II tIi, .Stftool er.
'ri'llKNirDK BKR1CHTËN.
oog op de oesterverzendingeo en bestellingen, den
geheelen dag geopend te houden, op grond dat het
minimum van ontvangst nog nooit bereikt is geworden
Eerst wanneer dat overtroffen wordt, zal het verzoek
in overweging genomen worden.
De 14 de lijst Augustus-Cjllecte sluit meteen bedrag
ran f 76,829,80.
Uit Zeeland zijn de volgende opgaven nog te melden
Bruinisse f 80.00, Arnemuiden f 12-, Koudekerke
f33,61; Westkappelle f4.60.
Onder de nagekomen giften worden opgegeven uit
Domburg f 12.60, uit Breskens f5,
De Heldring-gestichten te Zetten zullen zoo mogelijk
met één vermeerderd worden, en wel met het Magda-
lena-huis, dat strekken zal om de ongehuwde moeder,
die éénmaal voor de verzoeking is bezweken, met haar
kind een onderkomen te versohaffen en haar voor
verderen val te bewaren.
Door de commissie van oprichters, de heeren H. Pier-
son te Zetten, J. L. Heldring te Amsterdam, rar. O. VV.
Star Numan te's Hage en mr, G. W, graaf v. Rechteren
van Appeltern te Renkum, is bereids een bouw
terrein aangekocht, maar de gelden zijn nog lang
niet voldoende om het gebouw zonder schuldenlast
voltooid te -krijgen, en de toegezegde jaarlijksohe
giften zijn nog niet overvloedig genoeg voor het
onderhoud. Mej. C. W. Swelleogrebel, te Rotterdam,
heeft zich bereid verklaard de taak van directrice te
aanvaarden.
Het thans zooveel opgang makende nieuwe middel
van vervoer, de stoomtram, zal weldra ook een deel
van het eiland Java, ter lengte van 87 kilometers,
doorsnijden.
Voor aanleg en exploitatie van den stoom
tram op Midden-Java en die vau Samaraug over
Deraak, Koedoes, Patti, naar Joana of Djowana zal
loopen, is thans esn Naamlooze Vennootschap ont
worpen, welke de concessie van drie concessiona
rissen zal overnemen.
De gelegenheid tot inschrijving voor het kapitaal
van 4 :raillioen zal op 16 September e. k. te Am9ter-
am en te Rotterdam openstaan. Als directeur zal
optreden mr. H. M. A. baron van der Goes, thans
chef van dienst bij de Maatschappij tot Exploitatie
van Staatsspoorwegen.
Met 6 van de 7 stemmen zijn tot Wethouders der ge
meente Domburg op nieuw benoemd de heeren J
Mosselman en S. de Visser.
Tot Wethouder te Grijpskerke is op nieuw benoemd
de heer C. Louwerse.
Biervliet. Alhier koü de vorige week ge9n wet
houder benoemd wordeu, daar ter raadsvergadering
opgekomen waren slechts twee personen.
In diezelfde raadsvergadering werd het vergunnings
recht tot den verkoop van sterken drank ten spijt
van vele ingezetenen op slechts 15 gulden vastgesteld.
De Middelburg scha Courant meldt, dat bij eeue
voorloopige bespreking over de aanstaande vacature
in de Tweede Kamer voor het district Middelburg,
in de Zondag te Oostburg gehouden vergadering van
Folksondericijs op nieuw gelijk in 1879 de
aandacht gevestigd werd op den heer H. J. Bool,
oud-Indisch ambtenaar nu lid van den gemeenteraad
te Leiden.
Het bestuur had dien heer gevraagd hoe hij dacht over
de beide punten, in de vorige vergadering gesteld als
voorwaarden voor de aanbieding der candidatuur lo
afschaffing van de patentwet en vervanging door een
belasting op het inkomen 2o herziening van de grond
wet, om in de kieswet de capaciteiten als factor op
te nemen. In een brief aan het bestuur, die aan de
vergadering werd voorgelezen, had de heer Bool ver
klaard beide stellingen toegedaan te zijn, en tevens
te kennen gegeven te behooren tot hen, die in Indië
een krachtig gezag wenschen, doch een te groote in
menging der Nederlandsche regeering in het bestuur
der koloniën nadeelig achten, en die er de liberale
beginselen wenschen toe te passen, doch geleidelijk
en met inachtneming der bestaande toestanden.
St. Laurens. De Collecte voor de School met
den Bijbel Zondag in de Ned. Herv. kerk gehouden
bracht op f 19,05. Waaronder echter begrepen is eene
gift van f 4,van eenige leden der Chr. Geref.
Gemeente hier woonachtig.
Langzamerhand komt de tijd voor de expositie van
Scheurkalenders weder aan.
Het zij ons vergund"ouze lezers te wijzeu op het
schild voor den scheurkaleuder „Filippus" voor 1882.
Uitgave E. P. Dhuij te Middelburg.
Het schild is helder getint en geeft in voor hat oog-
aangename vormen vier allegoriën aan Bijbelteksten
ontleend, en eene voorstelling van Daniel's ontzettende
gevangenis in gezelschap van de Koningen des
Wouds.
De kalender van het Tractaat-genootschap Filippus
heeft zich in een tweetal jaren eeu weg gebaaud tot
duizenden huisgezinnen. We twijfelen niet of de belang
rijk vermeerderde oplage voor 1882 zal medewerken om
de reputatie vau Filippus' Scheurkalender verder te
vestigen.
Beroepen tot predikant bij de Ned. Herv. ge
meente te Bruiuisse, de heer C. Diehl, predikant te
Oud-V ossemeer.
De laatste maal berichtten wij dat te Wilhel-
minadorp de c-andidaat Rutter was beroepen, dit moest
echter zijn de eand. M. C. Göpner.
L a E! (1 t) O !l \v.
De toestand op het platte land van Walcheren is
alles behalve rooskleurig. Het water heeft bijna de
gewone winterhoogte bereikt. De wegen staan onder
water. De weilanden en vele bouwlanden zijn niet
zichtbaar. De werkzaamheden veel gestremd. De toe
komst is waarlijk niet moedgevend.
De gemeente Grijpskerke zal dezen winter voor
het eer9t zich kunnen verheugen in een straatver
lichting.
Te Gouda heeft een allerbrutaalste diefstal plaats
gehad in een vaartuig, liggende in een der volkrijkste
wijkeu van de stad. De schipper en zijn gezin waren
naar de kerk gegaan weer aan boord komende, ont
dekten zij, dat in de kajuit een kast was openge
broken, waaruit f 241 aan gouden en zilveren munt
speciën was ontvreemd. Papieren geld en gouden en
zilveren voorwerpen heeft men laten liggen. Geen der
in de nabijheid van het vaartuig woonachtige personen
heeft er iets van gemerkt.
Maandag heeft er te Bergen-op-Zoom weder een
kloppartij tusschen burgers en militairen plaats gehad.
Enkele burgers zijn gewond een voorloopig onderzoek
is reeds ingesteld.
De Evangelisch Lnthersche gemeente te Helder
is ontbonden. Het kerkgebouw en de pastorie dier
gemeente werden Maandag in publieke veiling voor
f 4700 verkocht. Het kerkgebouw zal tot graanpak-
huis worden ingericht.
Het W. W. heeft omtrent de buitenplaats
Oranje-Nassau door Z. M. onlangs gekocht, het vol
gende uit onze geschiedenis opgediept.
De naam (ook wel Grensfoort gespeld) zal wel af
te leiden zijn van fort, sterkte aan de grens (van
bet Sticht).
Dat het goed langen tijd „Kortcnburg" heeft ge-
heeten is daaraan toeteschrijven, dat de Korten burg
ook eene oude bezitting was, die onder de goederen
van het klooster te Renkum wordt genoemd. Gruns-
foort, dat met de daartoe behoorende landerijen bij
den Kortenburg getrokken werd, was een sterk Kasteel
en van ouds een adellijk huis, dat in de geschiedenis
van Gelderland mede een rol heeft gespeeld. Er zijn
er die hier het Romeinsche Grinnes zoeken in den
omtrek zijn ook Romeinsche munten gevonden. Som
migen beweren dat hier de Burcht der Redichemsche
graven stond en dat uit een zijner vensters de booze
Balderik de vermetele woorden sprak: „men zegt
dat God almachtig is, maar hoe zou hij mij van mijne
grootheid tot armoede kunnen doen vervallenDe
Rijn geeft mij een verrukkelijk gezicht. De omlig
gende velden verschaffen mij de noodige vogels en
dieren, 't Is onmogelijk van die hoogte te gronde te
gaan."
Maar spoedig zou dat gebeuren. Vergeefs had Bal
derik, met zijne ontaarde vrouw, door moord en
verraad zijne rijkdommen vermeerderd, zijne heer
schappij gertiimen tijd gehandhaafd. De maat zijner
zonden was volgemetendoor den keizer van zijne
ambten en bezittingen ontzet, ondervond hij de ver
gankelijkheid van alle menschelijke grootheid.
Doch dit een en ander behoort to; het onzekere.
Zeker is het dat Gruusfoort, als grensvesting tegen
het Sticht gebouwd, in de laatste helft der 14 eeuw-
een sterke burcht was, die iu 1372, na eeue berenning
van vijf dagen, voor graaf Jan van öloys werd ge-
wonnen en sedert, zoo lang de oorlog met Willem
van Gulik duurde, voor de partijgenooten van hertogin
Mechteld, eene wapenplaats bleef, die vergeefs door
de besten uit de partij der Bronkhorsten werd bele
gerd. Na 't verdrag aan Hertog Willem ingeruimd,
werd het een Vorstelijk jachtslot, waar de hooge ge
bieder menigmaal vertoefde, herhaaldelijk de edelsten
van zijn land en naburige vorsten als gasten ontving
eu er zijne radeu ontbood, om hem bij de regeling
der lands-aangelegenheden te dienen. Hertog Karei
van Bourgondië gaf in 1473 Grunsfoort iu leen aan
Gerrit van Rijswijk om het vocfr hem tc bewaren, 't
Werd opnieuw versterkt en ingericht, om iD dien
onru9tigen tijd een vijandelijkeu aanval te kunnen
afwenden, doch zijn weerstandsvermogen werd niet op
de proef gesteld. Na den val der Bourgondische partij
ging Grunsfoort over aan Adolf van Egmond, wiens
bastaard bloedverwanten het in 1537 verkochten aan
Hertog Karei van Gelre. Sedert had het huis, als be
zitting van bijzondere personen, voor de geschiedenis
geen beteekenis meer. De oorspronkelijke burcht werd
omstreeks 1730 en het daarvoor in de plaats gekomen
gebouw in 1780 afgebroken. Toen dan ook in 1594
1200 Engelschen te Renkum kwamen, ondervond
hun bevelhebber, die iu dat dorp 400, te Heelsum
400 man wilde inlegeren, eene bittere teleurstelling.
Ofschoon men hem verzekerde dat het niet mogelijk
was voor die inlegering laatstgemelde plaats te be
stemmen, omdat er geen dorp Grunsfoort bestond,
hield hij zich aan de kaart, die hij bij zich had en
waarop Grunsfoort stond aangewezen. Men geleide
den bevelhebber tot aan de weide en toen eerst zag
hij dat het Kasteel door een duiventil was vervangen
eu moest hij zich getroosten de voor Grunsfoort be
stemde manschappen naar Oosterbegk te zenden.
Ook Grunsfoort heeft zijn legende. Men verhaalt
dat eeuwen geleden op Grunsfoort eeue jonkvrouw
woonde, schoon maar ijdel en pronkziek, hard voor
en trotseh jegens hare onderhoorigen. Nooit zou zij
des Zondags naar Renkum ter kerk gaan, of een wit
tapijt moest van het slot naar de kerkdeur worden
gelegd. Eens stond bij den kerkhofmuur een oud,
onbekend man. „Jonkvrouw, jonkvrouw sprak hij
minacht toch den gewijden grond van het kerkhof
niet. Stof zijt gij, en tot stof zult gij wederkeeren"
Maar de waarschuwing werd in den wind geslagen.
Week op week werd het tapijt gelegd. Eindelijk stierf
de jonkvrouw eu werd grafwaarts gedragen. Daar
stond weêr de geheimzinnige grijsaard. „Gij hebt nooit
dit heilige plekje willen aanraken, nu wil ik ook u
niet aanraken. Het paard van den richter weet waar
gij te huis behoort."
En zoo geschiedde 't. Den volgenden morgen stond
de kist buiten den kerkhofmuur. Vergeefs wa9 iedere
nieuwe pogiug. om haar een rustplaats in de gewijde
aarde te doen vinden. Eiken morgen zagen de bevende
dorpelingen liet lijk uitgeworpen. Toen spanden zij
het paard des richters voor de kist. Naar de beek op
de heide sleepte het dier de doode jonkvrouw;
Daar verzonk het lijk in het water. Maar vaak zit
zij er nog te wasschen en te plassen, en wie te veel
aan het aardsche hangt, wie 's morgens niet gebedeu
of zich niet gewassen heeft, wie hout steelt of boomen
heeft geschonden, die wachte zich wel, nabij de beek
en de jonkvrouw van Grunsfoort te komen.
Van treurigen aard zijn de berichten over de
woudbrandea in Michigan. Het vuur heeft in de uit
gestrekte bosschen van dezen staat met zoo'n hevig
heid gewoed, dat naar schatting 500 personen zijn
omgekomen en 5000 van dak beroofd ziju. Het ge-
heele schiereiland tusschen het Huronmeer en Saginaw-
baai, een oppervlakte van 50 vierkante mijlen is door
het vuur verwoest. Dit deel van het land was tofc
zeer onlangs één onafgebroken wond, doch in de
laatste jaren waren er langzamerhand gedeelten van,
ontgonnen en hadden er zich 50.000 kolonisten neer
gezet. Nu was er in twee maanden geen regen o-e^
vallen en alles was verschroeid en verdord, toen er
Maandag jl. een orkaan kwam aangewaaid, die een
vuurzee voor zich uitjoeg. De bevolking vlood zonder
iets te kunnen redden, en velen konden het aansnel
lende vuur niet ontkomen, zoodat overal langs de
wegen lijken worden gevonden. In twintig gehuchten
is nauwelijks een huis blijven staan. De overJevenden
zijn vaD alles beroofd, en er is terstond een commissie
gevormd om giften bijeen te zamelen.
Het ondersteunings-comité heeft de door den
brand verwoeste woudstreken van Michigan bezocht
en medegedeeld dat reeds 200 personen begraven zijn
en nog voortdurend lijken worden gevonden. Vijftien
honderd families, bestaande uit 10,000 personen, zijn
in ellende gedompeld. Velen zullen ongetwijfeld' van
honger bezwijken, als niet spoedige hulp daagt.
