El
fieri), §£iTOoi eit lending.
GEMENGDE BERICHTEN.
vrije moderne Universiteit te Brussel, deze laatste
lis door een particuliere vereeniging in 1834 gesticht,
Hoewel in Engeland de Universiteiten steeds als
Zelfstandige corporatiën hebben gehandeld is men
- er toch in 1826 toe gekomen een nog vrijer Univer
siteit te Londen te stichten. Door allerlei -middelen
heeft men de mededinging dezer jeugdige academie
gemakkelijk gemaakt.
De laatste herziening dér Eransche hooger-onder-
Wijswet heeft ook op dit gebied vrijheid in haar banier
geschreven, en Amerika's beroemde „colleges'' zijn
vrije stichtingen.
Behoort universitaire ontwikkeling als monopolie
bij den staat of de kerk te huis 9 Immers noch de
grenzen van eenjgen Staat noch die van eenige kerk
kunnen zich met het erf der wetenschappen meten.
De wetenschap is eene uiting van het menschelijk
leven, die tot geen volk of kerkgenootschap te beper
ken is, maar in waarheid haar grenzen tot over de
grenzen van onzen aardbol heenschuift. De innerlijke
wet der wetenschap is alleen te gehoorzamen aan de
macht der in- en uitwendige feiten, en deze te ver
tolken naar de eischen door God voor het denken
gesteld. Staat en kerk hebben er veeleer belang bij
de wetenschap zich niet ten volle te laten ontwikkelen
Voor een gouvernement bestaan dikwijls politieke
doeleinden als beletsels, voor, eene kerk die zich ten
doel stelt tot aanbidding te manen en zedelijk tot
godsvrucht en godzaligheid te'dwingen, bestaat het
gevaar dat het geloof harer kleinen door de onbeholpen
proeven der wetenschap bedreigd worde.
In de vrije corporatie is het middel geboden om
iedere geestesrichting, in elk land van Europa, tot haar
eigen wetenschappelijke stichting te laten komen om door
j vrije concurrentie der ijver tot degelijke studie te
prikkelenen om alle roem en waardij en eere eener
s hoogeschool uitsluitend te doen afhangen van haar
f Wetenschappelijke beteekenis,
De Tweede Kamer is gisteren bijeengekomen. De
e geloofsbrieveu van de heeren Tak en Donner waren in
gekomen.
middelburg, 18 Eebruari. De heer J. W. de
Baad, griffier ter gemeente-secretarie alhier herdenkt
heden den dag waarop hij voor dertig jaren als ge
meente-ambtenaar optrad.
Deze dag bleef, naar we vernemen, niet onopgemerkt.
Behalve van tal van ingezetenen ontving de heer de
Baad zeer vleiende blijken van belangstelling van
HH. Burgemeester, Wethouders en van den Secretaris.
De ambtenaren ter secretarie boden hun chef eene
kristallen porte-cigares met aschbak op zilveren voet
als blijk van achting eii tot aandenken aan.
Dat het den ijverigen ambtenaar bij onze gemeente
administratie vergund moge zijn nog jaren op zijn
post te blijven. Aan de voortdurende hoogachting
der gemeentenaren zal het hem wel niet ontbreken.
L
Benoemd tot notaris binnen het arrondissement
Middelburg, ter standplaats de gemeente Goes, J. JE.
■Mulock Houwer, candidaat-notaris en gemeente-ont
vanger te Zierikzee.
Aardeiiburg, IS Eebruari. Tot lid van den ge-
j meenteraad is gekozen de heer W. L. Blindenbach
^,met 50 van de 89 geldige stemmen. Op den heer J.
B. Dierikx waren 39 stemmen uitgebracht.
Te Eedè is tot lid van den gemeenteraad gekozen
de heer C. A. Carpreau.
L Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp ingekomen
""tot verhooging der begrooting van marine. Behalve
een lichtschip aan Terschelling zal ook een lichtschip
worden gestationeerd, halverwege den afstand van het
B< lichtschip van de Noord-IIinderbaak tot den mond van
W den Rotterdamschen waterweg. Dit lichtschip zal voor
in zien in de veiligheid van de vaart bij mistig en dik
K] weder op den Rotterdamschen waterweg en het Brou-
gjwershavensche zeegat, voor schepen van om de West
Qo^omende, en voor vaartuigen die de Schelde van om
'side Noord opkomen.
An
Mi-
Vlii Eene vennootschap van gelijken aard als er reeds
Verscheidene in het buitenland zijn aan te wijzen, is
k hier te lande tot stand gekomen, namelijk eene
gevers-maatscbappij. Zij draagt den naam vaü Kl-
w, en stelt zich ten doel om door vereenigde
krachten kostbare werken en prachtuitgaven het licht
te doen zien.
Het kapitaal zal aanvankelijk bestaan uit honderd
aandeelen af 1000, waarvan 25 pet. wordt gevorderd
acht dagen na het verlijden der akte van oprichting,
en de overige 75 pet. naar gelang de ondernemingen
dat zullen vorderen.
Als bestuurder treedt de heer J. G. Robbers te
Rotterdam op, ter zijde gestaan door een viertal com
missarissen, de heeren G. L. Eunke, J. H. de Groot,
Gualtherus Kolff en K. H. Schadd.
Voor de algemecne vergadering van Volksonder
wijs, Dinsdag 30 Maart in Amsterdam te houden, is
o. a. de behandeling van een nieuw reglement op
den beschrijvingsbrief geplaatst.
Het doel der vereeniging wenscht de commissie door
wetsherziening te omschrijven al3 volgta te verkrij
gen dat in werkelijkheid overal in het rijk van over
heidswege gegeven wordevoldoend openbaar lager
onderwijs, voor alle gezindten gelijkelijk toegankelijk
b. haren invloed aan te wenden om de verbeteringen,
door de wet van 17 Augustus 1878 in de regeling
van het lager onderwijs gebracht, zoo spoedig moge
lijk in werking te doen tredenc de volksovertuiging
te versterken, dat goed lager onderwijs voor allen
noodig ishet schoolverzuim te bestrijden, het tot
standkomen van eene wet op den leerplicht te be
vorderen, en in 't algemeen den tijd voor te bereiden
dat de denkbeelden der vereeniging in de wetgeving
volledige toepassing zullen vinden d de belangstelling
in de volksschool zooveel doenlijk te bevorderen, op
dat het onderwijs in waarheid een volkszaak worde
e door haren invloed het opvoedend karakter der
school te handhaven, en samenwerking van huisgezin
en school te kweeken.
Op de agenda zijn gebracht
Uitgave van het tijdschrift; herziening van het
reglement; voorstellen om nogmaals een cursus in
handenarbeid te doen gevenom bij de regeering aan
te dringen tot uitbreiding der wet Van Houten, op
allen kinder-arbeidom middelen te beramen tot
verbetering van den achterlijken toestand van het
voorbereidend onderwijs; voorstel-MaastrichtIs het
overeenkomstig den geest der wet, dat ook tegenstan
ders van het openbaar onderwijs belast worden met
het schooltoezreht van staatswege?
üeriogeiiboscKi, 17 Eebruari. Ds. B. van
Schelven predikant bij de N. H. G. alhier heeft voor
het beroep naar Amsterdam bedankt.
Aangenomen het beroep naar Rozenburg (classis
Rotterdam) door ds. Koch, pred. te Scherpenisse.
Niet te verwonderen is het dat de bekende daad
der Dordsche ouderlingen in de pers op allerlei wijzen
wordt besproken, en van alle kanten wordt bezien.
Opmerking verdient dit oordeel van het liberale Rot-
terdamsche Nieuwsblad
„Aan wie echter de schuld dat de toestand zoodapig
is Aan niemand anders o. i. dan aan de kerkelijke
besturen zeiven, niet het minst aan de Synode, die
nooit gezorgd heeft voor een flinke, krachtige, op goede
rechtsgronden gebaseerdeorganisatie, en dikwijls alle
rechtsbeginselen als met voeten trad. Er werd in de
kerkbesturen altijd geschipperd en toegegeven, allerlei
dubbelzinnige bepalingen zijn in het leven geroepen
en in vele gevallen ziet de rechterlijke macht geen
kans uitspraak te doen in kerkelijke kwesties.
Eene herziening der kerkelijke constitutie zal zelfs,
vreezen wij, niet in staat zijn in de Nederl. Ilerv.
kerk de orde te herstellen."
In de Nieuwe Rotterdamsche Courant komt een uit
voerig schrijven van ds. C. H. ten Harmsen van der
Beek voor, ter bestrijding van het betoog van Prof.
Prins, {zie ons vorig nommerJ) Bovendien schreef ds.
D. Rijnders van Middelburg aan hetzelfde blad het
volgende
Vergun mij een enkel woord naar aanleiding van
hetgeen door prof. Prins ïn uw nummer van Zondag
geschreven is. Hoe kan partijzucht zelf9 de oogen
van hooggeleerden verblinden.
Prof. Prins beklaagt zich over de revolutie, die in
de Nederlandsche Hervormde Kerk losbreekt, en dat
nog wel van anti-revolutionaire zijde pn spoort de
kerkbesturen tot krachtig handelen aan. Maar vergun
mij te vragen: wie heeft hier revolutie gemaaktP
Niet de ouderlingen te Dordrecht en hunne mede
standers, maar de Synode zelve door af te wijken
van die eeuwige beginselen, aan welke ook zij is
gebonden, de beginselen van Gods Woord. De ou
derlingen te Dordrecht bleven aan die beginselen, die
voor hun ambt in het formulier, waarmede zij be
vestigd werden, zoo uitnemend zijn uiteengezet, ge
trouw. Maar de Synode Ook al beschouwen wij de
zaak uit een zuiver reglementair standpunt alleen,
dan nog is het de Synode, die revolutie maakt, en
een deel dier Kerk op dien weg heeft medegesleepfc.
Art. 11 van het algemeen reglement, de grondwet
onzer Kerk, noemt als een plicht van alle.kerkbe
sturen de handhaving der leer. In de nieuwe redac
tie van art. 38 Reglement godsdienstonderwijs is het
nu den ouderlingen onmogelijk gemaakt aan het
grondwettig voorschrift te voldoen, daar hun alle
oordeel over de geloofsbelijdenis der nieuwe lid
maten is ontnomen. En plotselings verrast de Synode
deKerk met een nieuwe redactie van art. 39 van het
zelfde reglement, dat ieder de vrijheid geeft bij de be
lijdenis der nieuwe leden te vragen, wat hij wil indien
geesten hoofdzaak der oude vragen slechts 'blijven. Nu,
ieder weet wat dat //geest en hoofdzaak" beteekent
en hoe hier de deur voor allerlei willekeur zoo wijd
mogelijk is opengezet. Wie nu nog vasthouden aan
Goas woord, aan de beloften bij het aanvaarden
van hun ambt afgelegd en aan het voorschrift der
kerkelijke grondwet, ontzeggen der Synode het recht
om te doen wat zij deed. De Synode maakte revolutie
en zij, die zich tegen haar verzetten zullen,, stellen
tegenóver deze revolutie geen revolutie hunnerzijds,
maar verklaren eenvoudig te blijven vasthouden 'aan
die beginselen, waarvan de Kerk alleen leeft en
leven kan. Dit is waarlijk anti-revolutionair.
Er heeft zich te Leiden eene commissie gevormd,
met het doel, door middel van jaarlijksche bijdragen
de traktementen der vrijzinnige predikanten van de
Ned. Herv. gemeente aldaar te verbeteren. Te dien
einde wordt thans een beroep gedaan op de gemeen
teleden, die tot de moderne richting behooren.
Hoorde men onlangs van eene buitengewone
sterfte onder de jarige schapen van eene kudde onder
Ovezand, thans verneemt men dat dit verschijnsel ook
wordt waargenomen in de gemeenten 's Heer Arende-
kerke, 's Heerenhoek en Wolphaartsdijk. (M. C.)
H. K. H. prinses Hendrik is Maandag van
haar uitstapje naar Londen, bij hare zuster de herto«
gin van Cöunaught, in den Haag teruggekeerd.
Een paar geschenken voor de Watersnood-loterij.
De directie van de ijzergieterij de Prins van Oranje
in den Haag, heeft als prijs ingezonden een bon, die
aan den winner het recht geeft, in de magazijnen
dier inrichting tot een waarde van f 100 aan voor
werpen te mogen uitzoeken, of wel, desverkiezende,
f 100 in contanten te ontvangen. Door den hèer H.
Van Dam Hzn., te Wijk bij Duurstede, werd als prijs
een bon ingezonden, om in den kersentijd bij hem
te kunnen beschikken over een (jen kersen.
Te Bergen op Zoom heeft zich een commissie
gevormd om het 300-jarig jubileum der afzwering
van den Koning van Spanje op feestelijke wijze te
herdenken.
Yolgens de Arnsterd. Ct. zijn te Amsterdam
biljetten aangeplakt, door een grappenmaker of een
kwaadwillige. In die biljetten werd aan allen, die
zonder werk waren en zich Zaterdag ochtend tegen
twaalf ure op het Rembrandtsplein zouden bevinden^
werk beloofd. Een vijf- a zeshonderd man hebben
zich daardoor naar de genoemde plaats laten lokken,
maar zijn weer kalm, zij het Ook morrend, afgetrokken.
Nu sneeuw en ijs gedeeltelijk verdwenen zijn,
kan men in het overstroomde deel van N.-Brabant'
eerst de verwoestingen en schade zien, aan de landerijen
toegebracht. Aan de zoogenaamde „Drie Huizen"' bij
Oijen liggen ongeveer 10 HA. bouwlanddeze zijn
totaal geruïneerdop de eene plaats zijn diepe gaten
geloopen, op de ander de bebouwde grond er af, het
overige zit diep onder het zaud bedolven, ja men
vindt er zandbanken van meer dan van 2 M. hoog
Verder in de omgeving liggen ruim 100 I1A. wei
en hooiland, alsmede de beste gronden in den polder
van Oijen deze zijn over het geheel met zand be
schoten, zoodanig dat men de perceelen niet meer kan
onderscheidenover het algemeen zijn het hoogten
en laagten; daartusschen liggen lioopen zwarte moer-
grond, essenboomen en andere, die daar met wortel en
al zijn nedergedreveu. Ook de wetering, waardoor de
polders van Megen, Haren, Macharen, en gedeeltelijk
Oijen en Teeffelen, hun water moeten loozen, zit vol
zand over een lengte van ruim 400 M.naar raming
zullen daaruit 5000 M. zand weggeruimd moeten
worden, alvorens die polders door de Teeffelsche sluis
kunnen lossen. En waarheen met dat zand De aan
grenzende landererijen zijn allen ruimschoots bedeeld.
De prijs van de plaatsvervangers en nummer-
verwisselaars hij de nationale militie is in Drenthe
dit jaar ongeveer f 100 lager dan in vorige jaren.
Kenmerkend voor onzen socialen toestand.
Dezer dagen deed de politie, na verkregen
aanwijzingen, onderzoek in een druk bezochte
Grouirigsche kruideniers-winkel en vond den winkelier
bezig te wegen met uitgeholde gewichten en te meten
met maten met dubbelen bodem. Zij werden met den
koopman zelf in beslag genomen. De justitie verleende
dadelijk bevel tot voorloopige aanhouding.
De dichtwerken van P. A. de Genestetrecht
van uitgave en voorhanden exemplaren, werd gisteren
verkocht aan den heer J. G. Robbers te Rotterdam
voor f 13,121,85. De gedichten van den Schoolmeester
aan denzelfden voor f 4678,84.
