Nieuwe Goesche Courant,
Ch r is tel ijk-h is tor is c h blad voor Zeeland.
Zaterdag- 4 Maart.
IV0. «74.
BINNENLAND.
HET ZUIDEN,
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen
Prijs pe*- drie maanden francof 1,50.
Enkele nommers- 0,05.
UITGAVE VAN
P. G. WIJ TB AN, te'Middelhuig
en
Wed. A. C. DE JONGE, te Goes.
Agent voor Dordrecht en Omstreken: de lieer U.
Prijs der Advertentiën:
Per regel 10 ets.; Familie-berichten van 1 6
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 6 cents per regel.
Voor de gedachtenwis«eling door 10 leden in
de afdeelingeu van de Tweede Kamer over de wijze
van behandeling der militie- en schutterij-voors'el-
len, is eene regeling ter overweging aangeboden, vol
gens welke de werkzaamheden van de commissie van
rapporteurs worden opgedragen aan eene commissie
van 10 leden, samengesteld uit de door de afdeelingen
tc kiezen rapporteurs, en vijf leden, door den voor
zitter of door da Kamer aan te wijzen.
Overigens is geheel gevolgd de regeling, bij de be-
haudcling van het strafwetboek in acht genomen, te
weten het samenstellen van een leiddraad voor het
afdeelingsondereoek overleg met de regeering het
uitbrengen van een verslag omirent de uitkomsten vau
het onderzoek het indienen van ontwerpen der door
de commiss c raadzaam geachte wijzigingen en het
inwiunen van het oordeel der commissie over elke
wijziging.
Naar wij vernemen, heeft Z. M. de Koning de
uitnoodiging van H. M- de Koningin van Engeland
om tegenwoordig te ziju bij het huwelijk van den
hertog van Albany met Prinses Helena van Waldeck
aangenomen.
Waarschijnlijk zal daardoor het gewone bezoek van
Z M. aan de hoofdstad dit jaar vóór Paschen plaats
hebben,
HH. MM. de Kouing en de Koningin zullen op
hun reis naar Engeland ter bijwoning van het huwe
lijk der zuster van H. M. vergezeld worden door rar.
J- F. Alewijn, directcnr van het Kabinet des Konings
jhr. J. H. Van Capellen, vice-adin. adjudant-generaal
der marine, C. H. F. graaf Du Monceau, en 9. M.
S. De Ranitz, ordouuance-oflicier, particuliere se
cretarissen des Kouiugs, jhr. VV. G. De JoDge van
Zwijusbergen, dd. kamerheer Vau Ittersum en jonk-
Trouwe F. L. H. Van de Poll. (jV. R. C.)
Onder de verzoekschriften jl. Maandag bij de
Tweede Kamer ingekomen behoort ook een van
den gep. luit.generaal K. van der Heijden, waarbij
gevraagd wordt het instellen vac een onderzoek na^r
de hem direct of indirect ten laste gelegde wreedheden.
De Minister van Financiën heeft van de ontvan
gers der directe belastingen eeue opgave gevraagd
van het getal kiezers, die voorkomen op de kiezers
lijsten. De Minister weuscht daarbij vermeld te zien het
getal, dat op die lijster minder zou zijn voorgekomen,
indien heï patentrecht buiten aanmerking was gebleven.
Het doel der opgave is dus om na te gaan, welken
invloed het patentrecht het ft op het aantal kiezers
voor de tweede Kamer en Prov. Staten.
Middelbars:, 3 Maart. Gisteren avond herdacht
de heer E. J. W. Koch, in eene door zeer velen aan
gehoorde volksvoordracht den laatst overleden President
der Amerikaansche Unie J. A. Garfield. Talrijke bij
zonderheden uit het werkzaam, maar zoo treurig ge-
eindigde leven van den man die van lagen staat tot
zoo hoogen rang was opgeklommen werden medegedeeld
en deze mededeeling, werd afgewisseld door het zingen
van drie op de voordracht betrekking hebbende versjes,
door eenige heeren door deu geachten spreker danrtoe
uitgenoodigd.
middelbars:. Bij gelegenheid van haar vierde
jaarfeest gaf de Christelijke Zangvereeniging #Looft
den Heer" alhier Maandag jl. eene openbare uit
voering in de groote zaal van het Schuttershof.
Zooals de Voorzitter mededeelde kon ditmaal van
het gewone lokaal voor dergelijke uitvoeringen geen
gebruik worden gemaakt omdat, door Burgemeester en
Wethouders daartegen bezwaar is gemaakt wegens ge
vaar voor braud.
Na gebed en het lezen van Psalm 150 en Eteze
5 15—21 heette de Voorzitter, de heer Termijn,
alle aanwezigen welkom en sprak een inleidend woord,
waarbij hij vooral deed uitkomen, dat het doel dezer
Vereenigiug is, elkander te stichtenhij toonde met
enkele woordeu aan, hoeveel zegen de christelijke zang
verspreiden kan.
Nadat nog de gansche vergadering Psalm 33
had gezongen begon de uitvoering van het programma.
De le afdeeling van het programma werd thans
met kleine tu3schenpoozen afgezongen. Reeds dit
gedeelte getuigde van goede studie. Vooral No. 1
Looft den Heer" en No. 6 De blijde Boodschap"
lieten uieis te wenschen over.
Nu zong de gansche vergadering Gezang 49 5
waarna de secretaris verslag uitbracht. Daaruit bleek
dat de toestand der Vereenigiug bevredigend mag
genoemd worden
In de 2e afdeeling muntte vooral uit No. 9 //Der
Wachter" en niet minder No. 10 „De Heer is daar'*,
zoowel als No. 11 //De Kapel"-
Vooral dit laatste was wat maat en harmonie aan
gaat onberispelijk.
Daar ds. Riemens door ziekte verhinderd was een
tusschenwoord te spreken, werd door een der leden
deu heer Hoogervorst tijdens de pause eene voordracht
gehouden. In de 3e afdeeling kwamen vooral No 13,
14 en vooral 17 en 19 het meest tot hun recht.
Het laatste uuminer voldeed dermate, dat het pu
bliek niettegenstaande het verbod luide zijn bijval
betuigde.
Ten slotte trad de Heer C. Verwijs op en wees
door voorbeelden het genot aan dat de zangkunst
vooral wanneer die Gode geheiligd is, verschaffen kan.
Het vergevorderde uur was zeker oorzaak dat deze
toespraak niet met die onverdeelde aandacht werd
aangehoord, als zij zulks ten volle verdiende.
Ook deze uitvoering kan //goedgeslaagd" heeten.
Het geheel toch gaf blijk van goede studie en vooral
in aanmerking nemende de krachten waarover deze
vereenigiug te beschikken heeft, mag een woord van
lof niet uitblijven voor den ijverigen difecteur. Nog
menigmaal worde het hem geschonken het belang
stellend publiek een aangenamen avond te verschaffen
als op Maandag 27 Februari j. 1.
legde, dat hij te heftig in zijn spreken, te scherp in
zijne uitdrukkingen was, daar doet het ons leed, dat
heer Van den Hoorn niet meer voorstanders van
de
VERSLAG van de rede, gehouden door ds. A. S.
van den Hoorn over //De noodzakelijkheid van
het Christelijk onderwijs H
Of bet aan de omstandigheid te wijten was, dat
Ds. A. S. van den Hoorn in 't lokaal der Bizondere
school optrad, of daaraan, dat hij niet genoeg al9
spreker bij 't meereudéel der Goesche burgers bekend
staat, kan ik niet beoordeelen, maar het feit dient
geconstateerd te worden, dat de heer Van den Hoorn
niet zooveel toehoorders had als de heer Pierson, die
verleden jaar in de Nederd. Hervormde kerk hetzelfde
onderwerp, althans in hoofdzaak, behandelde. De
voorstand-rs van het Chr. onderwijs hebben zich zeer
zeker te beklagen, indien zij den spreker uit Tiel
niet hebben gehoord, en 't is wel eenigszins te be
jammeren. dat de tegenstanders zoo weinig in getal
waren opgekomen. Want, waar men, gegrond ot niet
gegrond, deu spreker uit Zetten het feit ten laste
Uib. 1UUC1 UUI SI
de openbare school onder zijn gehoor had.
In eene rede, die van 7 ure tot circa 9 uur duurde
ontwikkelde hij op eene zeer gematigde, beter gezegd
echt christelijke, zachtmoedige wijze: //De noodzake
lijkheid vau het Christelijk onderwijs." De heer Van
den Hoorn is blijkbaar een man van eene vaste over
tuiging, maar alles wat ziju tegenstandere van hem
of zijne beginselen kan doeu afschrikken, zooals hard
heid in het beoordeeleu, heftigheid in de uitdrukkin
gen, is verre van hem. Niet door scherpe „uitvallen"
maar door kracht van bewijzen zocht hij zijne tegen
standers te overtuigen van het verkeerde hunner
meeningen. Niet om de nog altijddurende strijd tus-
schen voor- en tegenstanders van het Chr. onderwijs
ie ontwikkelen, maar zoo mogelijk de vrede tus-
scheti die twee partijen in 't leven te roepen, was het
doel vau zijn spreken.
Na het openen der vergadering door gebed en het
zingen van psalm 105 vs. 5 en 6, wees de heer Van
den Hoorn op de woorden uit de Schrift, Eph. 6 vs.
4 „Gij vaders, voedt Uwe kinderen op in de leering
n vermaning des Heeren", als zijnde dit woorden,
die z. i. het best tot grondslag der nadere uiteen
zetting van de te bespreken stelling kon dienen. Spre
ker zag in die Schriftwoorden niets anders dan eene
aansporing om de kinderen èn in buis èn in school
christelijk op te voeden. Waar evenwel hij en zeer
velen met hem dit als zoodauig beschouwdeu, moest
evenwel niet uit het oog verloren worden, dat niet
door allen het Christelijk onderwijs als heilzaam voor
de opvoeding der kinderen wordt beschouwt. Dat
moet bij eeue besprekiug als van dien aard niet over
't hoofd gezien worden.
Met dat feit voor oogen wenschte de heer Van
den Hoorn te constateeren, dat christelijk onderwijf
noodzakelijk is
le. om de eischen des Heeren,
2e. om de wetten der overheid,
3e. om het doel der tegenstanders,
4e. om de belofte der ouders.
5e. om de behoefte der kinderen, en
6e. om den nood der maatschappij.
Om dat zestal redenen was, volgens sprekers oor
deel, de vrije christelijke school onmisbaar. Vrijheid
moet er wezen op 't gebied van 't onderwijs, want
wat wij afkeuren, zeide de heer van den Hoorn met
nadruk, in onze tegenstanders, mogen ook wij niet
aannemen. Vinden wij, zoo vervolgde hij verder, het
zeer verkeerd, dat de mannen der openbare school ons
die school als 't ware op willen dringen, zoo mogen
wij ook niet verlangen, dat in een land met zoo ver
schillende denkwijze eu gevoelens als het onze, eene
christelijke school als de eenige ware moet aange
merkt worden. Die eenzijdigheid om alles, wat past
of niet past, tot een te brengen is niet van jonge
dagteekening. Zoodra toch de christelijke kerk tot
eenigen bloei was gekomen, en vooral na de toetre
ding van den Keizei van Rome, vergat zij de woor
den van den Heiland „Mijn rijk is niet vau deze
wereld." Door uitwendige, stoffelijke middelen zocht
zij haar bloei te bevordereu, en bij het beoordeelen
van haren al of niet bloeienden toestand werd meer
op het aantal als wel op het gehalte der leden gezien.
Niet alleen de Roomsche, ook de Protestantsche kerk
hcett zich aan die eenzijdigheid schuldig gemaakt.
Vandaar die inmenging van de kerk in de zaken van
den staat. En waarlijk, als wij dat alle3 zoo nagaan,
dan komt het den spreker uit Tiel niet zeer vreemd