Nieuwe
Goesche Courant,
Christelijk -historisch blad voor Zeeland*
BINNENLAND
het
zuiden,
I
w
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag-
ivo.no ten8 are, behalve op Christelijke feestdagen
prijs pe~ drie maanden francof 1,50.
Enkele nommers- 0,05.
UITGAVE VAN
P. 6. WIJ Tl A ie
C. DE JONGE, te Goes.
Prijs der Advertentiën:
Per regel 10 ets.; Familie-berichten van 16
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 6 cents per regel.
Agent voor Dordrecht en Omstreken: de heer H. J. KOKBRTT&G-f'
Naar aanleiding vauMe vermelding in ons No.
881, onder de rubriek Buitenland, van de visite
door »het leger des heils" aan Parijs gebracht, lieeft
de heer Esser van 's Hage ons een opstel van zijne
hand over deze zonderlinge Evangelisten toegezonden.
Gedachtig aan het »hoor beide partijen" laten we
dit opstel hier volgen
Onlangs in Lonnen zijnde bezocht ik eene vergadering
van het pleger desheils* (Salvation-Army) in Exeter Hall.
Het zeer velschillend uordeel over deze beweging op
godsdienstig gebied, gaf mij mede aanleiding om er
heen te gaan.
Dit leger doet Duiten twijfel veel goeds en lean goed
geleid van zeer groote beteekenis worden voor het
Gods rijk. Het doet ook kwaad in zoover het stille
gemoederen, door zijne luidruchtigheid afkeerig maakt
van het christendom. De uitkomst zal moeten leeren
of het uit God is.
Sedert f2 jaren begonnen, mocht het leger des heils
zich verheugen in snellen wasdom.
Het telde in 18S1 niet minder dan 251 stations, met
533 sprekershield 4200 diensten elke week, ruim
200000 in het jaar.
De collecte^op 5 December op 182 stations \v,aar men
's mórgens om 7 ure bidstond hield bedroeg f lOrÓO.
In het geheel gal het leger in 1881 uit een half rail-
liocn gulden en de begrooting van ontvangsten voor
1882 is 1 684000.
Te Claapton in liet N. Oosten in Londen waar de
Heer Booth woont, is nu een weeshuis gekocht, dat men
wenscht in te richten voor de opleiding van vieihon
derd evangelisten te gelijk.
Reeds hebben zich twee duizend aspiranten aange
meld.
In het laatste jaar begon men met bijeenkomsten
met kinderen waaraan 34000 deel namen.
Da geschriften, bijbels en gezangboeken door het le
ger verkocht zijn ongewoon veel in getal.
Men ziet dat gaat alles op groote schaal.
Het leger heeft zich uitgebreid in Amerika en Au
stralië en lieeft twee -ia lions in Parijs.
De tegenstand is soms zeer lievig Niet minder dan
12 lokalen zijn door het volk vernield drie sprekers
zijn half dood geslagen en een brak bij een oploop het
been.
Van den tegenstand in Parijs is veel beweging gemaakt,
doch Mis3 Booth verwon iert zich daar over' volstrekt
niet, vermits de helft van het gehoor uit bekende die
ven en moordenaars bestond, juist het vgfk dat zij
bereiken wil.
En nu de vergadering te Exeter Hall. De zaal voor
500!) menschen was eivol met personen uit de armste
klassen De muziek met Tui ksche trom, bazuinen, violen,
orgel en piano, opwekkend. Er werd met veel geest
drift gezongen. De toespraken waren kort, zeer een
voudig en op den man af.
Men zag sterke mannen uit wier oogen meer dan
één traan vloeide. Het oogenbbk waarop deze groote
menigte van meer dan 5'X)0 menschen meest man
nen opstond en inet de opgeheven rechterhand het
lied zong ,/ik ben de uwe Heer*, was inderdaad aan
grijpend.
Dit is zeker, dat niemand kan afkeuren, eene krach
tige poging, om op d n meest aan wereldsch genot
gewijden dag, zooais in Engeland, de ,Boxitigday*,
in het midden van Londen, duizenden te vergaderen
rondom Gods Woord.
Wat men afkeurt is dat deze mannen en vrouwen
militaire uitdrukkingen,^vaandels en luidruchtige mu
ziek gebruiken.
Maar de Heer zelf wordt in de Schrift een krijgsman
genoemd en de profeten scholen in Samuels tijd, ge
bruikten trommelen, pijpen en luiten, en de Geest dis
Herren dwong Saul om onder dezen hoop profeten die
met deze luidruchtige muziek den heuvel afkwamen
te profetceren.
Het schijnt «lat dit leger iets heeft van een bazuin
•met groot geluid, tot verzameling van uitverkorenen.
Mevrouw Buoth heeft in Mildmay Park voor de edel
ste geloovigen vun Londen de Salvation Army ver
dedigd, vooral op dezen grond, dat aè-le tot dusver
beproefde middelen om de volksmassa onder den in
vloed van het evangelie te brengen zijn mislukt, wat
van den geweldigen aanval, die dit leger beproeft, tot
dusverre niet kan gezegd worden. Zij zegt: kom en
wij zullen a niet honderden, maor duizenden tooi.en,
die zich aanvankelijk onder,de banier des ltrnises
scharen.
Dit is zeker dat de geheqle familie Booth, dagen
en nachten wijdt aan de redding van het meest ver
lorene en die familie behoort tot die soort van
menschen die in Amsterdam op' de Heerengrficht en in
den Haag in 't Voorhout wonen. Zij zijn sedert vele
jaren bekend als behoorenue tot de u.eest beschaafde
en buste christenen
Een beslist oordeel heb ik over deze beweging niet
doch mijn eindindruk is deze,'dat ik dezelve lievei zou
steunen, dffcn bestrijden.
Tol bestrijden zou ik den moed missen, ziende de
^wezenlijke zelfverloochening van hen, die de beweging
leiden.*
Wij wenschen ons allerminst het recht aante-
matigen eene beweging die we slechts van hooren
zeggen kennen te oordeelen jammer dat ons evenwel
het orgaan ontbreekt om-van de beweging dooreen
schore in uniform gestoken dames met vaandels
en een soort ketelmuziek voorop een andere dan
de belachelijke zijde te zien.
Welk een verschil tusschen het Christendom
van onze dagen met zijn statistiek van bijeenkom
sten en hoorders, van den diensttijd en philantropie,
alsof het. succes tevens zegen ware, en dien grooten
hoofdtrek in het karakter van den Heiland dei-
wereld, die zich zijn gansche leven niet verloochen
de, en dien ons de Profeet Jezaja zoo schoon
teeken in de bekende woorden
»Hij zal niet schreeuwen, noch zijn stem verheffen
of op de straat doen hooren. Het gekrookte riet
zal Hij niet verbreken en de rookende vlaswiek zal
Hij niet uitblusschen."
De heer H. Pierson te Zetten wijst in de Stan,
daard van heden op 'een bezwaar voor de opleiding
van vele jongelieden,» dat eerst langzamerhand zal
worden gevoeld.
Er is door de schoolwet van 1878 voor
geschreven dat voortaan geen acten voor
Fransch, Engelsch of Duitsch mogen worden
gegeven, tenzij men eerst den hoofdonderwijzersrang
heeft verkregen; en dit laatste weder is niet moge
lijk, of men moet eerst twee jaar als hulponderwij
zer werkzaam geweest zijn op een lagere school,
wanneer men althans niet op een Rijkskweekschool
den cursus voor het hoofdonderwijzers-examen heeft
bijgewoond.
Oppervlakkig zou meu zeggen, dat die bepaling
zoo kwaad niet was. Immers, het is toch wel goed.
dat men eerst zijn eigen taal ter dege leert kennen
en eerst daarna in vreemde talen onderwijs mag
geven. Ja, men zal allicht meenen, dat die bepaling
zeer heilzaam mag heeten, aangezien er niemand
door belemmerd wordt, ter meer omdat men reeds-
op 20jarigen leeftijd de hoofdonderwijzersacte kan
halen.
Doch in de practijk wordt het ganse h wat anders.
Neem aan, dat iemand op ISjarigen leeftijd de hulp-
onderwijzersacte heeft verkregen. Hij wil gaame
Fransch, Engelsch en Duitsch doen en dan zich
verbinden aan een school voor meer uitgebreid
lager onderwijs. Doch nu moet hij beginnen met
hoofdonderwijzer te worden. Daartoe is het noodig,
dat hij zich aan een lagere school verbindt. Aan
een school voor meer uitgebreid lager onderwijs is
hij niet te gebruiken, want hij mag%iet eens les
geven in de beginselen der algemeene geschiedenis,
die vroeger bij het hulpcnderwijzersoxamen werden
gerekend doch nu daarvan zijn uitgeslotenen
het spreekt van zelf, dat een Fransche school
zonder algemeene geschiedenis een ondenkbaarheid
moet heeten.
Hem blijft dus niets anders over dan de eigen
lijke lagere school. Hij kan, daaraan verbonden, nu
geen gelegenheid vinden, om zich In de talen te
bekwamen dan alleen door privaatlessen4 te nemen.
Het gevolg zal zijn, dat hij eerst de'4, talen maar
laat rusten. Den ganschen dag onderwijs gevende,
blijft hem weinig tijd over voor eigen studie en hij
moet dus beginnen met zijn hoofdonJerwijzers-
examen. Werkt hij hard, dan kan hij in twee jaar
zich daarvoor bekwamen, maar dit zal hooge uit
zondering zijn. De meesten zullen dankbaar zijn,
als zij in drie jaren zich gereed kunnen achten om
het examen te doorstaan. Drie jaren lang hebben
de talen gerust men heeft zijn hoofdonderwij
zersacte, men kan dus, door zijn eischen wat in te
krimpen, aan het hoofd eener school staan het
gevolg zal dus wel in den regel zijn, dat men de
talen laat varen en zich bij de lagere school be
paalt. De gemakkelijkheid om vreemde talen aan
te leeren, wordt er met elk jaar uitstel niet beter
op, de beste gelegenheid heeft men daartoe zonder
twijfel beneden den leeftijd van twintig.
De Fransche school wo*dt op die wijze van de
noodige hulp beroofd.
De ouders zulle u derhalve verplicht worden zich
voor meer uitgebreid lager onderwijs ten behoeve^
hunner kinderen tot de Hoogere Burgerschool te
wenden.
I)e school voor meer uitgebreid lager onder
wijs is evenwel oneindig te verkiezen boven de
Hoogere Burgerschool, en wel allereerst omdat deze
het opvoedend karakter ten eenenmale mist, dat de
eerste vertoont. Een Christelijke Hoogere Burger*