MET ZU1BEN,
Nieuwe Goesche Courant,
Christelijk-historisch blad voor Zeeland.
fhutf. leton.
Zaterdag 21 ill ei
i\To. 7 S3.
Verschijnt elken Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond ten 8 ure, behalve op Ohristelijke feestdagen
Prijs per drie maanden francof 1,50.
Enkele nominers- 0,05.
UITGAVG VAN
P. G. WIJTMAN, te Middelburg
Wed. A. C.
JONGE, le 6oes.
Prijs der Advertentiën:
Per regel 10 ets.; Familie-berichten van 1-
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 6 cents per regel.
BINNENLAND.
Gelijk wij vermoed hadden, zegt ook Be Tijddat
de katholieken in het district Goes de candidatuur
van Jhr. Pompe van Meerdervoort steunen zullen.
Met een weinig activiteit van onze zijde zal dit
maal eene herstemming ih het district Goes best te
voorkomen zijn. Men kan het dezen keer in eens afdoen.
De steun van de Roomschen aan de antirevolutio
naire candidatuur geboden, is, volgens de Goesche
Couranteen reden te meer om, als protest tegen het
zich op zulk een wijze laten brengen op het eerge
stoelte
Op welke wijze
Zou mr. van Eek misschien bedanken, indien, ge
lijk voor 4 jaren de Roomsch-Katholieken zijne can
didatuur in 't openbaar steunden
Wie heeft ooit van zoo'n onzinnigen eisch gehoord
Verder heet hettegenover zulk een coalitie
Welke caolitie
Mr. Pompe heeft voldaan aan de voorwaarde, aller
wegen voor antirevolutionaire candidaten gesteld, hij
verklaarde zich met het program te zulleü vereenigen
en zich bij de Kamér-club te zullen aansluiten.
Van eene overeenkomst met anderen is zoo weinig
sprake, dat in het Standaard-nummer van heden nog
gezégd wordt„zelfs bij herstemming zal Ons volk het
stil aanzien, dat onze eigen candidaat valt, liever dan
dat het in een ander district den Roomsche er door
zou helpen."
Is dat nu coalitie?
Laat de Goesche Courant liever dan van coalitie te
spreken, deze woorden onder de oogen barer Roomsche
lezers brengen, opdat zij overtuigd zijn dat van onze
zijde in geen geval hulp te wachten is.
Het zal wel niet helpen, want gelijk we Maandag
hebben gezegd, door voor- of tegeningenomenheid
tot den (rindidaat wordt de stem der Roomsche kie-
Wij vereenigen ons voorts met den wensch der
Goesche Courantdat we na de verkiezing met eeD
gerust gemeten zullen kunnen zeggenhet is geschied
met God en met eere.
Daartoe zullen we ons beijveren, ook om vrij te
blijven van „groote woorden" als bovengenoemde uit
de G. C., en van begiuselverzaking om onzen tegen
stander te bestrijden.
Jarenlang heeft de G. C. als axioma op hoogen
Verslag der ProvUnievergadering, gehouden te
Belft op 21 April jl.
III.
Punt a afgehandeld zijnde, gaat de heer Meijer van
Rotterdam over tot bespreking van punt b.
Behoort de Christelijke lagere school hare deuren
open te zetten voor hinderenzoowel uit ongeloovige
als geloovige huisgezinnenen is scheiding der kin~
deren naar stand eu sekse geioenscht
Ploewel overtuigd, zoo begon de grijze heer Meijer
dat er 'o onze provincie degelijker krachten schuilen
dan d( mijne, zoo heb ik echter de taak, mij opge
dragen, aanvaard. Ik reken dan ook op de clementie
der toehoorders.
Ruim 12 eeuwen geleden kwam in deze landen de
blijde boodschap het Evangelie. God heeft dus reeds
lang ons bekend gemaakt met zijn woord. Nu eens
toon art. 1 der „liberale" belijdenis geprediktSchei
ding van Kerk en Staat.
Geen grooter gruwel in haar oog dan verwarring
van staatkunde met godsdienst, dan Jvan kerk met
staat.
En ziet, nauwelijks is de candidatuur van mr.
Pompe bekend, of een feit uit zijn kerkelijk leven
wordt haastig den volke voorgehouden, om door ver
warring van politieke met kerkelijke zaken althans
eenigen tot onthouding te nopen.
En dat spreekt dan van „met God en met eere"
En dat wenscht zijn tegenstander een gerust geweten
toe
Het eenige feit dat zelfstandig optreden der Room
schen in onze zuidelijke districten voorspelt, is het
uitschrijven van eene vergadering in het district
Zevenbergen tegen 30 Mei.
Volgens een gemoedelijk en kundig politicus zegt
het Hbl. werden bij de vier laatste periodieke aftre
dingen van de leden der Tweede Kamer de stemmen
aldus uitgebracht
Op Op con- Op anti- Op
liberal, servativ. revolut. ultram. Totaal
In 1873..38878 15222 7847 11874 73821
1875..34870 10984 17922 9917 73693
1877..35824 4299 15919 10943 66985"
1879..30724 4643 18855 15252 69474
Bij deze statistiek worde in het oog gehouden, dat
bij de verkiezing van 1879 alle candidaten zijn ver
waarloosd, die geen 15 stemmen op zich vereenigden
en deze verwaarloozing bij de opgaven der vroegere
periodieke verkiezingen nog grooter is geweest.
Ondanks deze onvolkomenheid geven deze cijfers
veel te denken.
Daaruit blijkt toch, dat de liberalen zeer zijn
achteruitgegaan in 1873 verkregen zij van 73821
stemmen er 38878 en in 1879 van 69464 slechts
307S4.
De conservatieven zijn niet achteruitgegaan, maar
gèvlogen. Een daling in zeven jaren van 15222 op
4643 stemmen bewijst, dat die partij schier heeft
opgehouden te bestaan.
i^De anti-revolutionairen zijn van 7847 stemmen
geklommen tot 18,855 een groot deel der conser
vatieven is dus blijkbaar tot die partij overgegaan,
wier aanwinst overigens daarin is gelegen, dat zij
door de ultrmontanen wordt gesteund, al ontvangen
dezen ook geen steun van de anti-revolutionairen, en
dat onder de kleinere kiezers de meeste orihodoxeij
worden gevonden, die door den strijd der Kerk tot
de anti-revolutionairen worden overgehaald.
De ultramontanen, die in 1873 een aantal van
11,874 stemmen verwierven, kregen bij de volgende
verkiezing in 1875 een gevoeligen slag, maar her
stelden zich sedert zoo, dat in 1879 op hen 15,252
stemmen werden uitgebracht.
Art. 4 van de Drankwet, een paar vrijstellingen
van het bepaalde in art. 3 bevattende art. 5
bepalende de wijze waarop aanvragen tot het vestigen
van tapperijen moeten geschieden en de som die voofc
dit vergunningsrecht zal moeten betaald worden, en
voorts de artikelen 6, 7, 8 en 9 werden aangenomen.
was het bedekt, dan middagklaarnu eens in tegen
spoed, dan weer met aller toejuiching. Nederland, als
natie, is Christelijk. De kinderen van ons volk zijn
kinderen des verbonds. Op dezen grond, gedoopt zijnde
in den naam des Vaders, des Zoons en des Heiligen
Geestes, zeg ik, de deuren der Christelijke school
voor dezulken wijd open. Niet een moet afgewezen
De Christelijke school handhave echter haar karakter.
Zij hebbe tot doelde mensch Gods zij volmaakt,
tot alle goed werk rolmaaktelijk toegerust. Zij hebbe
tot uitgangspuntverloren geboren, hebbe een eigen
wegde weg door de wijsheid gewezen.
Ook voor Roomschen en Modernen sluite men de
Christelijke school niet, voorzoover zij het bondzegel
aan hunne voorhoofden hebben ontvangen. We Worden
uitgescholden voor slechte, opvoeders Diesterweg
zegtwij zien de menschelijke natuur te zwart in
wij belijden echter: wat uit vleesch geboren is, is
vleesch. De Christelijke School dus open voor de
kinderen der geloovigen l Ongeloovig noem ik ook
Art. 3 der drankwet verbiedt aan hen, die een
vergunning hebben om net tappersbedrijf nit te oefenen
het verkoopen van loten in de Staatsloterij.
De directie der Staatsloterij verbiedt aan hen, die
loten verkoopen, om het beroep van tapper uit té
oefenen.
Staat en Staatsloterij zijn het dus volkomen eens,
en daar met het handhaven zoowel van het eene alff
het andere verbod dezelfde ambtenaren belast zijn,
zullen deze du3 nooit in strijd met hunne instructie
komen.
Maar als de Staat het zoo verkeerd acht, dat iemand
een lotje in de loterij koopt, zonder volkomen bewuat
te zijn van hetgeen Lij doet want dit moet wel
de grondslag van het verbod zijn - ware het wel
zoo eenvoudig de geheele Staatsloterij maar op te hef
fen. Een inconsequentie toch is het dat van Staatswege
eene zaak uitgaat, waartegen hij, blijkens het verbod,
zelf waarschuwt. Of moet dit verbod in dien zin wor
den opgevat, dat hij de loterij als zulk eene verheven
zaak beschouwd, dat de verkoop der loten niet ge
schieden mag in lokalen, die door de lucht van ster
ken drank zijn verpest (Arnh. Cour.)
De Koning is van zijne weinig beteekenende ziekte
weder hersteld.
Met de noodige bombarie wordt door een HollandscH
onderwijzer aan zijne Zeeuwsche collega's gevraagd of
het waarheid is, wat mr. Lohman zegt, dat op hunne
scholen de bijbels worden weggestopt als de inspec
teur komt. Anders zou er uit hun midden een stem
van verontwaardiging moéten opgaan over den smet
hun aangewreven.
die ouders, die meenen het doopwater van hunne
kinderen te moeten weren. Mogen die kinderen dé
Christelijke school bezoeken Ik zeg ja, mits men
geen lokmiddelen gebruike, mits men geen program
oprolle 1 Zal men de Christelijke School sluiten voor
zulke kinderèn, die in het huisgezin alles hoöreu
tegenspreken, wet op de Christalijke School geleerd
wordt? Geenzins! Wel is waar kan het gevoelen van
een kind smetstof in zich bevatten en verspreiden,
en, mocht men merken, dat die smetstof zich op de
school uitbreidt, dan dient men, na vermaning, de
school voor zulke kinderen te sluiten, met al de
onbarmhartigheid der barmhartigheid. De Christelijke
School is geen private inrichting maar efcne openbare
inrichting:, den stempel dragende van het publiek
karakter der gemeente, maar ook te gelijk het privaat
karakter van het Christelijk huisgezin. De Christelijke
School is geen zendingschool. Zij voedt alleen kinderen
der gemeente op, terwijl de zendingschool zoekt te
vergaderen, alles, wat buiten haar omzwerft, 't Spreekt
