CHRISTILIil-IISTIRISCH BLAD.
V. 397.
Rtonderdag 20 Mei.
EEN BEDENKELIJK VERSCHIJNSEL.
Middelburg, 19 Mei 1880.
183».
HET ZUIDEN,
Verschijnt eiken Waamdag, Woensdag en Vrijdag
avond ten S are, behalve op Christelijke feestdagen
Prijs per drib ma am dun franco1,50.
Enkele nommers- 0,05.
Uitgever:
P. Cjt. WIJTMAN,
tb
MIDDELBURG.
Prijs der Advertentiën:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 16
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
Terwijl het zoo noodig, broodnoodig is dat
er, bij alle persoonlijke vrijheid, éénheid zij
onder hen die gelooven, dat het ongelijksoor
tige van elkauder gescheiden worde, het gelijk
soortige naar aard en doel nader tot elkander
kome, en dus de aanrakingspunten voor hen,
die in hoofdzaak hetzelfde wenschen, worden
vermenigvuldigd, doet zich een verschijnsel voor,
dat wij niet aarzelen, bedenkelijk te noemen.
Er openbaart zich een streven om als onge
lijksoortig voor te stellen, wat in waarheid
niet of niet noemenswaard verschilt, als on-
vereenigbaar voor te stellen, wat bij elkander
behoort, en eene scheiding, op één terrein ge-
wettigd, op ander terrein zonder reden door j
te trekken.
Pas is Geeteha, als hij op elk gebied afge
scheiden wil zijn, veroordeeld om als een pilaar
heilige, althans op een politieleen grondslag, van
een paar vierkante voeten alleen te staan, of
er doen zich jongere geestverwanten van hem
op, die tusschen het opkomend geslacht eene
scheiding willen maken, zoo als een groenboer
scheiding maakt tusschen de koolplanten, welke
hij tot zaadwinuen bestemd heeft, en laat
bloeien op tegenovergestelde hoekjes van zijn
akker, opdat zij toch niet verbasteren zouden.
Ons blad, een opgericht gedenkteeken der
verbroedering van lang gescheiden maar door
gemeenschappelijk geloof en gemeenschappelijke
behoeften hereenigde partijen en personen,
ons blad moet in de eerste plaats opkomen te-
g<m te ver doorgedreven scheiding, tegen doorn
heggen, voor de toekomst geplant op een grond,
die nog op menig punt is te effimen.
In het blad dat den liefelijken naam van
vredebond draagt, is een stuk opgenomen (de
redactie heeft het geen plaats willen weigeren)
van den heer P, Koster, namens de Chr. Jongs.-
Vereeniging Koop de waarheid en verkoop ze
niet" te Middelburg. De heer Koster bedelt
daarin de oprichting van een Christelijk Gere
formeerd. Jongelings-Verbond aan.
Er zijn jongelings-vereenigingen, zoo rede
neert hij, voornamelijk die met de Chr. Geref.
Kerk in betrekking staan, die zoo maar, »op
zich zelf staande" arbeiden, en bij geenerlei
bonden zich aangesloten hebben. Al zulke ver-
eenigingen, ook al nemen ze, zoo als de zijne,
leden buiten de Chr. Geref. Kerk aan, mits zij
instemmen met het reglement, dat de geref.
belijdenisschriften insluit, al zulke vereeni
gingen wil hij tot een bond vereenigen, dat
den kenmerkenden naam van gereformeerd zal
dragen.
Met dit plan zal de Jong. Vereen. Ie Coiijns-
plaat wel van harte ingenomen zijn. Zij weigerde
onlangs tot het Zeeuwsch Verbond toe te treden,
omdat volgens artikel 1 van zijn reglement 1)
Hervormden niet alleenmaar zelfs Rernons-
trants'che, Luthersche vereenigingen enz. enz.
het volste recht hebben zich bij dat Verbond
aan te sluiten."
Laat ons hierbij opmerken dat de vereeniging
van den heer Koster, die nu zoo groote be
hoefte aan bondsgeraeenschap gevoelt, een paar
jaren geleden uit het Zeeuwsch Verbond is uit
getreden, niettegenstaande haar eigen eerevoor-
zitter bestuurslid van dat Verbond is, en dat deze
eerevoorzitter volstrekt onbekend was met het
plan der oprichting van een Gereformeerd Ver
bond, voor dat het in De Vredebond werd
openbaar gemaakt namens de vereeniging.
De vereeniging van den heer Koster, en ook
die te Colijnsplaat vertrouwen het Zeeuwsch
Verbond niet, ofschoon drie van de vijf'bonds-
bestuurders die nog telkens bij periodieke
aftreding met algemeene stemmen werden her
kozen ijverige leden der Chr. Geref. Kérk
zijn, en de beide andere zeker tot de confessio
nelen onder de Ned. Hervormden mogen ge
rekend worden.
Wij zien dus dat er in de beide genoemde
vereenigingen eene meerderheid is, zoo uitslui
tend Christelijk Gereformeerddat zij met jon
gelingen, die niet zeggen even Gereformeerd te
zijn, niet kan samenwerken.
Dat is krasser, dan de voorgangers der beste
Chr. Geref. Gemeenten het bedoelen.
Bijna kluchtig klinkt ons de volgende zin
uit den Colijnsplaatschen briefWij, als Chris
telijk Gereformeerden, houden met hand en tand
deszelfs (sic) belijdenisschriften v;ast, die de Gid
sen der H. Schrift zijn."
De Schrift heeft dus de vingerwijzing der be
lijdenisschriften te volgen
Wij dachten dat het kneden der Schrift naar
den vorm eener belijdenis eerder remonstrantsch
dan gereformeerd was.
Er is wel geen jongelings-vereeniging in heel
Nederland, die meer bloeit dan die te Zwolle,
en daar zijn met medewerking van den edelen
Chr. G< ref. predikant W. H. Gispen een groot
aantal Chr. Geref. en Ned, Herv. jongelingen
eendrachtelijk bijeen. Is het nu geen bedenkelijk
verschijnsel dat in Zeeland twee vereenigingen
van aankomende mannen weigeren één dag in
't jaar samen te vergaderen, en, als't noodig is,
nu en dan samen te werken met andere ver-
1) Dit art. luidt
Het doel van het Christelijk Jongelings-Verbond
voor Zeeland en omliggende streken is om, onver
minderd de rechten van het Nederlnndsch Jongelings-'
Verbond, eene nauwere aaneensluiting en onderling
hulpbetoon te bevorderen van die Christelijke Jonge-
lings-Vereenigingen,'' welke zich gronden op den Bijbel,
het Woord van God, als eenig en algenoegzaam richt
snoer voor geloof en leven, en, waar die iet bestaan,
tot de oprichting van zoodanige Vereenigingen mede
te werken.
eenigingeu, waarin enkele lutheranen of remons
tranten van afkomst (niet van overtuiging) schui
len kunnen.
Het is noodig dat de kerkgenootschappen
hun kenmerkend onderscheid behouden even als
dat huizen en erven gescheiden zijn, desnoods
zelfs met een hekje op de stoep, maar de hekjes
mogen toch niet over de straat uitsteken dat
belet alle toenadering en verkeer.
Wat moeten de beer Koster en zijne vrienden,
wat moeten de C'olijnsplaatsche Jongelingen
doen, als zij in het maatschappelijke leven, op
den akker of in de werkplaats, opreis of in de
kazerne christelijke jongelingen ontmoeten, die
niet minder dan zij den Heiland liefhebben,
maar niet gereformeerd heeten willen of kunnen.
Moeten zij geen dag met de zulken kunnen
samen zijn.
Moeten zij alle samenkomst vermijden met
hen, wier medewerking tot bereiking van ge
meenschappelijk doel hun weldra onvermijdelijk
zal blijken
Is niet de Jongelings- Vereeniging het chris
telijk maar niet-kerkelijk terrein, waarop de ver
schillende toekomstige arbeiders in 's Heeren
wijngaard elkander ontmoeten; of is waar de
vereenigingen tot eene bepaalde kerk willen be-
hooren, althans een Jongelings- Verbond niet het
vrije terrein, waarop kennismaking en wederzijd-
sche waardeering mogelijk is?
Wij hopen dat vele invloedrijke tn annen onder
de Chr. Geieformeerden, die geleerd hebben dak
samenwerking in vele gevallen noodig is, en
nog meer noodig zal worden, het streven niet
zullen aanmoedigen van jongelieden, die wispel
turig vriendschapsbanden albreken of afwijzen
op grond van eene belijdenis, waarmeê zij nog
niet kunnen omgaan.
De splits en snipperzucht van onhandige ij ve
raars kan, mits niet gesteund, een bedenkelijk
maar tevens een voorbijgaand verschijnsel zijn.
Terwijl waarschijnlijk de Middelburgsche gasfabriek
weldra aan de gemeente zal overgaan, stelde dezer
dagen eene commissie uit den Vlissingschen gemeente
raad voor, de fabriek aldaar van de hand te doen.
üe meerderheid der leden van die commissie achtte zich
verplicht bij h« 1 overleggen van de rekening over '79, er
op te wijzen, dat genoemde fabriek niet die voordeelen
afwerpt, we ke men vroeger daarvan voorspiegelde,
zoodat de vraag was gerezen of „de gemeente met
het oog up hare financiën, in verband met de tegen-
woord ge middelen tot verkrijging van kunstlicht, niet
verpl'cht zou zijn de gasfabriek \an de hand te doen?"
Voorts deed een deskundig under/oek van den direc
teur der gasfabriek ie Zotphen zien, dat eene som van
f 75,000 noodig zou zijn óm de fabriek in orde te
brengen. Reden waarom de voorzit er der gis-com
missie zich genoopt had gevoeld onderhandeling
aan te knnopen met de Imperial Continental G,
association Company te Londen voor den verkoop;'
fabriek tegen eene som van f 150.000, behalve
bepalen som voor het overnemen tegen iaxaf{g>
