Nieuwe Goesche Courant,
mm
Christelijk-historisch blad voor Zeeland
Oonderd ig- 19 Januari.
BINNENLAND.
ZUIDEN,
Verschijnt; eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond fcen8 ure, behalve op Christelijke feestdagen
prijs pe" drie maanden francof 1,50,
Enkele nomraers- 0,05.
P. G.
Wed. A. C. DE
UITGAVE
WIJTMAN,
es
JONGE, te Goes.
VAN
te Middelbuig
Prijs der Advertentjën:
Per regel 10 ets.; Familie-berichten van 16
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 6 cents per regel.
Agent voor Dordrecht en Omstreken: de heer H. J. KOEBRUGGE
De Eerste Kamer heeft hare zittiugen hervat.
Na mededceling van eenige ingekomen regeoriogs-
bescheiden, werden de aanhangige begrootiugsoutwer-
pen varzonden naar de afdeelingen, die opniauw
werden samengesteld.
van Binnenlaudsche Zaken
nieuwe manier in practijk
Aen het Depsrtement
wordt tegenwoordig een
gebracht om belanghebbenden kennis te geven, dat
het Z. M. behaagd heeft hen tot een ambtelijke be
trekking te roepen, of hun eervol ontslag heeft ver
leend. Per briefkaart.
Het formulier luidt aldus
„Aan u wordt kennis gegeven, dat er aan mijn De
partement een voor U bestemd ligt^
aau U zal worden toegezoaden nadat door U aan
mijn Departement zal zijn overgemaakt voor
leges enz.*
Zóó werd aan iemand die in wetenschappelijke be
trekking het land jaren lang tot eere geweest was,
zijn ontslag aangekondigd zóó aan iemand, dien de
Koning tot een der hoogste staatsbetrekkingen had
geroepen, zijn benoeming (N. R. C.)
In haar antwoord op het verslag der commissie van
rapporteurs over het handelstractaat met Frankryk,
zegt onze regearing dat zij onze vrijzinnige tariefwet
geving wil behouden. Het nieuwe tractaat bewijst dat
wij toch nog voordeelen kunnen bedingen, die groot
genoeg zijn om daarvoor tijdelijk onze vrijheid prijs
te geven. Da belanghebbenden zijn gehoord over het
verschil tusschea den tegenwoordigen toestand en
dien volgens het tractaat. De ka isen der haudelscou-
tracten van Frankrijk met het buitenland, ook met
Engeland, staan over 't algemeen goed, maar daarvan
ia niet afhankelijk het lot van ona tractaat. Frankrijk
heeft zich verbonden tot gelijkstelling der wederzijd-
ache vlaggen. Alle voordeelen, die door België be
dongen zijn, worden ook ons verzekerd. Daarentegen
zija wij veel minder gebonden dan Betgië. Dia voor
deelen mocht da regeering niet prijs geven nu
gelijkheid van rechten niet verkrijgbaar en voor den
wijn aleohta de handhaving van den tegenwoordigen
toestand bereikbaar wat.
Er ia aan de Fransche regeering om uitstel van
dem termijn van ratificatie gevraagd, maar nog ni«t
verkregen.
Sfliddeibarg, 18 Jan. 1882. Gisteren avond trad
hier in de zaal boven de Chr. Burgerschool de voor
zitter K. Kater van het Nederl. Werklieden Verbond
Patrimonium op, om te spreken over de sociale kwes
tie eu hare oplossers. De spreker, die, als metselaar
der Amaterdamsche firma van Vollenhove Co., den
titel van heer verwierp, vertelde op zijne eigenaardige
populaire niet in alle opzichten ter navolging aan te
bevelen wijze een deel van zijn levensloop. Eerst
waa hij in aanraking gekomen met de bekende In
ternationale, daarna met het zoogenaamd Algemeen
Nederl. Werkl. Verbond, doch hij had bevonden dat
achter het uitgesproken doel dier vereenigingen op
lossing der sociale kwestie, een groot vraagteeken
behoort te ataan.
De sociale, de maatschappelijke kwestie toch gaat
alle klasseu der maatschappij aan, en hij had bevon
den dat de vereenigingen en verbonden, welke de
oplossing daarvan beweerden te ondernemen, slechts
namens den vierden stand, dien der werklieden, ver
plaatsing van "gezag eischten.
Het doel en streven van Internationale en Alge
meen Nederl. Werkl. Verbond was, naar zijne ervaring,
op congressen sn in afdeelingen daarvan opgedaan,
niets anders dan bet toekeeren van den rug aan den
Schepper door het schepsel, het toepassen van de
rnwste beginselen der op elkander volgende Fransche
revolutiën op de Nederlandsche maatschappij.
Spreker deelde eenige staaltjes mede van de eischen
dier vereenigingen, die, werdeu zij vervuld, de wereld
tot een groot kraukziunigangesticht zouden maken
daar het ouderlijk gezag volgens die eischen zou moe
ten afgeschaft worden, en de kinderen geheel zou den
moeteu worden toevertrouwd aan en opgevoed door den
Staat der toekomst. In het neutraal staatsonderwijs
ziet spreker reeds eene eerste schrede op dieö weg.
Op luimige wijze schetste hij den loop der eerste
vergaderingen van de metselaars-vereeniging, welke
hem onder hare leden opnam, en welker voorzitter
onder anderen betoogde, dat om de J000 jaar de wereld
een hervormer noodig had, en als zoodadig werden in
één adem genoemd Mozes, Jezus en Ferdinand Lasalle
of iemand uit den kring van dient geestverwanten het
was in deu laatsten tijd nog niet uitgemaakt wie
eigenlijk den eeretitel van derden hervormer verdiende.
Een ander meende in die vergadering, dat de her
vorming niet volkomen zoo zijn, eer de laatste koning
aan den darm vau den laatsteu priester was opge
hangen.
Maar wij kunnen niet alles aanhalen wat spreker,
soms naar den inval van 't oogenblik, uit den grooten
voorraad zijner herinneringen ophaalde, om te be
wijzen dat do vak-vereeuigingen niets zijn dan een
ellendige karrikatuur der oude gilden, en in den
grond niets anders bedoelen dan hetgeen de commune in
Frankrijk wilde verwezenlijken.
Spreker meende verder dat het christelijk Neder
land op 't gebied van kerk en school, en ook cp
sociaal gebied, zijne beurt, de beste gelegenheid tot
opkomen tegen de dwaze theoriën van het ongeloof
had laten voorbijgaan. Nu zijn manneD aan het woord,
die steeds hetzelfde liedje zingen van meer beschaving,
meer verlichting, meer onderwijs, en deze drie dingen
aanbevelen als het geueesmiddel »oor alle kwalen,
doch het antwoord schuldig blijven, als hun gevraagd
wordt naar de oorzaken van het vroeger algemeen
bestaan eD het tegenwoordig minder voorkomen van
goede trouw en zedelijkheid.
Met enkele woorden schetste spreker wat door de
firmas van Kempen te Voorschoten en van Vollen
hoven C*. te Amsterdam tot heil der werklieden
gedaan wordt,, hoe laatstgenoemde firma bij voordeelig
slot
der balans aan de werklieden
weken extra loon u:tkeerda
soms een paap
en steeds aau den werk
man, wiens gezin door de geboorte van een nieuwen
„wereldburger* wordt vermeerderd, een som, gelijk
staande met het loon van eene week schenkt ter
voorziening in de butieugewone uitgaven.
Hoe zouden wij alles vermsldea wat spreker, die
geen redenaar is, en zich er ook niet voor uitgeeft,
soms tot verbazing soms tot blijkbaar genoegen zij
ner hoorders verhaalde
Wij ontvingen dcu indruk dat hij bij de zich
noemende oplossers der sociale kwestie niet de ge
ringste oplossing van het geringste deel daarvan
gevonden had. Het was zijn doel ons dit te doen
gevoelen. Hij wilde aantoonen dat langs ch riste lij ken
die oplossing te vinden is, en hij verlangde
aausluiting der werklieden aan het verbond
Patrimoniumvan welks reglement hij eenige der
voornaamste artikelen voorlas en toelichtte. Dit ver
bond stelt geen eischen van volstrekt algemeen stem
recht, bedoelt geen omkeer, geen revolutie in da
maatschappij, maar wenscht langs geleidelijken, bo
venal langs christelijken weg oplossing van alle kwes
ties, d.e haren grond hebben in de eene groote
kwestie, den afval des raensehen van God, welk*
slecht» zal wordeu opgelost als de Heer wederkomt
om alle kwestiën op te lossen.
Na het eindigen der openbare samenkomst bleven
38 personen achter, om zich te doen opschrijven als
leden der op 16 Januari te constitueeren Middel-
burgsche afdeeliag van Patrimonium.
weg
daartoe
Waarschijnlijk komt met 1 Maart de wet op de»
postpakkatdienst in werking, in da voomaaa
meenten des lands.
nste ge-
Zierikzee heeft in den oud-burgemeester mr. B. C.
Cau, oud-voorzitter van den polder Schouwen en
oud-lid der Provinciale Staten van Zeeland, een zijner
meest geachte en werkzaamste burgers verloren.
Men schrijft uit Amsterdam
De grootste bezwaren, die een gemeente-universiteit
drukken, zijn gelegen in den buitensporigen invloed,
dien persoonlijke belangen en relaties op besluiten en
benoemingen uitoefenen. Denkt men zich in eeu stad
als de onze een gemeenteraad van 39 leden en een
universiteit met een zestigtal professoren, curatoren,
lectoren enz., dan behoefi het geen betoog, dat beid*
kringen, raad en universiteit, elkaar voortdurend ra
ken, en dat de 39 al bijzonder zelfstandig moeten
zijn en vast in hun schoenen behoore» te staan, als
zij weerstand zullen bieden aan de bekoorlijkheden,
van de geleerde wereld, die natuurlijk veel ongeleerde»
voor zich in bewondering weet te ontsteken.
Bij een gemeente-universiteit staat voor intriga de
deur steeds wagenwijd open. De controleerenda en
beslissende leden der besturen zijn eikaars vrienden,
trachten een overeenstemming te bewaren, waarbij
het belang van wetenschap en universiteit eerst in dn
tweede plaats kan overwogen worden. Elk *kn»p j*ng^