waar
evenwicht bestaat tusschen het cijfer der bevolking
en de middelen van bestaan, die het land aanbiedt.
En die grens wordt eerst dan bereikt, wanneer het
volk gekomen is tot een hoogen trap van ontwikkeling.
In de overige landen van Europa stijgt het bevolkings
cijfer nog voortdurend, maar liet is een feit, dat dit
langzamer gaat, naarmate de volken op de baan der
ontwikkeling voortschrijden,
Het schijnt dus zóóver reeds gekomen, dat dooi'
onderwijzers der jeugd, openlijk in boeken, die hun
nen leerlingen in handen komen, de bevolkingsleer
van het moderne Malthusianisme en de moraal van
van Houten wordt verdedigd! Dat de bevolking
in Frankrijk stationair blijft of achteruit gaat, ligt
aan »de hoogere ontwikkeling" van het Fransche
volk. Ieder, die de ware oorzaken kent, welke dien
stilstand ten gevolge hebben, ieder die ook maar
eenigermate bekend is met de zedelijke en maat
schappelijke kwalen, welke als een kanker knagen
aan bet volksleven in Frankrijk, moet gruwen van
eene theorie, welke dien toestand van heidensch
zedenbederf als hooger stadium van ontwikkeling
durft aanprijzen.
Dat uit Duitschland en Engeland jaarlijks dui
zenden landverhuizers een ander vaderland gaan op
zoeken, noemt de heer van den Berg elders een
teeken 'van geringere beschaving. De ware, de
»echte" beschaving, zooals die in Frankrijk wordt aan
getroffen, maakt landverhuizing overbodig >De be
volking en ontginning der maagdelijke streken in
Amerika en Atrika, roept de schrijver van het in
gezonden artikel uit, zijn dus vruchten van onbe
schaafdheid
iurb, School tu £emi ;a.
Beroepen tot predikant bij de C. G. G. te Beet
gum (classis Franeker) ds. D. de Pré te Goes.
Ds. L. Tobi, predikant bij de C. G. G. te
Tholen is als zoodanig beroepen te Naaldwijk.
Beroepen tot predikant bij de Ned. Herv.
gemeente te Zeikern, ds. Ulfers, predikant teHeer-
Abts en Sinontskerke.
Z. D. H. de Vorst vau Wakleck-Pyrmont met
gezin en talrijk gevolg, arriveerden Zaterdag avond
op hunne reis naar Windsor te Middelburg.
Een talrijke menigte wachtte de vorstelijke be
zoekers op, en gaf door een luid -hoera" of het
zingen van een couplet uit ons volkslied hare
ingenomenheid te kennen met hcj bezoek van den
vader en de moeder van onzo Koningin.
Voor liet hotel waar de reizigers afstapten werd
herhaaldelijk Bengaalseh vuur ontstoken.
De vorstin-mocder von Wied is uit Neuwied
in het Anukl-IIotel aangekomen.
Het bestuur der Goessehe Sociëteit van »Onge-
nuchten vrij" heeft besloten do lokalen en den tuin der
sociëteit voor de aanstaande tentoonstelling beschik
baar te stellen.
Uit hot land van Ca lzand zal een adres aan
de Provinciale Staten van Zeeland worden gezonden
houdende verzoek tot opheffing der bepalingen die het
verkeer, per as op de Provinciale wegen belemmerden.
Deinkomsten van den Goessehen polder bedroegen
over 18S1S2 weder zooveel meer dan de uitgaven,
dat aan de eigenaren der schotbare gronden eene
uitkeering van f 5 per hectare over het dienstjaar
gedaan werd. Dijkgesehot werd niet geheven.
De vereeniging tot verkondiging van het
Evangelie aan Scandinavische zeelieden, te Bergen
in Noorwegen, die tot dat doeleinde in de voor.
naamste zeehavens kerken sticht, heeft gisteren te
Amsterdam aan de Prins Hendrikkade 116 haar
kerkgebouw met veel plechtigheid geopend. De
verschillende geestelijken der vereeniging waren tot
de godsdienstoefening daarheen gekomen.
De koningin van Zweden, begeleid door den
consul en voorgegaan door den proost, woonde den
dienst bij.
Aan de kerk is een leeszaal verbonden, waar
zeelieden zich den avond ten nutte kunnen maken.
Reeds ter loops hebben we in ons vorig nommer
het overlijden gemeld van den Engelschen hoog
leeraar Darwin, een man wiens naam door de
geheele beschaafde wereld bekend is. Darwin was
een geleerde wiens leer bij velen gold als de ein
delijk ontdekte steen der wijzen, de ander vond in
zijn leer de diepste vernedering van het mensehelijk
geslacht, en eene miskenning der Goddelijke al
macht. Zijn hoofdwerk waarin de overledene zijn
leer heeft ontvouwd, handelt»over het ontstaan der
soorten door natuurlijke teeltkeuze
Plant, dier en mensch dit was in hoofdzaak
zijn leer zijn ontstaan uit éeu enkelen oorspron-
kelijken vorm. De strijd om het bestaan en de voor
keur bij het paren hebben de splitsing in soorten
gevormd en de eigenschappen bepaald.
Rondom dit zijn hoofdwerk heeft hij tal van
andere werken gegroepeerd, ter toelichting of ver
dediging van deze stelling, die in vele talen ver
taald, en nog steeds misschien nog lang na
zijn dood de mannen der wetenschap verdeelen.
Het Engelsche Parlement rust, maar in den
boezem der natie brengt, de nood der tijden meer
en meer verdeeldheid.
Een Hollander die dezer dagen Engeland be
zoekt schrijft
:>De toestand in Ierland en de middelen door de
regeering aangewend, hu ten derden keer, om door
krasse maatregelen oud onrecht te herstellen, wekt
zulk een vurigen hartstocht onder de Toiy-land-
eigenaars, omdat ze zeer wel beseffen dat na Ierland
Engeland" aan de beurt is. Ik lieb eenige dagen in
het midden van Engeland doorgebracht en heb
landeigenaars uit alle deelen van het rijk ge
sproken. Wat ze zeggen is een herhaling van de
zelfde klacht. De pachters zijn bitter ontevreden
honderden pachthoeven liggen braak en kunnen
niet verhuurd wordenvele inkomens zijn tot een
vierde teruggebracht, enz. enz.
De mededinging van? Amerika, Rusland en
Britsch Indië dreef dc graanprijzen omlaag en elke
meuwe uitvinding bijna veroorzaakt, door het ver
voer sneller en goedkooper te maken, dat de taak
der Engelsche boeren moeielijker wordt.
Vele geestelijken der staatskerk, rectors van
dorpsgemeenten zijn in een wanhopenden toestand.
Ze krijgen hun inkomsten uit landerijen, die aan
de dorpskerk behooren en die ze verpachten. Uit
den aard der zaak zijn ze de slechtst mogelijke
landheeren. Ze beschikken alleen over hun inkom
sten voor een onzekeren tijd, bezitten geen kapitaal,
kunnen het land niet draineeren, geen schuren op
richten en boerderijen verbeteren en moeten er van
hiilen wat ze kuunen om te leven. Zeer vele dezer
predikanten kimnen geen pachter verkrijgen, en een
paar hunner vertelden mij, dat ze in plaats van
hun nominaal inkomen van zes- of zevenhonderd
pond sterling te ontvangen, tweehonderd pond per
jaar hadden uitgegeven voor hun land gedurende
de laatste jaren, want armenbelasting en andere
belastingen drukken den landeigenaar, onverschillig
of bij inkomsten geniet of niet, op bijna onduld
bare wijze.
Vele der groote landeigenaars slaan de verzenen
tegen de prikkels en handelen zoo koppig en dwars
als waren ze ontzind. Er zijn groote landeigenaars,
die pachters, wier vooroudei's een paar honderd jaar
dezelfde hoeve bewoond eu altijd pacht betaald
hebben, van him boederij jagen, nu ze de zware
pacht van vroeger niet betalen kunnen. Ze worden
niet schadeloos gesteld voor al de verbeteringen
door hen bekostigd,, en als ze veijaagd zijn, wordt
aan andere pachters de hoeve gegund voor de helft
of twee derden der oude pacht. Waarom den vroe
geren landbouwers op deze voorwaarde de pacht'
niet verlengd werd is niet te beseffen door lieden
die gezond verstand aan een goed hart paren. Het j
Engelsche eerstgeboorterecht en de Engelsche land
wetten zijn onmogelijk geworden in het overbevolkte
land, dat met Amerika heeft mede te dingen, en
indien de Tories zich blijven verstokken kan*een
maatschappelijke omwenteling niet uitblijven. Ze
vreezen dat Gladstone door radicale hervormingen
een geweldigen omkeer in de maatschappij zal willen t
voorkomen, en de ergste haat namelijk die,
welke uit vrees geboren is bezielt hen tegen i.
den ouden staatsman."
Het staatkundig leven in Frankrijk zal tegen
het einde dezer maand weder ontwaken, want dan
hervatten de kamercommissiën, aan welke het i
onderzoek van de voorstellen betreffende het leger
en de staatsbegrooting is opgedragen, haren arbeid.
Nu houdt men zich uitsluitend bezig met den
strijd voor en tegen »neutraal" onderwijs. De bis
schoppen en aartsbisschoppen hebben bij herderlijk
schrijven hunne geloovigen vermaand alleen dan
van de openbare school gebruik te maken, indien
deze katholiek blijft.
Daarmee schijnen de geestelijken voorloopig te-
vreden, en vleien zich dat dit tot de mogelijkheden
zal behooren.
Hoe deerlijk zullen ze zich vergissen
Zeeuwsclie Brieven.
Geachte Redacteur
Men zegt dat in den Duitsch-Franschen oorlog
de schrik om het hart sloeg van de plattelandbe
woners en stedelingen beide, wanneer in liun omtrek
Ulilanen waren gezien. Dezen werden vooruit ge
zonden om het terrein te verkennen; en waar men
ze zag kon men er staat op maken binnen een dag
of wat een heel Duitseh leger te zien.
Daar had men het natuurlijk niet opwant zulk
een heir bracht voor den Franschman niet veel
goeds. Iets dergelijks heeft men tegenwoordig onder
ons, met name op schoolgebied.
De gezondheidscommissiën doen hier te lande
Ulilanendienst, zij verkennen het terreinen waar
men ze te werk ziet, daar bereide men zich veilig
voor op min aangename dingen.
Zoo iets is dezer dagen weer aan de orde. Eenige
weken geleden zond die Commissie eene circulaire
aan de burgemeesters in de provincie Noord-Holland,
met eene heele reeks wagen betrekkelijk de bewaar
scholen in die provincie. Dat ging gelijk van zelf
spreekt weer over ruimte, lucht, licht. Uitnemend!
Maar nota bene werd er van de burgemeesters ook
een antwoord geëischt op de waag, wat de kinderen
er leerden; zoo ook van wien die school uitging,
hetzij van particulieren of van eene corporatie.
Dat achter deze vragen wat -.zit" kan ieder be
vroeden, al heeft hij nu juist niet buitengewoon
veel doorzicht. Wat ter wereld heeft daarmede
eene gezondheidscommissie te maken. Als ze over
leer en wat te gebieden had zou zij ongetwijfeld al
de hoogere burgerscholen opruimen, waar de jongens
zich - bepaald aan hunne gezondheid te kort doen,
indien ze al de massa vakken die gedoceerd worden
willen bijhouden; dat daar de gezondheid op 't
spel staat getuigt ieder onbevooroordeelde al is hij
geen lid van de gezondheidscommissie. Maar die
Commissie doet er niets tegen, zeker dewijl dit hare
macht te boven gaat; daarom is er hier aanleiding
tot de vraagwraarom zij begeert te weten wat er
op de bewaarscholen geleerd wordt. Zou het wellicht
zijn om te weten of er ook Godsdienst geleerd wordt?
Zoo iets zou men nog te eerder gaan denken als men
op die andere vraag let: »van wien de school uit
gaat Is dit ook al een gezondheidskwestie
Maar, zou men kunnen denkenDie vragen
zijn er denkelijk per abuis in gekomenwant
zoo dwaas mag men immers eene geleerde com
missie niet achten dat ze soortgelijke vragen zou
durven doen met het oog op de gezondheid Dat
heb ik destijds uit respect voor zulk een hooggeleerd
collegie ook gedacht. Maar wat gebeurt er Den
4 April verzendt de Comm. uit den geneeskundigen
