film 1ST I! LIJ HIS TORI SMI BLAD. V. (>23. Dinsdag* 3 Augustus. VZ3- 1330. het zuiden, Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vk.ljda.g- Uitgever Prijs der Advertentiën: avond ten 3 are, behalve op Christelijke f eestrlagen P. Gr. W IJ T M A IN Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 16 Prijs per driemaanden franco f 1,50. tb regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents. Liefdegaven 10 cents per regel. - 0,05. MIDDELBURG. Middelburg, 2 Augustus 1SS0. Alle bladen hebben beschouwingen geleverd over de vijftigjarige zelfstandigheid van België, en zoover wij daarvan kennis konden neiuen, zagen wij dat de groote meerderheid der dag bladschrijvers zich gunstig uitliet over onze feestvierende zuidelijke buren. Enkele stemmen, waarin een ietwat bitteren toon klonk, hebben geen weerklank gevonden bij de pers, en wat nog beter is, ook geen weerklank bij het volk. Alle Nederlanders willen, als hunne beurs bet toelaat, gaarne eens een bezoek brengen aan de Belgen, betzij in kalme dagen, hetzij bij de jaarlijksche Septemberfeesten, of nu, in de dagen Van opgewondenheid en tafel welsprekendheid. Ieder naar zijn aard. Algemeen is men bet er over eens dat bet koninkrijk der Nederlanden, zoo als bet op bet Weener congres aan Koning Willem I werd toegewezen, een^^nutselwerk der staatskunst was, dat niet houden kon, en dat Belgen en Nederlanders in ban eigen afzonderlijk huis houden gelukkiger zijn dan in de glorie een er mogendheid" van zeven millioen zielen. Het leerzaamst komt ons voor de beschouwing der Arnhemsche Courant; wij laten die hier volgen De feesten ter viering van België's nationaal bestaan hebben ook bij zijne buurstaten, met name in Duitsch- land, weerklank en sympathie gevonden.. In Duitsche bladen wordt met lof en met achting gesproken van dit kleine land, dat zich eene uitstekende plaats onder de Staten van Europa heeft verworven, zich rustig ontwikkelt en vooruitgaat en overal met eere genoemd wordt. Nederland hoort deze lofspraken op België zonder afgunst. België beett ze verdiendwij erkennen dit ten vollewij nemen deel aan België's feest, wij nemen deel aan cn sympathiseren met deze algemeene betui gingen van sympathie, en toch kunnen wij, van harte er mede instemmende, eene soort van bitter gevoel niet onderdrukken, wanneer wij vergelijken wat Neder land in Europa is, met hetgeen, ook blijkens deze uitingen, België er in is. Er zijn in geheel Europa geen twee landen en geen twee volken die meer twee deelen van een geheel schijnen dan België en Nederland. Zij beslaan nage noeg dezelfde oppervlaktezij tellen nagenoeg dezelfde bevolkingBelgië heeft ruim vijf, Nederland even vier millioen inwoners. Zij zijn beide kustlanden w:-t de Rijn en de Waal voor Nederland zijn is de Schelde voor België, en de Maas is eene aan ons beide ge- meene, eene Nederlandsch-Belgische rivier. Onze diplo matieke, onze internationale, onze politieke belangen zijn dezelfde. Ons staats- en volksleven, onze rich tingen en ons streven zijn identiek, gelijk ons beider huishoudelijke zorgen en onze huiselijke oneenigheden. Op een afstand gezien zou men zeggen, dat wij twee lingen zijn, met gelijke hersenen, harten en zielen, in twee afzonderlijke lichamen. Doch, naderbij gekomen welke groote verschillen bij zooveel overeenstemming merkt men op Wat is, bij België vergeleken, Neder land in Europa's schatting en wat is het voor Europa welke rol speelt, welke plaats neemt Neder land ia de groote algemeene Europeesche volken- maatschappij in Het speelt ten hoogste eene figuranten-rol en staat op den achtergrond in de achterste rij. Wanneer Nederland geen Nederlandsch-Indic bezat, zou het een vergeten land zijn, en wij mogen ons wel eens ernstig afvragen, hoe het komt. dat België, zonder koloniën, zonder kultuurstelsel, zonder consignatie-stelsel, zonder Indische batige sloten, België, dat alles zelf opbrengen en uitsluitend uit België zelf halen moest, thans in Europa zooveel hooger staat dan Nederland met al zijne koloniale hulpbronnen en exploitatie-middelen P Waarom bleef Nederland, met zoo ontzaggelijk veel meer middelen, zoo verre bij Belgie achter? Er behoeft naar de reden niet veel gevraagd te wordenwij lijden aan eene oude bekende kwaal aan gemis aan geestkracht, en op elk gebied, gevoelen en ondervinden wij er de gevolgen van. Nog slechts weinige dagen geleden deelden wij er een staaltje van mede uit een verslag van den nederlandschen vice- consul te Galatz. „Voor een hollandsche bankiershuis" schreef hij „zijn in Rumenië uitstekende zaken te doen en verzekerde winsten te behalen. Wij zouden met zeer goeden uitslag kunnen wedijveren met Engeland, indien wij een geregeld verkeer met de Donausteden onderhielden." Maar Nederland doet niets of wat nog erger is het doet, wat het doet, verkeerd. „De dienpt der Kon. Nederl. Stoom bootmaatschappij is allerongeregeldstzij zet de aan gevoerde waren te Konstantinopel of te Sulina af, en terwijl uit Marseille en Engeland in- tien of twintig dagen het transport geschiedt, duurt het, met onze stoomboot-onderneming, twee maandenen komt het gezondene bedorven aan. Van de 5317 schepen, die in het vorig jaar Galatz aandeden, was er slechts 1 hollandsch schip (een zeilschip), dat glasruiten uit Antwerpen aanbracht en graan voor Hamburg mede- nam terwijl 13 engelsche stoomschepen voor eene gezamenlijke waarde van 21/1 millioen francs aan graan naar nederlandsche havens vervoerden." Dit zijn beschamende feiten vooral daarom, omdat dit voorbeeld slechts een staalje is uit honderd dergelijke 1 voorbeelden. Doorblader onze consulaire verslagen en mededeelingen, en telkens, en van alle kanten, zult gij hetzelfde vernemen. Nederland zoekt niet allee" geene nieuwe handelswegen en markten het laat zich overal op de oude verdringen niet. omdat de drang onwederstaanbaar is, maar uit loomheid, traagheid en vadsigheid, aldus verloopen onze zaken gelijk elke zaak verloopt, zelfs op den besten stand en met de drukste klandisie, wanneer de patroon uit logheid niet op zijne zaken past. Is er treuriger voorbeeld van onze nationale apathie helaas, dat wij dit woord nationaal het meest van ouze volksgebreken, volksondeugden en volkszwakheden moesten bezigennoodig, dan de ondervinding welke wij er dagelijks van opdoen, wanneer iets, wat Nederland tot nut, tot eer, tot rechtraatisren trots zou kunnen strekken, op touw gezet wordt Bij een ener giek volk zou het particulier initatief 1) zich haasteu voor te zijn, om zich de vruchten der onderneming te verzekeren, Men zou zelf gaan opsporen en zelf gaan ontginnen. Niet zoo het nederlandsche volk. Het wacht, het wacht, met onuitputtelijk geduld, wat het 1) vrij en zelfstandig optreden. Gouvernement, het nederlandsch Gouvernement, dat voor ons allen en voor ieder van ons zorgt, doen zal. Het Gouvernement heeft immers alle mogelijke gouvernements-middelen tot zijn dienstwaarom zouden wij, de individuele leden, de risico er van op ons nemen Als het Gouvernement niets doet, gaau we overwegen, of het niet goed zou zijn, voor zulk een hachelijke onderneming eene groote vennootschap op te richten, met eene aanmerkelijke subsidie van staats wege of als dit niet kan eene zekere rente- garantie. In den laatsten tijd echter is men voor (L groote vênnootschappelijke; ondernemingen wat hui verig geworden, en wacfirJen wij ."liever af, of onz® meer ondernemende buren de zaak zullen aandurven, en de kans op verlies of winst voor hunne rekening zullen willen nemen. Wat al moeite, wat al getob en pressie is er noodig geweest om eenige ellendige dui zend guldens bij elkander te bedelen voor een noord- pooltocht, voor eene wetenschappelijke expeditie in Sumatra, voor de kosten der uitgaven van de suma» trasclie expeditie, voor de verzekering dat Nederland niet eene treurige en beschamende figuur zal maken op internationale tentoonstellingen van landbouw, veeteelt, zuivelbereiding enz. Het laatste voorbeeld is wel het sterkste. Dat een nederlandsch ingezetene geen belang stelt in en geld overheeft voor ondernemingen van wetenschap en kunst, van welke hij de waarde niet kent en niet begrijpt, welke hij, in een woord, niette waarderen weet,is hoewel een ongelukkig verschijn sel te verklaren, is volgens het zeggen dat tout compren dre tout excuser 2) is te vergeven doch wat moet men zeggen, wanneer zefs het eigenbelang, het voor uitzicht op geldelijk voordeel en winst van den belang hebbenden producent, niet vermogend genoeg is om het nationale flegma 3) te overwinnen wanneer er van alle kanlen geld moet gecollecteerd worden om de mannen van den landbouw en van de veeteelt te bewegen toch deel te demen aan deze wedstrijden, en er zóó aan deel te nemen dat zij er niet tot hunne schade en schande, en niet tot schade en schande van hun land afkomen Van België is te recht gezegd, dat het zich op zijn nationaal standpunt met eere handhaaft. Maar wat nationaals wordt in en door Nederland gehandhaafd? Alles wat wij schoons en goeds bezitten heeft zijn prijs en is te koopnationale gedenkstukken, eere- teekenen, historische overblijfselen in Nederland wordt alles, door particulieren, door stichtingen, door gemeen ten en gemeentelijke corporatien, verhandeld, wanneer er slechts een rijkaard te vinden is die er heel veel geldt voor biedt. Wij verkoopen de portretten onzer voorouders en onzer beroemdste mannen misschien duurt het niet lang, of wij zullen ook hunne graf tomben verkoopen wanneer er een goed bod voor wordt gedaan, en hunne doodsbeenderen op den koop toe, wanneer men deze er bij verlangt ij verkoopen uitwij houden vendutie- van hetg }füs nog van roera en eereblijken is overgebleven al hajrcht prak tisch, eebt realistisch 4) volk realiseren mi lelies wat. te realiseren 5) is. ier/v* °o Zoolang die geest, of liever dit gebrek, ^mis aan geest, dit alles afbreken zonder iets op te bouwen, 2) goed begrijpen, gemakkelijk verontschuldigen. 3) koudbloedigheid. 4) op dadelijk, tastbaar voordeel geë^'i. 5) tot geld te maken.

Krantenbank Zeeland

Het Zuiden, Christelijk-historisch blad | 1880 | | pagina 1