CilRISTlLïJR-llISTOilïSCfl BLAD.
dk ybijk raifiasiTiiiT.
Dinsdag 2 7 Februari.
i «ao.
het zuiden,
Verschijnt el keu Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond ten 3 ure, behalve op Christelijke feestdagen
Prijs- per drie maanden francof 1,50.
Enkele no miners- 0,05.
Uitgever:
P. G. W IJ T 31 A xN,
TE
MIDDELBURG.
Prijs der Advertentiën:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 1
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
Middelburg. 16 Februari 1SS0.
Het volgende belangrijk bericht werd ons door de
Heraut bekend gemaakt
Den zesden Februari is te Amsterdam een gecombi
neerde vergadering gehouden vau heeren Directeuren
en Curatoren der Vereeniging voor Hooger Onderwijs
op Gereformeerden grondslag* in de lokalen der Schot-
sche Zendingskerk.
Tn deze bijeenkomst is vastgesteld het „Reglement
op de school voor Hooger Onderwijs*, die onder den
naam: .de Vrije (Universiteit,* voorloopig te Ater-
dom zal gevestigd worden. En vastgesteld evenzoo de
.Instructie voor heeren Curatoren*.
Voorts is vasgesteld de concept-Instructie voor heeren
Directeuren, die eerst door de Algemeene Vergadering
in April t.ot wet kan worden verheven. Alsmede het
concept-Reglement voor de Algemeene Vergadering
zelve, dat Insgelijks eerst in April kan worden afge
daan
Tevens wem een voorloopig plan ingediend voor de
te stichten katheders, met de aanwijzing der vakken,
waarin elk der hoogleeraren onderwijs zou geven. En
al besefte ieder, dat men eerst van lieverleê tot een
vollediger bezetten van de drie laculteiten zou kunnen
geraken, hield men toch vast aan het voornemen, om,
ndien de Heere daartoe den jjweg in de keuze der
personen en het toevloeien der middelen opent, reeds
in September a. s. voor de theologische faculteit vijf
docenten te doen optreden, voor de litterarische fa
culteit twee, en voor de juridische één.
Eindelijk is aan de reeds benoemde Hoogleeraren-
adviseurs opgedragen, alsnu met de concipieering der
verdere instuctiën voor de hoogleeraren, voor de stu
denten, de bibliotheek, den pedel, enz. voort te gr an,
ten einde voor de vergadering in April heel liet stel
regelingen gereed te hebben.
Aan deze mededeelingen kan nog toegevoegd, dat er
een Commissie benoemd is van vijf leden, om zich te
belasten met de zorg voor de stoffelijke belangen dei-
studenten, hun logies en wat dies meer zij. Alsmede,
dat één der Directeuren als voorzitter van eene finan-
cieele Commissie is opgetreden, om in de eerstkomende
maanden de belangen der Vereeniging op breeder
schaal tot het volk te brengen.
In overleg met deze Commissie zullen de benoemde
twee Hoogleeraren-adviseurs enkele meetings in onze
voornaamste steden houden, en nog in het voorjaar
een tweetal provinciën, men denkt Frieslanden Gronin
gen, bezoeken.
Een belangrijk bericht noemden we het boven
staande. We aarzelen niet te zeggen dat onder alle
christelijke stichtingen van onzen tijd de Vrije Uni
versiteit de belangrijkste is.
Belangrijk is zonder twijfel de volksschool, die
duizenden leerlingen omvat. De geest der volksschool
het is door de modernen zoowel als door de ortho
doxen van alle volken begrepen, drukt baar stem-
pelmerk diep op het volksleven.
Maar dieper veel dieper is de invloed die daar uit
gaat van eene Universiteit, die hare leerlingen slechts
bij tientallen telt.
Daar worden zij gevormd en toegerust die de hoogste
plaatsen in Staat en Kerk en Maatschappij zullen
innemen. Van de vorming daar ontvangen hangt het
voor zoo groot deel af welke de wijze van beschouwing
van onze toongevers 'zal zijn, en op welke wijze dien
tengevolge hun arbeid zal worden verricht.
Eene Universiteit met September te openen onder de
krachtige en bezielende leiding van dr. Kuyper, en
onder dien van den, ook in onze provincie, om zijn
degelijkheid en scherpzinnigheid welbekenden dr
Rutgers, wie noemt dit bericht met ons niet belang
rijk, en wie hoopt er niet veel goeds van9
Als de Ticeede Kamer haar recht van amendement
toepast op het wetsontwerp het nieuwe strafwetboek
inhoudende, dan is in dit staatslichaam, waarin zoo
vele rechtsgeleerden zitting hebben, het einde van de
beraadslaging niet te voorzien.
De Haagsche correspondent van de Zutphensche
Courant geeft daarom in overweging de wet en bloc
aan te nemenblijkt het in de practijk dat deze of
gene regeling of bepaling niet deugt, dan kan daarop
worden teruggekomen.
Te recht noemt de correspondent dit een leekeu-
adviesdezelfde redeneering toch kan voor de aanne
ming en bloc van elk ander wetsontwerp worden aan-
genomeu, want elke wet kan worden gewijzigd.
Dit geven wij echter den schrijver volkomen toe, dat
wanneer de Kamer niet een uiterst beperkt gebruik
maakt van haar recht van amendement en dit wets
ontwerp behandeld wordt als elk ander, tallooze zit
tingen daaraan zullen worden gewijd en de uitslag
geenzins in verhouding staan zal tot den tijd en de
moeite er aan gewijd zóó er al een uitslag ver
kregen wordt en bij slot van rekening het voorstel
niet wordt verworpen. Amhcour.)
Uit het jaarverslag der Unie blijkt dat nu reeds
twee honderd en zeventig afdeelingen georganiseerd
zijn dat door vier honderd vier en zeventig Comité's
de Augustus-collecte is gehouden en dat honderd
kleine Comité's zich met naburige combineerden. De
ontvangsten bedroegen alleen van de Augustus-collecte
een som van bijna drie en veertig duizend gulden, en
hadden sommigen gevreesd dat de bestaande vereeni-
gingen door de Unie schade zouden lijden, dan is
thans die vrees reeds als geheel geweken te be
schouwen.
Immers, duizenden werden io contant geld aan
deze vereenigingen uitbetaald, en bovendien nog
f 2810.voor Christelijk-Nationaal en f 117.voor
Christ. Geref. Onderwijs ter overreiking ontvangen.
Van het saldo, groot f3770.is aan Christelijk
Nationaal f3286.en aan Christelijk Gereformeerd
bijna f500.uitbetaald.
Bij deze verdeeling heeft de balans dezer Vereeni
gingen als maatstaf gestrekt. {Stand.)
De raad der gemeente 's Hertogenboseh beeft vrijdag
avond eene belangrijke vergadering gehouden. Naar
aanleiding van een aantal adressen van ingezetenen
dier stad, waarin op voorziening tegen overstrooming
der stad werd aangedrongen, stelden burgemeester en
wethouders voor te besluiten de stad in te polderen,
en wel naar eeu plan, in IS77 ontworpen door den
ingenieur van Hasselt, en thans gewijzigd door den
hoofdingenieur van den waterstaat in dit gewest, den
heer Bake. De wijzigingen door den heer Bake aan
gegeven, zijn in hoofdzaak, om in plaats van een
schutsluis aan den mond der haven drie keersluizen te
bouwen, nl. één aan den mond der haven, één aan
„de Kalkbrug" (ter vervanging van de tegenwoordige
Geertruisluis), en één aan de St Janspoort ter plaatse,
waar nu eeu schotbalksluisje ligt. Zoodra het water
een hoogte heeft bereikt van 4 meter boven A. P.,
zou de sluis aan de Kalkbrug en aan de St Janspoort
moeten gesloten worden, en eerst bij eene hoogte van
5 meter boven A. P. de keersluis aan de haven. Het
stoomgemaal, dat de stad van kwelwater moet bevrij
den en strooming in de Dieze moet brengen, zou ge
plaatst worden aan den grooten Hekel. De kosten
van het geheele werk zijn begroot op f150,000.
Burgemeester en Wethouders geven in overweging,
bij aanneming van het plan te bepalen, dat het werk
binnen twee jaar na de aanbesteding gereed moet zijn,
en dat de ingenieur Van Hasselt met de uitvoering
van het werk zal worden belastvoorts om te beslui
ten tot het aangaan eener geldleening van f150,000
tot dekking der kosten.
De gemeenteraad heeft, met het oog op het gewicht
der zaak, bepaald, dat deze aangelegenheid op gelijke
wijze zal worden onderzocht als voor de jaarlijksche
gemeentebegrooting is voorgeschreven, nl. in verschil
lende afdeelingen dat onderzoek zal niet vóór 1 April
aanvangen. Inmiddels zullen de stukken worden ge
drukt, en zuUen ook bevoegde beoordeelaars buiten
den raad in de gelegenheid worden gesteld hun ge»
voelen mede te deelen.
In de zitting van den gemeenteraad van
werd Vrijdag het 2de suppletoir kohier voor den
hoofdelijken omslag over 1879 vastgesteld tot een
bedrag van f 105.37. Vervolgens is de gewijzigde
begrooting der subsidie voor instellingen van welda
digheid vastgesteld, tot een bedrag vad f 19,162 voor
gasthuis, weeshuis en burgerlijk armbestuur. (Waarlijk
een niet gering bedrag voor een gemeente van tien
duizend zielen.)
Daarna is vastgesteld eene verordening betreffende
het onbewoonbaar verklaren van huizen als
voor de gezondheid der burgers.
Ten slotte kwam een adres ter tafel van de schip-»
p :rsvereeniging Sc/iuttevaer, om adhaesie voor het
verzoek aan de regeering om het kanaal door Wal
cheren bij vriezend weder open te houden. De heer
Kleynhens was van meening, dat de regeering van een
land niet geroepen is bij vriezend weder alle moge
lijke vaarten open te houdende ervaring van dezen
winter heeft geleerd aan hoe groote bezwaren reeds
de toepassing op enkele kanalen onderhevig is. Boven»
dien is gewoonlijk de Oosterscbelde door ijs onbe
vaarbaar, voordat het kanaal van Yeere naar Vlissin-
gen gesloten is, zoodat het ophouden van laatstge
noemde vaart van minder belang wordt. En van do
vaart tusschen Ylissingen naar Middelburg alléén kan
toch geen sprake zijn. Met algemeene stemmen wordt
het voorstel van „Schuttevaer" verworpen.
Een onzer bekenden verzoekt ons door middel van
Het Zuiden onze vrienden in Zeeland te willen mede-
deelen dat in Nieuw-Carolina (Vereenigde Staten van
Amerika) weldra een nieuwe Hollandsche kolonie zal
gesticht worden. Een vermogend, vertrouwbaar man,
zal zoo bericht hij ons daartoe het zijne aan»
wenden. Dientengevolge zal men daar zeer voordeelig
in 't bezit van een stuk grond kunnen geraken.
Het klimaat is allergunstigst voor een Hollandschö
nederzetting.
Yrienden die nadere inlichtingen verlangen wenden
zich tot ons bureau.