CHRISTELIJK-HISTORISCH SLAD.
Dinsdag 1 Juni.
De Zondagschool.
:v. im.
18110.
HET ZUIDEN
Verschijnteiken »l\a.m\.g, 'vVoëmsdag en Vuijda.g-
A.V05ÏD ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen
Prijs per intra mva^dsn franco f 1,50.
Enkele no m iners - 0,05.
P. Gr.
Uitgever
W IJ T M A N,
MIDDELBURG-,
Paus der Advertëntiën:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van P-
ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
i.
Allerwege bereidt men zich voor, om het hon
derdjarig bestaan der zondagschool te gedenken.
Allerwege, zeggen wij, want nauwlijks is eene
plaats te noemen, waar protestantsche christenen
zijn, of de zondagschool heeft daarheen haren
weg gevonden. Of men ze Mostaardzaadje noemt,
naar haar gering begin en groote uitbreiding,
of Timotheüs, naar den knaap, die van kindsbeen
af in de Schrift werd onderwezen, of Jachin
(hij grondvest) naar eene der koperen pilaren
van Salomo's tempel, omdat men haar als eenè
van de steunpilaren der kerk beschouwt, aller
wege komt de zondagschool voor, onder zeer
verschillende vormen en zeer verschillende lei
ding. Maar overal ook (behalve bij de moder
nen, die in den laatsten tijd zijn begonnen de
zondagschool na te volgen) met het bepaalde
doel om kinderen te onderwijzen in Gods Woord,
omze te brengen tot Hem, die sprak: Laat
de kinderkens tot Mij komen en verhindert ze
niet.
Hier roept men de kinderen saam, die anders
in achterbuurt of dorpsstraat hunne ruwe spelen
zoo niet erger uitvoeren, daar de kinderen, wier
ouders uit onwetendheid hun het voorrecht van een
Timotheüs niet kunnen, uit onverschilligheid de
opleiding vau een Samuël niet willen verschaf
fen, elders weer de kinderen, die door bijgeloof
of ongeloof worden vreemd gehouden aan Gods
Woord, en op vele plaatsen ook de zeer bevoor
rechte kinderen uit christelijke gezinnen, over
welker hoofdjes toch de voor groote menschen
bestemde prediking meestal heengaat.
Hier roept men ze samen in stal, of schuur,
of arbeiderswoning, daar in een schoon vertrek
van villa of slot, elders in kerkeraadskamer,
kerk- of schoolgebouw, op enkele plaatsen zelfs
in daartoe opzettelijk ingerichte of gebouwde
zalèu.
Hier is het medelijden met den verwilderden
staat der kinderen, waardoor de onderwijzers
en onderwijzeressen gedreven worden, daar de
wellicht eenigzins onbestemde, doch naar werk
zoekende liefde tot den Heer, elders zendings
ijver, aansporende tot den arbeid onder »de
heidenen in ons midden", en overal een zichzelf
meer of minder bewust persoonlijk of gemeen
telijk plichtbesef.
Niet ver behoeft men te reizen, in menige
stad niet vele straten op één zondag middag te
doorwandelen, of men kan zondagscholen aan
treffen, om genoemde beweegredenen geopend,
in zeer verschillende lokalen gehouden, dooreen
zeer uiteenloopend onderwijzend personeel met
ijver bediend.
Maar bij alle verscheidenheid van oorsprong,
inrichting en onderwijs, is overal de zondagschool
eene stichting der vrije liefde tot Christus, en
haar doel Zijne verheerlijking.
Zoo was het ook met de school, door Robert
Raikes op den eersten Zondag van Juli 1780
te Gloucester geopend.
Als jonkman reeds had hij zijn Heer gediend,
in het bezoeken der toenmaals in ellendige hok
ken opgesloten gevangenen. De verwaarloosde,
bijna hopelooze toestand van de bevolking der
gevangenissen drong beiu bet oog te slaan op
de kinderen der gevangenen, op de »voor galg
en rad opgroeiende" jongens in de achterbuur
ten zijner woonplaats, op de meisjes, die reeds
als kinderen 'met allerlei gemeenheden familjaar
werden. Hij nam een bezoldigd onderwijzer aan,
om de kinderen te oefenen in bet lezen des
Bijbels en in het van buiten leeren van den
Catechismus; hij zelf, bijgestaan door een twee
tal door hem uitgenoodigde predikanten, hield
toespraken tot de van de straat opgeraapte
jeugd.
Vermoedelijk zou dit nederig begin van den
omvangrijken en zegenrijken zondagschool-arbeid
voor het oog der wereld zijn verborgen geble
ven, zou niemand daarvan dag en datum hebben
geweten, ware Raikes geen boekverkooper en
tevens uitgever eener courant geweest. Zoodra
zijn plan tot uitvoering was gekomen, en hij
de gunstige gevolgen er van begon te aanschou
wen, maakte hij het wereldkundig in zijn Glou
cester Journal, en overal in Engeland, waar men
last had van de verwaarloosde jeugd, waar me
delijdende harten klopten, en de liefde van Chris
tus tot arbeid drong, werd dadelijk het eenvou
dige voorbeeld nagevolgd. Zeven jaren later
bezochten daar te lande reeds 250.000 kinderen
de zondagscholen, en thans zijn daar 300.000
onderwijzeressen en onderwijzers, allen onbezol
digd, eiken Zondag tot heil der jeugd werkzaam.
Wij zouden nog veel van Raikes en zijn ar
beid kunnen mededeelen, en stellen ons voor in
de volgende weken nog meer over de zondag
school onder het oog onzer lezers te brengen,
mam* willen voor het oogenblik aller aandacht
vestigen op het boekje Het Zondagschool-Eeuw
feest in 1880, uitgegeven door de Nederlaudsche
Zondagschool-Vereeuiging bij Höveker Zoon
te Amsterdam, en in eiken boekhandel voor 20
ets. te bekomen.
Wij willen nu ook de aandacht vestigen op
de jaarvergadering der Zondagschool-Vereeniging
Jachindeze week (zie ons no. 597 van 20 Mei)
te Middelburg te houden, welke jaarvergadering
aan het eeuwfeest eene eigenaardige belangrijk
heid ontleent. De uitvoerige agenda, waarvan
het voornaamste anderhalve kolom in genoemd
nummer beslaat, toont aan dat alle vragen om
trent de zondagschool nog niet zijn opgelost,
dat het ideaal nog niet is bereikten de op
komst van leden en belangstellenden zal, ver
trouwen wij, toonen, dat vele harten warm klop»
pen voor de planting, die, zoowel op de kale
heide als onder de schaduw der kerk, de zaak
der gansche christelijke gemeente is.
Middelburg, 31 Mei 1880.
Op het bericht dat het Zuidei* Zeiuliitgsfeest
dit jaar zoo ver van huis zou gehouden worden, is
menigeen de schrik om 't hart geslagen bij de ge
dachte aan de reiskosten.
Wij zijn in staat gesteld daaromtrent voorloopig
iets mede te deelen. De prijzen zijn voor retourbïï*
jetten met den feesttrein van
le kl. 2e kl. 3e kl.
Vlissingen f 2,60 f 1,95 f 1,30
Middelburg - 2,50 - 1,85 - 1,25
Goes - 2,10 - 1,60 - 1,05
van verder oost-
waarts gelegen j
plaatsen, en ook f
van af Rotterdam i - 2,- 1,50 - 1,
eD zuidelijker sta-
tious
Het zendingsfeest, dat vroeger het verst van huis
werdgehouden, was te BieseliDge in 1876. Toen wa
ren de prijzen van Middelburg af in de verschillende
klassen f 1,95, f 1,45 en f 0,95. Naar verhouding
tot den afstand [zijn zij thans zeker niet te hoog, et
wel voor niemand afschrikkend.
De Middelt. Courant deelt het volgende mede:
Na den proeftocht met de Prins Hendrik
verleden Zaterdag gaven de bouwmeesters van dien
bodem een diner aan boord, waar het natuurlijk
niet aan toosten ontbrak. Na de dronken op de ko
ningin van Engeland en op den koning der Nederlanden
stelde de heer Paerce, chef van de firma J. Elder en
Co. een toost op de Prins Hendrik en de maatschappij
Zeeland. Na een warm woord, aan de nagedachtenis
van wijlen Prins Hendrik gewijd, ging hij de betee-
kenis der lijn VlissingenQueensborough na, welke
de ChathamDover lijn vastknoopt aan de Neder-
landsche staatsspoorwegen. De toenemende loop van
het Engelsche publiek naar deze lijn deden hem de
verwachting koestereu, dat binnen tivee of drie jaren
tweemaal daags eene stoomboot zou overloopen, dat
de maatschappij een dag- en een nachtdienst zou heb
ben, welke voor de reizigers uit Engeland naar Duitsch-
land, Rusland en Nederland de reis 6 a 8 uren zou
bekorten. In een tweeden dronk, in antwoord op een
toost van den heer Van Raalte, Nederlandsch consul
te Glasgow, verzekerde de heer Paerce dat hij voor
niemand liever schepen bouwde dan voor de maat
schappij Zeeland en voor zijne Nederlandsche vrienden
in het algemeen.
Kapitein Kromwijk, de gezagvoerder van de boot,
zeide, dat h^ nergens een schip gezien had dat snel
ler liep dan de Prinses Marie waarop hij het laatst
gevaren had, en dat hij dacht dat de Prins Hendrik
even goed zou blijken.
Men schrijft „van bevoegde zijde" aan het U. D.
De pokken naderen uit België meer en meer. Reeds
werd medegedeeld, dat in Zeeland sporadische gevallen
van pokken werden overgebrachtin de laatste dao-en
werden ook in Noord-Brabant en Limburg in ver
schillende gemeenten gevallen van pokziekte geconsta
teerd. De waargenomen gevallen zijn vooral uit Ant
werpen overgebracht.
„Rlijkens een onderzoek in loco, door den adju
dant-Inspecteur van het geneeskundig staatstoezicht
in Brabant en Limburg in eenige Belgisch Limburg-»
