CnRISTELIJ K-S IS T 0 R S C B BLAD.
.v. 60S.
Zaterdag- 20 Mei.
1860.
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Yrijdag-
Avoxr) ten 3 ure, behalve op Christelijke feestdagen
Prijs per drie maasden francof 1,50.
Enkele no:n uers.N- 0,05.
r». o.
Uitgever
WIJTMAN,
MIDDELBURU-.
Prus der Advertentiën:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 18
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
Middelburg, 28 Mei 1880.
Onlangs werden aan de verschillende redactiën der
christelijke bladen een paar nommers van het Haag-
sche Dagblad toegezonden. In die nommers werd
beweerd dat dr. Kuyper een monster, door hem ge
durig bestreden, centralisatie, d. i. samentrekking
van macht in één hand zelf opkweekt. Ter
wijl van antirevolutionaire zijde zoo beweerde
het Dagblad ijverig wordt geprotesteerd tegen uit
breiding van Staatsmacht en Staatszorg, in alle onder
deden van het maatschappelijk leveu op te merken,
vereenigen de antirevolutionairen zich meer en meer
onder de hand van dr. Kuyper, die in zijn Program
haar wetgever, in het Centraal Comité haar leider en
in de Vrije Universiteit haar opvoeder is of worden zal.
De Redactie van het Dagblad deed deze opmerkin
gen vergezeld gaan van eene uitnoodiging tot deel
neming aan eene zoogenaamde midden-partij, eene
pari ij, die, beginseloos en kleurloos als de verdwenen
oud-conservatieve partijden naam van loyale oppositie
niet dragen mag.
De besproken artikelen maakten daarom te meer indruk,
omdat, gelijk men zich herinneren zal, de in menig op
zicht met de christelijk-historische partij symphati-
seerende héereu du Tour van Bellinchave en van den
Berch van Heemstede nog zeer kort geleden als com
missarissen van het Dagblad opgetredeu zijn.
Toch, nadat de conservatieven goeden naam en eer
zelfs, als politieke partij, verspeeld hebben, zal bovenge
noemd plan wel nimmer tot uitvoering komen.
Wel verwacht Du Standaard de organisatie der con
servatieven, die nog altoos onder de christelijk-his
torische partij schuilen, en zou die organisatie zelfs
toejuichen.
Opmerkelijk is het o. i. dat naast eene ver gedreven
centralisatiezucht naast een ijveren om zekere groep
of partij door stevige banden te bevestigen naast
den wenscb, om de zorgen voor zoovele uiteenloopende
belangen te vereenigen onder een verreikend gezag,
zich een even vergedreven individualiteit (zelfstan
digheid) openbaart. Niet zelden hoort men aan
opinies (meeningen) den weidschec titel van „begin
selen" geven, en verkondigen dat het nu juist
op dit „beginsel" aankomt. Het combineeren (samen
trekken) van personen met zaken is mede niet
ongewoon. Omdat b. vT A. lid is van deze of gene
pliilantropischeof godsdienstige stichtiug,-kan B. hem
niet stemmen voor lid der Tweede Kamer, want zijn
„beginsel" verbiedt hem daaraan deel te nemen.
Ömdat X meent tot bereiking van zijn doel, in eene
of andere bijzaak niet te kunnen samengaan met Y,
heeft hij zijn vertrouwen verbeurd. Want wat voor
X ij/zaak is, wordt door Y hoofdiaak genoemd, en
op zijn „hoofdzaak" en „beginsel" komt het juist aan.
De gulden-middedweg blijft nog steeds moeilijk te
bewandelen.
Het gezantschappersoneel bij ons Hof gevestigd,
wordt vermeerderd met een Griek.
Een niet-diplomaat zou zeggen Griekenland kon zijn
geld wel beter gebruiken, b. v. tot schulddelging of
interestbetaling, want onze betrekkingen tot het oude
(nu in geestelijken en stoffelijken zin arme) vaderland
der kunst zijn weinige.
Het gerucht loopt te 's Hagc, dat de heer Hein,
die in Juli moet aftreden als lid der Eerste Kamer,
wegens redenen van gezondheid zich niet weder ver
kiesbaar zal stellen. De heeren Schot en Smit zijn
sukkelende en schijnen er over te denken hun ontslag
te nemen als lid der Eerste Kamer.
Omtrent het tijdstip van het weder bijeenkomen
der Tweede Kamer'vs, nog niets beslist. Een aantal
leden wenschen, dat de Tweede Kamer in de eerste
helft van Juni zal bijeenkomen tot het behandelen
van het wetsontwerp tot het geven van subsidiën
voor den aanleg van eenige kanalen in Friesland,
Groningen, Drenthe en Overijsel. Indien deze zaak
bij de Eerste erf Tweede Kauier was afgehandeld,
voor in het begin van Juli de Provinciale Staten
bijeenkomen, dan konden deze laatsten in de Julizit-
ting reeds maatregelen nemen, om nog dezen zomer
met het werk te beginnen. Geschiedt zulks niet, dau
is het werkseizoen verloopen, en de zaak een jaar
vertraagd.
De minister van Waterstaat maakt evenwel geen
haast met het inzenden van zijn antwoord op het
Voorloopig Verslag over dat wetsontwerp, evenmin
als de minister van binnenlandsche zaken met
zijn antwoord op het wetsontwerp tot invoe
ring der nieuwe wet op het lager onderwijs.
Men meent, dat deze zaken slepende zullen blijven
de miuister van Finantiën zal namelijk op zijn bui
tenverblijf bij Ellekom feesten geven bij gelegenheid
van huiselijke gebeurtenissen, en zal daarvoor de drie
eerste weken van Juni aldaar mee3tal verblijf houden.
Eerst eenigen tijd daarna schijnt de Kamer bijeen te
zullen komen.
Het nieuwe kinderbadhuis, aan de oostzijde van den
Badhuisweg te Scheveningen gelegen, en dat den naam
van Sophia-Stichting in den gevel zal dragen, is vol.
tooid het bestaat uit een hoofdgebouw en twee zij
vleugels en is door een ruim voorplein, met een
ijzeren hek later af te sluiten, van den straat
weg gescheiden. De voorgevel is eenvoudig en toch
met smaak opgetrokken. Treedt men de ves
tibule binnen en wandelt men de beide ruime gan
gen door, die daarop uitloopen, dan wordt men reeds
getroffen door de symmetrische indeeling der vertrek
ken, de goede ventilatie en de doelmatige verlichting.
Het gebouw binnenkomende, vindt men rechts de
kamer van den docter, links die van de directrice
der inrichting. Aan elk dezer kamers grenst een
slaapzaal, éen voor jongens en een voor meisjes. De
kinderen, voor wie het moeilijk is trappen te klim
men, vinden daar hun nachtverblijf. Er zullen 100
a 150 kinderen in dat badhuis kunnen worden opge
nomen. De inwijding is bepaald op 17 Juni a. s.,
de verjaardag van wijlen Koningin Sophia, aan wier
nagedachtenis deze stichting der liefde is gewijd.
Bekend is het vertelsel van de redactie van zeker
Amerikaansch blad, die van een zijner correspondenten
twee ongelukken per dag wenschte. Waar hij ze halen
zou moet hij zelf weten. Smaak voor ongelukken
schijnt bij het publiek der nieuwe wereld sterk ont
wikkeld.
Zoo vindt men in het jongste nommer van de
Grondwet, te Michigan verschijnende, in de berichten
uit Nederland gedurende de week van 10 tot 17 April
melding gemaakt van 10 branden, die te Zonnemaire,
Gent, St. Oedenrode, Wijchen, Berchem, Haaksbergen,
Borssele, Finsterwolde, Kluudert en Groningen hebben
plaats gehad, en van moorden of ongelukken, te Venlo,
Doetinchem, Winsum ,'s Heerenberg, Amsterdam (twee)
en Middelburg, terwijl de reeks dezer akeligheden
slechts door een tweetal berichtjes van minder tragi-
schen aard wordt gebroken.
Zouden de lezers te Michigan deze lectuur wezelijk
prettig vinden, en zouden ze niet denken dat in Neder
land de vlam niet van de lucht was
De heer F. de lesseps zal, na op 4 Juni te Js Hage
eene voordracht over het Panoma-kanaal gehotï^eiv
te hebben de voornaamste wattrbouwwerken te Am
sterdam gaan bezichtigen, en daarbij den hoofdingeni
eur Dirks tot gids hebben.
Men neemt nauwelijks eeu dagblad ter hand of men
vindt de raededeeling dat een tramweg is gelegd of
zal gelegd worden. Na onze groote steden komen nu
de verschillende landelijke streken aan de orde.
Bij het lezen van al de duizendtallen, die op de
Pinksterdagen van 1880 van de verschillende middelen
van vervoer gebruik hebben gemaakt, vraagt men zich
onwillekeurig af: van waar al die mensehen toch wel kwa
men, en wie dertig of veertig jaren geleden eens had dur
ven beweren, dat op een Pinksterdag van het jaar 1880
dergelijke hoeveelheden menschen zich van de eene
plaats naar de andere zouden begeven, dien zou men
voor een dwaas gehouden hebben, die geen reke
ning hield met de werkelijkheid. Ook in onze dagen
nog ziet menigeen schouderophalend een nieuw middel
van verkeer openen. Men waant het onmogelijk, dat
de onderneming goede zaken.doet; maar nauwelijks
is zij in exploitatie of van alle zijden doen zich de
passagiers op, en niet het dubbele of driedubbele,
maar het tievoud van lien, die vroeger dien afstand
aflegden.
Yan eene reisgelegenheid, die de helft kost van hetgeen
zij vroeger kostte, wordt niet het dubbel maar het tien
voudig gebruik gemaakt, en hoe lager bet tarief wordt
gesteld, zooveel te grooter is het getal van hen, dien
den tocht ondernemen. Het sterkste voorbeeld daar
van levert wel de posterij. Zooveel brieven als er
voorheen per jaar werden verzonden, worden nu
per maand aan de post toevertrouwd, niet
tegenstaande de posterij thans te kampen heeft met
een concurrent, dien men voorheen niet kendede
telegraaf. De reusachtige vermeerdering van het brie
venvervoer bij het dalen van het port heeft reeds het
denkbeeld doen opperen, of men ook voor spoorwegreizi-
gers niet den uniform-vrachtprijs zou kunnen invoeren,
evenals men voor de brieven het uniform port inge
voerd heeft. Wat de toekomst in dit opzicht nog zal
aanbieden, v-- lt thans niel te beslissen.
Wie kan het zeggen of de naneef niet even
eens met schouderophalen en een glimlach spreken
zal over den ouden tijd toen de menschen, die zich
verplaatsten, betaalden in verhouding tot den afstand,
die zij aflegden, gelijk wij met zekere minachting over
den tijd spreken, dat de brieven aan verschillend
port onderworpen waren? Evenmin als ons voorge
slacht zich een denkbeeld kon vormen van de men-
schenmassa's, die zich op de Pinksterdagen van 1880
verplaatsten, nu de middelen vai vervoer zoo alge
meen en zoo goedkoop zijn, evenmin kunnen wij than^
