Nieuwe Goesche Courant,
Christelijk-historisch blad voor cel and.
Dinsdag 17 Mei.
.V. Vol.
BINNENLAND.
11581.
HET ZUIDEN,
Verschijnt el ken Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond ten 3 ure, behalve op Christelijke feestdagen
Prijs per drie maanden franco1,50.
Enkele nommers- 0,05.
UITGAVE VAN
P. 6. WIJ THAN, te Middelburg
Wed. A. C.
JONGE, te Goes.
Prijs der Advertentiën:
Per regel 10 ets.; Familie-berichten van 1—>6
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 6 cents per regel.
De indeeling onzer kiesdistricten is oorzaak dat
bijna nergens onze candidaten slagen kunnen dan
door de hulp van de Roomsche kiezers.
Ook in onze districten.
In het district Middelburg zijn de Roomsche kiezers
zoo weinig talrijk dat aan zelfstandig optreden voor
hen niet te denken valt. Bovendien getuigt de houding
door hen aangenomen in het district Middelburg niet
van het volgen van een vasten weg. Roomschen en
conservatieven stemmen gewoonlijk voor Jhr. de
Jonge, en brengen de meerderheid aan onze zijde,
de ervaring heeft geleerd dat bij het aftreden van
mr. van Eek de meest geachte en invloedrijkste na
men van Roomsche kiezers voorkomen onder de an
nonces tot aanbeveling van dezen veteraan in de
Tweede Kamer. Zijn dep. m. 100 opkomende Roomiche
kiezers, gesteund door een even groot of klein aantal
conservatieven in bet district Middelburg dus in staat
de meerderheid te verplaatsen, van een zelfstandig
optreden kan geen sprake zijn.
In het district Goes vertegenwoordigen de Roomschen
een belangrijke macht. De uitslag der verkiezing in
1879 was 727 voor den candidaat der anti-revo
lutionairen, 580 voor dien der liberalen en 357 voor
dr. Vermeulen, den leeraar der Katholieke school te
Rolduc.
Onwillekeurig vraagt men zich af wat zal ditmaal
de RoomsGhe partij doen
De Noordbrabander is van meening dat mr. Pompe
van Meerder voort ook door de R. C. zal gestemd
worden. Verder loopen er tal van geruchten zonder dat
iemand eigenlijk het juiste weet, en waarschijnlijk wel
niet weten zal, voor De Tijd, het invloedrijke Room
sche hoofdorgaan, heeft gesproken.
De feiten zijn daar om te bewijzen dat de Roomsche
kiezers hun keuze meestal niet naar beginselen, maar
naar persoonlijke voor- of tegeningenomenheid tot den
voprgestelden candidaat leiden laten, Zop nu,en dan
wordt eens geknord op de anti-revolutionairen die den
buit binnen halen, en wordt door de liberale pers uit
eigen belang eens getoond, hpe ondankbaar we zijn
Verslag der Prov. Unievergadering, gehouden te
Delft op 21 April jl.
Ten 10 ure werd de vergadering geopend met het
Iepen van eenige verzen uit Gods woord, h,et zingen
van Ps. 89 7 en gebed door Ds. Groenewegen van
Delft. Nadat zijn Eerw. de bijeengekomenen had
verwelkomd, droeg hij het presidium over aan Jhr.
Mr. de Savornin Lohman. Deze aanvaardde het en
gaf te kennen, dat de bijeeuroeping dezer vergadering
hem verblijdde, als blijk van besef der zware taak
van.de voorstanders van Christelijk Onderwijs tegen
de onderdrukking. Gelukkig echter was er vooruit
gang. Toen vóór 30 jaar de eerste Christelijke scholen
werden opgericht, was er minder kans van slagen dan
nu. Eere aan hen,, die de vereeniging voor Christelijk:
Nationaal Onderwijs oprichtten. Hun geslacht sterft uit,
hun naam echter niet. 't Strekt mij tot genoegen den
door nooit op hunne candidaten te stemmen. Dat helpt
hier en daar soms voor een oogen'olik, maar onze
Roomsche kiezers besluiten meestal, waar ze alle kans
van slagen missen, te stemmen op dien candidaat die
voor haar eigen partij het meeste voordeel belooft, en
hun het meest geschikt dunkt.
Mogen we een profetie wagen P
Ondanks den bewonderenswaardigèn ijver van de
Goesche courant om uit alle hoekjes en gaatjes samen
te lezen wat zooal tegen den candidaat der anti-revo
lutionairen innemen kan, zh' jhr. mr. Pompe van
Meerdervoort ditmaal candidaat der anti-liberalen
in het district Goes zijn, engekozen worden ook.
Het verdient onze aandacht dat in zoovele kringen
buiten ons, met de stembus in 't gezicht, het denk
beeld een andere, zoo mogelijk, betere volksvertegen
woordiging'' bepleit wordt. Rotterdam, Amsterdam en
Sneek gaven den eersten stoot. Onduidelijk en ver
ward zijn die stemmen nog, men weet nog niet
waarheen te storen, de een wil Grondwetsherziening,
de ander verlaging van den census binnen de grenzen
der wet, een derde toelating van capaciteiten. Onbe
stemd mogen de wenschen zijn, onzeker de weg dien
men gaan wil, duidelijk is het dat de kring zich
verbreedt van diegenen die het bestaande onvoldoende
achten. Duidelijk evenzeer dat op een of andere wijze
kracht en vertrouwen moet worden gezocht, waar nu
matheid en onzeke rheid den toon geeft.
Niet alleen de kiesvereenigingen, ook de Pers
getuigt van deze dingen. Vooral de Arnh. Courant
vervult dit jaar de rol van den heelmeester die de
wonde peilt en openlegt, en die hare partij het
meest behoudend wil doen zijn.
In haar nommer van heden heet het
De kieswet-en de kiesrecht-agitatie op te wekken en
aan den gang te houden is de duidelijk aangewezen poli
tiek van der liberalentegenstanders.Deze agitatie is tegen
de liberalen gericht en eepe ernstige bedreiging tegen
de nog door hen ingenomen positie. Met hen mede te
agiteeren, met hen de leuze van verlaging van den
census aan te heffen, met hen mede te werken om, zoo
mogelijk, eene onmiddellijke of spoedige herziening van
art. 76 der Grondwet te verkrijgen, is, als het gelukken
mocht, een zelfmoord der; liberale partij, een ten offer
Eere-Voorzitter dier vereeniging, Jhr. Mr. Mout van
Soeienvoude, in ons midden te zien. Wij zijin de
voortzetting van 't vroeger geslacht. Toen was het
aantal voorstanders klein, thans meer uitgebreid, maar
daarom niettemin is er samenwerking noodig. De
Unie werkt die samenwerking krachtig in de hand.
Is de staat een, lateu ook wij een zijn. We moeten
den weg op naar de vrije school. Het is een ideaal,
een utopie, dat alle scholen in ops land Christelijke
scholen zullen worden. Vóór 300 jaar, toen onze
vaderen stretjep; voor het Gereformeerd geloof, was
het eveneens een ideaal, dat alle gemeenten in ons
land Gereformeerde gemeenten zouden worden* en ziet,
een eeuw later was het zoo. Ook wij' zijn beginners,
wij zijn strijders, en we moeten niet rusten voor ons
land overdekt is met Christelijke scholen. Iaat ons
vertrouwen zijn op den eenigen Herder Hij zal ons
nabij 'zijn. Zijn Ed. verzoekt thans den Weleerw. Heer
Voorhoevepredikant te Monster, te willen overgaan
tot inleiding van punt a van het programma. Dit
brengen van de liberale zaak aan eene fantasie, die
alleen de tegenpartij sterk maakt.
De éénige kans welke, op dit oogenblik, nog bestaat
voor de liberale partij in zooverre men, in haren
staat van oneenigheid en ontbinding, nog, in den echten
zin van het. woord, van haar als eene partij, d. i. als
van eene regeerkracht, spreken kan om eene meer*
derheid in de Kamer te blijven, is zich op haar tegen
woordig standpunt te handhaven en tertrachten hetgeen
zij heelt te behouden. Een behoudende, bewarende,
het verkregene bestendigende politiek, eene aan de,
haar stelsehen hare beginselen revolutioneren willende,
politiek der anti-liberalen standvastig overstaande en
onverschrokken tegenstand biedende politiek, is thans
de éénige, welke haar in hare tegenwoordige omstan.
digheden dienst kan doen. Den tijd om zich te recon
strueren en te reorganiseren, om aanvullend op te
treden, heeft zij laten voorbijgaanhierover nu te
jammeren of verwijten te doen is geheel nutteloos,
het feit zelf kunnen wij toch niet ongedaan maken.
Wij moeten den toestand nemen zoo als die isde
verkiezingen zijn op handen, en wij staan, tegenover
eene wel georganiseerde en gedisciplineerde anti-liberale
partij even gedesorganiseerd als bij de verkiezingen
van 1879, en naar wij vreezen nog wat meer
oneenig, nog wat meer gedesorganiseerd, nog wat mee»"
besluiteloos dan toen, omtrent hetgeen wij doen
hetgeen wij nalaten moeten.
Het si nu geen tijd om nieuwe proefnemingen te
wagen: elke proefneming, elke waaghalzerij, dreigt
ons, in onzen toestand van toenemende verzwakking
met den ondergang, omdat alle kansen van misluk
king aan onze zijde zijn. Alleen door van de nog
bestaande en ons ten dienste staande middelen gebruik
te maken, alleen door ons nog eens, al ware het slechts
voorbijgaande, als eene eensgezinde liberale partij aan
elkander te sluiten, als eene partij die, omdat zij d«
kracht om offensief handelend op te treden mist, zich
om den ouden standaard schaart en op haar terrein
handhaaft, is eenig heil te verwachten. Het je main,
tiendrai is thans voor de liberale partij de eenig moge
lijke leuze.
Door art. 1 der DranWet aan te nemen sprak de
Tweede Kamer de wensohelijkbeid uit dat het getal
tapperijen in ons land belangrijk verminderen zou, dé
vraag hoe te komen tot die vermindering is echter
een vraag van de practijk, die niet zoo gemakkelijk
te beantwoorden is. "Van de 45000 thans bestaande
tapperijen zullen niet minder dan 80000 moeten op-
punt luidde Welk is het rechte en vruchtbare gebruik
van den Bijbel op de school
„De Bijbel," zoo begon Zijn Eerw. moet op school
gebruikt worden, maar men kan hem verkeerd ge
bruiken. Er zijn gedeelten in den Bijbel, die °de
kinderlijke bevatting te boven gaan. De profeten
grootendeels ten minste, ook de openbaring liggen
boven de bevatting der kinderen. Men vindt echter
in de profeten gedeelten, die het kind best kan
bevatten, b. v. Een kind is ons geboren enz. Een
rijsje uit den afgehouwen stam van Isaï, Dan nog
Gelijk een schaap is hij ter slachting geleid enz'
De brieven der Apostelen, voornamelijk die aan da
Romeinen en de Hebreën, zijn te diepzinnig. De
Apostel Paulus spreekt zelf van melk en vaste spijs,
Hoe gelukkig was de kamerling in zjjue keus Hy'
las Jes. 53. De 4 Evangeliën, als schets van Jezus levan
zijn uitmuntend geschikt. Vele verhalen uit het Oude en
Nieuwe Testament kunnen met vrucht behandeld worden.
Wie is dat kind, dat daar aan de lippeu zynergroof
