GEMENGDE BERICHTEN.
de
tfij
ov
kr
tei
Vt
medcdeeling eenvoudig verbiedt, dan krijgt men nooit
last van beschuldigingen
Ik zal niets meer zeggen omtrent de voorwaarde
gehecht aan het bezoek van de kweekscholen, noch
omtrent de kweekschool te Nijmegen. Die punten zijn
reeds behandeld. Het aangevoerde is genoegzaam om
te bewijzen, dat de Minister ijverig is ijveriger zelfs
dan de wet voorschrijft, en dat men geen reden heeft
hem ondankbaar te zijn.
Maar ik heb nog eene bijzondere reden, waarom ik
met dezen Minister ben ingenomen.
Immers wij. anti-revolutionairen, hebben T"^tdu-
rend gezegdmen moet de particuliere industru. vrij
laten. Des uoods kan de Staat door subsidie haar te
hulp komen, maar de Staat moet niet het werk ver
richten dat particulieren kunnen verrichten.
Bijkau9 is deze Minster in ons schuitje gekomen.
Hij heeft toch verklaard dat, wanneer hij alle be
sluiten, waarmede hij het Nederlandscho volk moet
overs! roomen, zou willen mededeelen, hij nog meer
ambtenaren aan zijn Minieterie zou noodig hebben dan
thane. Dan zou de uitvoering der wet op het lager
onderwijs te duur worden. Hij heeft zich daarom tot
de particuliere industrie gewend en hare hulp inge
roepen. Hij laat door den pariicaliereo boekhandel en
zijn secretaris-generaal de Regeeringsbesluiten en be
schikkingen publiceeren. Zoo helpt men elkaar 1
Let wel, Mijne Heeren, het is nu niet meer de
Staat dis alles doet, het is zelfs niet de particuliere
industrie, die steut op den Staat, maar het is nu de
Staat die steunt op de particuliere industrie.
Wij moeien erkennen, dat dit vooruitgang is.
Ik ben, ondanks mij zeiven, dezen avond eenigzins
ministerieel geweestik heb bet Ministerie moeten
verdedigen en hoop dat het mij daarvoor dankbaar
zal zijn. Immers komt mijne redenering hierop neer
de Regeering bovenal. Dit Ministerie is opgetreden
ïnet terzijdestelling van de beginselen, vroeger dooi
de leden er van openlijk verkondingd. Op welken
grond geschiedde die terzijdestelling Men zeide wij
moeten welzoolang de liberale partij meerderheid is,
moei zij een hoofd hebben. Heeft zij dat niet, dan
zullen wij, schoou andere boginselen toegedaan, dat
hoofd zijn. Welnu, ik zeg dan ook nu laat het hoofd
blijven bij het lichaam, waartoe het thans behoort.
Toen ik voor twee jaren hier het woord voerde
heb ik het volgende gesproken tot de Regeeriag
//Gij zult den laat van het bestuur torschen, maar wij
zullen ons met alle kracht tegen iederen maatregel
verzetten waardoor de onderdrukking van ons volk
toeneemt, totdat wij zoo krachtig zijn geworden dat
gij <5f aftreedt bt zelf zult moeten erkennen, dat het
niet langer aangaat te gouverneren tegen den geest der
natie.
I"a^ris nog ons standpunt, en daarom zeggan wij
nog: zoolang gij niet wilt erkennen dat de wet op het
lager onderwijs slecht werk is, willen wij het Ministerie
blijven steunen. Wij zullen dat doen tot dat gij, tot
dat de meerderheid zelve erkent dat er verandering
moet komen niet omdat gij die op zich zelve zoo
goed zoudt vinden, maer omdat de vrede van ons
volk u meer waard is dan de handhaving van eene
Wet, door dat volk niet begeerd.
Wij hebben tijd om te wachten, want wij hebben
kracht om to lijden, Eu wachten zullen wij, tot dat
gij eene motie aanneemt in den geest als nu wordt
voorgesteld, hetzij dat vroeg gebeure of laat.*
De minister Six begroette deze motie o. a. met de
volgende woorden
„Wat nu de bestaande wet betreft, zij werkt nog
slechts ruim een jaar. Is nu reeds de tijd gekomen om
daarin ingrijpende wijzigingen of verbeteringen te
brengen? Dat oogenblik is er, naar mijn gevoelen, nog
niet. Maar indien ik zoolang werkzaam blijf op deze
plaats, zal ik er niet voor terugdeinzen, wanneer het
zal zijn aangebroken, de Vergadering te naderen met
een voorstel om, met behoud van haar begiusel, ia de
wet die verbeteringen te brengen, welke dan de
ondervinding zal geleerd hebben dat noodig zijn.
De motie werd verworpen met. 49 tegen 21
stemmen. Voor stemden alle antirevolutionaire leden, de
katholieken Scüaepman,v.d. Schriek, van Nispen, van
der Hoeven, Bahlmann, en de Bruijn, en de conser
vatieven Schimmelpenninck en de Casembroof.
Voor het stemmen over het geheele hoofdstuk
vraagt de heer Schimmelpenninck van der Oye
het woord, ora namens zijne politieke vrienden
te verklaren, dat, niettegenstaande de bravo's dief
den Minister ten deel zijn gevallen van de
ij de dér liberale partij bij zijne vroegere rede
over de onderwijswet, en niettegenstaande de lauwer
kransen, die om de slapen van den Minister gevloch
ten zijn door de heeren Bergsms en Lieftinck op
Vrijdag avond, en niettegenstaande de liberale partij
de motie Lobman eenparig heeft verworpen, desal
niettemin spreker en zijae vrienden, steeds eene stel
selmatige gedragslijn volgende, hunne stem voor de
begrooting zullen uitbrengen.
De heer Gleichman meende dat het geeue goede
gewoonte is om bij den considerans in de algemeene
politieke beschouwingen terug le treden, maar naar
aanleiding van het zooeven gesprokene moet hij een
enkel woord zeggenofschoon hij niet evenals de
vorige spreker kan zeggen te spreken namens zijne
vrienden, maar alleen uit eigen naam, zoo vertrouwt
hij toch dat zijn kort woord bij hen weerklank sal
vinden. Hij is erkentelijk voor de zorg, waarmede de
heer v. d. Oye de meening der liberale party heeft
traehten t« begrijpen en te vatten maar dit kan
spreker verzekeren, dat als de liberale partij zou
meensn eene motie te moeten voorstellen, zij daartoe
haar eigen tijd en eigen termen zou kiezeo. Maar na
de verwerping der motie Lohman, en na^ het debat
daarover gevoerd, staat ééne zaak vast, en die is, dat
de Minister pal slaat voor de beginselen der school -
icet van 1878 en dut hij daarbij kan rekenen op den
steun van dezo zijde der vergadering.
De verkiezing voor een lid van de Tweede Kamer
in het hoofdkiesdistrict Middelburg is bepaald op 3
Januari 1882.
De leden van de Eerste Kamer der Staten-Generaal
zijn ter vergadering bijeengeroepen tegen Dinsdag den
27sten December e. k., ds3 namiddags ten drie ure.
Omtrent den uilslag der stemming te Zutfen ver
neemt de Standaard nader
1. dat een biljet meer in de bus is gevonden dan
er kiezers waren opgekomen
2. dat dc lijsten van stemopneming uit de gemeente
üinxperlo niet zijn onderteekend
3. dat in Doeaborgh zekere D. Mooy, terwijl de
voorzitter de kiezerslijst nazag, onverhoeds een briefje
in de' bus stak, terwijl van achteren bleek, dat hij
geen stemgerechtigde was. Hij beweerde slechts een
stuk papier er in gestoken te hebben
4. zeven briefjes misten het zegel van het onder
kiesdistrict en zij a daarom ter zij gelegd
5. er waren 17 blanco biljetten
6. er waren twee biljetten in, die geen biljetten
waren
7. een briefje was, een biljet van verkiezing voor
de Provinciale Staten en
8. één briefje was een biljet voor Gemeenteraads
verkiezing.
Op nieuw is een oorlogstoomschip, ditmaal de
Atjeliuitgezonde n,ter opsporing van de 90 nog
vermiste passagiers van de Koning der Nederlanden.
De heer van Musschenbroek wijdt heden ia de
N. R. C. aan deze drie sloepen een artikel waarin
door hem op verschillende gronden wordt betoogd, dat
De vermiste slo-pea zijn op een der zuidelijke
Atoll's eilandengroepen vaa koraalvorming van
de Maledievsn aangeland
de opvarenden vinden daar wat tot onderhoud van
het leven noodig is, zonder meer
zij hebben kans nog geruimeu tijd, stel tot het
einde van Februari, daar te blijven, indien zij niet
gezocht en afgehaald worden.
Men schrijft uit Sneek aan de N. R. C
De verkiezing in het kiesdistrict Sneok, noodzakelijk
geworden door het overlijden van dr. Idzerda, ver
oorzaakt, gelijk te begrijpen is, aldaar groote spanning.
Aan de eene zijde staan de anti-revolutionairen en
Roomsch-kaiholieken. De eersten hebben vóór, dat zij,
althans naar alle waarschijnlijkheid, gereed zijn met
een candidaat, die reeds meermalen in het vunr ge
weest is. de heer Opp^ndijk, van IJ 1st, een man in
velerlei opzichten populairen niet minder, dat het zoo
goed ala zeker is, dat de talrijke katholieken in dit
district ook nu geen eigen candidaat zullen
stellen, maar verplicht zullen worden om den anti
revolutionairen candidaat te stemmen. De liberalen
zullen dus alleen staan tegenover twee partijen, die
beide zeer talrijk zijn, en hebben bovendien geen
candidaat. Reeds hebben ver-aehillende bestuursleden
van kiesvereenigingen dezer partij tc 6neek eene voor-
loopige vergadering gehouden, waarin onderscheiden
personen zijn genoemd. Bescheidenheid verbiedt nu
reeds nameu te noemen, maar algemeen is mén het
hierover eens, dat men, evenals de vereenigde tegen
partij, een populair candidaat moet trachten te vinden,
zal er gegronde hoop van slagen zijn. Dit staat va6t,
dat van beide zijden met de uiterste krachtsinspanning
zal worden gestreden.
Door Gedeputeerde Staten van Zeeland zijn bij den
Provincialen waterstaalsdienst tot teekenaars-schrijvers
benoemd te Middelburg de heeren J. J- Sprenger en
J, Holmte Goes de heer W. Temperman Wz.te
Zierikzee de heer J. C. de Masin en te Ter Neuzen
de heer J, Wondergem.
Voorts werd vastgesteld eene verandering op de
heffing en invordering van een vergunningsrecht voor
de uitoefening van den kleinhandel in sterken drank.
De 'neer D. Stigter werd thans definitief als
leeraar in de stasithuisboudkunde en da staatsinrichting
aan de hoogere burgerschool benoemd, #en den heer
A. M. Mieras tegen 15 Januari ontslag als onder
wijzer verleend.
Op eene vraag van den heer van der Hoek om iu-
lichting betreffende de gemeente-apotheek, in be!rek-=
king tot het verslag van den geneeskundigen raad
werd door den voorzitter geantwoord, dat een verslag
fan de commijjsic met het toezicht op dezs instelling
belast, wordt gewacht.
De heden alhier gehouden Nieuwjaarscollecte heeft
f 891,20 opgebracht, waaronder van mr. G. N. de
Stoppelaar f 277,93'.> opbrengst van de collecte bij
gelegenheid eeher Zang- en Muziekuitvoering door
de Reunion Lgriqiie 'van Mechelen op 26 Juni 11. en
van een concert der Stedelijke Harmonie van Der-
dermonde op 31 Juli jl.
.ÏUi'lt, Sdtool fiï óEiiu-
Da. Chr. L. Laan, predikant bij de Ned. Her*,
Gemeente te Serooskerke heeft bedankt voor het beroep
naar die gemeente ie Vlissingen.
Aan de chr. school te Zaamdam ie benoemd de
heer O. Staal Fz.
Dit tot verbetering van het in ons vorig noimier
voorkomende Pzs
- Volgens den Leidschen Studenten Almanak be
draagt het aantal studenten aan de rijks-universiteit
te Leiden 810, als in de wis- en natuurkunde 42,
in de letteren 60, in de godgeleerdheid 35, in de
rechten 449 en in de geneeskunde 224.
In de Vrijdag j. 1. gehouden openbare Vergaderi n
van den Gemeenteraad van Goes was de raededesling
ingekomen dat het lid dr. C. A. van Renterghem,
als zoodanig ontslag heeft genomen.
Twee „veelbelovende" knapen uit Vlissingen van
elfjarigen leeftijd gingen Donderdag avond van een
winkel op den Burcht te Middelburg de lade ledigen.
Een zou die gevaarlijke taak verrichten en een zou
op den uitkijk staan.
De tegenwoordigheid van geast der vrouw was oor
zaak dat de beide jongens in handen der politie ge«
raakten
Op de hofstede vsn de weduwe De Miliauo,
onder Gioeds, zijn vijf paarden, vier runderen en
twee veite vurkeos gestorven, terwijl men een stier
heeft moeten slachten. Twee paarden en drie runderen
verkeeren nog in bedenkelijken toestand. Men rennoedt
dat hier aan vergiftiging moet gedacht worden.
Ben echte kwajongensstreek is d® vorige week
door een „groot" mensch te Vlissingen uitgehaald.
De politie betrapte een man op het leggen van een
steen op de rails van den stoomtram.
Men schrijft aan deze oorzaak het, de vorige week
tot tweemalen toe, derailleeren van den stoomtram in
die gemeente toe.
Deze zich op zoo verachtelijke manier uitende con-
currenlie-geest zal, is te verwachten, dan bedrijver
duur te staan komen.
De schouwburgbrand te Weenen heeft aanleiding
gegeven om allerwege een onderzoek naar brandgevaar
en middelen tot ontkoming bij dergelijk gevaar te
onderzoeken.
Ook te Middelburg zullen maatregelen ter beveili
ging van het publiek moeten genomen worden, voor
verdere tooneol voorstellingen zullen mogen plaats
hebben
Door den storm van Zaterdag avond is de
postschuit van Woudrichem omgeslagen, 5 opvarenden,
2 schippers, de conduoteur, de postillon, en een milicien
als passagier zijn omgekomen.
Zondag morgen werd de postschuit met den bodem
naar boven gevonden en een eind verder de brieven-
pakketten.
Het blijkt meer en meer dat de schatrijke dame
te Amsterdam met name Jannetje Struik, zich ten
koste van een paar geldschieters en een aantal leve-
ranciers de fabelachtige geldverspillingen veroorloofde.
De naam van den beweerden erflater zou Jan van
Veggelen of Jan van Veghel wezen. De erfenis, ten
bedrage van f 12,000, schijnt echter reeds door de'
juffer te zijn ontvangen.
Uit Rusland komen voortdurend berichten, die de
machteloosheid der regeeriag tegenover de revolutio
naire partij doen uitkomen. Uit angst voor hun
aanslagen stelt de keizer zijn kroning uit. De minis-*
ters intrigeeren tegen elkander. Het leger is ontevre*
den omdat het door den keizer wordt gewantrouwd
en de keizer wordt door die ontevredenheid in zijn
wantrouwen versterkt.