I. Tromp, die liberaal heet, en waarvaa zijne mede
strijders per strooibiljet de beste getuigenissen hebben
gegeven. Die getuigenissen hebben den heer H. G.
Hammacher de zege niet kunnen bezorgen. Kennelijk
hebben de Groedtnaars nog niet genoegzaam ver
trouwd op de phrase in het strooibiljet, waarbij de
heer Hammacher wordt voorgesteld als een candidaat,
die onder de solide borgtocht van verleden en naam"
uitstekende hoop zou geven voor de toekomst in den
gemeenteraad, bij het voortgaan op den ingëslagen weg.
De antirevolutionairen, die tot dusver ouder ge
woonte, geen stem in 't kapittel hadden, hebben één
harer meest geachte mannen, .de heer A, Risseeuw Pz.
in den raad gekregen. De liberalen, voor zoover zij
dien naam in hunne onwetendheid en meegaande op
den klank, verdienen, hebben weder getoond, hoe wei
nig zij het „lieckl voor allen" waardeeren. Het eenige
katholieke raadslid, dat in den raad was, is door den
toeleg eer uini-clericalen uit den raad gestemd.
Dit laatste, in tegenoverstelling van het bericht
eens siitnmen anti-clericaals, die zoo maar laDgs zijn
neus weg in de Middelb. cour. van Vrijdag beweerde
dat de n'et herkiezing van den Heer Geeraert aan de
anti-revolutionairen te wijten was. In Gro.ede weet men
beter.
Door den gemeenteraad van Ter Neuzen is be
sloten tot het oprichten eeper tweede openbare school
in de kom der gemeente, op den grond, daartoe van
het rijk in erfpacht te bekomen, gelegen aan het
kanaal nabij de Oostelijke binnensluis. MO.)
Het hoofd-coraité der Nederlandsche vereeniging
tot h t verleeuen van hulp aan zieke en gewonde
krijgslieden in tijd van oorlog verzoekt ongehuwde
Nederlandsche geneeskundigen tot het uitoefenen
der geuees- en heelkunst bevoegd, die genegen zijn
zich belangeloos, voor rekening van het Roode Kruis,
beschikbaar te stellen tot het verleenen van hulp aan
gekwetsten en zieken der strijdende partijen in Zuid-
Afrika, zich schriftelijk aan te melden, met opgaat
van (leef'ijd en bevoegdheid.
li uit, ^ciioai ut Heitdiiyj,
Op verzoek vau den rector der vrije universiteit
te Amsterdam, heeft de president-directeur der univer
siteit aan eene commissie van advies de vraag in
overweging gegeven, of het wenschelijk zou zijn, dat
de vereeniging voor hooger onderwijs op gerefor
meerden grondslag ook een gelegenheid opende voor
voorbereidend onderwijs voor de universiteit.
De vereeniging van christelijk nationaal school
onderwijs zal dit jaar hare algemeene vergadering
houden ie Rotterdam, op Donderdag 9 Juni e. k.
Wegens het overlijden van den heer S. F. van
Hasselt, is in ziju plaats tijdelijk als secretaris van de
aigemeeue synode der Ned. Herv. kerk opgetreden ds.
B. A. Overman, pred. te Heinkenszand.
hiMtïM «ICHTËN.
Uit het Land van Altena meldt men, dat zich
déar reeds vele ziekten en ook sterfgevallen voordoen,
tengevolge van het doorgestane gedurende den jong-
sten watervloed.
Z UI D- AFRIKA.
Delagoa-baai. Voortduring van de wapenschorsing.
Een bericht uit Lissabon, reeds in ons
vorig noramer gemeld, dat do Portugesche Cortes
na langjarig draleu een verdrag hebben goedgekeurd,
waarbij Lorenzo Marquez aan de Delagoa-baai ter
beschikking van Engeland wordt gesteld is van groot
gewicht.
De Delagoa-baai is de beste haven van Zuid-
Afrika en het gebied om deze baai sluit den Trans
vaal van de zeekust af. Engeland treedt nu in het
feitelijk bezit van de geheele oostkust van Zuid-Afrika.
In 1833 mpet een Kaffer- of S.wa?i-konipg een
landstreek aan de Delagoa baai verkocht hebben aan
een eugelsch zeekapitein met name Owep. Daar Qwen
engelscli onderdaan was, verklaarde Engeland de
Delagoa-bpai voor engelsch. De Portugezen, die sinds
den tijd van Vasco de Ga.raa aanspraak op dit landt
maakten, protesteerden tegen deze bewering en tot
187.3 toe bleef de kwestie onbeslist. Toen, zoo zegt
de Londensche Globe werd een gerucht openbaar, dat
Bismarck voor de Duitsche landverhuizers op het Dela-
goagebied het oog had ges lagen,en reeds onderhandelde.
Dit maakte in Engeland veel sensatie. Daar Portugal
niet vrijwillig afstand wilde doen, kwam de zaak in
handen van een scheidsgerecht en wel van Thiers
Jater vau Mac-M-a;hon.,In 18^75 werd beslist, dat'Por
tugal rechtmatig bezitter was van het Dplagao-gebied
In 1877 annexeerde Engeland, dat de Délago-
baai verloren had en voorzag welk een gewicht die
'haven voor den Transvaal had, deze Republiek. Toen
volgde de Zoeloe-oorlog.en de annexatie van Zoeloe-
land. In 1879 eindelijk werd met den Portugesohen
minister van Buitenlandsche Zaken Corve het verdrag
gesloten, dat thans door de portugesche Cortes ig
gqedgekeurd en die den Engelschen den kortsten weg
naar Pretoria opent.
Het Delagoa-gebied wordt westelijk door den
Transvaal, oostelijk door de Zee, noordelijk door de
rivier Inhambaue eu zuidelijk door Zoeloeland begrensd.
De liberale partij in Engeland heeft in de laatste
dagen in hare organen en op meetings zich krachtig
laten hooren ten gunste van een rechtvaardigen vrede
met Transvaal. Dat de Boeren noode oorlog voeren,
wordt ten overvloede nogmaals door een correspondent
der Daily Neios erkend. Mits ue apnexatie herroepen
ivorde ende republiek hersteld, zijn zij tot veel
concessiën bereid.
De Engelsche regeering heeft verlof gegeven tot
verlenging van de wapenschorsing en zal medewerken
tot het beDoemen van eene commissie.om de grieven
der Trans valers te onderzoeken.
Deze tijdingen zijn wel in staat de hoop op vrede
eenigszins te verlevendigen.
Die hoop wordt versterkt door een Reutertele-
gram glit Durban, waarin te verstaan wordt gege
ven, dat, zoo de strijd hervat werd, hij zich niet
meer tot Transvaal zou bepalen. De bevolking van
den Oranje-Vrijstaat meent dat ook haar vrijheid
wordt bedreigd door de sterke troepenmacht, die door
Engeland naar Zuid-Afrika wordt gezonden: Zij acht
het beter, met de Trans valers voor de onafhankelijk
heid te strijden, dan te wachten, tot dat ook haar het
lot van Transvaal treft.
Een internationaal adres, zal gericht worden aan den
Engelschen minister Bright, dit adres is reeds door
onderscheidene van de meest bekende mannen uit alle
landen geteekend. O. a. door II. Taine, Littré, Vic
tor Hugo, in Frankrijk; door Laveleye in Belgie; door
Maneini in Italië; door de oud-ministers Herbst en
Rechtbauer In Oostenrijk; door Bertliold Auerbaeh,
Paul Lindau, Lasker, Richter, Forkenbeck, in Duitsch-
land.
Ook in Amerika en andere landen beijveren alle
mannen van naam zich, dit adres te teekenen.
Keizer Alexander If.
f 13 Maart 188,1.
Heden morgen werd de volgende ontzettende tij
ding verspreid
St. PETEItSItlKG, Zondag 13 Haart,
'foeo Sacdeai tea uear de Bieizei* iu een
gesloten rijtuig van de parade l>«j de Iiige-
{udeairs-kazcrne terugkeerde en langs bet
Catbariaia-kaiiaal reed, werd een boni
geworpen onder zijn rijtuig, «lat verbrij
zeld werd. De f&eizer stapte er ongedeerd
uit, toen een tweede boni werd geworpen,
die iieui «Ie beeneu bij liet onderlijf weg-
nain Z. 11. werd naar liet Winterpaleis
vervoerd. Toen «lij daar ten half ure
aankwam was hij reeds overleden.
Er ziju meer dan twintig personen ge-
woud.
Zoo is bet dan eindelijk aan de onvermoeide pogin
gen van den helschep bond der Nihilisten gelqkt, den
Russischen Csaar, door de hand eens sluipmoordenaars
ter dood te brengen. Ruim een jaar geleden, van de
ontploffing in het Winterpaleis af en het optreden van
Loris Melikoff als dictator scheen de rust hersteld in
het uitgestrekte rijk des Czaars, totdat op eenmaal een
al te wel beraamd plan, de dorp werpen dqet, die
den 63jarigen Russischen Keizer van het leven beeft
beroofd.
Het veelbewogen leyen vqp den ficjjarjgen Vorst
gedurende zijne 26jarige regeering, is algemeen be
kend. In groote trekken roepen we het daarom slech s
in de herinnering pnzer lezers terug.
Rusland stond, bij het optredep van den
leden Monarch, in den Krimoorlog (1854—1856)
tegenover Turkije, Sardinië, Frankrijk en Engeland.
Zes maanden na den dood zijns vaders Nikolaas, zag
Alexander den vijand zegevierend de vesting Sebas-
topol, schoon niet dan na zware offers, biunentn*kken.
Hij moest te Parijs een vrede sluiten, die Rusland
geld ep grondgebied kostte, en tot belangrijke inwil
ligingen verpliclute (1856).
De wouden, de uitputting, door den Krimoorlog
veroorzaakt, maakten eeu tijdperk van rust. van „ver
ademing", zooals_de leidende staatsman, GortsGhakqff,
't uoemde, dringend noodzakelijk, 's Keizers vredelie
vende natuur paste hierbij voortreffelijk. Onmiddellijk
werd bqsl.qten, d,e door den oorlog zeer getroffen geld
middelen iu beteren staat te brengen, ep vopr den
handel, die mee zeer geleden had, al 't mogelijke te
doen. Ook andere verbeteringen zouden volgen.
Het sluiten van voordeeiige handelstraetaten met
de staten van 'Europa was een eerste stap op den te
volgen weg. Ruslands uil- en invoerhandel nam er
ontzaggelijk door toe. Een uitgebreid spoorwegnet
werd ontworpen, dat het verkeer in verbazend groote
rijk vergemakkelijkte, en tevens den afvoer van koren
enz. op vroeger ongekende wijs besppe.digde. Voor. do
nijverheid werd mede veel gedaan; een sterke vermin
dering van het leger gaf aan nijverheid cn akkerbouw
vele handen weder.
Op deze wijs ging Rusland in enkele jaren onmis
kenbaar zeer vooruit. In 1861 deed de keizer een
nieuwen stap, die hem buiten zijn rijk deed hoogach
ten, en daarbinnen onder hen, die er door gehaat
werden, zeer bemind maakte. Tot nog toe gold in
Rusland namelijk een stelsel, dat in West-Europa
reeds eeuwen verdwenen is, dat der Lijfeigenschap.
De boeren behoorden tot den grond, en moesten als
onvrijen voor den landheer werken. Geen wonder, dat
de vermogende, invloedrijke standen zich tegen een
verandering in dien toestand verzetten. Doch de keizer
voerde zijn wil uit, en de boerenstand werd vrij. De
heilrijke gevolgen daarvan blijken reeds thans in de
g'rootere voortbrengende kracht des lauds.
Ondertusschen bleef het streven Mes keizers tevens
onveranderd gericht op de bevordering van de eenheid
des rijks, en werd ook de uitbreiding daarvan niet
vergeten.
Een krachtige poging der Polen, in 1863, om zich
vrij te makeD, werd met geweld onderdrukt, en in
1868 dit land administratief met Rusland vereenigd.
Bij de demping van dezeu opstand ondervond Rusland
krachtigen steun van Pruisen, en hield zich daarom
ook onzijdig, toen die staat in 1866 met Oostenrijk
in oorlog geraakte. De persoonlijke vriendschap der
beheerschers van Prulseu en van Ruslaud (oomen neef)
legde hierbij zeker eenig gewicht in de schaal.
De uitbreiding des rijks werd gezocht in Azië. waar
daaraan niets in den weg stond. In Kaukasië werd,
na langen strijd, in 1859 het stamhoofd Schamyl over
wonnen en zijn land genomen. Uit Seberië drong
Rusland steeds zuidwaarts. Khokanci, Samarkand en
andere deelen van Turkestan werden door Rusland h
veroverd, dat thans aan drie zijden de Kapische Zee
omgeeft. In Khiwa is sinds 1873 Russische invloed
overwegend. China stond belangrijke streken af, Japan
het eiland Sagiialieu. De kostbare voortbrengselen van
vele der veroverde landen waren natuurlijk voor den
handel van 't uiterst gewicht.
Intusschen was in den binnenlandschen toestand
een groote verandering ontstaan. Na den Poolschen
opstand ontwikkelde zich iu het Pai slavisme een
richting, die voor alles uitbreiding van Rislands macht
naar buiten bedoelt. Vereeniging van de talrijke
slavenstammen in Zuidoost-Europa, onder leiding van
Rusland, is de leus der Panslavistische partij.
Haar opkomst staat in nauw verband met de snelle
ontwikkeling van Rusland iu de laatste jaren. Velen
die den invloed van Westersche besqhaving, weten
schap en kennis hadden ondervonden, wenschten
die dienstbaar te maken aan Ruslands oppergezag ouder
de volken. Hun streven is wel oorzaak, dat Rusland
zich waagde aan ondernemingen, die voor het land
zelf waarlijk geen voordeel zijn gebleken.
De keizer zelf schijnt met dergelijke een richting
volstrekt niet ingenomen te zijn geweest. Doch de
omstandigheden waren machtiger dan de onbeperkt
heerschende Uzaar, wiens omgeving blijkbaar vaak
van het Panslavisme mede niet afkeerig was.
De jongste oorlog tegen Turkije, die elk nog heugt,-
laat zich zoo 't best verklaren. De Panslavisten toch
onderhielden reeds lang innige betrekki gen, vooral
mtt hun stamgenooten onder Turksche heerschappij.
Zoo plaatsen in 1858 de Slaven in het. Turksche
Servië een Russischgezinden vorst aan 't bewind, werd
tegen den wil der Porte 't vorstendom Rumenië ge
sticht, waar een Hohenzollern op den troon kwam,
en bleef Montenegro steeds met de Turken in krijg.
Een voqrname rol speelde hierbij de gelijkheid van
godsdienst, die de Turksche en Russische Slaven
verbindt. De Czaar toch is het hoofd der Grieksche
Kerk, en men weet, dat ook voor den Krimoorlog
Rusland 't beschermheerschap over de Grieksche
Christenen in Turkije eischte.
In 1870, tijdens den Fiausck-Duitschep oorlog,
verklaarde Rusland, van Pruisens oude vriendschap
zeker, dat het de bepalingen van den Parijschen vrede
in 1856 niet meer al9 bindqnd beschouwde, tiet zou
in de Zwarte Zee weer naar goedvinden een oorlogs
vloot houden. De Porte kon daaruit begrijpen, dat
Rusland in de uitgestelde Oostersche kwestie niet
langer lijdelijk bleef.
Men weet hoe, na opstand in Bosnië, de
gruwelen der Turken in Bulgarije, den Turksch-Ser-
vischen krijg, in April 1877 door Rusland aan
Turkije den oorlog werd verklaard. Oqk ditmaal
schonk Duitschlaud zijn zedelijken steun. Keizer Alexan
der trok zelf naar den Douau, maar om weldra ont
moedigd door wat hij van zijn leger aanschouwde
terug te keeren. Met ontzettënde inspanning, .met- -
opoffering van menscbenlevens en groote sommen werd,
de krijg voprtgezet, die den zieken m^n .^an den
Bosphorus ontwrichtte, zijn rijk ve1.^6^6-
Groote voordeelen, Xn de offers evenredig, heeft
Ruslaud eehter niet verworven. Engeland, dat sinds,
den Krimoorlog naijverig Rpslands gangen bespiedt,
waakte daarvoor. Het achte zijn grooten invloed^ te
Konstantinopel, zijn handelsweg naar Indie bedreigd,
ja Iudie zelf door het voortdringen der Russn tot op
