|terlt, Srnool tit lending.
GEMENGDE BERICHTEN.
Oostburg. Tot candidaten voor het lidmaatschap
der Provinciale Staten in het kisdistnct Sluis worden
door de antirevolutionaire kiesvereeniging alhier aan
bevolen, de heeren J. H. Hennequin, burgemeester
van Sluis, J. Sanders burgemeester van Heille en H.
Weijkman. lid van den gemeenteraad te Breskens.
De Prins Iïenclrikeen nieuw stoomschip, dat voor
den dienst Vlissingen-Queenborough is gebouwd, is
gereed.
De proeftocht van dit schip zal den 12 dezer
■plaats hebben. Daarna komt het spoedig in dienst
zoodat de lijn dan door drie nieuwe, alle even prach
tige booten bediend zal worden.
Met 54 tegen 20 stemmen is de door de regeering
voorgestelde conventie met Luxemburg door de Tweede
Kamer aangenomen. Deze conventie bedoelde gelijk
we reeds opmerkten, een sinds jaren met Luxemburg
hangend financieel geschil uit de wereld te helpen.
Nederland verplichtte zich daarbij echtei ook tot een
vriendschapsdienst, die naar vele leden meenden in
de toekomst vrees voor verwikkelingen gaf.
Nederland zou zich namelijk belasten met de ver
tegenwoordiging van Luxemburg aan vreemde hoven,
behalve aan die te Parijs, Brussel en Berlijn.
Terwijl men zich in het moederland beijvert om
generaal vau der Heijden dankbaarheid te toonen door
het schenken van een huldeblijk, wordt in de koloniën
de positie van den generaal zeer bemoeilijkt.
Brieven uit Indie spreken van de lastige verhouding
waarin de generaal tevens regerings-commissaris is
gebracht, door hem een regeerings-commissaris, de
heer Pruijs van der Hoeven, naast zich te zenden.
Ook in Atjeh, blijkt het twee heerenstelsel on-
practisch.
De Heraut bevat het concept van eene uit
voerige instructie voor het bestuur der vereeniging
voor hooger onderwijs op gereformeerden grondslag.
Omtrent het resultaat van de in de noordelijke pro
vinciën gehouden meetings ten behoeve der vrije
universiteit wordt gemeld, dat daardoor voor de pro
vinciën Friesland, Groningen, Drente en Overijsel een
volledige organisatie in 't leven is geroepen. Als
provinciale directeuren zijn benoemd voor Friesland
de heer W. M. Oppedijk, lid der provinciale staten
te IJlst, voor Groningen mr. Th. a Th. van der Hoop
van Slochteren, lid der staten-generaal, voor Drente
jhr. mr. M. A. de Savornin Lohman, officier van
justitie te Assen, en voor Overijsel de heer A. baron
van Dedem, lid der stateu-geueraal. De heeren Oppe
dijk, Lohman en van der Hoop hebben die betrekking
reeds aangenomen. Eerlang zullen ook te 's Hage,
Botterdam, Amsterdam en Middelburg soortgelijke
meetings worden saamgeroepen.
De heer mr. Olivierminister van Justitie in het
tweede ministerie Thorbecke, heeft een aanval gedaan
op onze kieswet, en volgens het stelsel van Hare ver
betering bepleit.
Vooral leerzaam is een bij zijne brochure gevoegd
Overzichtsstaatje der laatste zes verkiezingen, waarin
opgegeven worden het aantal ingeschreven kiezers, het
aantal uitgebrachte stemmen, de verkregen meerder,
heden en de stemmen, die verloren zijn gegaan.
Hieruit blijkt, dat geregeld slechts circa 60 pet. der
kiezers hun stemrecht uitoefenen en de gekozenen van
die 60 pet. wederom maar ruim 60 pet. op zich ver
eenigen. De leden onzer Tweede Kamer worden dus
door ongeveer 40 pet. van het kiesbevoegde volk aan
gewezen. Daarbij komt dan nog, dat bijv. de een
toet 734 stemmen gekozen wordt en de ander met
1706 stemmen in de minderheid blijft.
Het doet ons natuurlijk genoegen, dat van onver
dacht liberale zijde, de gebreken worden aangetoond,
waaraan onze ellendige kieswet lijdt, en dat een scherp
zinnig man van de overzijde tot dezelfde slotsom ko
men, als waartoe onze hoofdlieden reeds voor jaren
-kwamen k
Op die wijze rijzen de kansen voor verbetering altijd
met eenige percenten meer, dan wanneer ze uit den
„clericalen" hoek komen.
Be Sprokkelaareen Rotterdainsch Weekblad, maakte
dezer dagen het volgende briefje kenbaar van een
openbaar onderwijzer,, aan een vader wiens zoontje
hh jaar de bijzondere school had bezocht, en nu, om
afstand van woonplaats, een plaats op des schrijvers
school vraagde
Mijnheer
Hoe verfoeieJijk de openbare school ook in het oog
van velen is toch is zij niet gezind om kinderen
op te nemen, die door bijzonder onderwijs achteruit
zijn geraakt. Nu u eenmaal uw heil gezocht hebt bij
het B. O. hoop ik dat alle openbare onderwijzers
er zoo over zullen denken als ik, en uw kind niet
plaatsen. Intusschen wil ik u wel zeggen dat uw zoon-
tje, volgens zijn kennis, nu zou moeten zitten bij de
leerlingen van 8 jaar.
De hoofdonderw. BUNK.
Bovenstaand briefje, zegt de Protestantsche Noord-
Brabander, dient in de anti-revolution aire pers
de ronde te doen. Het is een van die gelegen
heden, ons niet al te dikwijls geboden, om zwart op
wit te kunnen constateeren, wat de gezindheid is van
de onderwijzers der staatsschool.
Minister Six heeft getracht die heeren in een ander
licht te plaatsen, dan waarin wij anti-revoltionairen
gewoon zijn ze, althans het grooter deel van hen, te
zien. Deze heer toch meende op grond van zijn on
dervinding te mogen beweren, dat een openbaar on
derwijzer bijna ondenkbaar was, die de godsdienstige
overtuiging niet eerlijk en waarachtig eerbiedigt.
Dit briefje komt nu aardig van pas om eens te
weten, hoe het er mee staat. Want waarvan getuigt
het? Niet alleen van verregaand pedantisme. Zoo dom
kan de heer Bunk toch niet zijn, om te meenen dat
het onderwijs van hem en andere zoogen. openbare
onderwijzers beter zou zijn dan dat van bijzondere
onderwijzers, alleen omdat deze laatsten niet eten uit
de staatsruif en hij en zijne ambtgenooten wel. Im
mers dat is, nevens de meerdere fraaiheid der lokalen,
het eenig verschil.
Bijzondere onderwijzers moeten hun acte halen bij
dezelfde commissie als de openbare, en in de meeste
gevallen zullen de niet openbare zeker nog wel eens
wat nader worden aan den tand gevoeld dan de an
dere.
Wat in dit schrijven doorstraalt, is anders en er
ger nog dan pedantisme. Wat de bijzondere school in
de oogen van dezen aanbidder der staatsschool zoo
hatelijk maakt, kan alleen, daar alle dingen gelijk staan,
zijn het geloofsbeginsel, dat daar in praclijk wordt
gebracht In die school laat men Jezus Christus binnen,
ja geeft Hem de eereplaats, die Hem ook toekomt.
En daartegen is de staatsonderwijzer nu zoo gekant,
dat, al is een kind maar een half jaar in zulk een
omgeving geweest, het niet waardig is weer op de
staatsschool te verschijnen.
De lieer B. kan solliciteeren naar den post van
inquisiteur in dienst van de godsdienstlooze staats
kerk. De eerste schrede wordt het moeielijkst gedaan.
Maar dan volgen de overige gemakkelijk. Hij is blijk
baar in beginsel de theorie toegedaan, die, naar men
in een oud boek kan lezen, er toe leiden zal, om
eenmaal de menschen tot het hebben van een merk-
teeken te verplichten, bij ontstentenis waarvan bun
het koopen en verkoopen verboden zal zijn. Ons
dunkt, dat wij hier iets aanschouwen dat daar zacbt-
kens aan heenleidt.
Maar wij willen den heer B. persoonlijk niet hard
vallen. Wat hij deed komt voor rekening der staats-
schoölpartij. Hij is alleen maar wat erg onvoorzichtig
geweest. De liberale partij is er nog niet aan toe
om zoo botweg te handelen. Het woord verdraag
zaamheid moet nog dienst doen, en, zoo men al
onverdraagzaam is, mag dat niet zoo luide uitgespro
ken worden. Men mag nog niet breken met de traditie
om met groote woorden de schare te verblinden.
Doch overigens heeft de heer B. niets gedaan, wat
met der liberalisten beginselen strijden zou. Neemt
slechts hun nieuwspapieren ter hand, en onder den
dekmantel der humaniteit worden dergelijke handelin
gen als van dezen heer voorbereid en aangeprezen.
Daarom ergeren wij er ons aan, dat liberalen hem nu
zoo hard vallen. Zij hebben hem gekweekt. Hun
algemeene declamaties heeft hij toegepast. De mijn
springt hen eenvoudig te vroeg, en nu wordt hij
verloochend.
Doch, heeren liberalen, maakt u niet warm. Gij
kunt evenmin verdraagzaam zijn. Gij staat vijandig
tegenover het beginsel, waaruit de christelijke school
leeft.
Een ongeteekende brief uit Pella (Noord-Amerika)
waarschuwt landverhuizers, op de volgende wijze tegen
den door den heer Kriekard aangeprezen, Staat Noord-
Carolina
Waarschijnlijk zou ik uw laatste schrijven,
niet zoo spoedig beantwoord hebben, ware liet niet
geweest, dat ik in de Protestantsche Noordbrabander
iets betreffende Nieuw (zegge Noord) Carolina gelezen
had. De vrees, dat misschien sommigen misleid zouden
worden door personen, die ook op hunne beurt mis
leid zijn, dreef mij om een woord van waarschuwing
tot mijne vroegere landgenooten te moeten richten.
Verhuizing naar een der Zuidelijke Staten zou ik in
het algemeen nimmer aanraden Ds. Van Raai te, een
man van onkreukbare trouw, zag indertijd in Virginia
zijn illusiën vervliegen, diens wedervaren zij ons een
baken op zee. En wat inzonderheid Noord-Carolina
aangaat, ik zou meenen aan mijn plicht te kort te
doen, wanneer ik daartegen niet met nadruk waar
schuwde. Noord-Carolina is een dier staten wier kli
maat de Nederlander niet kan verdragen. Hitte des
daags is niet zoo nadeelig, indien sléchts een koele
nacht den zenuwen haar veerkracht kan hergeven
maar daar zijn de nachten bijna even warm als de
dagen. Daarenboven ligt de kolonie in den barren zand-
gordel die den Atlantiechen Oceaan omgeeftterwijl
debosschen uitsluitend uit pijn- of masthoornen bestaan.
De voornaamste bezigheid is er de bereiding van ter
pentijn en teer. De landbouw kan er niet dan op zéér,
zéér kleine schaal gedreven worden, daar elke vrucht
door geweld van mest aan den ondankbaren grond
moet worden ontwrongen. Heeft zulk een land dan
zooveel uitlokkende
We stellen ons voor dit schrijven onder 't oog van
onzen berichtgever te brengen en hopen op zijn ant
woord.
Op het zestal tot het beroepen van een predi
kant bij de N. li. G. te Arnhem komt ook voor ds,
J. H. L. Roozemeijer te Arnhem.
Middelburg, 3 Mei. Het steeds toenemend aan
tal leerlingen op de Chr. school van Mej. Jonk in de
Molstraat heeft het aanstellen eener tweede hulpon
derwijzeres noodzakelijk gemaakt. Voor die betrekking
is benoemd Mej. C. W. Wolff.
Tot hoofdonderwijzeres aan de Chr. bewaar- en
hanawerkschool te Meppel is benoemd mej. J. B. vau
Kooten, te Oost burg, en te Oostkapelle mej. Bouman,
van Middelburg.
Ter aanvulling van het bericht van Vrijdag kau
nog worden medegedeeld, dat de Synode in art. 33
van het reglement G. O. de volgende wijzigingen
meende te moeten maken.
Aan alinea 3 aan de woorden //een of meer ouder
lingen" toe te voegen„Zijnde het den predikant, die
zulks gewenscht acht, vergund een of meer oud-ouder
lingen der gemeente uit te noodigen"
alinea 6 dus te veranderen„wordt alzoo de mate
der verkregen kennis door de meerderheid van de
daartoe aangewezen personen voldoende bevonden dan
heeft de aanneming plaats".
De woorden „Bezwaren tegen de geloofsovertuiging"
vervallen hiermede.
Alinea 6 dus te lezen „Deze verricht de predikant
namens den Kerkeraad".
De klacht van het Classicaal Bestuur van Dordrecht
over het Prov. Kerkbestuur van Zuid-Holland werd
afgewezen en goedgekeurd hetgeen het kerkbestuur
tot handhaving der orde in de Dordsche zaak gedaan
heeft.
De Synodus contractu heeft nog geene uitspraak
gedaan.
Omtrent de besluiten ten aanzien van de klachten
uit Dordrecht is den leden der Synode geheimhou
ding opgelegd.
De zitting der Synode is gesloten.
De Standaard zegt uit goede bron te vernemen,
dat het bericht, datdr. Bronsveld, predikant te Utrecht,
privaat-docent aldaar zal worden tot het geven van
onderwijs in de dogmatiek, onjuist is.
Gisteren werd het gebonw der vrije gemeente
te Amsterdam plechtig ingewijd. Het is nog niet ge
heel afgewerkt, maar de groote zaal met haar goede
verlichting, fraaie bekapping en breede galerijen is
zoo goed als gereed, evenals de flinke korridor, die
van de straat tot het lokaal toegang geeft. Het ern
stige karakter van de groote ruimte toont genoegzaam
aan, voor welk doel, ze bestemd is. De meubelen be
staan in de meer en meer in gebruik komende stoelen
met Amerikaansche zittingen. Recht tegenover den
ingang zal een orgel worden gebouwd in afwachting
daarvan is op de tweede galerij, die alleen over de
breedte van het gebouw loopt, aan de zijde van den
voorgevel een serafineorgel geplaatst.
Uit Bergen op Zoom wordt gemeldt, dat de
ansjovischvangst nagenoeg niets oplevert, zoodat de
prijzen ook dit jaar zeer hoog zullen blijven. De
