GflRISTiLfJK-!11STORSCH BHD.
i
!V o30.
Dinsdag 27 Januari.
n>EN,
UÉ80. ..J
y
I
Verschijnt eiken .Maantda-G, Woevsd.vg en Vrijdag-
A-.'GNi» ted 3 ure, behalve op Christelijke feestdagen
Prijs per oittis maanden' francof 1,50.
Salcele ïiora raars - 0,05.
Uitgever
P. <Gr. WIJTM AW,
tb
MIDDELBURG-.
Prijs der Advertenties:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 1
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
Middelburg, 26 Januari 1880.
Professor Fokker heeft weder eene brochure in het
licht gezonden over de prostitutie, ditmaal getiteld
Be Prostitutie-kwestie in de Ticeede Kamer en voor de
Openbui e Meening. Zeker koos hij dien titel voor de
afwisseling Van hetgeen over deze kwestie in de Ka
mer gezegd is, lezen wij in zijn geschrift bijna niets,
en over de openbare meening omtrent die zaak al heel
weinig.
't ïs 't oude lied. Op de eerste bladzijde heeft de
professor het over „onzen goeden heer Pierson" en op
bids. 22 op twee na de laatste heeft hij het
noo- over hem. Misschien zouden de beide laatste
bladzijden ook nog tegen Ds. Pierson gericht zijn, als
die niet in 't algemeen waren aan het adres van de
orthodoxe predikanten, „die hun invloed bij de onont
wikkelde schare misbruiken tot politieke doeleinden."
Wij dachten dat Ds. Pierson, opvolger van Ds. Hel
dring, over de bestrijding van prostitutie wel mocht
meepratenop de Heldrings-gestichten zijn toch al
veel gevallen vrouwen naar lichaam en ziel gered.
Over 't algemeen hecht de professor geen of weinig
waarde aan hetgeen hier te lande en in 't buitenland
gezegd en gedaan wordt dopr mannen als onze groote
Heldring. Die domino's gaan uit van het beginsel, dat
de mensch naar lichaam en ziel een gehe 1 is, maar
Professor Fokker gaat uit van de leer dat een genees
heer eene specialiteit voor het lichaam, en een dorniné
eene specialiteit voor de ziel moet zijn, en de een zich
niet met het vak van den ander mag bemoeien.
Intusschen vergeet de geleerde professor dat de ge
neeskundigen zich dan ook dienen terug te trekken van
het gebied der wetgeving, waarop zij zoo vlug voort-
marcheeren, en beter deden dat gebied aan de rechtsge
leerden over te laten. Lichaam en ziel hangen toch
nog nauwer samen dan gezondheid en wetgeving.
Professor Fokker is nu eenmaal een sterk voorstan
der van het toezicht der overheid op de publieke
vrouwen. Hij wil de lijderessen aan de besmettelijke
ziekte, die het gevolg van ontucht is, isoleeren, afzon
deren, om de besmetting tegen te gaan. Daarmede
beoogt hij zeker iets goeds. Maar als hij zoo'n voor
stander is van wetten tegen bemettelijke ziekten hij
geeft toch niet onduidelijk te kennen, dat wij in 't
vervolg nog wel meer wettelijke bepalingen van dien
aard te wachten hebben waarom stelt hij dan niet
meteen eene wet voor, waarbij ook toezicht wordt
verordend op de lijders aan diezelfde onbetwistbaar
besmettelijke krankheid?
Ons dunkt dat het noodwendig gevolg van's profes
sor's streven moet zijn, dat alle bij de geneesheeren
bekend wordende besmette mannen een papier op de
berst krijgen met
Besmettelijke ziekte.
Syphilis.
Beklaagt de professor zich over de geringe belang
stelling der dagbladpers, en over het „rood-radikale"
weekblad Oost en Westhet zij hem bekend dat ook
het in zijne vaderstad verschijnende Zuiden reeds vroe
ger in no 287, 292 en 295 toonde, en ook nu toont
in de kwestie belang te stellen.
I Duitschland, van veel ongunstiger conditie dan
Zeeland, producten aan de Londensche markt brengt,
1 ook op onzen grond verbouwd. En de Duitschers doen
dat met voordeel, dat blijkt duidelijk uit den voort-
durenden aanvoer.
Waarom wij ook niet? n
Oindat vertrouwde commissionairs of ^genten ons
onbekend zijn omdat wij de taal niet verstaan
Dit bezwaar wil de Export-maatschappij voor Zee
land opheffen, en ons in de zelfde omstandigheden brengen
als andere landbouwende en handeldrijvende streken.
Dat dit streven genoegzaam bijval zal vinden, om het
practisch nut van zoodanige onderneming te doen blij
ken, gelooven we vast.
Van aanbeveling onthouden we ons alzoo, wel over
tuigd dat deze onderneming zich zelf aanbevelen zal,
zoodra de voordeelen van haar arbeid in den zak
zullen glijden.
Een ontzettend ongeluk had Donderdag nacht op
de Scheldedoor de aanvaring van twee sleepbooten,
de Actif en de Assistent plaats.
Op drie kabellengten van het Hendriks vuur
werd de Actif aangevaren door een sleepboot, die ge
bleken is de Assistent te zijn. Ieder snelde naar boven,
de Actif raakte lek en ondanks de waarschuwingen
van den kapitein Gorrebeek, werd eene sloep te water
gelaten, waarin zes personen sprongen. De sloep
zonk dadelijk. Intusschen gelukte het den kapitein zijn
boot op het droge te zetten. Door alle mogelijke mid
delen trachtten vervolgens de opvarenden de aandacht
te trekken voor hun eigen gevaarlijken toestand en voor
dien der zes drenkelingen, wier hulpgeroep men in
het donker over de rivier hoorde weerklinken. Eerst
na een uur werden de schepelingen van de Actif door
een quarantainesloep, onder schipper Ruylofs, gered.
De zes man van de sloep, benevens de scheepssjouwers
De Bie en De Pater en een stoker van de Actif, zijn
verdronken.
De kapitein Taat, de op de Schelde verongelukte
gezagvoerder van de sleepboot Assistentlaat eene
vrouw en drie kinderen na. Ook de stuurman Marijn
Potters was gehuwd en vader van twee kinderen. De
naam van den machinist is nog onbekend. Deze drie
personen waren de eenige bemanning van de sleepboot,
zoodat 12 menschen bij deze ramp zijn omgekomen.
Voor zooveel noodig herinneren we onze kiesbevoeg-
de lezers aan de verkiezing voor e°n lid der Provin
ciale Staten, in het district Middelburg, op heden
(dinsdag) van 9 tot 4 uren.
Eene vóór onze provincie belangrijke vergadering
zal donderdag middag te Middelburg gehouden wor
den. Een zevental Zeeuwen, wier namen voldoenden
waarborg oplevert voor de soliditeit en levensvatbaar
heid hunner onderneming, zullen trachten een maat
schappij tot uitvoer van producten naar Londen, de
groote wereldmarkt, op te richten.
Reeds vroeger is er, meenen we, op gewezen, dat
De districts-schoolopziener woont in de gemeente,
die den naam draagt van zijn district. Hij oezoekt
iedere school in dat district ten minste eenmaal in de
drie jaren. Hij houdt minstens eenmaal in de drie
maanden een bijeenkomst met de arrondissements
schoolopzieners in zijn district. Bij de toepassing van
artt. 21, 20 en 50 der nieuwe wet op het lager on
derwijs licht hij den Mipister voor.
De woonplaats der inspecteur? wordt bepaald door
den Minister van binnenlandsche zaken. De inspecteurs
komen minstens eens per jaar bijeen, ten einde met
den Minster en onder diens leiding de belangen van
het lager onderwijs te overwegen.
Deze bepalingen zullen in werking treden te gelijk
met de nieuwe wet op het lager onderwijs.
De eerste stap is gezet tot invoering der onder
wijswet.
De regeling van het ambtsgebied der inspecteurs,
districts- en arrondissements schoolopzieners volgens
de nieuwe wet op het lager onderwijs is tot stand
gekomen.
Het Rijk is verdeeld in drie inspectiën de eerste
bevat Noord-Brabant, Gelderland en Liraburg; de
tweede Zuid- en Noord-Holland, Zeeland en Utrecht;
de derde Friesland, Overijscl, Groningen en Drente.
Verder in 25 districten en 94 arrondissementen. De
provinciën zijn in districten, deze weder in arrondis
sementen verdeeld. Een tabel zal aanwijzen de gemeen
ten, die tot elk arrondissement behooren.
De arrondissements-schoolopziener moet wonen in
zijn arrondissement. Hij bevordert de instelling van
plaatselijke commission ter bevordering van toezicht,
woont haar bijeenkomsten bij en roept ze des noods
bijeen. Hij legt voor rijksrekening een bibliotheek aan
ten gebruike der onderwijzers.
Van meer dan eene zijde wordt aan het Vaderland
meegedeeld, dat in de organisatie van het bestuur van
's Rijks waterstaat groote veranderingen aanstaande
zouden-' zijn. Het rivierbeheer als geheel op zichzelf
staande tak van dienst zal behouden blijven. De zoo
genaamde provinciale dienst der rijksingenieurs zal
daar, waar hij nog wordt aangetroffen, opgeheven, en
daarmede zullen .alle provinciën gelijkelijk verplicht
worden tot organisatie van haar provincialen water
staat, geheel afgescheiden van 's~rijks dienst, zooals
reeds in Zuid-Holland, Gelderland en Noord-Brabant
het geval is. Verder zou het korps van 's Rijks wa
terstaat zoodanig gereorganiseerd worden, dat wel (V
inspecteur in algemèenen dienst behouden blijft naast
den Minister, doch het aantal hoofdingenieurs zeer
aanzienlijk wordt ingekrompen waardoor eenige der
thans fungeerenden op wachtgeld gebracht worden,
en de iugenieursdienst belangrijk zou worden uitge
breid, tevens met verbetering van traktement en in
trekking der toelagen. De juiste datum van de invoe
ring dezer ingrijpende maatregelen schijnt echter nog
niet te zijn vastgesteld.
Naar wij vernemen, ligt bij den Boekhandel. J. Steen-
meijer te Middelburg een lijst tot deelneming in de
aigemeene verloting van voorwerpen van kunst en
smaak, ten behoeve der noodlijdenden daar dtn wa
tersnood van 1880, onder bescherming van HH. MM.
den Koning en de Koningin, te houden te 's Gravenhage.
Door tremelden boekhandelaar zullen de platen a
f 1.welke verlangd worden kosteloos worden verstrekt.
Het Rolt. Nbl. maakt de volgende alleszins juiste
opmerking„De Rijnvaart kanaal-agitatie te Amster
dam is weer van richting veranderd. Eerst scheen de
heer Tak de eenig mogelijke oplossing te hebben ge
vonden voor het raadsel, hoe aan Amsterdam een
goede Rijnvaart te bezorgen, en de Amsterdamsclie
bladen schreeuwden moord en brand, toen de TweedO
Kamer, met liet oog op de groote kosten, het voorstel
van den minister Tak, betreffende het kanaal door de
Geklersche vallei verwierp. Als een erkenning der be
doelingen van den heer Tak werd hij door de Am-,
sterdamsche kiezers naar de Kamer afgevaardigd.
Thans echter dweept men met een p'an van den heer
Kalff, directeur der publieke werken te Amsterdam,
die een kanaal wil graven door de Betuwe over de
Bildt-Driebergen en voor 171 /-> millioefi een Rijn-
vaartkanaa! meent te kunnen verkrijgen, dat blijkens
de adviezen, in een dezer dagen te Amsterdam gehouden
vergadering van autoriteiten en belangstellenden uitge
sproken, aanzienlijke voordeelen op het plan van dei;
heer Tak voor heeft.
Is dit juist, dan is het waarlijk een geluk, dat de
Kamer niet te vlug is geweest, om aan de éischen
van Amsterdam toe te geven."
Door Gedeputeerde Staten van Noord-Braband zijr
de Burgemeesters in dat gewest uitgenoodigd om, bi
aldien dit nog niet plaats gehad heeft, door een dar-
toe in te stellen commissie eene collecte te doen hc
den ten behoeve der slachtoffers van (le waterra;^
Hun is daarbij verzocht, om de ingezetenen op de W
die hun het meest gepast en doeltreffend VborV
tot milddadigheid op te wekken.
•eelinj
h
hil
|te
:uv'
4'(en zijy.
