fiHRISTELIJ 1-9fSTORISGl BLAD.
V. 362.
Dinsdag 24 Februari.
1880.
Vooruit of Terug.
T ZUIDEN.
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen
Prijs per drie maanden francof 1,50.
Jflnkele nomuiers- 0,05.
Uitgever
Gr. WIJTMAN,
te
MIDDELBURG-.
Prijs der Advertentiën:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 16
ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
Waar het van daan komen moet Wel, na
tuurlijk uit de schatkist. Uit die groote kist,
die u gaarne haar naakten bodem zou toonen,
maar het van wege de te korten niet kan. Waar
het van daan komen moet Van eene regeering
die zelf bekent, dat de Snantieele toestand niet
schitterend heeten mag, een fatsoenlijke, een
officieele, een geijkte term voor de zaken staan
slechtWaar het van daan komen moet Van
eene regeering, die groote sommen noodig heeft
voor buitenlaudsche bezittingen en binnenland-
eche dijken, voor leger-organisatie en wat niet
al, dat tot het strikt noodzakelijke behoort.
Van een volk, dat voortdurend klaagt over
slechten oogst, dure tijden, stilstand in handel
en reederij, concurrentie uit het buitenland,
en wat niet al. Ja, maar daarmede moet gij
niet rekenen Opperbest, maar waarmede dan?
Met het nationaal te kort misschien Neen,
ook niet, maar met bet gewicht van het volks
onderwijs en de ontwikkeling der burgers. Toe
gestemd Wij rekenen er mede, maar 't is een
dwaze rekenmeester, die buiten den waard re
kent. t Is qgn dwaas vader, die zijne finantiën
in de war loopen laat, om zijn jongen Fransch
te laten leeren, ale hij nauwlijks het geld kan
vinden, om hem HoUaudsch te doen onderwijzen.
Wij rekenen er mede en wij schatten het onder
wijs hoog, doch nog van hooger gewicht is
ons het noodzakelijke voedsel en de noodige
kleedij. Wij rekenen er mede, maaralle
gewenschte dingen hebben een grens. Die grens
is naar onze bescheiden meening het vermogen.
Dan hadt ge aan geene nieuwe uitgaven moeten
denken, geene nieuwe illusiën moeten maken,
geene nieuwe idealen moeten scheppen, zoodra
ge de fiuantieele bronnen niet meer aanwij
zen kondt, waaruit zs zullen bekostigd worden.
Of zoo ge over dien slagboom heenspringt,
welke grenspaal blijft u dan over Immers
geene andere dan de willekeur van idealisten
Gaat gij mede Kom aan, wij hollen voort 1
Goede scholen Best 1 Leg er botanische en
zoölogische tuinen bij aan Geef elke school
een stel natuurkundige instrumenten 't Is
broodnoodig bij 't onderwijs. Leer bet volk
gymnastiek en muziek, zorg dat ieder burger
ten minste een instrument bespelen kan (waar
bij bij de zorgen voor verdubbelde belastingen
smoort)de onderwijzers verdienen een, ja,
moeten hebben, een onbezorgd leven! Niets
moet hen afleiden op schoolZij moeten in
opgewekte stemming hun werk doen. De om
gang met de haute volée is dringend noodig
om hun fijnere beschaving mede te deelen. Ver
dubbel dan de traktementen, tweemaal, drie
maal. 't Is onmisbaar Zend de kinderen onder
hun geleide ons lieve Vaderland rondze
moeten het op hun duimpje kennen, en dat
leeren ze nooit uit de boeken. Leg bibliotheken
aan voor de kinderen, de onderwijzers, de
ouders, neen, neen, geef hun boekwerken cadeau;
ze vergeten het gelezene spoedig. Draaf voort I
Wat voor u minder belangrijk is, 't is voor mij
van het hoogste gewicht 1 Of ik onhandig ben
Neen, gij zijt kortzichtig
Du willst fliegen und bist vorm Schwindel
nicht sicherReeds werd in Recht door Zee
schertsende den raad gegeven, men zou toch
zorgen, dat de leerlingen wèlgevoed ter schole
komen 1 't Zij gij nu meent, dat de volksge
zondheid in evenredigheid zij tot het rantsoen
vleesch ot de portie groenten, die de natie per
dag gebruikt, maar erken, dat bij goed on
derwijs een gevulde maag en een gezond ge
stel behooren en schrijf het op de begrooting
Neen, niet over twintig jaar! dat is twintig
jaar ontstolen aan het volksgeluk, aan Het
welzijn der natie, maar nu, nu zeg ik u, dat
de kinderen aan onderwijs niet genoeg hebben
Ze moeten opgevoed worden, opgevoed naar
hun verschillend karakter, hun versehillendeu
aanleg. Dertig kinderen kunt ge africhten,
dresseeren, kommandeeren, maar opvoeden kunt
ge. er hoogstens twaalf. Neem dus driemaal het
getal uwer onderwijzers! En.
Gij raast'. Waarom? Ge wilt het onbe
reikbare! Goed, en gij? Waaruit zoudt gij
zooveel bekostigen? En waaruit gij het uwe?
Erken, dat ik minstens evenveel recht heb, ja,
dat de logica mij dwingt, indien ik niet met
algemeen erkende hinderpalen rekenen moet,
mijn ideaal zoo dicht mogelijk nabij te streven.
Het rapport, zal hoogst waarschijnlijk met
dank voor den lande bewezen diensten voor
notificatie aangenomen worden. Men zal afdin
gen, afdalen, bekrimpen al meer en meer. De
dringende noodzakelijkheden zullen achtereen
volgens heeten eischen des tijds, vrome wen-
scheu, illusiën, dwaasheden van eene ontstelde
verbeelding, en eieren voor geld kiezende, zal
men langzamerhand het best oordeelen, niet
hooger te vliegen, dau de vleugels gewassen
zijn, van zijn inkomen te leven. De geldnood
zal gebieden! Op de plaats, rust! Wanneer?
Kom over twintig jaar eens terugAls de tekor
ten vertienvoudigd zijn, als het kleine Holland
met schade en schande van zijne ijdelheid ge
nezen is en men voorshands genoeg heeft van
onderwijs en nog eens onderwijs.
Middelburg, 23 Februari 1880.
Eet Vaderland deelt het volgende mede:
Binnen enkele dagen kan liet wetsontwerp tot
heffing eener rentebelasting bij de Tweede Kamer ver
wacht worden. Naar wij vernemen, heeft de Baad van
j State een gunstig advies uitgebracht. Wordt de voor-
dracht niet meer gewijzigd, dan zal twee procent van
j de werkelijk genoten rente worden geheven. Inkomsten
beneden f 600 zullen echter geheel, inkomsten beneden
f 1000 gedeeltelijk vrij worden gesteld. Het beginsel
van eigen aangifte met klassen wordt ook in dit ont
werp gehuldigd. Wordt iemand echter voor den kan
tonrechter geroepen om zijn aangifte te beëedigen, dan
zal hij eerst eene specifieke opgave moeten doen van
zijn rentegevende waarden. Van de rente van hypothec
caire schuldvorderingen zal wel moeten betaald worden,
niet daarentegen van de dividenden van aandeelen in
naamlooze vennootschappen. In het algemeen zullen zij,
die voor hun nijverheid rentegevende waarden noodig
hebben, voor de waarden, welke zij in de uitoefening
van hun bedrijf gebruiken, niet behoeven te betalen.
In de zitting der Tioeede Kamer van Yrijdag is
rapport uitgebracht omtrent de geloofsbrieven der
heeren Tak en Donner. Tot beider toelating is be
sloten, laatstgenoemde is nog in dezelfde vergadering
beëedigd- De commissie voor het onderzoek der geloofs
brieven heeft zich verdienstelijk gemaakt door uit te
maken dat een zen dings-director geen geestelijke is.
Eene interpellatie van den heer Schimmelpennincl$
is bepaald op a. s. Donderdag ten half drie.
De werkzaamheden in de Gothische zaal te 's Hage
ter voorbereiding van de tentoonstelling der algemeens
verlotingonder bescherming van HH. MM. den
Koning en de Koningin, ten voordeele der watersnood
lijdenden tc houden, zijn reeds, aangevangen.
De toezending van prijzen houdt nog steeds aan.
De Maatschappij „Een Nationaal belang" welke
zich ten doel stelt de beplanting met hoornen van
straat- en spoorwegen is Zaterdag tot stand gekomen.
Onder de benoemde commissarissen merken wij uit
Zeeland den naam op van den heer B. A. Eokker te
Middelburg.
Op de lijnen der Maatschappij tot Exploitatie van
Staatsspoorwegen zal men het eerst met aanplanting
beginnen. De voorwaarden door den directeur-generaal
gesteld, zijn over 't algemeen gunstig.
Sluis. De heer J. Bekaar, secretaris dezer gemeente,
heeft wegens ouderdom en ongesteldheid ontslag uit die
betrekking gevraagd. Buim 40 jaren heeft hij dien
post met de meeste nauwgezetheid en met voorbeel-
digen ijver bekleed. Waarschijnlijk zal het secretariaat
der gemeente slechts waarnemend vervuld worden,
tot dat eene beslissing in de tweede kamer is gevallen
over de vereeniging van Sluis met Heille en St. An na-
ter-Mui den.
Drie boosdoeners uit een gezin, de gebroeders
Lavertu, stonden de vorige week wegens inbraak en
diefstal voor het gerechtshof te Amsterdam terecht.
Een vierde is om dezelfde reden onlangs veroordeeld,
Over 't algemeen wordt dit misdrijf aan de om
geving, waarin het huisgezin leefde, voor een deel
geweten.
Men behoeft, helaas, niet naar de rechtszaal te
gaan, om de treurige gevolgen te aanschouwen van
verwaarloozmg der eerste en heiligste plichten in
't huisgezin. Het openbare leven, de straat, levert ze
overvloedig. Volslagen gemis van ouderlijk, zede
lijk gezag en daaruit wederkeerig voortvloeiend
volslagen gemis van ontzag voor de ouders spreekt
uit de bandeloosheid, die alles behalve een ongewoon
verschijnsel is in 't openbaar levenspreekt in de
afgrijselijke taal, die maar al te vaak het oor treft,
het hart pijnlijk aandoet, omdit zij de openbaring is
van 't opgroeien in een bedorven atmosfeer, eir blijkt
uit de gemeenzaamheid in woorden. zooal niet in
daden. met allerlei kwaad, welke alleen, of grooten-
deels althans, een gevolg mag geacht worden van i
gebrek aan toezicht en tucht. \f
Als in 't huisgezin het gezag, op zedelijke grond'/j
