ZUIDEN, Nieuwe Goesche Courant, Christel ijk-historisch blad voor Zeeland. 1881. Zaterdag* 22 October. 818. 7 BINNENLAND. Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag avond ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen Prijs per drie maanden franco1,50. Enkele nommers- 0,05. UITGAVE VAN P. G. WIJ THAN, te en s Wed. A. C. DE JONGE, te Goes. Prijs der Advertentiën: Per regel 10 ets.; Familie-berichten van 16 regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents. Liefdegaven 6 cents per regel. Nog steeds biijft de eedkwestie onderwerp van vele besprekingen. Tal van „liberale" organen weten geen woorden te vinden om de „onverdraagzaamheid, en „bekrompenheid" van den Minister Modderman naar waarde te tuchtigen. Een der meest bekende organen gaat zelfs zoover der liberale partij lafheid te verwijten, omdat zij na de rede over den eed den Minister zijne portefeuille zal laten behouden. Nu, kans voor 't opvolgen van zoo heethoofdig advies is er niet veel. Ook onder de antirevolutionairen gaan verschillende stemmen op, meer echter om te waarschuwen voor de rede des ministers, dan wel om de eedskwestie goed onder de oogen te zien, en rond en duidelijk te zeggen hoe het zijn moet. Men sprak over gemoedsbezwaren, die wij in an deren hebben te eerbiedigen, omdat ook wij voor de onze eerbiediging verlangen van het aanstootelijke dat er in gelegen is iemand bij God te laten zweren die niet aan God gelooft van het vrijlaten van den eed alleen dan als blijkt dat Gods Naam daardoor meer geëerd wordt enz. Altemaal waarbeden die op onze toestemming rekenen kunnen, maar die, als men de zaken beziet zooals ze ziju niet zooals ze wezen moeten weinig opleveren voor de practijk. De heer H. Pierson gaf met zijne gewone scherp zinnigheid in de Sprokkelaar zijne meeningen over dit ontwerp ten beste, die, naar we meeneü, kort en puntig als zJ. zijn, kennis neming in ruimeren kring waardig zijn. De heer Piereon betoogt dat de staat den eed van zijne burgers eischt, uilgaaude van de me ening dat het geioof aan God algemeen is. Nu het echter blijkt dat dit geloot niet algemeen is, moet de Sta^f andere waarborgen zoeken, want anders snijdt hij zichzelf den pas af, om tot de zekerheid te komen, die hij zoekt. Zal de Staat nu iedereen geloovén op zijn «erewoord, wanneer hij verklaart bezwaar te hebben tegen den eed. Dit zou voor hen, die wel aan God gelooven, een gemakkelijk middel zijn, om ongestraft leugens te kunnen zeggen, of hun eigen geweten te verkrachten. Wij weten nu eenmaal, dat er honderden zijn, die wel tegen een meineed, maar niet tegen eën leugen opzien. Het eenigste. wat den Staat nu overblijft, is, in het doorgaande gedrag van den burger, die tegenover hem staat, een waarborg te vinden, dat hij den eed niet weigert om zich te redden, maar werke lijk uit overtuiging. Hoe kan de Staat dit doen Mij dunkt, verschillende wegen staan daartoe open en ik geef er slechts eenige op, zonder te beweren, dat dit de eenigste zouden moeten heeten. Het zijn slechts denkbeelden die ik opper en waarover men van ge dachten zou behooren te wisselen. lo. De Staat kan eischen lever mij het bewijs dat gij ditmaal, nu ik u den eed vraag, niet om uitvluch ten te zoeken, dien eed weigert. Overtuig mij, zóó dat ik billijkei wijze u ontslaan kan. 2o. De erkende atheïsten kunnen een vereeniging sluiten, waarin zij uitspreken a Dat een ernstige verklaring voor hen de beteekenis lieett van het geen de Staat onder den eed verstaaten b dat zij, zeiven den eed weigerende, ook anderen daarvan ten eenenmale ontslaan, bijv. bij zaken van erfenis, beta ling van iekeniDgen, in één woord alles, waar ij zij zeiven onmiddelijk belang hebben. Indien dus de execu teur van een testament, waarbij zij belang hebben, den eed weigert en verlangt op zijn eerewoord geloofd te worden, moeten zij hem dit recht ook toekennen. Wel te verstaan, de Staat behoeft dit niet te doen, maarzij moeten het wel zeer zeker doen, zal hun vereeniging eenige waarde hebben ol' door den Staat erkend worden. 3o, De Staat kan vorderen geef mij de name* van eenige personen op, die u kennen en bereid zijn onder eede te verklaren, dat zij uwe belofte of getuigenis, en ernstige wijze afgelegd, gelijk stellen met een eed door hen zeiven afgelegd. De Staat kan uit die personeji dan een keus doen. Op die wijze zou misschien zonder al te zeer de rust en veiligheid der maatschappij prijs te geven kunnen worden tegemoet gekomen aan de bezwaren van een zeer zeker teenemend aantal burgers. Bij de te Amsterdam gehouden verkiezing van een lid der Tweede Kamer zijn uitgebracht 1589 stem men, waaarvan 1017 op den heer Rutgers van Rozen burg en 538 op den heer Godin de Beaufort. 52 stembiljetten waren vaD onwaarde. Aan den heer Rutgers van Roozenburg is de „zonde" tegen het kanaal bedreven, vergeven, en van het ingeschreven kapitaal voor den waterweg ten oosten wordt geen gebruik gemaakt. Is het niet alsof Amsterdam een gelegenheids- of rerlegenheids-oppositie heeft willen voeren. Men kent het spreekwoerd beter hard geschreeuw dan De Tweede Kamer is tot nadere bijeenroeping vermoedelijk 7 November, uiteengegaan, Da nog bepaald te hebben dat de discussie die voor eenige jaren over den Atjeh-oorlog met gesloten deuren plaats had zal openbaar gemaakt worden, voor zoover ze geschikt is voor publiciteit. In de Rijkspostspaarbank zijn gedurende September 1881 ingebracht f 125,252.93, eu terugbetaald f 39,079,11. Alzoo gedurende September meer inge legd dan terugbetaald f 86,172,22. Aan het einde van Augustus was, ten name der verschillende in leggers, ingeschreven een bedrag van f 541,603,3972. Zoodat de som der inlagen tot einde September bedraagt f 627.776,217,. In den loop der maand werden 1243 nieuwe boekjes uitgegeven. Het 50 jarig bestaan van het Metaten Kruis zal op 24 en 25 October te Amsterdam gevierd worden. Ziehier het programma Maandag 24 October. Ten 1 ure. Ontvangst der leden door den voorzit ter in de Koningszaal van het Koninklijk Zoölogisch Genootschap Natura Artis Magistra. Ten 2 uren. Toespraak van het lid des hoofdbe- stuurs, J. C. van Markeo. Ten 3 uren. Bezichtiging der Diergaarde, het Muse um en het deel der Historische Atlas van den heer A- J. Nijland te Utrecht, betrekking hebbende op de dagen van 18301831, daartoe welwillend door den eigenaar beschikbaar gesteld. Ten 5 uren. Gemeenschappelijke maaltijd der leden, die zich daartoe tegen betaling van f 2 hebben aan gemeld. Ten 8 uren. Voorstelling in den Schouwburg in de Amstelstraat, alwaar het daartoe vervaardigde tooneel- stuk van de heeren Justus van Maurik Jr. en P. A. Buis, onder den titelGewichtige Lagen 1830—1831* door de vereeniging Eet Nederlandsch Tooneel zal worden opgevoerd. Verder zullen kunnen worden bezichtigd de Hout haven en Nieuwe Havenwerken, alwaar tussohen 12 en 2 ure door HH. Gemeenteambtenaren de noodige aanwijzingen en inlichtingen zullen worden verstrekt. Ten 5 uren. Gemeenschappelijke maaltijd door de leden der Vereeniging, die zich daartoe tegen betaling van f 10 hebben verbonden. Ten 8 uren. Bijeenkomst en muziekuitvoering in het Paleis voor Volksvlijt. Ten 10 uren. Bezoek aan het monument op den Dam, door de zorg van het Gemeentebestuur versierd en verlicht. Dinsdag 25 October. Ten 10 uren, Hereeniging in het Koninklijk Zoö logisch Genootschap Natura Artis Magistra. Ten 1^ ure. Muziekuitvoering door de kapel van het 7e-regiment infanterie. Bezichtigingen het Panorama en de kunstzaal door welwillende beschikking, van het bestuur, voor de Vereeuiging kosteloos opengesteld. Vrije toegang tot 's Rijks-Museum, het Museum „van der Hoop", het N^pseum „Fodor", het Stadhui, en de aldaar bewaarde geschiedkundige oudheden. Ten slotte vereeniging op de Prins Hendrikkade ter bijwoning van het vuurwerk, ter eere der feest vierende Metalen Kruisdragers door de stad Amster dam aangeboden. Gedurende de dagen van 23 tot 26 wordt aan de leden door bestuurders van het Genootschap Poctrina et Amicitia en aau de leden met hunne dames door bestuurders der Sociëteit de Hereeniging welwillend vrije toegang aangeboden. Het is ons aaugenaam te kunnen berichten, dat de heeren Jhr. J. L. de Jonge te Zierikzee, Ds W. H. Gispen te Amsterdam, Dr. J. A. Gerth van Wijk te 's Gravenhage, hunne benoeming tot lid van het be stuur der Unie „een school met den Bijbel", hebben aangenomen. Standaard De Vereeniging van en voor Nederlandsche Indu- strieelen heeft zich tot den minister van Waterstaat geweucf met een vernieuwden aandrang, om althans voor de hoofdlijnen pen ondergrondsch telegraainet te doen aau leggen. De schade en het ongerief bij den

Krantenbank Zeeland

Het Zuiden, Christelijk-historisch blad | 1881 | | pagina 1