UltaiSTELIJi-ÜISTORlSCH BLAD.
V. 64» Donderdag' 9 September. 16«>t
herschijnt eiken \Iaavd.vg, Woensdag en Vrijdag
avond ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen
'rijper drie maanden francof 1,50.
Enkele nomniers- 0,05.
Uitgever
p. O*. WIJTMAN,
tb
MIDDELBURG.
Prijs der Advertentiën:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 16j
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
Middelburg, (i September 1880.
De veertiende lijst der AugusUis-collecte sluit met
de som van f 79,762,27, waaronder eene gift van
i' 10,000 van den J. Vrijland te Schiedam.
De heer van Eek zal waarschijnlijk, evenals allen
die ons nationaal leven in zijn verschillende uitingen
volgen, vinden, dat eene opklimming van een tot twee
stooters per hoofd, in een jaar als gave voor «scholen met
den Bijbel" nog al belangrijk is, en op die wijze misschien
tot de overtuiging komen, dat liet deel van ons volk
dat op die wijze zijq bede bekrachtigt en op zoo
vreedzame wijze «verzet predikt" nog niet zoo hatelijke
woorden verdient naar 't hoofd geworpen te worden,
als die afgevaardigde zich, vooral in dit zittingjaar
veroorloofde.
Het eene blad na het andere weet sinds Maandag
bijzonderheden mede te deelen betreffende de opening
der Vrije Universiteit te Amsterdam.
Alle berichten zijn gelijkluidend en hebben hunne
verschijning ten tooneele vermoedelijk aan de Amster-
damsche Courant te danken.
Het behoefi nauwelijks gezegd te worden, ieder
die met de zaak eenigermate bekend is, weet het
(lat deze berichten geheel onjuist zijn.
Er is tot nu toe niets bepaald.
Naar het Vaderland verneemt, zullen de eischen
bij het besluit betreffende den bouw der schoollokalen
zeer matig zijn en verre afwijken van die in het
officieel rapport voorgesteld.
Niet te verwonderen, waarlijk 1 op zooveel gezond
verstand zelfs bij den heftigsten schoolman mag toch
nog wel gerekend worden 1
Bij de mededeeling dat de heer J. K. Bonnerlid van
de Tweede Kamer jl Zondag in de vacature te Leiden
een predikbeurt heeft vervuld, teekent het Vaderland
het volgende aan
«Indien een predikant, na op het Binnenhof zitting
te hebben genomen, toch maar met prediken in de
kerk kati voortgaan dan wordt art. 91 der grond
wet geheel en al een doode lei ter. Volgens dat artikel
mag een lid van de Kamer geen bedienaar van den
godsdienst zijn, maar mag hij dau wel als bedienaar
van den godsdienst optreden en voor een collega-pre
dikant een gewone beurt waarnemen? Als Douner,
zonder in strijd met de grondwet te handelen, weer
op den kansel kan gaan staan, dan mag Schaepman
ook weer de mis gaan lezen. Wat moet echter de
natie er van denken
Het Vaderland vergeet dat er tusschen het vervullen
van eene predikbeurt en het lezen der mis een groot
onderscheid bestaat. Tot eene hier of daar al is
het dan ook in eene kerk verzamelde menigte over
het Evangelie te spreken kan voor ieder Christen die
daartoe talenten van God ontving, roeping zijn. Leden
der Kamer o. a wijlen jbr. van Loon, spraken of
spreken zoo menigmaal, in kerken ook, zonder daarom
nog predikant te zijn.
De mis lezen voor een Roorasch priester zou echter
eene kerkelijke handeling zijn, die deu afgevaardigde
in eene valsche positie tegenover de wet plaatste.
Slechts dit mogen we naar onze meening
van de afgevaardigden vragen, dat zij voor den hun
aangenamen Evangeliearbeid, hunne gewichtige, door
God en de stem des volks aangewezen, betrekking niet
verwaarloozen, maar zich met ijver aan de zaken des
lands wijden.
In dat geval zal het den ex-predikant even vrij
staan in eene kerk over het Woord Gods te spreken,
als een voormalig koopman over handelsbelangen, of
een landbouwer over landhuishoudkundige wetenschap
pen, in voor hem opengestelde zalen mag spreken.
Naar het Vaderland verneemt, zal de plechtige
doop van de jeugdige prinses in het begin van Oc
tober plaats hebben. Tegen half October zal de ko
ninklijke familie weder naar het Loo vertrekken, en
daar tot December blijven.
De beide Kamers der Stateu-Generaal hebben hunne
felicitatie-adressen bij gelegenheid der geboorte van de
Prinses gesteld, welke morgen aan Z. M. zullen wor
den overhandigd door de volgende leden van de
Eerste Kamer de Voorzitter en tie heeren De
Sitter, Blussé, Van Aylva van Pallai.dt, Den Tex,
Coenen en Teding van Berkhout en van de
Tweede Kamer de Voorzitter en de heeren Len-
ting. Van der Schiieck, Blussé, Wijbenga, Cremers, De
Bruijn, Roëll en Borgesius.
Bij voortduring blijven de berichten omtrent H. M-
de Koningin en de jonggeborene gunstig.
De vergadering der Slaten-Generaal zal, op de ge
bruikelijke wijze, op Zaterdag 18 September gesloten
en op Maandag 20 dezer de zitting weder geopend
worden.
drietal medaljes op de geboorte van de prinses ge-
De hoofdcommissie voor de Noordpooltochten heeft
een telegram uit Hammerfest ontvangen, meldende dat
de Willem Barents aldaar beschadigd aangekomen was.
De officieren en bemanning waren wel. Waarschijulijk i
heeft het scheepje door het ijs geleden; men hoopt
dat het in Hammerfest kan repareeren.
De regeling der verhouding tusschen Nederland en
Indie, ^-de finantieële zoowel als administratieve,
heeft hare bezwaren, maar de volgende mededeeling
in de Soer. Ct. bewijst dan toch ook dat de wijze
waarop de bepalingen daaromtrent worden toegepast,
zelfs dc beste regeling zou moeten bederven.
Drie jaren geleden werd op verzoek van de Regee
ring door den resident van Soerabaija een plan ont-
worpen voor de verlichting van den weg. Daarvoor
wrden 705 gaspitten noodig geacht, en de verlich
ting zou aanvangen lo. Julij 1879. Dit plan wordt
gezonden naar het departement van Koloniën. Twee
jaren lar.g denken de ambtenaren daarover na en
komen tot de slotsom, dat 507 pitten voldoende zijn.
De resident maakt nu een nieuw plan en daar 1
Juli al lang voorbij is, stelt hij de invoering voor op
1 Januari 1880. Daarover werd slechts eenige maan
den door de ambtenaren gedacht, maar de slotsom
van hun onderzoek was, dat het tot heil van Vaderland v
en Indie strekken zou, wanneer de verlichting eerst
zes maauden later aanving en in plaats van 507 er
430 lantarens werden gesteld. Dus iets meer dan de
helft van het getal, dat door den resident aanvanke
lijk noodig was gekeurd.
Dat men in den Haag zelfs het getal gaslantarens
in eene stad in Indie moet vaststellen en den tijd
waarop met de verlichting moet worden begonnen,
getuigt niet van eene breede opvatting der verhouding.
De schr. der brieven uit de hofstad in de Arnh.
Ct. heeft in de blijde gebeurtenis van de afgeloopen
week aanleiding gevonden, om uit het stof der archieven
het verhaal op te diepen, hoe de geboorte van de
eerste spruit uit het huwelijk van prins Willem V,
den laatsten siadhouder der republiek, mei de bekende
Pruisische prinses Wilhelmina, op 28 November 1770
werd gevierd. De «nieuw Nederiandsche Jaarboeken"
maken van dit voorval aldus melding
«Den 28. dezer slachtmaend vervulde eene aller-
heugelijkste gebeurtenis alle ingezetenen van Nederland
met eene ongemeene blijdschap, terwijl hare Konin
klijke Hoogheid, de Gemalin van den Prinse Erfstad
houder, zeer gelukkig en voorspoedig van eene wel-
gescnapen Prinsess in het kraembedde beviel.
«Naeuwelijks was dit aengeaaem evenement bekend
geworden, of de Orangevlag wierdt van den St. Jacoo
Toren uitgestoken, en men gaf bevel tot het luiden
en spelen der klokken 't welk tegen den middag begon
en bij tusschenpozingen kontinueerde, terwijl uit eenige
stukken kanon, die op de wal (de tegenwoordige
Manritskade) bij het Nachtegaels Pad) de tegenwoor
dige Parkstraat, geplaatst waren driemaal salvo ge
schoten wierdt.
Het vreugdebetoon was dus in 1770 vrij wat min
der luidruchtig dan 110 jaren later, met de 51 kanon
schoten, het algemeen gevlag van een groot aantal
ingezetenen der hofstad en het illumineeren van het
stadhuis. Toch bestond er toen wel plan om ook de
gebooite vau de dochter des Stadhouders, door eene
algemeene illuminatie te vieren, waartoe later de ma
gistraat een dag verordenen zou. Doch de prins richtte
eene aanschrijving aan de staten, waarin hij verklaarde
in dezen den wil voor de daad te nemen, alsmede dat het
j hem aangenaam zou wezen, indien de vrienden van
j zijn stamhuis hunne deelneming in het «aengenaem
1 evenement" wilden tooncn op eene wijze, beter stroo-
j kende met de ongelukkige omstandigheden van water-
I snood, veeziekte en duurte der eerste levensmiddelen
j die het vaderland destijds teisterden. Hij ried eene
algemeene collecte aan, welke dan ook weldra mei het
beste gevolg gehouden werd. Bovendien werden een
Voor de heden te Middelburg geopende tentoon
stelling van Floralia, die uitstekend geslaafd mag
heeten, werden door 524 personen 2770 planten in
geleverd, In Juni waren door 552 personen 2952
planten afgehaald, zoodat slechts 182 planten op de I
tentoonstelling ontbreken.
Door 62 personen zijn planten van het vorige jaar
ingeleverd.
Maandag is te Middelburg de hoogere burgerschool
voor meisjes geopend.
Zij telt 51 leerlingen.
Cainperland, 8 September. De hoofdonderwijzer
der openbare school alhier, de heer Thiel, herdacht
gisteren zijn 25 jarige ambtsvervulling.
Van de plaatselijke schoolcommissie, den gemeente
raad en eenige ingezetenen van dit volkrijke deel der
gemeente Wissekerke ontving de jubilaris menig blijk
van belangstelling en hoogachting.
Betreffende den verhoogden Noorder-Lekdijk welks
zwakke positie lange jaren onrust baarde, schrijft
thans het U. B.
Voorloopig kunnen de bewoners der 200,000
hectaren, welke door den Lekdijk Bovemlams worden
beschermd, rustig hun hoofd ncderleggen. Van den
Lekdijk werd hun soms een beschrijving gegeven ge
heel bezijdeD de waarheid, waardoor hun onrust meer
dan noodig werd opgewekt- Door de nu tot stand ge
komen verzwaring en verbooging van den dijk evenwel
is alle reden om zich nog verder door verontrustend
geschrijf vrees te laten aanjagen, vervallen.
Na eenige weken van rust is thans op nieuw een g
Unie-blaadje verschenen, tiet is van den volgenden
inhoud
De wijsheid dezer wereld is dwaasheid
bij Dod, want er is geschrevenHij
vangt de wijzen in hunne arglistig- it
heid. Eu wederom: de Heere kent u
d& overleggingen der wijzen dat zij
ijdel zijn.
2 Cor. III. 19, 20.
Wij zullen de leerstukken des geloufs eens gehe^1
