€11 iUSTRLIJk-»IST6RISCII BLAD.
V. 6a"
Zaterdag 21 Augustus.
HET ZUIDEN
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond ten 3 ure, behalve op Christelijke feestdagen
Prijs per drie maanden francof 1,50.
Enkele nommers- 0,05.
Uitgever
P G. WIJTMAN,
te
MIDDELBURG.
Prijs der Advertentiën:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 16
igels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
Middelburg, 20 Augustus 1880.
Na eene verkiezing, die heftige verdeeldheid onder
de liberalen heeft verwekt, gaat Het Handelsblad aan
5t zoeken naar datgene waarin de liberalen eenstem
mig zijn. Dit ministerie zoo zegt Het Handelsblad
moet worden gesteund, zoolang het in liberalen
zin regeerthet kanaal van den Bovenrijn naar
Amsterdam moet worden gegraven, en de grondwet
gewijzigd. Dat zijn, volgens het genoemde blad, de
drie zaken, waarover de liberalen eenstemmig denken.
Men moet den moed van dit deftige blad bewon
deren als het zoo iets onwaars durft zeggen. De libe
rale partij heeft, omdat zij voor langen tijd haar
positie heeft verspeeld, geen keuze of zij dit kabinet
steunen wil, zij is daartoe gedwongen. Dat alle libe
ralen Amsterdam aan eene kostbare verbinding met
den Rijn helpen willen, is waarlijk bij de behandeling
van de kanalen-wet van den minister Tak niet ge
bleken, en dat allen niet voor grondwetsherziening
zijn kan iedereen weten.
De verdeeldheid in den boezem der liberale partij
blijkt nu ten overvloede te Rotterdam.
Voor de liberale heeren is, om met den heer Fran
sen van de Putte te spreken de schoolkwestie „uit."
Het vaandel waaromheen men zich vereenigde is neer
gehaald, en nu maakt men juist twistappels van zaken
welke voor jaar en dag beslist heeten te zijn. Vrij
handelsstelsel of beschermende rechten, conservatieve
of liberale koloniale staatkunde, herziening der belas
tingen, grondwetsherziening enz. zijn nu aan de orde
onder de partij der meerderheid, en met deze vragen
en bij het gemis aan een krachtigen en bekwamen
leider, zal de liberale partij meer en meer het beeld
Van een huisgezin gaan vertoonen dat tegen zichzelf
verdeeld is.
dat hij de overtuiging moest hebbendat daarbij niets
beleedigends voor Nederland zou worden gedaan of
gezegd.
De heer Frère-Orban heeft daarop den heer baron
Gericke hartelijk dank gezegd voor zijn besluit en hem
verzocht er zijn regeering eveneens dank voor te zeggen.
Het hoofd van het Belgische kabinet heeft er bij
gevoegd, dat niet alleen bij het feest niets zou voor
vallen, dat de gevoeligheid der Nederlandsche natie
zou kunnen kwetsen, maar dat integendeel de verte
genwoordiger van den koning van Nederland bij het
feest ongetwijfeld met eerbied en de levendigste sym
pathie zou worden begroet.
In de vacature ontstaan door de benoeming van den
heer I. D. Fransen van de Putte tot lid der Eerste
Kamer, is in het district Hoorn van liberale zijde can-
didaat gesteld de heer mr. W. K. baron van Dedem,
burgemeester van Hoorn.
Uit het antwoord van den Minister van Justitie
op de beschouwingen over het ontwerp-strafwetboek
blijkt, dat er op dit oogenblik in Nederland 1318
cellen zijn in de verschillende gevangenissen. Daar
celstraf meer op den voorgrond treedt boven gemeen
schappelijke opsluiting, zullen eerlang 2400 eellen
noi/dig zijn. De Minister meent dat vier nieuwe cel
lulaire gevangenissen ('s Hage, 'Zutfen, Groningen,
Breda) en de bestaande gevangenis te Hoorn daartoe
voldoende zijn. Kosten een millioen.
Het feit dat de Nederlandsche gezant te Brussel,
de onafhankelijkheidsfeesten met zijn tegenwoordigheid
vereerde heeft zeer de aandacht getrokken.
De Amsterdamsche Courant zegt daaromtrent het
volgende
Na dienaangaande instructies van zijne regeering te
's Graveuhage te hebben ontvangen, heeft baron Gericke
van Herwijnen zich tot den heer Frere-Orhan, den
Belgischen minister van buitenlandsche zaken, begeven,
en hem meegedeeld, dat de gezant van Nederland te
Brussel gemachtigd was om tegenwoordig te zijn bij
het'feest van 16 Augustus, onder voorwaarde evenwel,
Op de Staatsspoor icegen is tot 12 Augustus van dit
jaar gemiddeld per daggen per mijl ontvangen f24,45.
Blijvend is sinds jaren in dezen tak van dienst
vooruitgang. Over hetzelfde tijdvak in 1879 bedroegen
de ontvangsten f 22,34.
Tramwegen in Gelderland, Utrecht, Zuid- en Noord
Holland, Friesland, Groningen, Noord Brabant. Men
opent overal tramwegen of bereidt aanleg of exploita
tie voor.
In Zeeland zijn er ook eenigen die er over denken
en er over praten.
De collecte van 17 Augustus voor de christelijke
school was op vele plaatsen belangrijk hooger dan het
vorige jaar. Te Utrecht bracht ze op f 2186,54 tegen
f 1590 in 1879. Te Dokkum ditmaal f 163,53 te
Leeuwarden f 277,H'A- Le cijfers waren op dezelfde
plaatsen ten vorigen jare f 37 en f 160.
In de bewaarschool in de Willemsstraat te Amster
dam, behoorende aan de vereeniging Tot Heil des
Volksis een steen onthuld, tot herdenking van den
welbekenden Amsterdamscnen predikant J. de Liefde,
stichter der Vereeniging.
Deze vereeniging heeft 17 en IS dezer haar vijf-
en-twintig jarig bestaan herdacht. Zij telt thans 5 af-
deelingen, ruim 300 leden en meer dan 3000 be
gunstigers. De bewaarscholen voor liaveloozen tellen
700 kinderen, de zondagsscholen 2800, met 100
onderwijzenden. Zij heeft ook nog verschillende jon-
gelings-vereenigingen opgericht, alsmede brei- en
naaischolen, terwijl vele volkslezingen worden gegeven,
ook voor militairen.
De Vereeniging voor lijkverbranding zal hare 5de
algemeene veagaderiug houden te Nijmegen, op Zater
dag, den 11 September a. s.
We dachten heusch dat die vereeniging dood en
be verbrand was.
Gok te Brummen heeft hetzelfde misverstand plaats
gehad als te Scheveningenhet schieten waarmede
militaire oefeningen gepaard gingen, hield men voor
de seinschoten ter aankondiging dat er een Prins of
Prinses was geboren. Er hadden vreugdebedrijven
plaats en de vlag werd van de kerk uitgestoken.
Ter voorkoming van zulke vergissingen had mis
schien kunnen bepaald worden, dat evenals bij drei
genden ijsgang de klok niet mag worden geluid, in
de tegenwoordige omstandigheden geen kanonnen
mogen worden afgeschoten. Intusschen of de menschen
tweemaal vlaggen en blijde zijn, doet er minder toe,
dan dat zij noodeloos ongerust worden gemaakt ov
eene overstrooming die geen plaats had. A's
37/s
De officieele statistiek te Berlijn wijst aan, dat i
landverhuizing uit Duitschland over Bremen, Hamburg19
Stettin en Antwerpen in het eerste halfjaar 1880 be
dragen heeft 50,442 personen, tegenover 16,099 iu
1879 .- 14,844 in 1878 en 12,021 in 1877, dus is
het aantal landverhuizers in 1880 driemaal grooter
dan dat in 1879, en viermaal grooter dan in 1878
en 1877.
Waaraau moet dit worden toegeschreven
De clericale bladen zeggen aan de geloofsver
volging.
De radicale bladen wijten het aan de politieke
reactie.
De socialistische bladen beschouwen als de oorzaak
den druk der verhoogde belastingen en de dure
levensmiddelen.
De gouvernementele bladen zien er slechts in den
terugkeer van het cijfer van 1873, toen ook, gedu
rende de zes eerste maanden, het getal landverhuizers
63,886 bedroeg en in 1873 was er overvloed van
geld in Duitschland.
Optimisten onderstellen, dat de herlevende onder
nemingsgeest in Duitschland naar oorden doet verlan»
gen waar hij een ruim terrein geopend vindt, en dat
de welvaart in staat stelt voor dat streven de eerste
kosten voor te schieten.
Geef mij een woord en ik zal hem doen hangen,
zou men, zulke beschouwingen lezende, kunnen om
zetten in //geef mij een cijfer en ik zal alles bewij
zen wat mij behaagt." [Arnh Cour.)
De MiddelburgscJte leverde deze week van een eigen
verslaggever eenige opstellen over de Brusselsche feesten.
Aan het slot dezer opstellen teekent die schrijver,
duidelijk en schoon de verhouding van de twee volken,
het Nederlandsche en het Belgische, tot hun vorstenhuis;
„Wat ik op den eersten dag der illuminatie reeds
opmerkte, wat zelfs op het fête patriotigue (vader-
landsch feest) mij in 't oog is gevallen, heb ik gis»
teren avond bevestigd gezien. Van geestdrift, van
opgewondenheid, van warmte zelfs onder de volks
menigte, heb ik geen spoor ontdekt.
Ik reken daartoe niet de gewone, bijna verplichte
begroetingen van een koninklijk rijtuig bij gelegenheden
als deze, of de bijvalsbetuigingen waarmede sommige
gedeelten der Cantate op het feest ontvangen werden.
Zoo iets komt van zelf: men zou moeite hebben om
eene verzamelde menigte, bij welke gelegenheid ook,
het juichen te beletten.
Maar tooneelen, zooals ze bij onze Nederlandsche
nationale feesten voorkomen, staaltjes van toewijding
en hartelijkheid in de achterbuurten onzer groote
steden, waar de armste nog zijn centen bij die zijner
buren voegt om de lichtjes en het groen in hun steeg
te betalen het dringen van het geheele volk, van oud
en jong, de armen nog meer dan de rijken, rond de
dragers van den Oranje-naam, wanneer zij meerder
jarig worden, een huwelijk sluiten waar de natie mede
instemt, of zich bij audere gelegenheden in het volk
vertoonen, zulke tooneelen, waarbij men koud wordt
van geestdrift en aan 't kloppen van zijn hart voelt