GIRISTELIJK~9ISTORISdl BLAD.
I
imst "O
Ö14
Dinsdag- 29 Juni.
De Zondag-school.
.V'
HET ZUIDEN
i
(i
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond ten 8 nre, behalve op Christelijke feestdagen
Prijs per drie maanden franco1,50.
Enkele nommers- 0,05.
Uitgever
P. Gr. WIJTM AIN,
te
MIDDELBURG-.
Prijs der Advertentiën:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 16
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
in.
Wordt, zooals wij hebben aanbevolen, de zon
dagschool de zaak der gansche christelijke ge
meentegaat het zondagschoolonderricht niet
meer buiten de kerk om, wordt het door de kerk
erkend, worden kerkgebouwen of andere lokalen,
die kerkelijk eigendom zijn, voor haar geopend,
dan kan 't niet missen ot de kerkelijke be
sturende plaatselijke althans, moeten er zich
mede inlaten.
Spreken wij van kerk, dan meenen wij hier
alle kerkgenootschappen, die in dit geval alle
even na staan. De behoeften der kinderen dier
kerkgenootschappen zijn dezelfde, en waar het
de zondagschool betreft, is over 't algemeen in
kleinere en grootere gemeenten, in alle deelen
van Zeeland zeker, de verhouding tusschen zon
dagschool en kerk nog te regelen, al is ons eene
Luthersche, al zijn ons enkele Christelijk Gere
formeerde gemeenten bekend, die op den weg
naar wenschelijke regeling reeds een heel eind
gevorderd zijn.
Waar de omstandigheden nieuwe behoeften
kenbaar maakten, waar door Gods liefderijke
zorg nieuwe krachten in die nieuwe behoeften
trachten te voorzien, trekke de kerk daar partij
van, zonder het nieuwe in haren ouden vorm te
willen persen. De kerk trede, waar het de zon
dagschool geldt, meer leidend dan besturend op.
Streng kerkelijke (protestantsch clericale)
lieden hebben er zich aan geërgerd, dat eenvou
dige gemeenteleden (leeken) een onderwijs gaven,
alleen volgens de wet door geëxamineerde gods
dienstonderwijzers te geven.
Branchts denn, um Christi Werk zu fiihren,
Ein pergamentenes Diplom
Dammt ihr nach euren hanfnen Schnüren
Der ewgen Gnade freien Strem
Es fleugt der Geist auf Sturmesflügeln
Und geistet, wo er geisten will,
Und will er wo sein Werk besieglen,
Bedarfs niebt euer Amtssigill. 1)
De dam, tegen den arbeid van gemeente
leden opgeworpen, is al lang doorgebroken.
Men moge op een dorp nog zoden aandragen
om dien te stoppen, en bijv. een man als den
heer Esser buiten te houden, zelis Ned.
Herv. synodalen zien in, dat het tegenhouden
1) Deze woorden van Karl Gerok luiden vrij over
gezet aldus:
Wilt gij dan voor liet werk der Heeren
Een lastbrief van eens menschen hand
Den stroom van Gods genade keeren
Naar 't meetsnoer van uw eng verstand
De Geest, gelijk een wind gedreven,
Vrijmachtig naar Zijn god'lijk recht,
Vraagt niet, waar Hij zich zelv' wil geven,
Of gij daaraan uw zegel hecht.
van gemeenteleden een ijdel werk is, en de
modernen, al komen zij bijna eene eeuw achter
aan, volgen de zondagschoolbeweging op hunne
manier.
De kerk beginne overal den zondagschool-
arbeid aan te moedigen. Zij stelle daartoe hare
catechiseerlokolen open. Ook al wordt daartoe,
zooals op de meeste dorpen, de consistorie
kamer gebruikt, is dat vertrek toch op den zon
dag enkele uren -beschikbaar te stellen. Dit ge
beurt reeds op verscheidene plaatsen, en waar
de consistoriekamers te eng zijn, stelle men het
kerkgebouw open. In onze naaste omgeving
gaven de kerkvoogden te Vlissingen, Nieuwland
en Souburg reeds lang een navolgenswaardig
voorbeeld. Het ruime bedebuis toch veroorlooft
eene gewenschte schifting der kinderen in klas
sen of groepen, zooals wij die zie ons vorig
artikel in no. 605 te Brussel aanschouwden.
Nu bij de viering van het eeuwfeest in vele
plaatsen het kerkgebouw voor groote scharen
zondagschoolkinderen is ontsloten, mogen wij
vertrouwen dat het weldra weder, en geregeld,
ten nutte van verscheidene klassen zal worden
opengesteld.
De kerk beginne niet met van zondagschool
onderwijzeressen en onderwijzers een examen te
vorderen. Predikanten en overige kerkbestuurders
kunnen, als zij eenigszins in de gemeente leven
best onderscheiden bij wie er geschiktheid tot
het eenvoudig onderwijzen der bijbelsche ge
schiedenis, der hoofdwaarheden gevonden wordt.
Een predikant vertien- vertwintigvoudigt zijn
invloed, als hij wekelijks een of twee uren wij dt
aan voorbereidende bespreking van het onder
werp voor den volgenden zondag met onder
wijzeressen en onderwijzers.
Zulk eene medewerking, zulk een steun van
predikanten is weder niets nieuws, niet zonder
voorbeeld. Vele onderwijzeressen te Middelburg
betreuren het, dat zij de aangename en leerzame
zaterdagmiddagjes bij Ds. Roozemeijer zullen
moeten missen. Zulk werk behoort door
de kerk te worden erkend. Zoodanig erkend,
dat geen predikant een leerling ter catechisatie,
dus ter voorbereiding tot het lidmaatschap aan-
neme, die niet op de zondagschool de noodige
kennis heeft opgedaan. De kerkbesturen wijzen
uit hun midden personen aan, om zich met de
belangen der ^>ndagschool bezig te houden, en
kiezen daartoe met oordeel diegenen, die er hart
voor hebben, 't Is wel eens gebeurd dat eene
commissie belast met toezicht op het kerkge
zang, dus ook als 't voorkomt met het aan
bevelen van organist of voorzanger, uit leden
zonder muziekale kennis bestond. Als 't zoo eens
met de toezichthouders op de zondagschool
ging*
Eene flinke kerkeraadscommissie, met ijver
hare taak opvattende, zou er tevens voor waken
dat de zondagschool eene macht naast of tegen
over de kerk werd, waartegen onlangs De Pro-
testantsclie JSJoordbrabander waarschuwde,wijzende
op hetgeen in Amerika wel voorkomt.
Daar in Amerika wordt alles zóó groot,
dat het soms overdreven wordt.
Misschien is de gemakzucht van sommige
predikanten aldaar wel de oorzaak, dat zij hun
invloed op de kinderen der gemeente verloren,
en de zondagschoolonderwijzers, wakker en bij
de hand, met de presenten doorgingen.
Wanneer, zooals daar meermalen in gemeen
ten voorkomt, het sleehts eenmaal des zondags
kerk is, en de zondagschoolonderwijzers overigens
baas zijn in de kerk, dan spreekt het van zelf j
dat er wanverhoudingen kunnen ontstaan. Maar
dat kan overal, waar aan de eene of andere
zijde halfheid of plichtverzuim bestaat. i
Niet in eens, maar langzamerhand gewenne
men de ouders aan den regel, dat de zondag-
school voorbereiding der hoogere, meer gewich
tige catechisatie is. De predikant, die toch het J
vertrouwen geniet, zij raadsman bij de keuze der
onderwijzers of klassen, waarbij de kinderen
aanvankelijk worden geplaatst. 3
Er worde op gezette tijden eene collecte ge- 1
houden, om uit de opbrengst daarvan de doel-
matigste leermiddelen aan te schaffen, en volgens
een vast stelsel belooningen of wil men lie- 1
ver, aanmoedigingen aan de kinderen uit te
reiken.
'tls al vijf en zeventig jaar geleden dat uit de,.):
ordonnantie voor de schoolmeesters en schoolde1
matressen binnen de stad Middelburg het psalm*
zingen als leervak is verwijderd. Hoe ellendig i<\
sedert het kerkgezang geworden Het wordt tijt" u
dat het door de zondagschool weder in eer^
worde gebracht. Wie is daartoe nader dan d«
kerk zelve? 'fu
Het kerkelijk toezicht doove den arbeid de r
liefde niet uit, maar regele dien naar de be>
hoefte des tijds. Cj 0
De samenkomsten met kinderen, dezer dage
alom gehouden of te houden bij gelegenheid va^Y
het eeuwfeest der zondagschool, geven ons aare^
leiding om met aandrang de aandacht van c i
gemeentende kerkbesturen en het onderwijzen 1
personeel op eene wenschelijke regeling der onde:
liQge verhouding te vestigen. Het dunkt ons dj
nu daartoe de tijd is gekomen, nu voor aller oc^ i
de gezegende invloed der zondagschool in 't licit?1
is getreden, nu de kerk zich allerwege heeft ge
opend om de kleinen (immers de haren?) te on3
vangennu niet meer de diensten der zondagschoc ;j
als ter sluiks, als eene in de hand gestopte foe
worden aangenomen,maar openlijk worden erkend 1
en gewaardeerd. *jE
