Nieuwe Goesche Courant,
Christelijk-historisch blad voor Ij eel and.
flinsdag* 22 Maart.
A'°. 72a
BINNENLAND.
HET ZU1DEÜ,
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen
P^ijs per drie maanden francof 1,50.
Enkele nommers- 0,05.
De heer de Savornia Lohman heeft ook namens
zijne antirevolutionaire mede-afgevaardigden in de
Tweede Kamer de verklaring afgelegd, dat zij zich
niet met het finantieel beleid der regeering kunnen
vereenigen, en daarom tegen de rentewet znllen
stemmen.
Doch ik heb er bijgevoegd, zoo sprak de heer
Lohman, dat het overig beleid van deze regeering,
ten aanzien van andere punten, hoezeer ook door ons
bestreden, voor ons geen reden kan zijn om tegen
deze wet te stemmen.
Wij zouden het sterk veroordeelen in de tegenpartij,
in de heeren van de linkerzijde, indien deze eene
belastingwet aannamen, enkel om onze grieven te
kunnen laten voortduren. Maar om dezelfde reden
mogen wij niet eene belastingwet verwerpen, alleen
omdat wij ons door zekere wetten, welke ons door
de overzijde opgedrongen werden, gegriefd achten.
Om die reden hebben wij gemeend het financieel
beleid van bet overig beleid der regeering streng te
moeten scheiden.
Er is dus van eene antirevolutionaire geldweigering,
gelijk de Standaard geadviseerd heeft, onder onze
kamerleden geen sprake.
Om te betoogen dat slechts oppervlakkigheid be
weren doet, dat een couponknipper van beter conditie
is dan iemand die zijn geld in landbouw, haudel of
nijverheid steekt, merkt de Standaard op dat de grond
eigenaar, winkelier enz. hunne lasten op hunne con
sumenten verhalen.
Juist. Toch kan even goed de effectenkooper zijne
belasting, indien ze er komt, voor zijn consument bij-
rekenen, Vs of 1/jg minder betalen, en er zal nog wel
handel in Amerikaansche sporen, waar in den laatsten
tijd een milliard in Nederland aan verdiend is, zoo
als men zegt, gedreven worden. De voorgestelde ren
tebelasting, eenmaal aangenomen, zal wel geen oor
zaak zijn dat Peru door Nederland niet meer voorzien
wordt van de eerste krijgsbehoeften, geld. En de
zonen onzer Gereformeerde vaderen- zullen, ondanks
belasting op rente wel voortgaan aan het Protestanten-
vervolgend Spanje, geld te leenen, indien het maar
hoogen interest geeft.
Goes, 21 Maart. De bewoners onzer gemeente
FEUILLETON.
UITGAVE VAN
P. G. TOT MAN, le Middelburg
Wed. A. C.
JONGE, te Goes.
Prijs der Advertentiën:
Per regel 10 ets.; Familie-berichten van 1-
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 6 cents per
Onder de merkwaardigeste stukken die uit Trans
vaal tot ons komen, verdient wel allereerst de petitie
van rechten genoemd te worden, door het Drieman
schap gericht aan den President van den Oranje-
Vrijstaat, bij gelegenheid van de buitengewone ver
gadering van den volksraad van laatstgenoemden Staat
op 17 Februari gehouden.
Deze petitie is, om overal bekend te maken, in het
Fransch vertaalt, zal onze lezers op eenvoudige wijze
het ontsaan van de tegenwoordige toestanden duidelijk
maken, en blijft als historisch document een stuk van
waarde.
De groote afstand waarop wij leven van de centra der
politieke beschaving, zegt het Driemanschap, de weinige
kennis, die men heeft van onze geschiedenis, maakt het
zeer gemakkelijk onzen bijna wanhopigen strijd voor vrij
heid en onafhankelijkheid voor te stellen als een onbe-
teekenende zaak, of wel erger als eene onverantwoor
delijke rebellie van ontevreden en domme Boeren tegen
een verlicht en menschenlievend bestuur, dat om ons
hunnen zich .tegenwoordig verheugen in belangstelling
van de zijde der heeren die de sociale kwestie
wenschen te bepleiten.
Na eerst kennis te hebben kunnen maken met de
nihilistische (ik weet geen beter woord) theoriën van
den heer Domela Nieuwenhuis, zal hun thans de gele
heid worden geboden ook den heer B. H. Heldt, pre
sident van de Algemeene Werkliedenvereniging en redac
teur van de Werkmansbode te hooren.
De heer Nieuwenhuis pakte de zaak wel wat royaal
aan, 75 ets. entree is voor belanghebbenden te veel. De
heer Heldt is blijkbaar beter op de hoogte, deze
vraagt sleohts 5 ets.
Hoe zou ook een ex-predikant weten hoe het met
de kas van een werkman geschapen staat Ik heb
gezegd dat de ingezetenen zich in der heeren belang
stelling kunnen verheugen, of ze het willen is een an
dere vraag. En daarvan blijkt in Goes niemendal. Men
hoort er tot heden toe onder het volk niet van spre
ken. Blijkbaar kent men in Goes het oud-vaderland-
scke hebben is hebben, maar krijgen is de kunst.
De stoomtram die Tholen met Bergen op Zoom ver
binden zal wordt weldra te gemoet gezien.
De vorige week werden voor den stoomtram Mid
delburgVlissingen opmetingen gedaan. Aan den con
cessionaris is door den gemeenteraad van Vlissingen
uitstel tot het leggen der rails naar het havenstation
verleend tot September 1881.
Door het Middelburgsche Comité voor de collecte
ten voordeele der hulpbehoevenden in de Transvaal,
is naar verschillende gemeenten in Walcheren de vol
gende circulaire verzonden
Met de levendigste belangstelling wordt in ge
heel Nederland de strijd gadegeslagen, door de
Hollandsche- Boeren in de Transvaal voor de onafhan
kelijkheid van hun geboorteland gevoerd.
In de worsteling dier dappere mannen vindt het
Nederlandsche volk, trek voor trek, de herinneringen
aan het heldentijdvak zijner eigen geschiedenis terug,
toen het ook, tot behoud van huis en erf, van vrijheid
en geloof, tegen vreemde overmacht kampte.
Aan den oorlog der Boeren mogen wij Nederlan
ders als burgers eener onzijdige natie, direct noch
indrect deel nemen. De zorg om in hun belang te
doen wat Nederland, als staat, vermag, is de taak
onzer regeering, welke de zekerheid verkregen heeft
eigen bestwil, en om ons te redden van onze zwarte
vijanden en ons te bewaren voor de onvermijdelijke
gevolgen van onze eigen domheid er armoede, wel
zoo goed is willen zijn, om ons op te nemen in zijn
rijk. Het is daarom, dat wij het noodig achten eene
toelichting te schrijven bij deze stukken.
Die toelichting luidt als volgt
1. Wie zijn wij Afstammelingen van de Hol
landsche kolonisten van de Kaap de Goede Hoop,
en bestaande uit zuivere Hollandsche mannen, en uit
nakomelingeu van de Refugiés, die door de Staten-
Generaal verlof gekregen hebben, om zich in de
Kaapkolonie te vestigen.
Tusschen 1685 en 1806 verspreidden zich kolo
nisten door geheel Zuid-Afrika, en maakten daar een
welvarende nederzetting.
De oud-koloniale politiek van Holland, gelijk die
van de geheele wereld, was naar de tegenwoordige
beginselen, die in het koloniaal 9telsel regeeren, be
krompen, doch niet bekrompener dan die van Enge
land. Intusschen de den Hollander aangeboren geest
van vrijheid en zelfbestuur wist uitstekend goed te
dat zij, bij alles wat zij daartoe verricht, op ons
alier dankbare instemming rekeuen mag.
Op ons rusten echter andere plichten. Den Boeren
denzelfden steun te geven onzer vriendschap en deel
neming, en voorts dien te toonen door het onze te
doen tot verzachting der rampen die de oorlog, nu en
in het vervolg, met zich sleept, ziedaar hetgeen
wij kunnen, hetgeen wij moeten doen.
Die rampen zijn niet gering. Gewonden en zieken
moeten allereerst verpleegd en geholpen worden. Komt
taan het bloedvergieten een einde, dan dient voorzien
e worden in de behoeften van hen die achterblijven,
nadat hun verzorgers gevallen of verminkt zijn, of tij
delijk verhinderd waren hun plicht als kostwinners te
vervullen.
Daartoe worden allerwege in den lande, op allerlei
wijzen, inzamelingen van geld gehouden. Te Amster
dam is het Transvaal-comité werkzaam, dat mannen
van de meest uiteenloopeade staatkundige en godsdien
stige richting, ais prof. Gunning, dr. Van Gorkom,
prof. A. Kuyper, mr C. Hartsen, prof. Jorissen enz.
onder zijn leden telt en den heer W. Heinecke tot
secretaris heeft. In vereeuiging met het Harting-Co-
mité te Utrecht stelt dit Amsterdamsche Comité zich
ten doel, afgescheiden van den internationalen werk
kring van het Roode Kruis, die bijdragen ten voordeele
van hulpbehoevenden in de Transvaal te vereenigen
en op de doelmatigste wijze te besteden.
De ondergeteekenden, vertrouwende te mogen reke
nen op de instemming der Zeeuwen, wier hart steeds
zoo warm klopte vuor dapperheid en vaderlandsliefde,
hebben zich tot een Comité vereenigd, tea eiude door
het houden, eener collecte aan de huizen der ingeze
tenen van Middelburg, het bovenomschreven werk der
menschlievendheid te ondersteunen.
Overtuigd van Uwe belangstelling in deze nationale
zaak, nemen de ondergeteekenden de vrijheid zich tot
U te wenden met het verzoek ook in uwe gemeente
stappen te doen om, met medewerking van eenige
uwer mede-ingezetenen en na het bekomen der ver-
eischte toestemming van het gemeentebestuur, op
dezelfde wijze en met hetzelfde doel eene inzameling
van geldelijke bijdragen te houden.
Mocht door U verlangd worden, tot het overmaken
van de opbrengst uwer collecte gebruik te maken van
de tusschenkomst van ons comité, dan zouden wij
ons gelukkig rekenen hetgeen ons toegezonden wordt,
tot eene //gemsenschappelijke bijdrage van Walcherens
triomfeeren over de despotieke politiek der Oost-
Ind'sche compagnie, en de oude kolonie werd overdekt
met eene welvarende bevolking, landbouw, veeteelt
en wijnbouw drijvende, en zich zelf besturende. De
Fransche Réfugiés brachten hier hun vurig geloof en
den geest van zelfopoffering, die hen hun eigen vader
land onder Lodewijk XIV. had doen verlaten. Uit
deze twee stammen groeide een volk op, een in taal,
een in geloof, een in rustigen eerbied voor de wet,
maar met een gevoel van vrijheid en onafhankelijk
heid, even groot als de vlakten ruim waren en wijd,
die zij van lieverlede onttrokken hadden aan de
woesteuij der natuur, of aan de nog woester oorspron
kelijk bevolking. De Europeesche politiek na den val
van Napoleon I, bracht een omkeer in hun politiek
lot. Zij ontwaakten op een zekeren morgen om zich
onderdanen te vinden van den koning van Engeland.
De koning van Nederland had de kolonie van de
Kaap de Goede Hoop afgestaan aan Engeland, in ruil
voor Belgie. De bevolking was niet geraadpleegd,
maar van den eenen eigenaar aan den anderen over
gedaan als een kudde schapen.
