christelijk-üistoiuscii blad.
o 1 ri Donderdag 2d blaart. IfitfO
Verschijnt el leen VIaavdag, Woevsdag en Vüijdag-
*.vono ten -i ure, behalve op Christelijke feestdagen
Pr p per uitiE \iaandbü franco1,50.
Enkele nom ners - 0,05.
I». Gr.
Uitgever:
WIJTM AIN,
MIDDELBUR(ï.
Prijs der Advertentiën:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 1-
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
Middelburg, 24 Maart 1880.
Gister avond hield de Chr. Jong Vereenig. Rom.
I 16a hare aangekondigde openbare samenkomst.
De opkomst bewees alweder dat dergelijke samen
komsten in den smaak van het christelijk publiek
vallen.
De uitgevoerde zangstukjes, met veel tact door den
heer J. F. Klein geaccompagneerd, waren zeer eenvou
dig, daar tegenwoordig de Vereeniging geen leden heeft,
met bijzondere muziekale gaven toegerust. Door de
beschikbare krachten niet te. overschatten, wist de
directeur, de heer A. T. Termijn, aan de eischen van
liefelijkheid en welluidendheid heel wel te voldoen.
Wie de leden van nabij kende, heeft kunnen opmer
ken dat de voordrachten juist geëvenredigd waren aan
de oefening in het spreken voor 't publiek, waartoe
de voordragers in de gelegenheid waren. Voordragen
in een katheder brengt altoos de verleiding mede meer
in 't boekje te kijken dan noodig is, maar de aanblik
eener groote schare, die op zulk een avond den be
kenden vriendenkring vervangt, doet menig jongeling
den blik wel eens nederslaan, zoodat hij den schijn
heeft van wat veel Ie lezen. De berijmde samenspraak
der leden Le Cointre en Hoogervorst, die geheel vrij
stonden, werd zeer los en natuurlijk uitgevoerd.
In den vorm eener geschiedenis gaf het eerelid Van
Vlaanderen eenige voorbeelden van het nut der Jong.
Vereenig. voor vriendschap en "huiselijk leven.
De eere-voorzitter sprak naar aanleiding van „Saul,
onder de profetenzonen een ander man geworden,"
een woord tot en voor de jongelingen, dezer dagen
tot lidmaten in de verschillende kerkgenootschappen
aangenomen. De eischen, door de vereeniging gesteld,
zijn niet scherper of strenger dan de vragen, door de
nieuwe lidmaten voor God en gemeente plechtig be
antwoord. Zullen de meer dan honderd to- de ge
meenten toegetreden jonge mannen grootendeels buiten
de Vereeniging blijven, en de hulpmddelen versmaden,
welke zij tot bevordering van christelijk leven en tot
inleiding in christelijke werkkringen aanbiedt Zal
de gemeente, zullen hare leeraars daartoe niet met
alle krachten samenwerken? Zal de vereeniging zelve
zich niet tot al die jonge mannen nersoonlijk richten
met het aanbod der liefde van alle leden
Op het geven van een beslist toestemmend antwoord
op deze vragen werd krachtig aangedroegen door Ds.
Rijnders, die de zinspreuk der Vereeniging: „Ik
schaam mij des Evangelies van Christus niet," tot
onderwerp van een kort en hartelijk slotwoord koos,
daarbij verhalende eene belangrijke mededeeling van
den bekenden Amerikaanschen evangelist Moody om
trent em jongeling, die het huis zijner biddende moeder
ontvluchtte, omdat hij daar een christen moest wor
den, en op haar graf tot overgave aan den Heer kwam.
Blijkens eene aankondiging in dit blad zal de heer
P. J. Kloppers van Vlissingeri morgen avond op de
Zaal Bogardstraat, eene voordrachi houden. De geringe
toegangsprijs 25 ets. wordt gegeven voor een Christe
lijke inrichting.
De heer Kloppers is ook in Zeelauds hoofdstad geen
onbekende. Zijne talrijke geschriften en zijn naam als
degelijk onderwijzer hebben hem ook daar reeds
eenige bekendheid doen verwerven.
Tot eene nieuwe of verdere kennismaking wekken we
onze lezers op. We geloovenniet dat zij,die er prijs op stellen
•dat ook van anti-revolutionaire zijde dicht- en letter
kunde in eere worden gehouden, ditmaal een bezoek
op de Zaal als een verloren uur zullen beschouwen.
Slifltlelbnrff, 24 Maart. Hoogst interessant was
de voordracht gisteren avond door den heer Dyserinck
in de concertzaal alhier gehouden. Tot onderwerp zijner
rede had de spreker gekozen de kunst in al hare
verscheidenheid, bouw-, beeldhouw-, schilder-, toon-
en dichtkunst
Ouder de edelste gaven, door den Schepper aan Zijne
menschenkinderen geschonken, behoort genoemd te
worden den kunstzin, het gevoel voor het sclioone, dat,
werkende door de zintuigen, leeft in het binnenste des
menschen, in zijne ziel. Wat liet sehoone is? Op die
vraag is het moeilijk, zoo niet onmogelijk een bepaald
antwoord te geven men omschrijf] het met te zeggen,
dat het is een gevoel voor harmonie en maat, eenheid
in verscheidenheid, overeenstemming tusschen geest en
vorm, gedachte en beeld. Door duidelijke voorbeelden
lichtte de spreker al deze omschrijvingen toe, daarbij
tevens opmerkende, dat het doel, dat de ware kunste
naar zich voorstelt geen ander kan zijn, dan bevredi
ging te schenken aan het innerlijk gevoel voor het
sehoone. De kunst wil, evenals de wetenschap en de
deugd om haar zelve beoefend worden. Het voorbeeld
voor alle kunst heeft God zelf in Zijne schepping
neergelegd. Die wonderbare harmonie na te volgen is
des kunstenaars streven en ook zijn hoogste roem.
Toch bepaalt zich zijn arbeid niet uitsluitend tot
beelden en nabeelden, maar tevens en voornamelijk
tot het te voorschijn brengen der gewrochten zijner
scheppende verbeelding, welke voorstellingen immer
ontleend zijn aan de werkelijkheid, maar door den
kunstenaar in een ideaal licht geplaatst. Zonder deze
voorwaarde ontaardt de kunst in plat realisme.
In de pauze stelde de lieer D. de aanwezigen inde
gelegenheid zijne uitgebreide verzameling platen, meeren-
deels uitstekend gelukte pbotografiën van beroemde
schilderijen of beeldhouwwerken te bewonderen.
Ten slotte spoorde de spreker zijn helaasweinig
talrijk gehoor in bezielende taal aan, geen gelegenheid
ongebruikt te laten, waardoor het gevoel voor het
sehoone bij onszelven en anderen, vooral bij de lagere
klassen der maatschappij, bevorderd en ontwikkeld kan
worden. Onze voorvaderen schiepen, op het gebied der
kunst meesterstukken, die tot op den liuidigen dag,
den roem en de bewondering van de gansche wereld
wegdragen. Moge het tegenwoordig Nederland zich
niet een gansck en al verbasterd nageslacht betoonen,
en zich opgewekt gevoelen de aloude glorie onzes
volks te doen herleven.
Onder voorzitterschap van den heer J. W. de Raad,
hield de afdeeling Middelburg der Vereeniging tot Be
vordering vanFabriek- en Handswerksnijverheïd gisteren
avond eene vergadering, waarin naar aanleiding der
belangrijke lezing van den heer A. Groeneveld uit
Rotterdam in de vorige maand, over handenarbeid als
opvoedingsmiddelen van kinderen, op voorstel van het
bestuur werd besloten: te trachten ook die leerwijze
alhier in te voeren. Bij aldien dit jaar weder een
cursus te Rotterdam mocht worden gehouden en daar
gelegenheid mocht zijn tot toelaten, is het bestuur voorne
mens om een hulponderwijzer uit deze stad daarheen te
zénden, waarvoor men de kosten door vrijwillige bij
dragen hoopt te vinden. Aan dien hulponderwijzer
wenscht het bestuur de verplichting op te leggen om
bij zijne betalende privaatlessen ook aan eenige min
vermogende leerlingen, die door gedrag en vlijt uitmun
ten, en docr het bestuur der afdeeling zijn aan te wijzen,
in het begin kosteloos onderwijs te geven, om later,
bij welslagen, daarvoor eene subsidie, hetzij aan het
gemeentebestuur of aan eene andere instelling aan te
vragen.
Het stoomschip W. A. Scholten van de Nederl.
Amerikaansche Stoomvaart Maatschappij heeft op zijne
eerste reis nadat het i;- het droogdok alhier van een
nieuwen achtersteven en een nieuw roer is voorzien,
en op deze reis de passagiers had overgenomen van
het „zusterschip" P Caland, dat dezelfde achterdeelen
op de reis naar Amerika verloor, en diensvolgens
moest terngkeeren, alweder het roer verloren. Het be
richt vermeldt niet of ook de achtersteven weder
medeging. Het moet, naar men zegt. niet de tweede,
maar de derde maal zijn dat de Scliolten dergelijk
ongeluk overkomt. Gelukkig is het, dat schepen zon
der roer niet roerloos zijn, en onder leiding van flinke
gezagvoerders hunne bestemming weten te bereiken.
Ook is 't gelukkig dat er hier geen nihilisten zijn j
'etmorden de Caland en Scholten aan eene Russische
maatschappij, men zou de oorzaak niet in den bouw
of den slechten toestand van een waterweg, waar vele
schepen een knak krijgen, maar bij die nihilisten
zoeken.
Met blijdschap vernemen wij dat de onlangs ge
opende christelijke school te Groede reeds zes en veertig
leerlingen telt, welk getal waarschijnlijk na Paschen
aanmerkelijk grooter worden zal.
Berichten uit Yerseke luiden voor belanghebbenden
bij den oes'erteelt.zeer ongunstig.
De schadezoo luidt eene mededeeling
door den voorbijgeganen winter veroorzaakt, is
niet te bepalen. Honderd-duizenden oester jes,
in het vorig jaar op de banken uitgezaaid, liggen
dood. Indien de zomer van dit jaar echter warm
weder geeft, zal er toch in 1880—81 nog al wat te
oogsten zijn, omdat de voorraad, in 1878 op de pan*
nen verzameld, zeer groot was. Door de koude in den
zomer van 1879 zijn de oesters slecht gegroeideen
groote massa, welke tegen den winter in de putten
verzameld was, bleek te klein te zijn gebleven voor
den handelvan deze zijn er óf in de putten óf op
de banken, waarheen zij, na lang in de putten ge-«
legen te hebben, waren teruggebracht, velen gestorven.
De oogst 188182 zal bedroefd klein zijn, want de
aanslag, in 1879 op de pannen verkregen, was niet
noemenswaardig, terwijl van deze bovendien in den
voorbijgeganen winter vele zijn doodgevroren.
Zierikzee. De minister van watei staat, nandel en nij-
verheid heeft afwijzend beschikt op het verzoek van mr.J,
Mauritz Ganderheiden, burgemeester van Zierikzee, c,
s., strekkende om van rijkswege de rente te waarbor
gen van het kapitaal, noodig voor den aan te leggen
tramweg Brouwershaven, langs Zierikzee naar het
Zijpe, verder door den Anna Jaeoba-polder en St.
Philipsland, over den aan te leggen dam door het
Slaak en over Nieuw-Vosmeer, Steenbergen en Oud-
Gastel naar Rosendaal met eene stoomboot voor de
overvaart van het Zijpe.
De Minister was van gevoelen, dat door dien tram
weg (welke bij de grootste toegelaten snelheid van 15
kilometer in het uur, met inbegrip van het oponthoud
aan het station en de overvaart van het Zijpe voor
het vervoer zou vorderen ongeveer 5''2 uur) in het
doorgaande personenverkeer geene afdoende verbetering
zou worden aangebracht, terwijl in het goederenverkeer -
door de bestaande waterwegen op voldoende wijze,,
wordt voorzien.
Met het oog hierop was het algemeen belang niet
genoegzaam bij de zaak betrokken om het verleenen
van eene niet onbelangrijke garantie van rijkswege te
wettigen
De heer dr. J. van Vlo ten zou, blijkens nadere
aanduiding van het plan, in ons vorig nomraer reeds
besproken, tot het stichten van een gedenkteeken voor
Elisabeth Woff, in hare geboortestad Vlissingen, wen-
schen dat eene commissie van Nederlnndsche vrouwen
zich vereenigde om de gedachtenis van deze vrouw iu
aandenken te doen blijven.
„Mijn denkbeeld zou wezen, zoo schrijft hij,
en ik neem de vrijheid dat hier meer uitvoerig
te ontvouwen, om het plein te Vlissingen, waar
voor 1S09 het fraaie stadhuis prijkte, doch dat J
thans leêg ligt, op de wijze van 't, Rembrandtpleiu
te Amsterdam, tot een Elisabethspleiu om te schepper 41
