C~< uivwii «v,4 uuwibc sóryuoud
üie^doorNieuw-Testamentisch Israël moet
oeven tejl wereld veroveren voor zijn Heer en Ko-
i, iruling. Wij zullen het nooit kunnen riepen de
zoumeesten ginds. Wij zullen het gewis riepen Jo-
zua en Kaleb. Zoo nog. Aan welke zijde staat gijV
te i Die gelooft strijdtdie zoo strijdt, overwint; die
>ezi overwint zal alles t^eërven
'j1 Nog van één spreker kon uw verslaggever ge-
deeltelijk de rede hooren.
ejr Ds. C. B. Oorthuijs van Woudrichem was aan
ing *t vertellen van een eiland in Oost-lndië. Daar was
'in langen tijd geen prediker geweest. Er kwam er
>en een, en met belangstelling werd hij gehoord. Na de
vo godsdienstoefening verdrong zich de schare rond
het doopvont, en elk trachtte eene teug van het.
'hijud°°Pwater te drinken, daarin moest toch meer
e S;a.zijn dan in het gewone water,dat moest toch gelij-
ergissreu op het levende water, waarover in de predika-
ie kvje gesproken was. Men veegde het stof van de
i treden der spreekplaats, want men wilde het be-
en waren als eene gedachtenis aan het bezoek van
den leeraarwie weet hoe lang het duren zou eer
h*È If weder een kwam! Deze misschien kinderach-
ir?skcrk*maar toch kinderlijke uitingen der belang-
ïir, jra. 9-ig van bekeerde heidenen toonden, dat bij
dien M de gewoonte van kerkgaan hare doodende
rieden g^ n0g niet had doen gevoelen.
Een akker, waarop telkens en telkens weder is
l0. gezaaid en geoogst, verliest eindelijk zijne voort-
at brengende kracht, hij wordt uitgeput en moet
1 hraakliggen. Dit is een beeld van Gods weg met
de gemeente, indien zij zich niet bekeert. Ziet de
gemeenten van Klein-Aziëwier kandelaar op
's Heeren bedreiging is weggenomen, zij liggen
braak en worden door Mohammet vertreden. God
heeft het modernisme toegelaten, en uit vele ge
meenten de niet meer gewaardeerde zegeningen
weggenomen.
al{ Een van Job's vrienden zeideGewen u aan den
)r Heer en heb vrede.
J Hij zeide nietgewen u aan de leer.
q' Ook niet aan de zuivere leer.
Gewen u aan den Heer. Al wat niet in gemeen-
o. schap met Hem staat verliest geur en kracht.
Groot is de doodende kracht der gewoontemaar
v> niet doodend is het zich aan Zijnen dienst, aan
'e Zijne gemeenschap te gewennen,
j Moest echter dat gewennen van ons uitgaan,
'u dan kwam het er niet. Het komt van Hemhet is
e Zijne genade. Hij beraamde het plan der verlos-
sing in Jezus Christus.
li Wij kunnen niet zeggen hier in eene doodge-
j preekte streek te zijn, en mogen niet onderstellen
i dood gepreekte hoorders hier vergaderd te zien
3 laat dan tot allen de roepstem des evangelies ko-
i men, die roepstem bij allen ingang vinden; bij
allen hier binnen, bij allen ook daar buiten de
omheining luisterend.
Er is zooveel dat door de gewoonte by ons zijne
kracht verliest, zooveel dat wij uit gewoonte niet
meer tellen, niet meer achten. Aller roeping is het
zich aan God te gewennen, zonder ooit aan Hem
gewoon te wordeu.
Als in 't voorbijgaan was het mij nog mogelijk
enkele volzinnen op te vangen, door Ds. Knotten
belt van Sluis gesproken over de christelijke school.
Voor de vaste lezers van ons blad is het uiet noo-
1 dig te herhalen, wat spreker daarover tot een zeer
gemengd gehoor zeide. Op een zendingsfeest blijft
dit onderwerp steeds aan de orde. Wil de tegen
partij de kwestie van zich afschudden, het is er
nog niet meê uit, en met den besten wil is het noo-
dige daarvan niet in de toegestane 25 minuten te
zeggen.Verblijdend is het dat terwijl op eene andere
èpreekplaats de immer gaarne gehoorde slotrede
reeds was aangevangen, Ds. Knottenbelt nog eene
oplettende schare rond zich mocht zien. Wij, mid
den in den schoolstrijd levende, zouden soms ge
neigd zijn om eenigzins de ocren te laten hangen
naar de beweering dat de schoolkwestie »afge- I
zaagd" zou zijn.Wij hebben ertegen tewaken,dat in
den arbeid voor de school de gewoonte op ons geen
doodende kracht uitoefene, en er voor te zorgen
dat steeds meerderen onze bedoelingen begrijpen
en voorstaan; door de doodende kracht der ge
woonte zenden vele ouders hunne kinderen naar
dezelfde school, waar zij eenmaal gingen, zonder te
bedenken hoe het onderwijs sedert is veranderd.
In de pauze werd ter bestemder plaats eene
samenkomst van leden van Christelijke Jongelings
Vereeuigingen gehouden. Als sprekers traden daar
op de heeren M. van Dis, agent van het Nederl.
Jong. Verbond en^ftaring, colporteur te Breda. Het
was daar eene gunstige gelegenheid om voor de
schare nieuwsgierigen het doel der Jong. Vereeni-
ging toe te lichten.
Het praktisch nut der Jong. Vereeniging heeft
zich op dit zendingsfeest ook nog op bijzondere
wyze doen kennen. De hoornmuziek der Jong.
Vereeniging »Obadja" te Rotterdam begeleidde
den zang bij spreekplaats no. 1. Door verscheidene
kenners werd de zuiverheid van toon zeer geroemd,
en alle feestgenooten zullen zich over de doelmatige
begeleiding zoowel als over de uitvoering van en
kele stukjes in de pauze hebben verblijd. Ook by
instrumentale muziek moet het hart medespreken;
dat is nu weder gebleken, nu een betrekkelijk jong
christelijk muziekkorps beter voldaan heeft dan
de militaire muziek bij de eerste zendingsfeesten
in Zuid-Beveland.
Veel te vroeg was voor velen het scheidens
uur daar. Het kostte velen moeiten om heen
te gaan bij het omzien en nog eeus omzien
naar het gastvrije bosch, dat hun in één dag dier
baar was geworden, waar zij zich 't huis hadden
gevoeld, dat wegens aangename herinneringen,
wegens ontvangen zegen voor hen eene geheiligde
plek zal blijven. De Heer was aan deze plaats,
geweten hebben wij het wei, maar er toch nooit
zoo aan gedacht.
Middelburg, 9 Augustus 1880.
In de Middelburg9che Courant van Zaterdag staat
de volgende advertentie
//Tengevolge van de geheel ongemotiveerde weige
ring van den Burgemeester van Koudekerke, den
„heer W. A. Graaf var. Lijnden, om vergunning te
„geven tot het openhouden na tien uren van de uit—
„spanning //Pax Intra ntibus," op het Zand op Zater-
„dag avond 7 Augustus, kan de muziekuitvoering met
„baï, welke een reeks achtereenvolgende jaren druk be-
„zocht werden, dit jaar geen voortgang hebben.
„Deze aankondiging geschiedt ter voorkoming van
„teleurstelling mijner begunstigers bij het doen eener
„vergeefsche reis naar buiten.
„Koudekerke, T
„6 Augustus 1880. Gernler'"
Wij gevoelen ons gedrongen Graaf van Lijnden met
dit vereerend getuigenis geluk te wenschen. Zeer goed
kunnen wij begrijpen dat hij niet wil medewerken om
naar de grenzen zijner gemeente het schu m der Mid-
delburgsche kermis te lokken, en de bewouers van
't Zand te kwellen door naehtelijk rumoer.
Heel anders ga«t het in de gemeente Middelburg
toe. Blijkens adverteutiën in hetzelfde nummer van
bovengenoemde courant is de buitentuin, de zooge
naamde „theetuin" op het Noordbolwerk, des Zondag
morgens van af vier uren geopend geweest, en is
zooals vroeger altoos op Zaterdag uu op Zondag
in 't Schuttershof concert, vuurwerk en bal gegeven
De Zondag is dus openlijk aan de kermisweek getrok
ken. Natuurlijk niet zonder toestemming van den
burgemeester; van een burgemeester, die eenmaal mi
nister van justitie was, en tot voor korteu tijd eene
hooge betrekking bij het schooltoezicht bekleedde.
Zoo wordt te Middelburg van hooger baud gewaakt
voor openbare zedelijkheid en christelijke deugden.
't Is om op Koudekerke jaloersch te worden
Wij noodigen de „liberale" pers uit, om over deze
zaak haar gevoelen uit te spreken.
te ricHten gedenkteeken van Eiisabetn v*oin, 0
Bekker te Vlissingeu, eene levensbeschrijving van deze
welbekende Zeeuwsche schrijfster uitgegeven.
Naar het Vaderland verneemt, is het besluit tot
invoering van de schoolwet met 1 November reeds
door Z. M. den koning geteekend.
Dr. J. van Vloten heeft ten voordeele van een op
17 Augustus nadert.
Een vierde blaadje der Unie kwam reeds tot ons,
Het is van den volgenden inhoud
Wat baat het een mensch, zoo hij de
geheele wereld gewint en lijdt schade
v zijner ziele? Matth. 15 26.
De Bijbel op school! Dat is de leus, maar daarin
ligt mcér dan menigeen bedenkt.
Waarom
Dat heeft onze Heiland en Meester gezegd, als Hij
sprak „Zoekt eerst het Koninkrijk Gods en zijne
gerechtigheid en al deze dingen zullen u wordeD toe
geworpen."
Wat dat woord beteekent, kan men het bestleeren,
als men ziet hoe de liberalen het omverwerpen.
Eenige jaren geleden is er een boek uitgekomen,
door een Engelschraan geschreven, die Spencer heet
en een grooten naam heeft als geleerde.
Dat boek is vertaald door iemand, die er veel meê
op had, en die er van zichzelven nog eea stuk bij
heeft geschreven, waarin hij dat boek aanprees en
hoopte dat alle ondrewijzers het lezen zouden en toe
passen op hun scholen.
Nu het was ook een boek over de opvoeding
en het was heel aangenaam om te lezen, al was het
nog al lang. In korten tijd werd het driemaal gedrukt
en alle liberale onderwijzers vonden het prachtig 1
Wat vertelt die Spencer
Hij bemoeit zich met Gods Woord in het geheel
niet. Daar is hij ver boven verheven. Maar hij rede
neert zoowat uit zijn eigen menschelijke wijsheid.
Het eerste hoofdstuk heetWelke kennis heeft de
meeste waarde
Een belangrijke vraag.
Er is veel kennis, die hooge waarde heeft.
Men kan kennis hebben van Fransch, Engelsch,
Duitsch, Latijn, Grieksch, Hebreeuwsch, muziek, zang,
teekenen, rekenen, ja wat niet al.
Welke kennis heeft nu de meeste waarde
„Wel zegt Spencer dat is dood eenvoudig
Wat is meer waard dan gezondheid 't is de hoogste
schat. Dus het meeste waard iste weten, hoe ik
mijn lichaam gezond houd want wat kan een mensch
uitrichten met een ziek lichaam
Lat klinkt heel fraai.
En nu gaat hij met die maat alles meten, en aU
men zijn redeneering goed begrijpt, komt zij zoowat
hierop neerthans kunnen wij een lijst maken van
al de soorten van kennis. Op die lijst moet dan staan
No. 1Gezondheid is de hoogste schat.
Wat zal nu No. 2, 3, 4 enz. moeten staan
Laat ons zien. Wat is meer waard voor de ge
zondheid Fransch leeren of natuurkunde
Dat spreekt van zelfnatuurkunde.
Dus natuurkunde staat No. 2.
Wat is meer waard voor de gezondheid
godsdienst of zingen
Dat spreekt van zelfzingenwant met zingen ver
ruim ik mijn borst en dit is zeer nuttig.
Dus zingen b. v. No. 3.
Zoo kan men in het oneindige voortgaan en het
gevolg is, dat de godsdienst heel laag op het lijstje
komt staan.
Dc godsdienst komt er wel op, want de godsdienst
is ook heel nuttig voor de gezondheid, omdat de
godsdienst den mensch bewaart voor uitspattingen, en
bovendien het hart opheft, wat ook al niet kwaad is
voor het lichaam.
Zoo ongeveer redeneert Spencer en de liberale
onderwijzers zingen in een koor: heerlijk! heerlijk!
Doch Spencer heeft ons een goeden dienst bewezen.
Hij doet ons gevoelen, wat de Heere Jezus bedoelt
heeft met Zijn woord „Zoekt eerst het Koninkrijk
Gods." Met dat woord in de handen vragen wij ook:
wat moet No. 1 op de lijst
Antwoord No. 1. Het Koninkrijk Gods.
En wat nu verder Moet nu No. 2 heeten ge
zondheid is de hoogste schat
Wel neen, zeker niet. Want voor menigeen is een
ziek lichaam de middellijke weg geweest om God te
leeren kennen. Het is dus lang niet zeker, of dit voor
ons ook de weg niet zijn kan. Wie weet of ik niet
blind moet worden om Gods waarheid tc leeren zien
of doof om te leeren hooren naar Gods stem of
lam om ie leeren wandelen op het pad van Gods
geboden
Het kan dus best wezen, dat de gezondheid eerst
No. 10 of No. 20 komt te staan.
Wat dan No. 2
Wat de school aangaat, zou ik zeggen No. 2 leeren
lezen, omdat God ons Zijn woord heeft gegeven en
daarbij bevolen„onderzoek de Schriften, want gij
meent in dezelve het eeuwige leven te hebben en die
zijn het, die van Mij getuigen.//
En wat No. 3, 4, 5 enz? Laat ons een voorbeeld
nemen Fransch leeren of Yaderlandsche geschiedenis,
wat is meer waard?