Nieuwe Goesche Courant,
Christ ei ijk" historisch blad voor Zeeland.
1882
Dinsdag 21 Maart.
N°. 881.
Nog iets over de schuttersquaestie,
BINNENLAND.
HET ZUIDEN,
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag- j
avond ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen P. G.
Prijs pe* drie maanden francof 1,50. j
Enkele nommers- 0,05. t Wed. A. C.
UITGAVE VAN
WIJTMAN, te Middelbuig
JONGE, te Goes.
Prijs der Advertentiën:
Per regel 10 ets.; Familie-berichten van 16
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 -cents.
Liefdegaven 6 cents per regel.
Agent voor Dordrecht en Omstreken: de heer Jbl. J. KOEBRUGGrE.
De redacteur van »de Vredebond" schrijft in zijn
nummer van 4 Maart een woord van sympathie
voor de Middelburgsche schutters, die Gods gebod
boven dat der mensclien eerden, en verzoekt het
Zuiden dat woord over te nemen. Doch daar ver
zuimd werd het Zuiden dat exemplaar te zenden,
kunnen we, omdat we het slechts even lazen doch
niet hebben, aan zijn verzoek niet voluut.
Eer echter de Middelburgsche schuttersquaestie
tot de geschiedenis behoort, willen we op een en
ander nog de aandacht vestigen.
Onze tegenstanders mogen over de gemoedsbe
zwaren der anti-revolutionairen luchtig henen stap
pen hünne gemoedsbezwaren blijkbaar niet mee
tellen en er zich daarom niet over bekommeren
en als »wéinig ernstige" qualificeeren, wij doen dat,
wijl we beter weten, natuurlijk niet.
-Wij achten de hunne althans niet minder «ern
stig" dan die der godloochenaars, waar onlangs
de geheele pers zoo lang en zoo breed over ge
sproken heeft.
In hunne liooge wijsheid meenen onze tegenstan
ders dat, wat voor liün weinig «ernstig" is, het ook
voor anderen moet zijn.
Zoodra men het air aanneemt van «het denkend
deel der natie" te zijn moet wat van die denk
richting afwijkt slechts schouderophalend begroet
worden.
Aan wezenlijke gemoedsbezwaren kan dan niet
gedacht; dies moeten andere oplossingen gezocht
worden.
Toen de liberalisten ons de gedachten en de
schatting huns harten aangaande de gemoedsbe
zwaren der onzen, om zonder noodzaak op 's Hee-
ren dag te schutteren, lezen lieten, bleef dan ook
de oplossing van het terugblijven niet uitde terug-
geblevenen waren opgezweept
«Door wie zoo vraagden we reeds.
Doch het antwoord bleef men, gelijk op zoo
menig ander punt, schuldig.
Hebben de heeren, die van opgeruid en opge
zweept spraken, soms den thans beboeten luitenant en
den zwaar gestraften adjudant-onderofficier op het
oog
Dan, bieden wij bij dezen gerustelijk f 25 een iegelijk
aan, die slechts één der temggeblevenen brengt
door hen, of door één dier heeren, zelfs maar aan
gemaand tot wegblijven van de parade.
Wij doen dat, omdat we weten dat zulks niet
kan geschieden, om reden het niet heeft plaats
gehad.
En eer de predikanten, van wie men te recht
erwachten kon, dat zij er overeenkomstig hunne
roeping over spreken zouden, er over gesproken
Lebben, was, geheel buiten lien om, het schrijven
irbij den commandant kennis gegeven werd, dat
des gewetenswille aan de parade geen deel
temen, reeds door 27 schutters getee-
Dat geheele schrijven is van de schutters zeiven
uitgegaan en zonder eenige pressie, door wie dan
ook, geteekend. Het is ons aangenaam dit te
kunnen verzekeren. En wel, omdat men van de
zijde onzer tegenstanders de teruggeblevenen totbloote
werktuigen heeft verlaagd. Keen, niet als blinde opge
zweepte volgelingenmaar uit eigene beweging, uit
overtuiging en beginsel hebben zij gehandeld.
Dat het volk dien moed, die overtuiging en dat
beginsel hebben kan, kunnen blijkbaar de libera
listen zich maar niet voorstellen.
Zou het wezen, omdat er in luin kring zoo een
massa zonder overtuiging met de heeren mêe loopt
Of wel, omdat zij als het denkend deel der
Natie wanen dat er buiten liun kring van begin
sel noch overtuiging sprake kan zijn
Hoe dit zij dit kunnen wij constateeren, dat
de geschiedenis van bijna negentien eeuwen ons
heeft geleerd, dat het oordeel der tegenstanders van
het ware christendom ten deze onveranderlijk is.
't Was altijd, 't was van Jezus dagen af, en het
zal wel immer zijn«niet toerekenbaar voor liet
volk, want het is opgezweept."
Eu dat men het in zulke tijden met wet en recht
zoo nauw niet nam, is mede uit o zooveel blad
zijden der geschiedenis te bewijzen.
Gelijk thans de commandant, de heer F. G. Sprenger,
zonder vorm van proces, als rechter zelfs in eigene
zaak, veroordeelde men ook toen en in zulke ge
vallen.
En had iemand den moed het onwettelijke en
onredelijke dier handelingen in het licht te stellen,
dan werd hij, zooals thans de heer de Rijcke, die
in de Middelburgsche Courant het onwettige en on
redelijke der handelwijze van den commandant aan
toonde, met een voornaam stilzwijgen aangezien.
't Is of de heeren door hun stilzwijgen zeiden
Gij, stumperthebt de eer van liet woord en het
recht, maar wij van de macht.
Op zulke tijden kon er altijd alles door, en ging
steeds macht boven reclit.
Wat men anders hoogelijk zou hebben afgekeurd,
mocht dan dienst doen.
Bijvoorbeeld: De heer S. L.Woutersen, le luit. bij het
hier in garnizoen liggend bataillon, kan door de onge
hoorde handelwijze van den commandant tegenover den
heer Hering te verdedigen en zich alzoo in geschillen
te mengen, waar, volgens ministerieele aanschrijving,
de mannen van het leger zich moeten buiten houden,
aan subordinatie schuldig maken, zonder dat
daarop door de heeren van orde en wet aanmer
king wordt gemaakt.
Hij mag, zonder dat men het iemand hoort
afkeuren, in ongehoorzaamheid aan den Minister
de zoogenaamde ongehoorzaamheid van een burger
in een onwaar en hatelijk daglicht komen stellen.
Ja nog meer en nog erger
Naar de Standaard ons bericht, en wij ook hoorden
zeggen, komt zelfs de commandant van het 3e reg.
infanterie te Bergen op Zoom er zich meê bemoeien;
deze, blijkbaar door de Middelburgscke heeren inge
licht, (zou liij ook «opgezweept" kunnen zijntracht
clen lieer Hering bij vernieuwing eene betrekking
te ontnemen. Hering schrijft de Standaard
«is ook agent van kazerneering (moet zijn inkwar
tiering) en nu eischt de commandant dat hij ook uit
dien post uitga."
Ach, hoe kleinzielig handelen toch de liberalisten
Hoe jammerlijk loopt de vrijheid, die zij libe
ralen, d. w. z. vrijheidlievenden het volk bezorgen
zouden, op onmannelijke tirannie uit
Men tiranniseert een man, die 27 jaren het land zóó
diende, dat hij we kunnen zeggen een blank mi
litair-register heeft en dientengevolge de bronzen en
zilveren medaille ontving; een man, die van den vori-
gen commandant der schutterij, van de heer van Ber-
lekom, toen deze als zoodanig aftrad, voor zijn vele en
trouwe diensten een prachtig horlogie als aandenken
kreeg; een man, die onder de oude wet gepensioneerd
zijnde, met het oog op zijne vele kinderen zich genood
zaakt ziet nog een penning te verdienen bij het
betrekkelijk weinige dat hij als pensioen ontvangt.
Zou dan nergens recht te verkrijgen zijn, zelfs niet
in den Haag? Zou men het ook daar niet voor
hem opnemen?
Zou, wanneer liet voorstel van den eommandant
van Bergen op Zoom komt, om het agentschap der
inkwartiering onvereenighaar te verklaren met eene
andere betrekking, waarmee het jaren vereenigbaar
was en nog is, zou zelfs de minister dan aan het
tiranniseeren gaan meedoen
Vooralsnog weigeren we zulks te gelooven.
Gedeputeerde staten van Zeeland hebben beschikt
op het hooger beroep van de heeren C. Risseêüw
en J. J. Ramondt te Goes, in zake de niet toela
ting door den raad van den heer C. Risseeuw als
lid van den gemeenteraad van Goes.
Gedeputeerden hebben de stelling als bewezen
aangenomen dat de geagreë.erden ten kantore van
den ontvanger diens permanente plaatsvervangers
zijn en het besluit van den raad tot niet toelating
gehandhaafd.
Naar men verneemt zal .de heer Risseeuw van
deze beslissing bij den 'koning in hooger beroep
komen. -«,■ {M, C.)
Naar Het Vaderland verneemt, is het voorstel van
den heer de Savornm Loliman, tot wijziging van'
art. 4 der wet» op het lager ónderwijs, door de
meerderheid dei* leden, die aan het afdeelingsonder-
zoek hebben deelgenomen, in beginsel gunstig ont
vangen.
Z. M. de Koning zal vermoedelijk op 31 Mei a. s.
naar Wildimgen vertrekken, en, evenals hét vorig
jaar, aldaar zijn intrek nemen in het Badelogirh
De minister van binnenlandsche zaken hee
Zaterdag vergezeld van den commissaris des konin
