CIRISTEL1J1-11ST0R1SGI BLAD.
S\ 6 44
Dinsdag- 7 September.
Ï88C
HET ZUIDEN
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen
Prijs per drie maanden francof 1,50.
Enkele norarners- 0,05.
P. Gr.
Uitgever
WIJTMAN,
MIDDELBURG1
Prijs der Advertentiën:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 1-
ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
Middelburg, 6 September 1880.
Weldra zal door den minister van binnenlandsche
2aken de dag bepaald worden, waarop de kiezers in
het district Gorinchem andermaal zullen opgeroepen
worden tot het verkiezen van een lid der Tweede
Kamer.
Jhr. mr. A. M. de Savornin Lohman met glans
gekozen, heeft voor het hem aangeboden mandaat
bedankt, gelijk hij dit is later gebleken ook
reeds voor de candidatuur bedankt had.
Dit ontmoedigende verschijnsel bedanken na ge-
kozeu te zijn doet zich thans in korten tijd twee
malen onder de anti-revolutionairen voor. Twee heeren
tot leden der Provinciale Staten in Utrecht gekozen
deden als mr. Lohman.
Reden genoeg om ons, niet alleen in Gorinchem,
lïiaar ook elders met ernst de vraag te stellen hoe te
handelen bij voorkomende gelegenheid. De vrienden
te Gorinchem hebben den raad van mr. Groen opge
volgd, d. i. den gewenschten candidaat voor de keuze
geplaatst. Met ongelukkigen uitslag. Niet alleen dat
de verkiezingen voor hen die de leiding op zich nemen
heel wat geld kosten, dat op die wijze als weggeworpen
beschouwd moet worden, maar eene herhaalde verkie
zing brengt, door ontevredenheid, een zetel in gevaar,
terwijl niet weinig tijd en arbeid met dat kiezen en
herkiezen verloren gaat.
Gaat men eerst den candidaat vragen of hij, na
gewenschten uilslag aannemen zal, dan krijgt men
niet zelden een weigerend antwoord. Het gaat niet
zoo gemakkelijk voor menschen van zekeren leeftijd,
en gevestigde, eervolle positie om zich op eenmaal te
verzoenen met het denkbeeld als anti-revolutionair
sitting te nemen in de Tweede Kamer. Indien men
daarbij nu nog in aanmerking neemt, dat wij zoo
Weinig aan overvloed van keuze voor deze betrekking
lijden, dat we schier geen man missen kunnen, dan
zal de bonding der Gorkumsche kiezers in eenigszins
ander licht verschijnen.
Eene geschiedenis als deze kan zich herhalen, en
het eenige middel om die zooveel mogelijk te ont
komen ligt o. a. in den tact van de bestuursleden der
kiesvereenigingen, die in den regel bekend kunnen
zijn met de redenen die een candidaat, na gekozen
te zijn, zouden verplichten te bedanken.
Dat bestuur is ook in staat beter dan anderen de
redenen te wegenen op hetzelve rust dan ook de
plicht zooveel mogelijk te waken dat een heel district
niet voor niemendal naar de stembus marcheere.
Slechts indien eene kiesvereeniging op deze wijze
handelt kan zij o. i. zonder zelfverwijt op nieuw,
na zoo grievende weigering, optreden.
De twaalfde lijst van de opbrengst der tweede j a ar-
collecte voor de scholen met den bijbel heden in de
Standaard opgenomen, brengt die tot een bedrag van
f 67,763,97l/s.
De collecte, gisteren in de N. H. Kerk te Middel
burg ten behoeve der christelijke school voor on- en
minvermogenden gehouden, en aanbevolen met het
oog op 17 Augustus, heeft opgebracht de som van
t'260.24.
Onze stadgenoot, de heer J.A-Kruijtconsul der Neder
landen te Djeddah, verlaat den 6 dezer Nederland, om
over Triëst naar Arabie terug te keeren en daar met de
uitvoering van zijn, op de algemeene vergadering van
het Aardrijkskundig Genootschap te 's Hage besproken
plan, tot wetenschappelijk onderzoek van Midden-
Arabië, een aanvang te maken.
Hij is thans reeds vergezeld van een jongmensch,
als adsistent voor de zoölogische werkzaamheden. Latei-
zal waarschijnlijk een civiel-ingenieur zich als geograaf
bij hem voegen.
Alhoewel wegens den staatkundigen toestand in
Arabië het plan voor het oogenblik weinig gunstig
schijnt, beloven toch de berichten omtrent den arbeid
die reeds dadelijk kan worden aangevangen belangrijk
genoeg te zullen zijn om de aandacht te verdienen.
Moge het streven des heeren Kruijt, om den Neder-
landschen handel en scheepvaart in de Roode Zee te
doen toenemen en bloeien, met goeden uitslag worden
bekroond.
Het bericht, dezer dagen in de nieuwsbladm voor
komende als zou Z. K. H. prins Alexander te Parijs
in het vrijmetselaarsbond zijn opgenomen, moet op
een misverstand berusten, dewijl Z. K. PI. in 1875
reeds te 's-Gravenhage in de Union roijale als zooda
nig door zijn doorluchtigen oom, prins Erederik, was
ingeleid.
Wellicht, dat het bijwonen eener receptie in eene
der loges te Parijs aanleiding heeft gegeven tot dit
vrij zonderling bericht, dat niet kan nalaten een
vreemden indruk op niet ingewijden te maken.
De groote internationale tentoonstellingenheb
ben zulk een ontzaggelijken omvang gekregen, dat zij
al zeldzamer zullen worden en voor het goed bestu-
deeren der ontwikkeling van kunst, handel, nijverheid
landbouw en wat al niet uiterst bezwarend zijn. Al
lengs breekt zich daarom de overtuiging baan, dat
veel meer nut kan worden gesticht door tentoonstel
lingen van bijzonderen aard, die voor vakstudie ge
schikter zijn, ook omdat genot en uitspanningen er
niet zoozeer op den voorgrond treden.
Van dien aard zal een reeks van internationale
tentoonstellingen zijn, die te beginnen met 't volgende
jaar, in het Kristallen paleis bij Londen worden on
dernomen. Het eerst komen wol en wollen sloffen en
verwante takken van nijverheid aan de ordeen
daaronder wordt ook verstaan al wat betrekking heeft
op geitenwol (mohair), alpaca, lama, kameelhaar, paar
denhaar, meuschenhaar, vilt, huiden van dieren, vede
ren, siervogels, en verder boeken, platen, teekenin-
gen, werktuigen voor al die industrien in gebruik.
De tentoonstelling wordt gehouden van Juni tot
October 1881.
ïierh, School eir bending.
Aangenomen het beroep naar de N. H. G. Ie Nieuw-
Helvoet door ds. O. Reijers, predikant te Ellewoutsdijk.
Ds. S. Ulfers, predikant bij de Ned.Herv.Gemeente
te Domburg, nam Zondag namiddag (29 Augustus)
afscheid bij zijn vertrek naar Tienhove, naar aanleiding
van Kol. 1 23a.
Dr. J. Koster, predikant te Vrouwepolder is
voornemens op Zondag 12 September a. s. zijn afscheids
rede te houden.
In de vorige week heeft, naar aanleiding van
herhaalde klachten over den verwarden toestand der
Herv. gemeente te Dordrecht, eene commissie uit het
prov. kerkbestuur van Zuid-Holland aldaar eene con
ferentie gehad met predikanten en diakenen, om te
trachten aan dien zoogenaamden ondragelijken toestand
een einde te maken. In eene gecombineerde vergade
ring werd toen voorgesteld de ter visie gelegen heb
bende kiezerslijsten vast te stellen, de verkiezing voor
gemachtigden te doen plaats hebben en dan terstond
het kieseollege samen te roepen, om voor de met 10
Januari a. s. aftredende leden des kerkeraads benoe
mingen te doen. De aanwezige diakenen verzochten
daarop eenige dagen beraad en de uitslag daarvan is,
dat tien hunner bericht hebben gezonden dat zij met
gecommiteerden niet wilden medewerken. Het prov,
kerkbestuur heeft besloten hierin vooreerst te berusten,
De Eriesche predikanten-vereeniging, den len
September te. Leeuwarden gehouden, werd door 32
predikanten bijgewoond. Verschillende onderwerpen wer
den besproken, terwijl, naar de N. R. C. meldt, door
een predikant bij de Chr. Gereformeerden een kwestie
werd ingeleid op eene wijs die bij verschil van gevoe
len veel waardeering ondervond. Een ander Chr. Ger,
predikant nam een belangrijk aandeel in de debatten,
De affaire te Dordt.
Over de uitspraak der Synode in de zaak der pre
dikanten Eigeman en van Hoogenhuijze, en de positie
dier heeren bevatten de kerkelijke bladen een en ander.
Het W. W. o. a. het volgende:
n Aangenomen dat de Synodi contractaegebonden
aan de reglementen, niet anders doen kon, dan beide
predikanten veroordeelen, waarom dan zulk een bij
uitstek zware straf opgelegd? Aan den heer Eigeman
is een boete opgelegd van meer dan f 1700. Boven
dien wordt hij tot een jaar werkeloosheid gedoemd, de
gemeente van Dordrecht voor een geheel jaar van zijn
dienst beroofd. Is deze straf geëvenredigd aan de door
hem gepleegde overtreding Ieder onpartijdige zal het
ontkennen. Stel dat de heer Eigeman zich als lands-
ambtenaar aan een informaliteit had schuldig gemaakt,
welke recktbauk zou er dan aan denken om hem voor
circa f 2000 in de boete te slaan?
We zullen de laatsten zijn om alles wat de heer
Eigeman, vooral in den laatsten tijd deed, te verdedi
gen. Maar men had bekooren in aanmerking te nemen
den gespannen toestand, waarin hij met de gemeente
van Dordt leeft. Niet het minst, dat het voor een eer
lijk hart schier niet te dragen is, dat, hoe men ook
over de 3 ouderlingen, die instantelijk weigerden mee
te helpen aannemen, wil denken, dan toch de 13 an
dere niets gedaan hebben, waarom meu hen met
eenigen schijn van recht kon veroordeelen, iets dat
door de synode zelf is erkend en dat, terwijl eenige
moderne predikanten, die met die 13 ouderlingen op
één rechte lijn moeten gesteld worden, ongestraft
blijven.
Vergeet ook niet, dat, heeft naar synodaal oordeel
de heer Eigeman met de „geschorste# ouderlingen een
onwettige vergadering gehouden, de heeren Loeff en
Talma evenzeer van den dienst dier ouderlingen ge
bruik gemaakt hebben, zonder dat hun daarvoor een
enkel woord van berisping geworden is.
Vergeet evenmin den desolabelen toestand, waarin de
Dordsche gemeente verkeerl en die zoo licht tot daden
kon verlokken, die ook wij afkeuren.
Hadden bovendien de rechters niet te rade moeten
gaan met de betrekkelijke wetteloosheid, waarin onze
kerk verkeert Om iets te noemen onlangs heeft de
heer J, Helder, modern predikant te Wijnaldum, in
de classis Eraneker, een viertal personen uit de ge
meente Tzummarum tot lidmaten aangenomen, onder
welke een ongedoopte, die tct voorwaarde gesteld had,
dat hij wel aangenomen, maar niet gedoopt wilde
worden. De heer Helder willigde die voorwaarde in.
Dé heer Cannegieter, middelman en predikant te
Tzummarum, zweegen het Class. Bestuur van Frane-
ker, waarin de heer Cannegieter als assessor zitting
heeft liet de zaak stillekens rusten. Het heeft den
heer Helder daarover niet het minst gemoeid*