INGEZONDEN STUKKEN.
LOF E2}" BEDE.
Polen.
Aand. VVarschau-Bromberg
4
51V*
Weenen. dito dito
5
H
8D/3
öostëm
Oblig.metal.in zilv Jan./Juli
5
6D/«
dito dito Febr./Aug.
5
dito dito April/Oct.
5
dito in papier Mei/Nov.
5
0
6D/4
Italië.
Oblig. Z. Ital. spoorweg
3
507»
Spanje.
Obligatiën Buitenl
1
0
217a
dito Binnenlandsche
1
0
203/s
Poitugai
Obligatiën
3
51'/ ]g
Turkije.
Inschrijving Alg. schuld 1865
5
n
1178
Obligatiën t 1869
6
137a
Egypte.
dito 1876
6
673/4
dito 1876
5
93
Amcrik.
Obl. Vereenigde Staten 187 i
5
dito dito dito 1876.
4Vs
Brazilië.
Oblig 1865
5
dito 1875
5
Prijzen van coupons.
Amsterdam, 7 Dec. Metali. i 21,40dito zilvei
f 21,40; Div. Eng. per t£ f 11,75; Eng. Russen per pd.
f 12,—Eng. Portugal per f Frans f 47,40
Belg. f 47,40Pruis 1 58,90; Hamb. Russen f 1,197s»
Russen in Z. R. f Poolsche oer Z. R. f
Spaansche piasters i 47,40 Spaansclie Binnenlandsche,
f 2,33 Araerikaanache dollars f 2,47Vapapier
Waarde Redacteur.
Als voorstander van volks- en gemeentebelang gunt
gij mij nog wel een enkel woord. Ik behoor niet tot
het gilde der strijdlustigen, maar het is wenschelijk,
dat broeders elkander ten volle verstaan. Het was in
hél jaar 1844, dat de dood van den eenigen zoon
eener weduwe, den kostwinner voor zijne moeder, dien
anderen op eene houtverkooping, nadat hij eenigszins
opgewonden geraakt was, met den kosteloos, tot op
wekking van ouversUndigen kooplust verstrekten jene
ver, hadden doodgevoerd, mij als christen eu voor-
gauger der gemeente de oogen deden opengaan voor
de vruchten onzer de christen-maatschappij onteerende
drinkgewoonten. Zes en dertig jaren heb ik daarop nu
gestaard, tot 1861 als afschaffer alleen van sterken
drank, en in de laatste 20 jaren als geheel-onthouder
van alle bedwelmende dranken. Met elk jaar word ik
door eigeu ervaring en door het nagaan wat hier te
lande en elders geschiedt, meer overtuigd, dat het
een kwade boom is, die ter wille van het belang der
schatkist en van den drankhandel op allerlei wijze
wordt gekweekt. En waar dit- kweeken den voorstan
ders zoo wel gelukt, is het daar wel een levensteeken,
dat van de zijde der gemeente nauwelijks iets wordt
beproefd tot keering van den al hooger stijgenden vloed
en zelfs het iets zoo ontzetiend bezwaarlijks schijnt te
vinden, om haar deel aan de verkwiste millioenen
Christus tot eer aan den opbouw van kerk en chris
telijke school te wijden.
Waar wij liet woord „bedwelmende dranken# ge
bruiken, is het aan elks ervaring en aan de welen-
schap overgelatenn de kring van deze te bepalen, b. v.
of daartoe ook behoort ons „zoogenaamd Hollandsch
of gerste-bier. Het is aan de wetenschap overgelaten
of dit enkel koolzuur of wel eene zoo minime hoe
veelheid alkohol bevat, dat het dwaasheid zou mogen
heeten dit bier onder de bedwelmende dranken te
betrekken. De eenige schaduwzijde is hier, dat de aan
drank verslaafde nooit erkent in de kroeg „jenever#
te hebben gedronken, hij riekt altijd slechts naar „een
glaasje HoUandsch bier.# Het is deze practijk, welke
de theorie bemoeilijkt.
Het nut, dat bepaalde personen zich de moeite en
het verdriet getroosten van jaar in jaar uit zich bezig
te houden met de vuilnishoopén, zooals de prostitutie,
kreegen enz. enz. op maatschappelijk gebied wel hee
ten mogen, laat zich kwalijk loochenen. Op ©ene zaak
uit vele zij het mij vergund te wijzen. In de laatste
vijf en twintig jaren heeft men in Engeland op aller
lei wijze nagegaan het verband tusschen het gebruik
vau alkohol en den menschelijken levensduur.
Er zijn daartoe opgericht leven sverzekerings-maat-
schappijen met twee afdeelingen, ééne voor ma
tige gebruikers en ééne voor onthouders ziekenfond
sen voor onthouders alleen een groot hospitaal
waarin alle alkohol, hetzij als drank, hetzij als medi
cijn is buiten gesloten, enz. enz. Met steeds klem
mender bpwijs staven deze proeven het voor gezond
heid en levensduur schadelijke ook van het matig
volgen der drinkgewoonten. In de verzekeringsmaat
schappijen worden beide categorien vooruit berekend
naar het gemiddeld sterftebedrag, maar met de uit
komst, dat dit aan de zijde der gebruikprs steeds bijna
wordt bereikt, terwijl liet aan die der onthouders
zoover daar beneden blijft, dat hun elke vijf jaren
eene aanmerkelijke uitkeering ten goede komt. I)eze
uitkomst is te opmerkelijker, daar de krachtiger ge
stellen al dikwijls met de voorzichtigheid der ont
houding spotten. De statistieken der ziekenclubs en
ziekenvereenigingen getuigen even beslissend. Die
voor de staatskerk door den predikant Stenton Eardley
geleverd, leveren even sterke getuigenissen als die,
welke de dissenters nu in navolging opmaakten. Een
voorbeeld uit vele, helderen de zaak op. De Wesley-
anen zijn eveneens als de Kwakers voor ingetogen van
leefwijze bekend. Welnu, geene uitersten staan dus
tegen elkander over; waar in het district Colne met
elkaar vergeleken worden de algemeene Wesleyaansche
ziekenverzorging en die van de vereeniging der Re-
chabieten (een kring van een het Bybelsche voorbeeld
volgenden onthoudersbond.) Beide vereenigingen
zijn iu tal en stand der leden gelijk, en de verge
lijking loopt over tien jaren. In de vereeniging der
Wesleyanen had men per hoofd 10 dagen en 19 uur
ziekte, bij de Rechabieten 5 dagen en 18 uren,
terwijl de sterfte bij de eersten was 13, 9, en
de laatsten 9, 9. Te Bradford was het verschil
tusschen eene bloot maatschappelijke vereeniging,
die der Odd Fellows en de Rechabieten over
hetzelfde tijdsverloop veel grooter. De ziekte per hoofd
was bij de Old Fellows 13 dagen en 10 uren, bij
de Rechabieten 4 dagen en 2 uren per hoofd, terwijl
de sterfte bij de eersten 1 op 40 en bij de andere 1
op 141 was.
Zoover de waarnemingen nu over 40 jaren tot
eenig wetenschappelijk besluit kunnen dienen, vestigt
zich meer en meer de overtuiging, dat kinderen, aan
geheel-onthouders geboren, van stuipen vrij blijven.
Zijn niet uitkomsten als deze, en er zijn er vele
en velerlei, eener geestelijke staathuishoudkunde, de
belangstelling der ganscbe gemeente evenzeer als van
eiken geloovige waard In zoover de godzaligheid de
belofte heeft des tegeuwoordigen levens, waartoe on
getwijfeld ook wel „gezonde dagen# en „verlenging
des levens# te rekenen zijn, moet er toch wel verband
zijn tusschen die belofte en een wandel, niet in zelf
zuchtige vrees, maar uit hooger beginsel geregeld, tot
bevordering der belangen van het Godsrijk. Nog ver
oordeelt en bestrijdt, naar mijn oordeel, de gemeente
te veel onsamenhangend maatschappelijke verkeerd
heden, in plaats van te streven naar een ideaal, het
Gode leven, het openbaren van den zin van Christus
in den geheelen maatschappelijken wandel. Daartoe
naar eigen ontvangen inzicht, zij het ook maar door
het getrouw wijzen op één onderdeeltje, mede te
werken, is mijn eenig doel.
C. S. ADAMA VAN SCHELTEMA.
Mijnheer de Redacteur
In het nommer van het Zuiden dd. 4 Decem
ber wordt in de gemengde berichten vermeld hoe de
Kerkvoogden der Ned. Herv. gemeente te Wormerveer
er naar streven om het karakter van den rustdag te
niet te doen, door in een hunner lokalen op Zondag
land te verhuren, doch wat zegt gij en uwe lezers wel
van het feit dat hier te Lobitli in de Kerk der Ned.
Herv. gemeente door den predikant wordt bekend ge
maakt dat de noodige verkiezing van ouderlingen en
diakenen zal plaats hebben op een Zondag avond ten
huize vau een der diakenen, wanneer ik daaraan de
mededeeling toevoeg dat deze diaken tevens herbergier
of koffiehuishouder is Op Zondag avond dus
eene kerkelijke verkiezing in een herberg Mij dunkt
elk commentaar is hierbij overbodig. Het feit alleen
spreekt genoeg voor zich zelf om te doen zien, hoe
ver men in onze Ned. Herv. kerk durft gaan om den
door God geheiligden rustdag te doen ontwijden.
Want de kiezers zijn, indien zij van hun kiesrecht
gebruik willen maken, op die wijze willens of on
willens verplicht op Zondag de herberg te bezoeken.
Er zijn er dan ook geweest, naar men zegt, die er om
deze reden, bezwaar tegen hadden om te gaan stemmen.
Indertijd is, meen ik, in zekere gemeente het besluit
genomen dat geen herbergiers, drankverkoopers of der
gelijke menschen meer tot eene kerkelijke betrekking
benoembaar zouden zijn.
Hier is men zooals u bemerkt zoover nog niet ge
vorderd op het gebied der bestrijding van de drank
gewoonten, want ofschoon men wel teekende op het
bekende nuts-adres in zake de wet ter beteugeling van
't misbruik van sterken drank, daarom ziet men er
toch nog geen bezwaar in om des Zondags de kroeg
of het koffiehuis te bezoeken.
Het verder aan anderen overlatend, over zulke feiten
in onze Ned. Herv. Kerk hunne gedachten te uiten,
wil ik slechts dit in het publiek uitspreken, dat zij mij
bedroeven, en mij de vraag doen stellen waar gaat
het toch heen met onzen rustdag, als de kerke
lijke overheden er in voorgaan om dien dag te doen
ontheiligen
Uw dienstw. dienaar.
J. W. DE KOSTER.
LIEFDADIGHEID.
De DIRECTIE der Zuid-Bkvelandsche
Dorcas, had heden weder het genoegen om aan
ruim 100 behoeftige huisgezinnen eenige noo
dige KLE E DINGSTCKKE N te kunnen ver
schaffen.
Dank zeggen wij de Contribuerende leden,
die ons daartoe in staat stelden. Steeds hopen
wij met den meesten ijver, de goede zaak te
behartigen en blijven daardoor onze liefdadige
inrichting ten zeerste aanbevelen.
Goes, 9 December1880.
A.U V Jtfli^T.tüNTXMN.
Middelburg, 10 December 1880.
Met hartelijke dankzegging ook namens hunne
armen voor de bij 'vernieuwing van vele ge
meenteleden zoo ruimschoots ontvaugene en
gewaardeerde gaven, berichten DIAKENEN der
Nederduitsche Hervormde Gemeente alhier, dat
de jaarlijksche of wintercollecte den 6 dezer
door hen gehouden, met inbegrip van de later
nog ontvangene giften f 2874,97£ heeft opge
bracht.
Onder dit bedrag zijn begrepen de navolgende
giften, bezorgd of ter hand gesteld aan den
eerstondergeteekende den 3 dezer1 inschrij
vingsbiljet groot f" 10,postmerk 's Graven-
hage, den 7 dezer f5,van N. N. en f 10,
den 8 dezer 1 inschrijvingsbiljet groot f 40,
en f 1,aan den tweeden ondergeteekende
den 7 dezer 1 Coupon nat. sch. no. 5328 groot
f 3.96 en den 8 dezer f 2,aan br, W. P.
van PAGE den 9 dezer f 5,alsmede bij Ds.
NONHEBEL den 7 dezer f I.
Voorts zijn in de collecte ontvangen:
6 bankbiljetten ad f 100, A. H. 8024, A.
M. 9364, M. 8104. A. F. 2813, T. I. 6863,
V. 8651. 2 bankbiljetten ad f 60, A. E. 1633,
Y. 6110. 3 bankbiljetten ad f 40, A. L. 593,
A. K. 7141, E. 4427. 6 bankbiljetten ad f25,
C. T. 9454. D. C. 1973, C. P. 8113, A.
3145, A. K. 4028, B. T. 7887. 13
muntbiljetten ad f 10, N. 00469, C 09295, E.
01863. N. 00899, N. 00900. D. 01275, N.
00485, E. 07651, N. 00496, nos, 358 G. F.,
0197 I. M., 589 N. H. 0801 N. W. 1 Cou
pon werk. sch. ad f 14.85 no. 2630. 1 Cou
pon werk. sch. ad f 1,23^ no. 4183, 1 Coupon
ten laste gemeente Middelburg ad f25 no. 79.
4 Coupons ten laste gemeente Middelburg ad
f 2.50 nos. 341d, 82a, 83a, 84a, 1 Coupon ten
laste gemeente Vlissingen ad f 6,66 no. 12. 1
Oostenrijker Coupon ad f 2,10 no. 265, 864.
2 Coupons bouw- en verkuurmaatsckappij ad
f 4,nos. 52 en 53. 4 Coupons ten laste
kerkelijke fondsen ad f 1.25 nos. 210, 212,
213, 214. 2 Coupons leening stad Rotterdam
ad f3,.-r~ nos. 68, 082 en 53,694, benevens de
navolgende inschrijvmgsbiljetten groot f 300,
f 100, f 100 f 15, f 10, f 10, f 5, f 4,—
2.50, f 2,50, f 2,—.
Diakenen voornoemd.
K. J. H. WASCH, Voorzitter.
C. VERHAGE, Secretaris.
J. P. DE WAGEMAKER, Kassier.
Bij den Boekhandelaar H. J. KOEBRÜGGE
te Dordrechtis verschenen:
EEN LIEDERBUNDELTJE
voor
Zondagscholen en Kindei'samenkomsten,
door
H. J. STA VERMAN.
Prijs 20 cents. 50 Ex. f8,75. 100 Ex. f15.
Dit boekje, dat 36 liederen, op de meest
bekende wijzen, bevat, waaronder een aantal
Kerstliederen, wordt aan HH. Zondagschool-
onderwijzers dringend aanbevolen als een blij
vend Kerstgeschenk, ter vervanging van de
gewone Kerstverhalen waaraan de kinderen ge
wend raken. Bij alle Boekhandelaren is dit
boekje ter inzage voorhanden.
