BU1TENLAN D
HANDELSBERICHTEN.
INGEZONDEN STUKKEN.
ara -
best gemaakt had m een eik, nabij de hoeve. Sedert
vloog de uil altijd in de nabijheid van het huis rond.
Eens zag hij den knaap, die zijn jongen gedood had,
de hoeve verlaten: aanstonds vloog hij o - hem toe,
en rukte hem met een zijner klauwen het linker oog
bijna geheel uit. De ongelukkige jongeling viel, ten
gevolge der pijn, in bezwijming; niettegenstaande de
spoedige geneeskundige hulp, vreest men, dat het oog
verloren zal zijn.
In de haven van Gravosa, waar de Euro-
peesche vloot ligt, moet het zeer levendig toe
gaan eu in de straten dier plaats zoowel als in die
van Ragusa wemelt het van vreemde uniformen. En-
gelsche touristen zijn in groot aantal aangekomen om
het interessante schouwspel bij te wonen. Onophoude
lijk hoort men saluutschoten eu telkenmale als een
der schepen binnenkomt, wordt de Oostenrijksche
vlag en daarna alle andere vlaggen met kanonschoten
begroet.
De officieren der verschillende mogendheden ver-
keeren zeer vriendschappelijk met elkander, men trac-
teert elkaar, geeft lekkere diners en aan de uitnoo-
digingen om naar het rijtje af de schepeu te bezoeken,
komt geen einde. Van tijd tot tijd wordt door een
der deelnemers een scheepsoefening gehouden, terwijl
de anderen dan nauwkeurig toekijken eu hunne
critiek niet sparen. Van de Italiaansche matrozen wordt
nog medegedeeld, dat zij 's avonds aan boord voor
't meerendeel met schoone stemmen hunne liederen
Na het zoet komt in Belgie het zure. Na maanden
feestgevierd te hebben komt het proza des levens tot
zijn recht. L)e politieke strijd wordt allerwegen her
opend. Ook daar het is bekend lost de poli
tieke strijd zich voor a/4 in den schoolstrijd op. Er
is door de liberalen een moderne inquisitie op touw
gezet. Men wil weten wie tegen de openbare school
zijn, en op welke wijze ze haar bestrijden. De eerste
en voornaamste tegenstanders zijn natuurlijk de gees
telijken. Een zeer gewoon middel tot fnuiking van de
openbare school is het weigeren aan ouders en kin
deren van deelneming aan kerkelijke plechtigheden.
De kinderen der openbare school worden b. v. niet
toegelaten tot de eerste communie. Niet omdat zij op
de openbare school gaan, zeggen de pastoors, maar
omdat zij den cathechismus niet kennen, die alleen bij
den pastoor geleerd wordt, op uren dat de kinderen
in de school moeten zijn. Een zekere bisschop Du-
mont die heftig ie velde trekt tegen den strijd der Ultra-
montanen, wordt door de clericale bladen voor krank
zinnig verklaard. Hij heeft nu een afdruk doen nemen
van onderscheidene fccitatie-kaartjes die hem door
ambgenooten onder de geestelijkheid zijn gezonden, om
le bewijzen dat hij eerst nu, nu hij geen bondgenoot in
den strijd meer zijn wil, voor krankzinnig word ver
klaard.
Hoewel in den grond in Belgie dezelfde strijd
wordt gestreden als bij ons, kunnen we onmogelijk
zeggen dat de wijze waarop die strijd door de Room-
sche kerk wordt gevoerd, ons aanbevelenswaardig
voorkomt. De Roomsche Kerk in België boet haar
eere en gezag er bij in.
Gansch Frankrijk is in rep en roer. Waarom?
Hoofdzakelijk om twee personen, Gambetta en Grévy,
de tegenwoordige en de toekomstige president der repu
bliek. Tusschen die twee personen staat Freycinet,
de eerste minister, wiens positie, zoo moeilijk i9, dat
hij zijne betrekking heeft neergelegd. De ware reden
van dezen tweespalt is dat Gambetta wil regeeren
en Grévy ook. Grévy heeft zich voor 't eerst krachtig
doen gelden. De reden die men voor 't publiek opgeeft
is het geschil over het al of niet toelaten van de
niet-erkende godsdienstige congregaties. Het besluit
van 29 Maart zegtgeen onderwijs mag door eenige
niet bij de wet erkende vereeniging worden gegeven,
Freycinet en Grévy willen, na de belofte van gehoor
zaamheid door de vereenigingen, behalve die der Jezuï-
teu, afgelegd, hen blijven toelaten. Neen zegt Gam
betta met de radicalen geen vergunningen of toe
latingen meer, de wet moet geeërbiedigd worden.
Het practisch resultaat van dit geschil zal wel
het aftreden van Freycinet zijn, en liet naderen van
Gambetta zij het dan ook slechts éen enkele
schrede tot den presidents-zetel te Parijs. De pre
sidents-zetel voor hoe lang Zou in het radi
cale stelsel niet een koning, of minstens een dictator
kunnen opgenomen worden?
En wie is tot het vervullen van dien post beter
geschikt dan Gambetta
De Porte en de Albaneezen zijn te Dulcigno bezig
op onovertroffen wijze de Europeesche mogendheden
bij den neus te nemen. Dulcigno zou, volgens besluit
der Mogendheden aan Montenegro moeten gegeven
worden. Maar de Porte weet te praten als wijlen
Brugman, en te beloven ook. De Albaneezen zijn meer
kerels van de daad. Terwijl de Torte allerlei uitvluch
ten zoekt, en die in beleefden termen aan de Mogend
heden bekead maakt, zeggen de Albaneezen kort en
krachtig„wij hebben er belang bij dat Dulcigno aan
ons blijft, Montenegro krijgt het niet."
Wat zal Rusland, Duitschland, Engeland, Frankrijk
en Italië doen Met hunne besluiten laten spotten,
en alzo.) oorzaak zijn dat voortaan met die congressen
en tractatcn de spot wordt gedreven Immers dat kan
niet. Men zal een vloot zenden, maar die vloot zal
daar niet heengaan om iets te doen. Waartoe dan
Eenvoudig om Turkije te toonen dat de Mogendheden
het allen eens zijn dat Dulcigno dit onbeduidend
plaatsje wordt nog wereldberoemd worde afgestaan.
Vooral niet „landen," zoo luidt de instructie.
Montenegro maakt zich intus.chen op om met zijn
legertje den buit te halen, maar ziet zich een „tot
hiertoe eu niet verder" door 8000 strijdvaardige en
strijdlustige Albaneezen toegeroepen. Zal nu liet Turk-
sche garnizoen uit vrees voor den toorn der Mogend
heden helpen tot uitvoering der congres-besluiten
Wel neen. Ik heb geen last, en geen lust ook, om
geweld te gebruiken, zegt de Turk, en keert den rug
aan Dulcigno toe. En de vloot? Zal zij de stad plat
schieteu? De eene regeering zou het willen, de andere
niet, eu dus doet de vloot voorloopig niets.
Ziedaar nu te Dulcigno staan een legertje van
Montenegro om de stad in te nemen, een leger Al
baneezen om haar te behouden, een afdeeling van het
Turksche leger, die liefst zich buiten alles houdt, en
een vloot die niets doen mag dan op iustructiën van
hooger hand, die nooit gelijkluidend zijn.
Zal bij Dulcigno de geweldaddige oplossing der Oos-
tersche kwestie beginnen, of zal ook deze affaire met
een sisser afloopen.
Zeeuw sche Brieven.
Geachte Redacteur t
ln mijn vorig schrijven beweerde ik dat er een veel
dieper grond ligt in het rusteloos streven onzer tegen
partij om het staatsonderwijs zoo schrikkelijk op te
drijven.
Neen waarlijk, 't is niet in de eerste plaats
om de kennis buiten verhouding te vermeerderen. Ik
houd de partij die zoo drijft voor veel te slim om
niet in te zien dat er, dus voortgaande, binnen kort
wanverhoudingen moeten ontstaan waartegen de Maat
schappij niet bestand zal wezen. Die man moet wel
onnoozel zijn, welke meent dat hier niets achter steekt
dat men uit louter liefde des naasten kennis als een
aalmoes uitdeelt opdat toch het raenschdom geleerd
zou worden. Dit weten de z. g. liberalen heel goed,
dat uitsluitend kennis en wetenschap -niet gelukkig
kunnen maken. Er moet wel een andere bedoeling
achter schuilen, die trouwens nu en dan duidelijk ge
noeg aan deu dag komt. 't Is immers geen kleinigheid
dat we door deze nieuwe onderwijswet 't volgend jaar
een tekort in de schatkist hebben van iwiutig mil-
lioen gulden. Als ge die guldens op een rij legt,
tegen elkander aan, dan krijgt ge eene lijn van 80
uren gaans. Ik doe niet aan staathuishoudkunde,
M. d. R. want ik heb nooit eene Hoogere Burger
school bezocht, maar zou nu haast begeerte in mij
gevoelen om die te leeren, en zoo doende achter het
geheim te komen hoe een Staat het aanlegt om 't boven
water te houden als hij in twaalf maanden de bagatel van
ruim twintig millioen meer-uitgeeft dan ontvangt. Die
kunst kou menig burgerman te pas komen in de schrale
tijden die we beleven. Nooit heb ik het zoo goed ge
weten als nu dat ik tot de niet-deukers behoor
want daar begrijp ik nu letterlijk niets van. Nog al
tijd heb ik in mijne eenvoudigheid gemeend dat een
mensch die meer uitgeeft dan zijn inkomen bedraagt,
er een ander aan waagt. Zelfs heb ik eens iemand
gekend die om deze reden in schulden geraakt, in de
gevangeuis terecht kwam, terwijl zijn gansche „boel"
werd verkocht. Weinigen hadden medelijden met hem;
allen zeiden dat hij 't verdiend had, dat hij verstan
diger had moeten zijn.
En toch bedroeg zijn tekort niet zooveel honderden
als nu de Staat in één jaar tekort komt. Daarom,
zoo iets aan te durven, dat mag met. recht duroen
heeten. Maar nu beseft toch een ieder, hij behoore
al of niet tot het denkend deel der Natie, dat geen
sterveling zich aan zulk eene onderneming waagt,
indien er niet een krachtig beginsel aan ten grond
slag ligt; dat beginsel moge dan heilig of onheilig
zijn. IJver voor God en Diens eer, gelijk we het bijv.
in Luther zien of vijandschap tegen den Heere en
Zijnen Gezalfde, gelijk ik beweer dat hier het geval
is. Alle andere beginselen dan deze zijn bepaald on
vermogend om toestanden in bet leven te roepen als
welke wij in onze droeve dagen hier te aanschouwen
krijgen. Dat hiermede de toekomst van land en
volk op het spel staat, hoop ik in een volgenden
brief aan te wijzen. Deze wordt anders te lang.
Geloof mij intusschen, t.t.
K.
Graanmarkten enz.
Rotterdam, 20 September. Tarwe en Rogge 20 ets.
lager, erwten bleven onveranderd in prijs.
A V* 1
Prijzen yan Effecten.
Amsterdam, 19 Sept. 1880.
Nederl. Certific. Werkelijke schuld. 2'/; pet. f54'
dito dito dito .3 78
dito dito dito 4 lOl'/iJI
Loten stad Amsterdam 3 10S3/.
dito dito Rotterdam 3 i
Rnsinnd Obligation ±798/1815 5 98 T
Certific. Inscr. 5e serie 1854 5 57%,
Dito dito 6e serie. Iö65 o 82'/*
Obligatiëu dito ƒ1000 1864. 5 95l/2 1
dito L. 100 18725 88s/,
dito L. 100 1S735 SS3/4
dito 1877 dito5 93s/a
dito leening 1867--69 5 H 77Vr
Loten 18645 13 S'/a
Loten 1866 5 13G'/,Ï
Aand. Spoorw. Gr Maatsch. 5 132
Oblig. dito4l/a
Oblig. spoorweg Poti-Tiüis. 4 803/s
dito dito Charkow Azow .5
dito dito Jelez Orel 5
dito dtto Jelez-Griasi. 5 88'/4
Aand. Bultisciie spoorweg 3 551 ƒ4
Polen. Aand'. Wurschau-Bromberg i
Weenen. dito dito 5 80
Oosten). Oblig.metal.in zilv Jan./Juli 5 62l/4
dito dito Febr./Aug. 5
dit«» dito April/Oct. 5 623/4
dito in papier Uei/Nov. 5 61'/,
Italië. Oblig. Z. Ital. spoorweg 3 v 51V4
Spanje. ObligatiÖn Buitenl ,1 20'/8
diïo Binnenlandsche 1 193'4
Poitugal. Obligntiën.3 w 5D/4
Turkije. Inschrijving Alg. schuld 1865 5 ,9
Obligatiën 1S69 6 6is/u
Amerik. Obl. Vereenigde Staten 187 5 10Js/8
dito dito dito 1876. 41/2 110
Brazilië. Oblig 1865 973'8
dito 1875 5 911/?
Prijzen van conpons.
Amsterdam, 16 Sept. Metall. t 21,277a dRo zilver -
f 21,2772'. Div. Eng. per f 11,80; Eng. Russen per pd.
f' 12,05 Eng. Portugal per 'ut fFrans I'47,45,
Belg. I'47,45Pruis I 58,90; Hamb. Russen f ],217sJ
Russen in Z. R. I l,231/a; Poolsche Der Z. R. t'J
Spaansche piasters 1 47,45 Spaanschi Binnenlandsche
12,35 Ainerikaansclie Hollars f 2,48; papier ft
Mijnh. de Redacteur
U zal het mij wel niet kwalijk nemeu, hoop ik, als
ik even uwe aandacht vraag. Het is voor eene zeer
gewichtige zaak. Land en volk komen in gevaar, in
zeer groot gevaarEu reeds den eersten November
komen zij in dat -gevaar. Want het geldt hier de
volksgezondheid, en daarmede hebben niet alleen de
geneesheeren te maken, maar iedereen die tot het
volk behoort.
Maar, zult u misschien vragen, welk gevaar dan jj
Is het misschien die onrustwekkende, met eene
lichte storing der maag beginnende, den lijder kwel- 1
lende, enz. leverziekte, die zulke groote adverten- 1
tien er op na houdt?
Neen, M. de R. en dat was het juist wat mij
schrijven deed, omdat het gevaar, door mij bedoeld,
misschien uwe aandacht onverhoopt ontsnappen zou.
Neen, leverziekte kan er misschien ook uit voortko
men. Doch was het die maar alleen Ik wil u echter
niet langer in deze angst der onzekerheid laten.
De vlakke inhoud van elk schoolvertrek bedraagt
ten minste 0,8 vierk. Meter, de lichamelijke inhoud
3,6 kub. Meter 1) voor eiken leerling. Ziedaar de
eischen onzer volksgezondheid, natuurlijk gepaard met p
die der zuinigheid, omdat onze landsrekening geen
batig saldo heeft. Zoowel plaats en ruimte is dan ook j
noodig, anders komt de leverziekte c. a.
Maar evenwel nochtans en desalniettemin, is er voor
de bijzoudere school slechts gevorderd 0,65 vierk.
Meter eu 3 kub. Meter. Op de bijzondere scholen
gaan ettelijke duizenden kinderen. Op deze school zal
een leerling slechts van de plaats eu s'6 van de
ruimte hebben, die voor de openbare school noodig
is. Nu mag men niet zeggen, dat de eischen der
openbare school overdreven zijn, want dan legt men
u alweer die landsrekening vcor de oogen. Green an-,
dere slotsom is dus mogelijk dan deze leerlingen der'
bijz. school hebben te weinig plaats en ruimte, kun
nen zich niet genoeg bewegen en snakken naar de
lucht, worden lichtelijk in de maag en in de borsl
gestoord, worden ziek, zeer ziek, waarschijnlijk nog t
besmettelijk ziek. De volksgezondheid komt dan ii
gevaar, en dat zegt reeds genoeg om mijn schrijver
te rechtvaardigen. Als ik wist dat de neutrale luchl I
moeielijker in de longen daalde, dan zou ik gerus
zijn, dan kon ik die eischen begrijpen. Maar nu dra
gen de voorschriften hunne veroordeeling met zich
want of de eischen der openb. school zijn overdrevei
of die der bijz. school niet afdoende. Kent u nog eet f:j
middelweg Misschien Seigels geneeskrachtige siroop J
8. V,
1) In den ouden tijd zou men zeggen 80 vierk. pall
en 3600 kubieke palm. '1 Zou anders niet onaardi i,
klinken om thans te zeggen
0,8 vierkante decacentimeter en
3600 millïstère.
