ikrh, Genoot ra ièuidin,,
GEMENGDE BERIOHI'EN.
Breskeus naar Maldegem en van Hulst naar Wals
oorden, en de heeren Gerritsen, van Breskens, Ham-
maoher, van Groede, en Van Waesoerghe Janssen,
Van Hulst, ten gevolge waarvan het tot stand komen
van bedoelde lijnen zoo goed als verzekerd ma: ge
acht worden. M C.
Ons is toegezonden het eerste jaarverslag der Export'
Maatschappij voor Zeeland.
Het verslag is te groot om het in onze kolommen
op te nemen. Dat is, dunkt ons, ook minder noodig,
daar de M. C. het geheele verslag reeds een paar
uren nadat wij het ontvangen hadden onder de oogen
Tan het publiek bracht.
Onze indruk bij het lezen van bet verslag is geweest,
dat slechts weinig gebruik is gemaakt a.. de ai«sie
kende gelegenheid, om van uit onze provincie pro
ducten naar de Londensche wereldmarkt te zenden
en dat het gezondene, over 't algemeen genomen geeu
aanmoedigende resultaten heeft opgeleverd.
't Zal heel wat moeten veranderen eer de Export
maatschappij onze landbouwers tot tuinders heeft
gemaakt. Maar, we zien ook niet voorbij dat het
veel veranderen kan. Het eerste levensjaar voor een
totaal nieuwe onderneming kan uit den aard der zaak
niet a. ders dan een leerjaar zijn.
Hopen we met de Export-maatschappij dat de lessen
voortaan uit de winst zullen kunnen betaald worden,
en dat er nog wat zal overblijven voor landbouwers
en aandeelhouders meteen.
Tot secretaris en gemeente-ontvanger van Yerseke
is uit 25 sollicitanten benoemd de heer Meeiburg
Snarenberg te Kruiningen.
De meerderheid der departementen van de Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen 577 tegen 426
heeft oir. A. Kerdijk lot algemeen Secretaris gekozen.
We vonden onlangs ergens deze betrekking verge
leken met die van Raadpensionaris van Holland in
Vroeger dagen. Dat is nu wel wat overdreven. Maar
een gewichtige betrekking is toch zeker die van
het oude „Nut" met zijn 17000 leden.
Dat het modernisme arm in arm gaande met het
moderne Jodendom deze betrekking heeft opgedragen
aan een man, wiens werkzaamheid we eeren, maar
wiens beginselen onzen godsaienst doen minachten,
en onze nationaliteit doen ondergaan, betfreureu we
ten zeerste.
De Maatschappij van Vader Nieuwenhuis zal nu
wel spoedig aan de uiterste linkerzijde van hel libera
lisme en modernisme staan. Meer dan een kerkge
nootschap machtiger nog dan 't Nut volgt,
schuchter, schoorvoetend, naar Kerkenaard, maar het
avanceert toch.
Bij den hoogleeraar Harting is het bericht ontvan
gen, dat door tusschenkomst van de Nederlandsch-
Indiscbe Handelsbank de belangrijke gift van f 4000
Uit Nederlandsch-Indie voor de noodlijdenden in de
Transvaal ter beschikking van het hoofdcomité is
gesteld.
Bergen op Zoom. Maandag 28 Maart was
het voor de Christelijke school alhier een feestdag
daar de nieuwbenoemde hoofdonderwijzer, de heer G.
Staal tot zijn werk werd ingeleid.
Recht hartelijk was de welkomstgroet, door de
kinderen hunnen nieuwen ouderwijzer gebracht, daar
zij hem bij zijn binnentreden het: //Dat 's Heeren
Zegen op u daal'" toezongen. Hierna opende de heer
B. Vermeulen, evangelist der Ned. Evang. Protestan-
tenvereeniging deze bijeenkomet met gebed, heette
daarop den onderwijzer van harte welkom aan deze
plaats en bepaalde de kinderen bij hnn voorrecht
./Christelijk Onderwijs" te genieten. Vervolgens nam
de ouderwijzer zelf het woord, en schetste „de taak
des Cbristelijken onderwijzers en de betrekking, die
er behoort te bestaan tusschen de opvoeding in school
en huisgezin.
Naar aanleiding daarvan sprak hij over de verplich
ting, die op hem rustte en toonde den onders aan
Waarin hunne medewerking zou moeten bestaan.
Na vervolgens ook tot het Bestuur, de kinderen en
het hulppersoneel het woord te hebben gericht, besloot
hij met een woord van dank aan den vorigen spreker
6n beval zich dringend in de gebeden aan van allen,
die door hunne tegenwoordigheid blijk gaven van
belangstelling in het Christelijk onderwijs. Hierna
voerden de HH. C. Rubsaam, president der School
commissie, P. Staal, vader van den onderwijzer en A.
Klaassen, begunstiger der school, het woord, waarna
de bijeenkomst werd besloten met een hartelijk dank
gebed door den heer C. Rubsaam. Moge Gods zegen
in ruime mate rusten op den arbeid door onzen ouder
wijzer aangevangen
Woensdag d. a. v. trad bij gelegenheid van het
Bjarig bestaan der school, Dr. Gcrth van Wijk als
spreker op, van wege de Unie„Eene school met
den Bijbel."
Tot grondslag zijner rede koos Z.Ew. Spreuken
22 6a, en ontwikkelde naar aanleiding daarvan twee
hoofdgedachten 1. De roeping. ii«'. onafwijsbare plicht
van cm leüer, die zich aan liet Woord omlerwèr. t;
isden jongen de eerste beginselen t«- leuren naar
den etsen van zijn weg en 2 ie Ier, die deze roeping
erkent, moet koiuei- t 4 de ChrisiHijke sohool.
Na deze pun.eu nader verklaard en uiteengezet te
hebben, trachtte spreker, met het oog op dcu toestand
te dezer plaatse verschillende bezwaren uit den weg
te ruimen. Met eene krachtige opwekking aan ouders
en belangstellenden besloot Iilj zijne rede Dat ook
dit gesproken ivoord een ajke zegen moge weg
dragen en te s he >ben bijgebracht lot den bloei der
Chiistelijke school in ons midden!
Penoemd toi veldprediker in Ned.-Indie ds. J.
H. Klomp te Vlissmgen die deze benoeming ook
heeft aangenomen
De gewone jaarlijksche crisis vertoont zich op
nieuw in de Ned. Herv. Kerk.
Eéne ziekte diepgaand verschil in geloof
teisiert dat kerkgenootschap sinds jaren. Nu breekt
de ziek'e eens uit bij de wijziging vaneen doopsregle-
meut. dan eens tuj den strijd over een bevestigings
formulier. Nu eens zet de regeling van het Hooger
Ouderwijs het Kerkgenooisch; p in vuur en vlam
dan weder gelijk de laatste iwee jaren is het
kwesiie over «Ie bevoegdheid van ouderlingen
tot het al of niet aannemen van leerlingen tot
leden der kerk. Gelijk ten vorige jare bij de gerucht
makende zaak van Dordt zoo zei ook nu deze laatst
genoemde kwestie de Kerk weder in beroering.
We achten het ook nu weder van onzen plicht van
deze zaken melding' te makeu, al is het ook dat we
aan deze hier en daar voork/.uende verschijnselen geeu
groote waarde hechten kunnen. Noch art. 38 en 39,
noch eene (loopsformule, noch de ellendige regeling
van het Hooger Onderwijs hebben de beslaande
spanuing en tweespalt gebracht in de oude Landskerk.
Indien de oepalingen waartegen ineu zich hier en
daar verzet in den geest der opposanten gewijzigd
werden, wat zou men dan nog gewonnen hebben?
Het geschil zit dieper, en wel hierin, dat de een
als heiligschennis achten moet wat de ander als de
zuivere uitdrukking van het Protestantisme meent te
moeten verkondigen. De kwestie is in hoofdzaak deze:
terwijl de eeu belijdt dat alles wat ons lot zaligheid
noodig is te weten in den Bijbel vervat is, meent de
ander dat de godsdienst behoort geëvenredigd te zijn
aan 's menschen ontwikkeling, aan zijn meer of min
dere beschaafdheid enz. Terwijl de een al den nadruk
legt op kennis kiest de ander geloof tot grondslag van
zijn leven, en van ziju kerkorganisatie meteen.
Tallooze kwestiën en geschillen draaien om deze
hoofdkwestie heen, talloos zijn de verschijnselen
die door den oppervlakkigen beschouwer als winst of
verlies worden geboekt. Met den val of den
afval van eeu Kerkgenootschap valt evenwel het
Godsrijk niet, en dit is duidelijk, dat vroeg of laat,
de tegenwoordige verwarring zal moeien eindigeu
door het uiteengaan van dit tweedrachtig gezelschap.
In afwachting van dit, voor ons gevoelen onver
mijdelijk einde, iets over het gebeurde te Leiden en
te Dordrecht.
Te Leiden zijn eerst de 66 leerlingen van dr
J. Knappert, ter oorzake van onvoldoende rechtzinnige
kennis afgewezen, de kerkeraad heeft ecl ter genoemden
predikant verlof gegeven zich twee audere ouderlingen
te kiezen. Alzoo geschiedde, en met deze ging de
aanneming Vrijdag zonder bezwaar, de bevestiging had
gisteren plaats.
Te Dordrecht hadden alle ouderlingen in eene jl.
Maandag gehoudene vergadering verklaard bij de aan
neming van lidmaten niet tegenwoordig te willen
zijn Drie hunner, de heer G. Sillevis, J van Schaar
denburg en P. Gips schreven aan de drie moderne
predikanten, Keller van Hoorn, Steen en Essenius
Greefï dat het hun voor ditmaal niet te doen was.
om de toepassing, maar slechts om de erkenning van
het recht der gemeente om mede te oordeelen, wie
zij onder hare lidmaten zal opnemen. Zij noodigden
alz< o deze heeren tot hun standpunt van verzet over
te komen, dan zouden zij (de ouderlingen) volgaarne
hunne lidmaten zonder bezwaar aannemen. De predi
kanten weigerden, en alzoo had de aanneming te
Dordrecht niet plaats.
De gemeenteleden van moderne richting hebben
Zaterdag in eene vergadering daartoe belegd de vol
gende besluiten genomen
Gehoord het rapport van hetgeen in den kerkeraad
en in de conferentie van de drie ouderlingen met de
drie predikanten was verhandeld,
Gelezen de schriftelijke verklaring van deze drie
oudedingen, waarin zij in de meest beleefde vormen
herhaleu, dat zij bij de aanneming niet kunnen tegen
woordig zijn, zoolang de predikanten art. 38 erken
nen, en dus deze zaak thans als afgedaan beschouwen.
Overwegende, dat de kerkelijke besturen onwillig of
onmachtig zijn gebleken om de reglementen der kerk
te handhaven, en de predikanten tot dc richtige uit
oefening van hun ambt te beschermen, -
Overwegende, dat het gaan met de leerlingen naar
eene andere gemeente als min betamend, maar in den
tegen woord igen staat der zaken ongeoorloofd is
Besluit de liberale partij een beteren stand van de
zaak af te wachten, en zooveel mogelijk de komst er
van te verhaasien, eu inmiddels de aanuemelingen
door den predikant, in het bijzijn van daartoe aange
wezen getuigen te doen onderzoeken, wat keunis en
geloof betreft, alles zoo als in art. 38 en 39 R,
Godsd. Ond. is aangegeven.
Van den-uitslag van dit onderzoek eeu met rede
nen omkleed verslag (proces verbaal) op te zenden
naar de Synode, in afschrift aan de lagere besturen
de ouders en voogden der aannemeliugem op te
roepen lot een samenkomst om hun te vragen of zij
voor hunne kinderen en pupillen het opvolgen van
dit besluit begeeren."
Aan het einde van deze Dordtsche zaak zullen we
waarschijnlijk weder eerst dan zijn, wanneer anderen
haar komen verdringen.
Nog behooren wc, om der volledigheids wil, te
vermelden dat het Provinciaal Kerkbestuur van Zeeland
niet alleen de twee bekende ouderlingen der Middel-
burgsche Gemeente onbevoegd heeft verkiaard, maar
ook het classicaal bestuur heeft ontheven van alle
bemoeiingen met de M. G. voor zoover het de uit
voering van art. 38 39 Reg. Godsd. betreft.
Sluis, 2 April. Stemgerechtigde leden der Ned,
Herv. Gemeente hebben besloten de benoemióg van
ouderlingen en diakenen en de beroeping van predi-
ten, gedurende 10 jaren, op te dragen aan den kerke
raad. Van de 154 stemgerechtigden waren er 50 op
gekomen, waarvan er 27 hunne stem uitbrachten voor
den kerkeraad en 22 voor het kiescollege, terwijl ééne
stem van onwaarde was.
Het elfde Noordelijk Evangelisch Zecdingsfsest
zal dit jaar gehouden worden in het „Oraniewoud",
op de buitenplaats van mr. Scheltinga, Woensdag den
27 Juli.
Van al de komrnandanteu der dienstdoende schut
terij in Nederland is de majoor M. J. Souieudam te
Goes, nog de eenige, die versierd :s met het metalen
kruis van den lüdaagschen veldtocht. Hij telt de
meeste in dienstjaren en is op een na de ouusie in
jaien. (jy. R. Ct.)
Een inwoner van Colijnsplaat wordt gedurig
geplaagd door het stelen van kippen. Thans zijn een
dertig kippen gedood, verleden jaar onderscheidene
ontvreemd.
De lust om naar Noord Amerika Ie verhuizen
openbaart zich ook op bet eiland Schouwen, lu deze
maand zullen verscheidene huisgezinnen derwaarts ver
trekken alleen uit Dreischor 8.
Uit de gemeente't Bildt (Friesland) schrijft men:
Dé landverhuizing naar Amerika is hier weer in
vollen gang Bedroeg het getal van hen, die het
vorige jaar vertrokken, maar dan 130, het cijfer der
genen, die dit jaar vertrokken zijn of op het punt
staan te vertrekken, bedraagt nu reeds bijna evenveel.
Ware het niet, dat het geld de meesteu terughoudt,
het getal der emigranten zou meer dan verdubbeld
worden. Stel tegenover het vooruitzicht hier- in den
winter te kuunen hongerlijden, omdat de vlasbouw
meer en meer in deze gemeente afneemt en daarmee
ook de arbeid in den winter, de gunstige berichten,
die uit Amerika steeds herwaarts komeu van hooge
daghuren, van alle dagen spek en vleesch, en voeg
daarbij de gemakkelijke en betrekkelijk goedkoope
communicatie, dan is het niet te verwendoren, dat
bijna geen week de landverhuizing stil staa'. Hoe
grooten invloed dit op de huur en de prijs der wo
ningen uitoefent, blijkt hieruit dat. vooi eenigen tijd
vier woningen voor f 503 zijn verkocht
Naar het VP eekblad voor Elburg e o. verzekert,
hebben 2 studeuten van de Theologische Sein». 1 te
Kampen zich tot voortzetting van hum e ctudién laten
inschrijven aan de „Vrije Universiteit' it An.sti rrtanr
Een Fries, die naar Amerika wijd. vei hu men,
maar geen geld daarvoor had, begreep terecht dat
uien.and hem die som zou geven. Hr. nam toen een
kleine list te baat en vertelde aan een bemiddeld
man, dat hem img slechts tien guidon v..or het doel
ontbrak. Hij kreeg de f 10 en toen hij dit ei nige
malen had herhaald bij anderen, was h.j in hét bezit
van het noodig geld
De ex-Khedive heeft bemerkt, dat hij zich aan
een verzuim heeft schuldig gemaakt, m» hij it, den
laatsten tijd zooveel vreemde prinsen te Rome leeft
gezien en die allen bun opwachting bij dcu Paus
heeft zien maken. Daarom heeft ook hij thans een
audiëntie aangevraagd. Maar de Paus heeft, geam woord
dat de wensch van den ex-Kl:edive om hem te zien
wel niet zeer vurig kon zijn, daar hij al 4 maanden
in Rome toefde daarom vond de Paus het onnoodig
hem te ontvangen.'
