GEMENGDE BERICHTEN. trouw dao wel aan verregaande, niet te verantwoor den achteloosheid. Naar aan dat blad werd medege deeld en verzekerd, moeten er duizenden guldens aan papier, hier en daar in gedragen kleederen terugge vonden zijn, zoodat op dit oogenblik het tekort nog llechts enkele duizenden guldens, het bedrag zijner borgtocht te boven gaat en het Rijk dus geen groote schade bij het gebeurde zal lijden. Onder deze omstaudigheden acht de N. G. C. het niet wenschelijk de beslissingen der justitie vooruit te loo- pen, en den 70jarigen ambtenaar hard te vallen op eene wijze, die later wellicht voorbarig of minder jaist zou blijken. Waar toch zoo groote achteloosheid gebleken is, bestaat de mogelijkheid dat deze hoofdoorzaak was van het tekort en aan anderen de mogelijkheid gaf om van die achteloosheid voordeel te trekken, waar door natuurlijk dat tekort grooter is geworden, en den ambtenaar allengs kan hebben geleid, tot strafbare pogingen om het ontdekken er van te voorkomen. Zoo verhaalt" men, dat door hem aan de kooper9, die afbetaald hebben, bewijzen van onbezwaardheid, zijn afgegeven, waaruit bleek dat de hypotheek door het Rijk voor de onbetaalde kooppenningen genomen, was doorgehaald, ofschoon hij wist dat die hypotheek niet was geroyeerd, en is dit het geval, dan blijft zoodanig ambtenaar strafbaar, ook al wordt het tekort geheel gedekt. Met 1 Augustus a. zal eene wijziging worden in gevoerd in de tractementen der beambten van den Rijkstelegraaf. De rijkstelegraafkantoren worden naar het aantal behandelde berichten voortaan verdeeld in zes klassen, nl.1. kl. kantoren met meer dan 100,000 telegram men in het jaar; 2. kl. van 50,001 tot 100,000; 8. kl. van 25,001 tot 50,000; 4. kl. van 12,501 tot 25,000; 5. kl. van 5001 tot 12,500; 6. kl. beneden 5001 telegrammen. De tractementen voor een directeur van een kantoor der le kl. bedragen van 2600 tot 3500 gl. voor de 2e kl. van 2200 tot 2500, 3e kl. 1800 tot 2100, 4e kl. 1500 tot 1700, 5e kl. 1200 tiot 1400 en 6e kl. van 900 tot 1100 gulden. Het maximnm voor de onderdirecteuren is 2300 guldenterwijl verder het maximum voor de telegra fisten der le kl., met f 200 is verhoogd. In de tractementen der telegrafisten 2e en 3e kl. en der klerken kwam geen veranderingdie der op zichters le kl. loopen van 1500 tot 2000 en voorde 2e kl. van 800 tot 1400 gulden. Het minimum voor de bestellers werd tot 250 gul den verhoogd, het maximum bleef onveranderd. De leden der Amsterdamsche kiesvereeniging Bur gerplicht, de toongevende in de hoofdstad, hebben in hunne vergadering tot het stellen van een candidaat voor het lidmaatschap der Tweede Kamer, in plaats van den heer van Heukelom, druk geredeneerd over het politiek beleid van den oud-minister Kappeyne. Dat politiek beleid schijnt zoo weinig aan de heeren van Burgerplicht bevallen te zijn, dat mr. Gleichman, oud-minister van financiën tot candidaat is gekozen. Bij het naderen van 17 Augustus wordt door de Unie „Be School met den bijbel" ijverig gearbeid om de beteekenis van den schoolstrijd meer en meer onder het publiek te brengen. Wij van onze zijde willen daartoe gaarne medewer ken door ditmaal een blaadje te helpen verspreiden, door de Unie verspreid. Het is van den volgenden inhoud Zij allen zochten ons vreesachtig te maken, zeggendehunne handen zullen van het werk aflaten, dat het niet zal gedaan worden: nu dan, sterk mijne handen. Nehemia 69. Tot nog toe kenden wij slechts twee soorten van geuzenboschgeuzen en watergeuzen. Voortaan is er een derde soort bij schoolgeuzen. Zij zijn op dezelfde wijze ontstaan als de water en boschgenzen. Ieder weet, wanneer deze laatste namen in de wereld zijn gekomen. Op den 5den April 1566 gingen 300 Edelen in optocht naar het paleis van de Land voogdes te Brussel, om een Smeekschrift neer te leggen aan den voet van den troon, ten einde van den Spaanschen Koning Filips vrijheid van godsdienst te verkrijgen. De Landvoogdes Margaretha schrikte wel wat, toen zij die schaar van Edelen voor zich zag, maar spoedig werd zij gerustgesteld door een van haar raadslieden, die haar toevoegde „maar, Mevrouw, is Uwe Hoogheid dan bang voor die bedelaars Hij sprak die woorden in het Fransch en daar bedelaar iu het Fransch geus beteekent, is daarnaar het Nederlandsche woord geuzen gemaakt. „Wij zijn maar geuzen, wij zijn maar bedelaars" die leus namen de Edelen aan en veranderden den smaad in een eernaam. Sedert dien tijd is het woord geuzen tot watergeuzen, tot boschgeuzen gemaaktmaar nu maken wij er schoolgeuzen van. Drie is een heilig getal en het doet zich ook in dezen strijd gedurig aan ons voor. Laat ons maar eens even nadenken. Drie eeuwen zijn er verloopen sedert die driehon derd edelen te Brussel hun smeekschrift neerlegden. Op den derden Augustus 1878 gingen naar het Koninklijk paleis op het Loo eeu aantal mannen, met zware lijvige boekdeelen beladen, om aan Zijne Ma jesteit onzen Koning Willem III een smeekschrift aan te bieden, waarop driemaal honderdduizend Neder- landsche burgers hun naam geteekend hadden. Wat wilden die drie-honderd-duizend Er zou een nieuwe schoolwet aan den Koning voorgelegd worden, een schoolwet door de liberale partij gemaakt, geheel naar haar ziu en zonder acht te slaan op de wenschen en behoeften van Christelijke ouders. Ieder weet, dat op de openbare school de Bijbel buitengesloten moet worden. Hier en daar vindt men wel Bijbels op de openbare school, maar dat is tegen de wet. Nu hebben wij het recht zelf scholen te stichten, zooveel wij willen, waar de Bijbel wel mag gebruikt worden doch dit is den liberalen niet naar den zin. Die bijzondere, Christelijke Scholen zijn hun een doorn in het oog. Als zij den moed hadden, zoudeu zij gaarne al die bijzondere scholen sluiten. Doch dat durft men niet. Welnu, toch diende er iets gedaan te worden. De voortreffelijke openbare school moest nog voortreffelijker worden gemaakt, opdat zij allervoortreffelijkst zijn zou. Dan kan het volk toch niet blind blijven voor de zegeningen, die zij aanbrengt. De Christelijke School zal dan jammer lijk, arm en naakt daar tegenover staan. Bovendien moet men zorgen, dat onwillige burgemeesters en ge meenteraden gedwongen kunnen worden, om de openbare school te verbeteren. Daarvoor is meer geld noodig en meer macht. De Christelijke scholen zullen bet dan hard te ver antwoorden hebben. De belastingen worden zwaarder en d? Christelijke scholen worden ook duurder, want zij zullen meê moeten gaan in den stroom. Dit is zoo dom niet bedacht, ten minste als men buiten den Heere der heirscharen rekent. Dure openbare scholen door de belastingen op te drijven en dan op bijzon dere scholen lastige bepalingen toegepast, waardoor men ze ook duurder maakt dat kan niemands beurs volhouden. Zoo moet het volk zijn kinderen naar de openbare school zenden en wordt de bijzon dere Christelijke school onmogelijk. Daartegen kwam de drie-honderd-duizend op, en zij verzochten in hun smeekschrift aan den koning, die wet niet te ouderteekenen en haar dus niet in te voeren. Doch het smeekschrift van de schoolgeuzen bleef zonder vrucht. De Minister van Binnenlandsche Zaken Kappeijne van de Coppello, ried den Koning aan de wet te teekenen. Den 17den Augustus werd de wet geteekend, maar daarom nog niet aanstonds ingevoerd eerst moest er nog van allerlei bepaald worden en zoolang moest de invoering nog wachten. De schoolgeuzen bogen onder dit besluit en berusten er in, omdat zij ook daarin des Heeren wil eerbiedigen. Doch buigen is geen goedkeuren. Onrecht blijft onrecht, en dat de liberalen het onrecht bestendigen is nog geen reden om den strijd op te geven. De nieuwe verdrukking leidde tot nieuwe inspan ning, tot krachtig gebed, tot ernstige bespreking van de belangen der school. De schoolgeuzen beraadslaag den samen en zeiden „laat ons die 300,000 bij elkaar houden en met verdubbelden ijver eenheid zoeken te bevorderen, om de Christelijke school met den Bijbel in stand te houden." Op 23 Januari 1879 was het juist drie eeuwen geleden, dat de Unie van Utrecht tot stand kwam, in de dagen van Prins Willem van Oranje. Die dag werd gekozen om een groote vergadering van school geuzen te beleggen. Zij kwam te Utrecht bijeen en haar taak was dus te overleggen, hoe men alle voor standers van een school met den Bijbel nauwer aan elkander zou verbinden. Er werd een bestuur gekozenallen die aan het smeekschrift van 1878 hadden meegewerkt, werden opgeroepen, om zich bij de Unie aan te sluiten, en de eerste vrucht van die samenkomst was, dat alle jaren op den 17den Augustus, den dag waarop de Koning de nieuwe schoolwet had geteekend, een kolleote zou worden gehouden door het geheele land, ten behoeve van een school met den Bijbel. Drie honderd Edelen in 1566, driemaal-honderd duizend burgers in 1878 Duizend burgers voor één Edele. Ons dunkt, dat als de Edelen den naam van bedelaars of geuzen hebben moeten dragen, wij ons dien evenmin hebben te schamen en daarom antwoorde men vrijmoedig op de vraagWat. is de Unie niets anders dande Unie is het verbond der School geuzen. Vraagt iemand dan verderhoeveel soorten van geuzen zijn er in de vaderlandsche geschiedenis bekend zoo moge het antwoord luiden „driewater geuzen, boschgeuzen in 1556 en drie eenwen later in 1879 nog schoolgeuzen Oudtijds waren bosch- en watergeuzen Welbekende leuzen. Schoolgeus binde hart en handen saam Met een nieuwen naam. Een talrijke schare uit alle rangen en standen had zich gisteren ochtend op de Oosterbegraafplaats te Amsterdam vereenigd, ter uitvaart van mr. J. J, Teding van Berkhout. Door de onderwijzers der Christelijke scholen, waar van de ontslapene bestuurder was geweest, werd het lijk naar de groeve gedragen, gevolgd door de leer lingen der Kweekschool voor de Zeevaart, wier oudste commissaris de overledene was. Aan het graf werd allereerst het woord gevoerd doorjhr. C. Hartsen, die namens het Nederlandseh fonds ter aanmoediging van 's lands zeedienst, de trouwe plichtsbetrachting van den heer Berkhout, zijn ambtgenoot, herdacht. De heer Bergsma, wethouder van publieke werken, herdacht in korte woorden zijn hooggeachten leer meester, wiens ambtenaar hij eens was geweest, wiens opvolger hij thans was. De heer De Neufville, secretaris der gemeente en medebestuurder der Chr. scholen te Amsterdam, herdacht nu in een treffend woord, hoe de heer Berkhout, bijna het derde eener eeuw, had gestreden voor het Chris telijk onderwijs. Ook de heer Wiegand, hoofdonder wijzer aan de Chr. school op Rapenburg, voerde het woord. De eenige broeder des overledenen, de heer mr, P. JTeding van Berkhout, betuigde allen die gespro ken hadden, allen wier tegenwoordigheid van belang stelling getuigde, dank. Nadat de evangelist A. De Jong aan den overledene hulde had gebracht, als den laatst overgeblevene der onderwijzers van het seminarie der vrije Schotsche kerk, waar ook spreker was onderwezen, eindigde de plechtigheid. Standaard) Landbouw. Be groote concurrent op de Furopeesche markt. In ons vorig nominer kon men lezen dat de ver wachtingen van den oogst in de Vereenigde Staten van Amerika zoo gunstig zijn, dat, indien geen buiten gewone rampen aan die verwachtingen den bodem inslaan, Amerika dit jaar de geheele wereld van meel zal kunnen voorzieu. De correspondent van de Times te Philadelphia deelt eenige welsprekende cijfers betreffende in- en uitvoer der nieuwe wereld mede In het eerste halfjaar van 1880 is uitgevoerd voor 2004 millioeu en ingevoerd voor 1596 millioen guldens, zoodat het buitenland in zes maanden niet minder dan 408 millioen in Amerika heeft betaald. In 1879 overtrof de uitvoer den invoer met 624 millioen, de uitvoer naar Europa bedroeg het kapitale cijfer van 480 millioen, en alles duidt aan dat dit geen voorbijgaand verschijnsel is, maar dat de vermeerdering eene aan houdende zal zijn. De heer J. W. Boschijker te Rotterdam, is overgeplaatst naar Middelburg. Gisteren werd te Kinderdijk op het etablisse ment Fop Smit, scheepsbouwmeesters de heeren L. Smit en Zoon, de kiel gelegd van een schroefstoom boot, genaamd Valk, tot vervoer van goederen en vee tusschen Ylissingen, Middelburg en Rotterdam. Iemand die voor 33 jaren op 20jarigen leeftijd als veld- en dijkwerker uit Elk-woutsdijk naar Ame rika vertrok, is teruggekomen om eenige behoeftige leden zijner familie op zijne kosten af te halen. Twee gezinnen zijn Dinsdag over Antwerpen met hem mede- gegaan het eene bestaat uit de ouders en tien kin deren, het andere uit den vader, met vier kinderen. De gemeenteraad van 's-Gravenhage heeft afwij zend beschikt op het verzoek van de heeren Hesse Co. om aan het Scheveningsche strand een „wandel- hoofd" te mogen aanleggen. De weigering geschiedde voornamelijk op grond van de belangen der zeevisscherij. Het Haagsche bosch zal, bij gunstig weder, Maandag avond, bij gelegenheid van de verjaring van H. M. de Koningin, in al zijn luister prijken. De groote oprijlaan tegenover den hoofdingang van het Bosch zal aan beide zijden van dien weg met lampions verlicht worden, die in den vorm van het naamcijfer der Vorstin, sterren, rosetten en andere figuren, bevestigd zijn aan de booinen, welke, getooid met de nationale kleuren, een dak van vlaggen zullen vormen. Aan het einde van die laan, en reeds o p verren afstand zichtbaar, verheft zich een eerepoort, de frontzijde voorstellende van een Griekschen tempel. Wanneer deze toegang tot de achterliggende dreven, zijne sierlijke lijnen en rijzige kolommen door het licht van duizenden illumineerglazen zullen bestraald worden, verhoogd door den glans van den nabijgele gen met lampions bedekten muziektempel, waaruit den wandelaars als het ware het welkom zal tegemoet klinken, moet de aanblik van verre heel verrassend zijn. Het bestuur der sociëteit in het Bosch zal zerg dragen, dat de tent en hare omgeving niet in duis ternis zullen gehuld zijn. Het middenpunt van de feestelijke verlichting op den geboortedag van

Krantenbank Zeeland

Het Zuiden, Christelijk-historisch blad | 1880 | | pagina 2