HET ZUIDEN
CHRISTELIJK-HIST0RISCH BUD.
V. 636
Donderdag1 19 Augustus.
Verschijnt elke a Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond ten 8 are, behalve op Christelijke feestdagen
Prijs per drie maanden- franco1,50.
Enkele nommers- 0,05.
Uitgever:
P. O. WIJTMAN,
TE
AIXDDEIjBURGh
Prijs der Advertentiën:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 16
igels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
Middelburg18 Augustus 1880.
In den loop van heden middag ontvingen we de
tijding dat te Amsterdam tot lid der Tweede Kamer
is gekozen de heer mr. Glcichoiara met 1025 stem
men, en in het district Gorinchem Jhr. mr. $1. A.
de Savornin Lohman van Assen, candidaat der
anti-revolutionairen met 1127 stemmen.
Bij de verkiezing op 3 Augustus verkeeg de heer Gleich-
man 80S, en de heer Kappeyne 494 stemmen. Heden
tvaren de cijfers als volgt: Gleichman 1025, Kappeyne
653. Op de cijfers afgaande zou men dus kunnen aan
nemen dat de anti-liberale partijen zich geheel van
stemmen hebben onthouden. Op den candidaat der
Koomschen waren op 3 Augustus 392 stemmen uit
gebracht. Indien zij, gelijk de liberale pers, in navol
ging van de Maasbode meende, op den heer Kappeyne
hadden gestemd, om „den liberalen boel in de war te
sturen zou het cijfer door hem behaald veel hooger zijn
De liberale partij heeft in de hoofdstad van ons
land, in een harer uitgelezene districten het politieke
banvonnis uitgesproken over haren vroegeren leider,die in
het najaar van 1877 als een wonderboom, onder uit
bundig gejuich, op de hoogste plaats kwam te staan,
eenige oogenblikken stand hield,, gesterkt door het
verlangen zijner partijgenooten, om de schoolwet .in
haren geest er door te krijgen, en verdween.
Verdween, onder luide afkeuringen ook van hen die
hem zoo kort geleden hadden bewierookt.
Gorinchem is een district dat vroeger conservatief,
öinds eenige jaren tot de anti-revolutionaire gerekend
kan worden. Van de ruim 1500 nitgebrachte stemmen
verkreeg de heer Waldorp, candidaat der liberalen er
ditmaal 389. In 1877 verkeeeg de heer Tienhoven
nog 609 stemmen tegenover Jhr. mr. Teding van
Berkhout. Ditmaal werd het hoogste cijfer, op een der
anti-revolutionaire candidaten in Gorinchem uitgebracht,
behaald, zelf iets hooger [dan verleden jaar op mr.
Keuchenius.
Ziehier de cijfers
in 1877 Jhr. mr. Teding van Berkhout 1059;
in 1879 op mr. Keuchenius 1105
in 1880 op Jhr. mr. M. A. deSavornin Lobman 1127
stemmen.
Mr. Lobman is de broeder van den Goeschen afge
vaardigde, tot heden toe weinig bekend.
Uit het getuigenis van ons hoofdorgaan mogen we
echter opmaken dat de plaats van wijlen mr. Teding
van Berkhor' waardig zal vervuld zijn.
De verkiezingsstrijd is te Amsterdam met heftigheid
gevoerd. De KappeyDianen, die bij de eerste stem
ming zich alleen op den steun van het Handelsblad
verlieten, schijnen gemeend te hebben nu op andere
Wijs tot de kièzers het woord te moeten richten, zij
haalden hun schade, wat betreft het zenden jjvan
strooibiljetten, in. De voorstanders van de candidatuur-
Gleiehman zetten met dezelfde warmte als voor eenige
dagen den strijd voort, niet alleen door het verspreiden
van strooibiljetten, door adverteeren en het plaatsen
van Gleichmans naam op de stadsaanplakborden, maar
ook De Amsterdammer verscheen met een extra-nummer
dat uitsluitend aan den verkiezingsstrijd is gewijd.
Zeker is in langen tijd hier geen verkiezing gehouden,
die zooveel beweging wekte en ook hartstochten gaande
maakte.
De lijst van personen die Gleichman aanbevelen
werd belangrijk uitgebreid. Zij bevat thans 46 namen.
Zekere heer J. schrijft in de Middelburgsche Courant
om het op te nemen voor den herbergier, J. Gernler
van Pax Intrantibus, en tegen den burgemeester van
Koudekerke, graaf van Lijnden, zoowel als tegen ons.
Hij besluit zijn ingezonden stuk met eene hatelijkheid
tegen de zendingsfeesten.
„Het wil er bij velen gelukkig nog niet in zoo
schrijft hij dat het prijzenswaard is om, zonder
eenige noodzakelijkheid, ingezetenen in hun bedrijf,
waarvoor zij patent hebben, ten zeerste te benadeelen."
Wij meenen reeds dat in Pax de heer Gernler zonder
eenige noodzakelijkheid zijn tappersbedrijf uitoefent.
Zeker zijn er herbergen voor den reiziger, voor den
vreemdeling noodig, maar wie van Koudekerke naar
Middelburg gaat, kan 't nog wel enkele minuten uit
houden als de dorst hem kwelt, en dien lesschen ter
plaatse waar hij in Middelburg zijn intrek neemt.
Wie van Middelburg naar Koudekerke gaat, zal te
voren wel genoegzaam voor die wandeling gesterkt zijn.
Als er in bijna alle herbergen binnen Middelburg
muziek gemaakt en gelegenheid tot dansen gegeven
wordt, is er niets ter wereld minder noodzakelijk dan een
bal met aankleve van dien op het Zand, dat, hoewel
Koudekerkschen grond, veeleer een buitenwijk van
Middelburg kan genoemd worden.
Wij hebben burgemeester van Lijnden geprezen
omdat hij niet wilde medewerken om het schuim der
Middelburgsche kermis naar de grenzen zijner ge
meente te lokken. Uit den ziedenden ketel der kermis
bruischt gewoonlijk heel wat schuim op, dat overkokend
zich een weg baant naar wandelplaatsen en buitenwij
ken. Het is van algemeene bekendheid dat daar werken
der duisternis gebeuren, die zelfs het lamplicht
schuwen. Nu willen wij den heer J. wel gelooven als
hij zegt dat een talrijk publiek, aanhoudend toezicht
van gemeente- en rijks-policie in verlichte zalen en
tuinen, niet alleen in Pax, maar ook in andere der
gelijke gelegenheden op Middelburgschen grond, on-
welvoegelijkheden voorkomt, maar hoe nuchter en
waakzaam de policie ook zijn moge, zij schiet op zulke
kermisdagen tekort, en zij zou tekortschieten al ware
zij vertienvoudigd, om overal toezicht te houden, ware
dat wenschelijk zou zijn. Hoever zou overigens het
toezicht wel gaan van een door verhittende dran
ken steeds helderder en helderder ziend publiek?
Is een bal op Zaterdagavond in den regel niet te
middernacht geëindigd wij vernamen dat een bal
in de Werkmans-vereeniging tot Zondagmorgen zeven
uren duurde het bedoelde bal in Pax zon altoos
een welkom voorwendsel zijn voor nachtelijke wande
lingen naar plaatsen, zeer nabij, en toch onttrokken
aan het zoo geprezen toezicht. Wat daarbij dan ge
beurt wil de heer van Lijnden niet op zijn geweten
hebben; bij voorkomt wat hij bij machte is te voor
komen, en daaraan doet hij wel, al „keuren honder
den bij honderden zijne weigering ten zeerste af."
Door deze weigering zijn niet ingezetenen, is slechts
één ingezetene benadeeld, wiens welvaart naar onze
meening niet in de rechte eerder in omgekeerde
reden staat tot de welvaart zijner medeburgers en
landgenooten, zoover althans uit den verkoop van op
windende dranken voortkomende.
Stelt de heer J. de vraag of dan alle bals moeten 1
geweerd worden, dan antwoorden wij dat burgemeesi
van Lijnden het bal niet geweerd heeft. Hij hef
geweigerd om de herberg na 10 uren reeds i
laat uur voor eene buitengemeente open te ha
den. Men heeft er tot 10 uren kunnen dansen naaü
hartelust. En zoo zie hier een antwoord op een^
andere vraag van J. zouden ook de bals „in het
groot" binnen Middelburg tot een fatsoenlijk uur als,
waarop gewoonlijk de zomerconcerten eindigen, kun»
nen beperkt worden. Hield zij daarbij den Eustdag
heilig, dan zorgde de overheid er voor dat de vrijheid
niet tot losbandigheid oversloeg, en deed zij in deze
wat tot hare bevoegdheid behoort.
Omtrent de zendingsfeesten zou de heer J. saillante
(in het oog springende of uit den band springende)
staaltjes ktinnèn vertellen. Wij wachten dat verhaal
van hem. Wij., verwachten ook nog altoos van het
raadslid Massee uit Goes het een en ander omtrent de
onzedelijkheid op de zendingsfeesten te vernemen. De
zendingsfeesten worden bij dag gehouden, wat daar
gebeurt mag het daglicht zien.
In een maandag te Oostburg gehouden vergadering
der Yereeniging van burgemeesters en secretarissen
in het voormalig 4de district van Zeeland werd eene
commissie benoemd, bestaande uit de heeren Mazure,
Siemerink en Gerritsen, burgemeesters van Groede,
Oostburg en Breskens, die zich zal onledig hou»
den met het onderzoeken naar de al of niet moge
lijkheid en wenschelijkheid tot het aanleggen van
een stoomtramweg van de haven te Breskens, door
Sehoondijke, Oostburg en Aardenburg, naar het station
te Maldeghem in België.
Door de Stoomvaartmaatschappij Zeeland ia aan den
Minister van justistie het verzoek gericht, om de kom-
mandanten en eerste officieren harer stoomschepen te
willen benoemen tot onbezoldigde „rijksveldwachters",
ten einde in aan boord dier stoomschepen voorkomende
gevallen ook als justitieele beambten krachtdadiger te
kunnen optreden.
Met lo September zullen er nieuwe muntbiljet
ten van tien gulden in omloop worden gebracht, waar
van thans van wege het ministerie van Financien de
beschrijving wordt gegeven. Onze lezers zullen het
ons niet euvel duiden, dat wij die niet overnemen en
aan hunne verbeeldingskracht de zware taak niet opleg
gen om uit die beschrijving een denkbeeld van het
werkelijk voorkomen te vormenover een dag of
veertien zullen zij de biljetten zeiven zien. Alleen
vermelden we dat de biljetten grooter zullen zijn dan
de thans bestaande twee duim korter, maar twee duim
breeder dan de bankbiljetten. De voorzijde is blaauw;
de achterzijde oranje ondergrond en blauwen overdruk.
Op last van den officier van justitie te Z''
itfen
is procesverbaal op gemaakt tegen den geneep1üeer i
te Beekbergen, wegens het volstandig 'j
r o weigeren onjl
hulp te verleenen aan een man, cl"-
f -«3 plotseling- ernstig
z >se™*eo- Be om hulp geschiedde
op grond dat de man d en geueesheer nog
schuldig was, weUr^ sc]mld nog geen jaar oud
