GEMENGDE BERICHTEN.
onden, om c. q. hem aan heeren curatoren aan te
levelen, en van hem bereidverklaring tot aanneming
I nverd gevraagd.
I" r Na langdurige bespreking kwam het er toen zelfs
koe, dat de heer Bavinck verklaarde het te zullen doen,
en reeds over de regeling van de series in onderhan
deling trad. Eene verklaring die echter meer onder den
indruk van het gesprek scheen gegeven. Althans, ge
heel afgescheiden van de kwestie der scheiding, bleef
zijn opzien tegen zulk een taak op zoo jeugdigen leef
tijd bij hem zoo sterk, dat hij ten slotte verzocht om
R buiten spel te blijven.
Voorts bevat De Heraut de onzen lezers bekende tij
ding dat tot amanuensis der Vrije Universiteit is benoemd
de heer P. J. Kloppers, thans hoofdonderwijzer te
Vlissingen.
Een Hollandsche Bradlaugh.
De man die geen eed wilde doen bij gelegenheid
tan zijne toelating in het Engelsche Parlement, omdat
tij niet aan God geloofde, heeft in ons land een col-
lega gevonden. Voor de arrondissements-rechtbank te
Amsterdam weigerde dezer dagen een getuige op den
zelfden grond den eed te zweren. Eerst toen de voor
zitter hem duidelijk maakte dat de wet het vorderde
zwoer hij de waarheid en niets dan de waarheid te
zeggen maarhad eerst alle verantwoordc-
s lijkheid van zich afgeworpen.
I
De Heraut zal door uitlandigheid van den hoofd
redacteur vooreerst slechts op de helft der gewone
j' grootte verschijnen.
Naar het N. v. d. D. meldt, is thans vrij zeker
■t dat omstreeks het voorjaar 1881 een tweede maildienst
t van Amsterdam op Ned.-Indië wordt geopend, en wel
voor rekening van een Eransche maatschappij, die
reeds in Engeland stoomvaartuigen laat bouwen onder
toezicht van Veritas. Men verzekert, dat deze maat-
1 schappij door het Fransche gouvernement zal worden
1 gesubsidieerd, maar dan ook via Havre en Marseille
varen moet. Het door de Nederl. Rijnspoorwegmaat-
schappij met de gemeente Amsterdam gesloten con-
1 tract, omtrent de verhuring van de Suez-steigers aan
J het Westerdok moet met deze onderneming in ver-
band staan, daar de booten aan deze steigers zullen
laden en lossen. Oorspronkelijk moet het plan bestaan
hebben, Rotterdam als uitgangspunt te kiezen, het-
geen opgegeven is, om de minder gunstige kansen,
- welke de nieuwe Rotterdamache waterweg biedt.
Wie voortaan Gouda bezoekt, zal daar, behalve de
geschilderde glazen en de pijpenfabricken, ook het
gedenkteeken der Gebr. de Houtman vinden. Het be
staat uit een monument dat van blauwen hardsteen
J vervaardigd is en eenigermate naaldvormig toeloopt. Uit
de middenvakken van het onderstuk steken halverwege
vier bronzen scheepjes blijkens het opschrift, de Am-
stelredam, Mauritius, Iiollandia en Duijfken. Het mo-
nument maakt een zeer goeden indruk.
Tegen den 7en Augustus is eene vergadering van
i de internationale Poolcommissie uitgeschreven, waarop
zal medegedeeld worden, hoeveel ieder der Rijken van
Europa voor die expeditie zal samenbrengen, en verder
- het tijdstip zal worden vastgesteld, waarop de waar-
nemingen een aanvang zullen nemen.'
I Deze. Poolcommissie stelt zich uitsluitend weerkun
dige waarnemingen ten doel.
Aan De TVetkmansvriend, die hét negende jaar van
2c zijn nuttig bestaan heeft teneinde gebracht, en dien wij
een steeds ruimer wordenden kring van lezers toe-
wenschen, ontleenen wij het volgende
De Prostitutie en de verhuurders van woningen.
i Een vraagstuk als bovengenoemd grijpt diep in de
strekkingen van 't maatschappelijk leven. Hoe nauw-
■uriger men de zaak beziet, des te meer komen de
r Dbnden van 't volksleven bloot en blijkt 't dat deze
'des olkszonde hare verdedigers en beschermers vindt ook
lWlu eigenaars van woningen. In een Christenland en
onder een Christenvolk moest er niemand gevonden
worden, die zijn huis voor zulke goddelooze dingen
I prijs gaf. Ik zwijg van hen, die buiten het Christen-
j-dom staan en geene aanrakingspunten met eenige
Christelijke Kerk hebben.
™ftc Alleen reeds op maatschappelijk terrein wordt de
W verontwaardiging opgewekt, wanneer men van lieden
ophoort, die, in eene groote stad althans, eene woning
huren met het doel, om ondershands daarvan een deel
t^te verhuren aan een zoogenaamde „juffrouw", bijge-
\|cröaamdnaaister van beroep. Dat laatste moet dan als
jWidekmantel dienen om de wet te ontduiken, die spreekt
uiSi'vau „behulpzaam te zijn." Op deze wijze worden er
van minderjarigen binnengeloodst.
'z^ Er is zeker weinig tegen te doen, 't zou anders
kY[i<rQor de politie zeer belangrijk en voor de buurtmees-
n/Iters eene groote verwarring in hunne boeken geven,
lc Wanneer de zaak eens aan 't licht der zon werd bloot*
se, resteld. Sommigen zouden het zeer onaangenaam vin-
len, wanneer hun doen bekend werd, doch indien dit
;on, zouden vreedzame burgers ook niet voor een tijd
gedwongen worden met dezulken op ééne trap te
wonen. Men -neme mij niet kwalijk, dat wanneer ik
kinderen heb en door een minder consciëntieuzen
hnisheer gedwongen wordt tot het bewonen van een
zelfde huis met dezulken, ik dan spoedig geneigdheid
toon om hem voor de keus te stellen ik verhuizen
of zij.
Er zijn huisheeren, wien het volmaakt onverschillig
is, aan wie ze hunne woningen verhuren, ja bij voor
keur dezulken kiezen, omdat ze, zoo het heet, „goed
betalen." Maar of die huisheeren zoo al niet straf
baar zijn volgens Art. 334 Wetboek van Strafrecht,
dan toch ten overstaan van God, en met hun eigen
geweten in een zeer zonderlingen toestand verkeeren
Ik spreek nu niet van vrouwen, die, of verleidelijke bord
jes „Gestoffeerde kamer te huur" aan laten spijkeren,
of ondershands woningen verhuren, maar van huis
bazen, die willens en wetens hunne woningen verhuren
tot kweekplaatsen der ongerechtigheid. Och, men heeft
ook v.oor die dingen eene dusgenaamde verontschuldi
ging bij de hand, waaraan men dadelijk merkt dat
men niet zoo onnoozel is van zich in andere dingen
te laten misleiden.
Eenige weken geleden kwam mij een zoogenaamd
huurboekje in handen, van iemand die in eene der
nieuwe wijken van Amsterdam een huis (geen „kamers"
of „kamer") gehuurd had, onder de volgende voor
waarde, letterlijk met weglating der namen dus
luidendeVerhuurd aan een huis in de
straat No. voor zes Gulden per week,
welke huur is ingegaan Februari, om alle weken
te betalen, en in welk huis geene affaire mag uitge
oefend worden en door de huurster alleen bewoond
moet worden, tenzij met schriftelijke toestemming des
eigenaars."
Volgt de naam des verhuurders.
Toen ik den verhuurder opmerkzaam maakte op
zijne onvoorzichtigheid, vau aan een meisje van 20
jaar eene woning te verhuren)) van wie men vooraf
wist dat zij eene prostituee was, antwoordde de man
zeer naiefWie kan aan iemands neus' zien hoe oud
zij is en of zij getrouwd is; bovendien ik ben er zelf
mee bedrogen." Dat dit laatste mogelijk is wie zal
dit durven tegenspreken Doch ia de meeste gevallen
zijn de huisbazen zoo heel licht niet te bedriegen en
weten zij soms zeer goed informaties omtrent huurders
in te winnen.
Doch dit daargelaten, de vraag is maar Mogen
de huisheeren dit straffeloos doen en kan bovenge
noemd artikel niet op hen toegepast worden Stel dat
iemand, eigenaar van een huis zijude, dit verhuurde
voor dobbelspel, waardoor menigeen zich ruïneerde,
zou de wetgever de verhuurder vrij laten Of tot
geldsnoeierij, tot het maken van valsch bankpapier,
of aan eene dievenbende of aan een petroleümclub,
waardoor de veiligheid van den Staat gevaar zou loo-
pen verstoord te worden Ik houd mij verzekerd dat
de uitroeiing spoedig volgen zou.
Ja maar, zegt men, de Staat patenteert bovenge-
noemden niet, en terecht. Maar de huisbaas dan, die
zijne woning daartoe laat gebruiken, heeft die dan
vrijheid om de wet te overtreden P
Och, als zij maar geld zien hoe het in 't bezit van
hunne schuldenaars komt is hun ook al 't zelfde
de Staat erkent ze, neemt ze in bescherming, en menig
gewetenloos huisheer verblijdt zich, door den Staat in
deze gesteund te worden. Hoe menigmaal gebeurt het niet
dat iemand in zijn huis eene slachterij of smederij wil be
ginnen. Bij aanplakbiljetten worden de buren opgeroe
pen, of zij ook eenige bezwaren hebben in te brengen
tegen dergelijk, in alle gevallen eerlijk bedrijf. Maar het
allerverdervendst, schandelijk goddeloos Jagen om men-
schen te verderven en te verleiden, wordt zoo maar
tusschen den huisheer en de vergunning afgemaakt,
en vreedzame burgers gedwongen, zonder gehoord te
zijn, die pestholen in hunne nabijheid te dulden, die
behalve den ouverdraaglijken jeneverstank, nog vrij
wat ergers verspreiden.
Wij dragen den naam van een vrij volk en hebben
niet eens den moed ons daartegen te verzetten
Wij heeten naar de wetten des lands gelijke rech
ten te hebben en laten ze ons zoetsappig door zulke
wezens uit de hand nemen.
.irïtool rn Sending
Axel. Beroepen tot predikant ds. C. P. N. Pikaar,
te Harmeien.
We ontvangen, vermoedelijk de laatste brochure
aan de bekende Dordtsche kwestie gewijd. „Onze nadere
verantwoording" schreef de heer Jakob Eigeman. Uit
gave J. A. G. van Dobben, Rotterdam, 25 ct.
De geschiedenis van den afloop der beruchte Dordt
sche zaak wordt in deze bladzijden gemeld, de schrijver
ontkent pertinent dat eenige afspraak of vergelijk tus
schen hen en de synode is aangegaan. Motto en slot
der brochure is het woord van Paulus „Die mij oordeelt,
is de Heer."
L a n d h o n w.
De Hollandsche maatschappij van Landbouw heeft
een gouden medaille en vijftig gulden uitgeloofd voor
de beste grasboter welke eene reize per stoomboot
heen en terug naar Nederlandsch Oost-Indië zal heb
ben gemaakt.
Ook voor de Zeeuwen staat gelegenheid tot mede
dingen open.
Reeds in 1859 is door den kommaodant, den luite
nant ter zee Valentini, van het korvet Pallas eene
verklaringsgegeven, dat door Jaeobus van den Broecke
te Ritthem in Januari 1858 boter was geleverd voor
de Indische reis die in Februari 1859 nog tot alle
gebruik geschikt was.
Op de Veluwe vertoont zich de aardappelziekte.
Indien het droog weder mocht worden, gelooft men,
daar de rooitijd op handen is, dat de ziekte niet veel
schade meer zal toebrengen. In voorgaande jaren werd
opgemerkt, dat afwisseling van regen en zonneschijn,,
bij zachte temperatuur, de ziekte zeer doel toenemen
en dat bij Noordoosten wind de schimmelvorming
het minst vordert.
In den nacht van Donderdag op Vrijdag is in
een klein logement te Middelburg aau een cler logeer
gasten eene som van f 200, in twee bankbiljetten van
f 100 ontvreemd.
Vrijdag den 2en Juli werd te Domburg te koop
aangeboden een hofsteedje met 3 woonhuizen met erf
en tuin, benevens een perceel weiland en verkocht voor
f 935.
Zaterdagavond woedde boven de gemeente Nieuw-
vliet een hevig on weder. De bliksem sloeg in de
schuur van den landbouwer I. Kotvis aldaar, waardoor
zij een prooi der vlammen werd. Het vee kon nog
tijdig worden gered, één kalf kwam echter bij de
ramp om.
Vrijdag avond is er brand ontstaan in het
feestgebouw der studenten op de Ruïne te Leiden.
De vlammen zijn zeer spoedig gebluscht door de ter
plaatse aangebrachte waterleiding, zoodat de houten
tent gespaard is gebleveu. Echter is er groote schade
aangericht, daar al het decoratief en meubilair ver
brand is en door de geweldige hitte een groot aantal
spiegels zijn gebarsten en gebroken.
Een heer uit Nijmegen, die van Utrecht naar
zijne woonplaats reisde, en aan het station te Arnhem
even uitstapte, vermiste bij zijne tehuiskomst zijne
portefeuille, inhoudende f 9000 aan bankpapier. Tot
nu toe zijn alle pog-ngen om het verlorene terug te
bekomen zonder resultaat gebleven.
Te Maastricht stond een jongeling op zijn
hooivork geleund aan den kant van 't zijkanaal naar
een voorbijvarende stoomboot te kijken de vork schoof
onder hem uit en hij viel in 't water, waaruit hij
eenige minuten later levenloos werd opgehaald.De dren
keling was de eenige 18jarige zoon van den land
bouwer H. aldaar.
Uit 's Hertogenbosch schrijft men
Zes maanden zijn verloopen en nog altijd ligt de
Kampdijk, die den Vughtschen polder moet beseher
men, in den ontredderden staat, waarin hij door den
watersnood gebrflcht is. Het vraagstuk wie tot herstel
gehouden is het departement van oorlog of ingelanden
te Vught, schijnt nog maar niet opgelost te zijn.
De uitgever vau de Katholieke Illustratie heeft
een nieuwe premie uitgedacht voor de in teekenaren op
ziju tijdschrift. Zij kunnen namelijk van een „medicinae
doctor der universiteit te Leuven, die reeds een twin
tigjarige praktijk bezit," kosteloos advies krijgen!
Dezer dagen kon men in den Jordaan te Am
sterdam een koopman zien, wiens kar ten halve gevuld
was met snuisterijen, speelgoed voor kinderen enz. alles
van kleine waarde voor groote menschen, maar van
groote waarde voor kleine menschen. Met veel ophef
wordt den volke verkondigd, dat ieder kind, dat den
koopman lompen en vodden aanbrengt, een cadeau uit
de kar krijgt.
De kleintjes droegen vodden aan en werkelijk kregen
zij geschenken van hetgeen op de kar is tentoongesteld.
Ondanks dat alles scheen de koopman goede zaken te
maken.
Men zegt wel, dat in de groote steden het geld op
de straat ligt, voor wie het maar weet te vinden. De
koopman „met een cadeau voor wat lompen" geeft
daaraan schijn van waarheid.
Door de bekende Zweedsche Lucifers-fabriek
is in het vorige jaar voor een bedrag van niet minder
dan 2,806,700 kronen aan lucifers naar alle wereld
streken verzonden.
In de lokalen der fabriek waren dagelijks 1468 ar
beiders bezig, terwijl bovendien nog 900 personen
voor haar werkten. Aan arbeidsloon werden 556,825
kronen uitbetaald.
De fabriek maakt voortdurend ontzaggelijke winsten.
In het vorige jaar heeft zij met een gestort actiënka-
pitaal van 400,000 kronen netto 617,241 kronen
verdiend
Een van die statistische notities, die van tijd
tot tijd uit het studeervertrek van dezen of genen
cijferaar aan de maatschappij worden toegeschoven, ver-