stellig dat de Rijswijksche brand-
geen hulp verleende. Uit het op een half uur
stands verwijdererde Voorburg werd zoo spoedig mo
gelijk dé brandweer afgezonden, maar ze was natuur
lijk tegen zulk een omvangrijken brand niet bestand.
Toch deden de autoriteiten, met den burgemeester
aan 't hoofd, huri uiterste best om door gepaste
maatregelen althans de aangrenzende, ofschoon
door een open plek vaü de inrichting verwijdëftië
directeurswoning te behouden. Dit mocht nüh geluk
ken met behulp van de uit de residentie aangerfticte
brandspuiten van dé grenadiers en jagers èrt van hét
hervormd weeshuis. In onderling overleg van den
burgemeester, den Haagschen opperbrandmeester en
de directeuren werd echter bééloteh de hiilp van
de Haagsche stoombrandspuit niet te aanvaarden,
daar er geen gevaar meer bestond voor dé omringende
woningen en er, toen zij in aantocht was, van de
fabriek en haar voorraad niet veel meer viel te red
den. Zij werd dus teruggezonden.
Nadat de géhëele fabriek was uitgebrand en alleen
een geraamte Yan stëénén muren en ïjzèreh ramen
zichtbaar blééf de zolders warefr tiamélijk achter
eenvolgens ingezakt woedden de Vla&nlen Voort
pnder de puinhoopen,'/"waarmede het omringende Veld
lag bezaaid, en in den voormiddag werd het tooneel
der verwoesting volkomen, daar de hooge mureD, de
een na den ander, geheel of gedeeltelijk instortten.
De fabriek was verzekerd, maar daar de herbouw
veel tijd zal kosten, is dit onheil vooral voor de 50
werklieden dezer nijverheidsinrichting een ware ramp.
Vólgens de Amst. Cl. was de suikerfabriek Beu
ker Hulshoé verzekerd voor f 1,257,000 nl.het
gedeelte-Berlijn voor f 480,000 (gebouw en machiniriën)
en f 487,000 (suiker) en het gedeelte-Hanuover voor
f 140,000 (gebouw en machineriën) en f 100,000 (sui
ker) alsmede f50,000 in het raff.-cpntre.
De afgebrande meelfabriek van de heeren Koech-
lin en Co aan de Geestbrug was voor ruim f 400,000
bij Amsterdamsche en buitenlandsche maatschappijen
verzekerd.
Dijkbreuken in Noord-Brabant.
In een bulletin van de Noordbrabanter wordt
uit 's-Hertogenbosch van woensdag namiddag 4 ure
gepield
Wederom is onze stad geteisterd door haar ouden
vijand, het water. Had men het sedert een paar dagen
verwacht, niemand kon vermoeden, dat het óns zóó
zou overvallen sedert gisteren avond negen ure, is de
stad grootendeels ondergeloopen. Ook onze drukkerij
staat geheel onder water, zoodat het ons onmogelijk
is, zoolang deze toestand aanhoudt, ons blad uit
reven.
nabijgelegen plaatsen hebben 't ook hard te
verantwoordenterwijl Oss, Lith, Lithoijn, Öijen,
Teeffelen enz. reeds sedert twee dagen zijn ingeloopen,
ontvingen we heden ochtend de tijding, dat de dorpen
Vught en den Dungen hetzelfde lot hebben ondergaan.
De treinen naar en vau Utrecht hebben opgehouden
te rijdendie van de lijn Boxtel moeten met minder
snelheid dan gewoonlijk gaan.
Dezen morgen zijn van hier vertrokken eenige deta
chementen infanterie, ten einde de slachtoffers der
overstroommg de noodige hulp te bieden, of zoo
mogelijk de waterkeering te houden. Ook zijn een
groot aantal linnen l enten derwaarts vervoerd, die
strekken moeten om de ongelukkigen van eenige huis
vesting te voorzien. Hier is het water nog steeds
wassende de toestand is allertreurigstslechts een
klein gedeelte der stad is vrij van water, de overige
.gedeelten zijn diep overstroomd, zoo zelfs dat het vee
van eenige melkboeren op het kerkhof om de groote
Kerk is geborgen.
Heden ochtend heeft zich ten stadhuize eene stede
lijke watersnood-commissie georganiseerd om in de
groote behoeften te voorzien.
Hier moeten allerlei ongewone middelen wor
den te baat genomen oin de gemeenschap in de
overstroomde stad gaande te houden. Men ziet
er velen zich v&n stelten bedienen, om droogvoets door
de straten te kómen. Anderen laten zich door personen,
die óm iets te verdieuen hunne ruggeh beschikbaar
stellen, door hét 'water dragen. Van schuitjes wordt
een zeer druk gebruik gemaakt.
Uit Oyen meldt men van 6 Jan.: De Maas is
hier aanmerkelijk gevallen; daarentegen wast het bin
nenwater nog sterk. Hét getal dergenen, die hunne
wóhing moeten ontvluchten, neemt daartoe sterk toe.
De dijkbreuk breidt zich nog steeds uit. Niettegen
staande er buiten en binnen boven de doorbraak een
sterken darb lag, .wordt het daarachter gelegen boe
renhuis erhsfigj-fibedreigd. Ook hebben er iets Hooger
op wéder grondverschuivingen plaats. Men vermoedt
"at de rivier den dijk Dp Verschillende plaatsen heeft
rifrijnd en in verbinding is gekomen met (le diepe
rïi./élke zich (laar bevindt, een overblijfsel van een
jèfb doörbraak Men is druk bezig den dijk te
e omdat, viel ook dit dijkvak weg, terstond
en zouden wegspoelen.
;oor deze kleine gemeente is groot.
De berichten van Donderdag ochtend 9 uur luiden
Het water, dat reeds een hoogte bereikt
heeft Yan 6.41 meter boven A P, is thans staande,
de val beteekent weinig. De toestand dazer stad is
treuriger dan in 1876. Naar alle omliggende gemeen
ten worden levensmiddelen verzonden. Reeds jzijn
eenige ongelukkigen mèt hun vee naar Rotterdam
1 ovëigebrackt. De dijken, die de gemeenten Rosmftfen
en Nuland beschërmen, zijh nog behóüden, doch men
vftèë'st iedèr oogeftblik voor doorbraak. De gemeente
'Gëftetl is door hét beztójken van dfth 'dijk van deft
binnen polder reeds bhdërgeloópén. lie rijksweg van
hier op Grave loopt onder de gemeente Nuland en
Geffen over 2000 meter met 30 a 40 centimeter over;
daarin zij,ft twee J?atéft geslagen de gemefente Bérli-
'cum wórdt bédreigd. De 'overlaten te Dreuftiel werkeft
mét 54, te Rossum mèt 4'6, të Baardwijk met 78
centimeter. Te Veen is het ijs doorgedreven.
Van Donderdag namiddag 1 unr Wórdt 'gétiiëld Hêt
j water is vallende, de stand bedraagt 6.35 meter bovén
A P, val 6 centimeter. De Bovenmond der Beersche
Maas werkt nog met 40 centimeter. Te Veen is het
water staande met weinig drijfijs. De Baardwijksche
overlaat werkt mët 0.72 meter.
Nóg wordt uit 'ï-Bosch geméld
Groot is de ellende die in deze stad onder de be-
hoeftigen klasse wordt geleden op zolders waar een
man niet eens rechtop staan kan, zijn twee, drie ge
zinnen opeengehoopt. De verschillende armbesturen
doen wat zij kunnen om den nood te leuigen en het
is waarlijk treffend te zien, hoe mannen van verschil
lende richting op karren of schuiten de afgelegene
stegen trachten te bereiken om hulp aan hunne be
hoeftige natuurgenooten te versohaffen.
De algemeene watersnoodcommissie te 's-Bosch
heeft bekend gemaakt, dat zij bij voorkeur prijs stelt
op spoedige toezending van brood, kaas, gebrande
koffiebóenen, spek én dekens.
Door den cómnrssaris des Konings in Noord-
Brabant zijn tot leden eefter algemeene ivatersnóod-
commissie benoemd de heeren mr. L. A. N. Gerrits,
lid vau Ged. Statenjhr. P. J. J. S.' M. van der
Does de Willebois, lid van Ged. Statenjhr. Jos de
la Court, lid van Ged. Staten mr. A. F. X. Luybén,
burgemeester van 's-Bosch; F. J. Pompe, wëthouder
van 's Boschjhr. L. Ridder van der Schueren,
wethouder van 's Bosch Ant. Smit, wethouder van
's Bosch mr. J. N. G. Sassen, secretaris van 's Bosch
jhr. mr. J. J. F. de J~>ng van Bëek en Donk, proc.-
gen. bij het gerechtshof te 's Bosch mr. F. A. J.
van Lanschot, raadsh. in 't gerechtshof, te 's Bosch
mr. O. J. A. van Rijckevorsel, lid der le Kamer
jhr. mr. A. F. de Savornin Lohman, raadsh. in het
gerechtshof te 's Bosch en lid der 2e Kamermr. A.
J. Abbema, kantonrechter te 's BoschW. Schuur
man, luitenant-kolonel, plaatselijke commandantjhr.
M. A. Snoeëk, V. Tilman, B. van Andel Gz., J. M. Har-
togensis en J. A. de Kort, allen te 's Bosch; G. J. van
Beek, te Hintham; H. C. Godschalk, burg. van Ber-
Kclittt; F. A. Wólfers, burg. van Géffèft; rór. H. J.
Fenseling, burg. van Oss; Adr. Singers Jzn., burg.
van Oijen én Megen; N. Dïjkhoff, burg. van Lith en
Lithoijen; G. Kóopmans, bftrg. van Alem; W. A. God
schalk, burg. van Empel; A. H. 'E. de Bakkér, burg.
van Ensrelen en Bokhoven en 'J. M. de Ruijter, burg.
van Cromvoirt.
De Minister van waterstaat, handel en nijverheid
heeft aan Gedeputeerde staten van Noord-Brabant
een zeer belangrijk sehrijven gericht, dat vooral in
de tegenwoordige omstandigheden alle aandapht ver
dient.
De minister verklaart, dat het hem eene aangename
voldoening zou zijn, wanneer het hem mocht gelukken
eene atdoende verbetering in den waterstaats-toestand
in het noord-oostelijk deel der provincie en in de
omstreken van 's Hertógenbosch le bevorderen. Hij
vleit zich, dat de werken der rivierverbetering op de
Waal, (le Merwede en Niéuwe Merwede thans zoover
gevorderd zijn, dat aan één vast plan de hand zal
kunnen worden geslagen en wel door de uitvoering
van de navolgende werken
le. Jleropening van het Oude Maasje;
2e. Achtereenvolgende opheffing der Overlaten
3e. Voorziening in de uitwatering der landen
a. langs het Oude Maasje;
b. van de lage polders op de Donge uitwaterende
c. gelegen iii het inundatie-gebied van de Dommel
en de Aa te 's-Hertogenbosch.
Voor het tót stand brengen (lezer, zoowel .met hét
oog op hét rivierbeheer, als voor (le afwatering der i
provincie zoo belangrijke aangelegenheid moeten, naar
het oordeel van den Minister, het Rijk, de provincie
en 'belanghebbenden samengaan, naarmate van de ver
schillende daarbij betrokken belangen en van de eischen
waaraan men wenscht te voldoen.
De hoofd-ingenieur van den waterstaat in het 6e
district is (loor den Minister uitgenoodigd met Gede
puteerde Staten in overleg te treden en aan den Minis
ter, naar gelang van den uitslag, de noodige voorstel
len te doen.
De Minister verzoekt dat Gedeputeerde Staten van
hunne zijde de zaak zullen bespoedigen, opdat zij nog
in de zomervergadering der Provinciale Staten voor
zooveel noodig zou kunnen behandeld worden.
De Directie der NéSerhndscke Rhijnvpooriceg-
Wtiatschapjjij js béfëid, aë jgöëdéreri; tot een weldadig-
doel bestemd voor dft nopdlijd'éftden der door den
Wfttersnöfta §fêlëisterdè düteëUïft Vfftéhtvrij te vervoe
ren van station tot station. Van het doel en de be
stemming dier goederen zal op het adres moeten
blijken door de handteekening van een lid eener
commisèie Van bftderstand of van een gevestigde auto
riteit, terVijl tnen zich tot het verkrijgen van nadere
inlichtingen vrachtvrij aan den algemeenen goederen-
agenj der Maatschappij te Utrecht zal behooren te
wenden.
We zijn heden nog niet aan het eind van mede-
deeling der ellenden. Terschelling verloor in de laatste
dagen der vorige vijf mannen in de kracht huns levens.
Plechtig rolden Woensdag de tonen der doodsklok
over strand en golven. Niet minder dan vijf lijkstoeten
begaven zich achtereenvolgens naar den stillen akker
der dooden.
Geen oog kon droog blijven bij 't zien van de ellende
der 3 weduwen en 14 weesjes, wier verzorgers graf
waarts werden gebracht. Te grooter nog was de
deelneming, omdat in bijna elke steeg, elk straatje,
meer dan één weduwe woont, omdat een groot aantal
wèezen met weemoedige aanblik die zee beschouwen
die in haar onpeilbaren schoot het stof hunner vaders
en broeders, hunner dierbaarste betrekkingen houdt
verborgen. Bij menschengeheugen heeft hier zulk een
aangrijpende plechtigheid niet plaats gehadhet jaar
1880 zal in dit opzicht een noodlottige blijdzijde vul
len in hèt boek der geschiedenis van dit eiland.
Uit officieële rijksopga ven blijkt dat in 1878 ge
middeld per hoofd f 7,50 aan accijns op het gedistil
leerd is betaald, en slechts f 6,50 per hoofd aan
accijns op het vleesch.
Welke treurige cijfers
Onder onze meest bekende Röomsch-Katholieke
landgenooten behoort zeker de dichter en letterkundige
dr. Schaepman.
Aan dezen geleerde zal, in de vacature voor de
Tweede Kamer ontstaan door het overlijden van dèn
heer Kerens de Wijlré, naar men meent de candida-
tuur worden aangeboden.
Deze aanbieding is van te meer beteekenis^ omdat
dr. Schaepman reeds in 't openbaar een lans heeft
gebroken voor de organisatie der Roomsch-Katholieke
partij in onze Tweede Kamer.
De verkiezing zal plaats hebben op 3 Februari.
Niet professor De Geer (zooals wij in navolging van
De Standaard bij vergissing meldden,) is door de
anti-revolutiöhaire kiesvereeniging Nederlmtd en Craujè
te Amsterdam eandidaat gesteld voor de Tweede
Kamer, maar de heer H. W. van Marle, majoor der
artillerie te Naarden.
In het district Leiden schijnt er zoowel onder de
liberalen als onder de antirerolutienairen verdeeldhëid
té bestaan.
De kiesvereeniging Het Algemeen belang te Leiden
heeft eandidaat gesteld voor de Tweede Kamer den
heer W. Rooseboom, kapitein bij de Geiieralen Staf,
en (zoo lezen we) door een groot aantal kiezers in
verschillende onderdeden van het kiesdistrict wordt
aanbevolen, jhr. mr. E. van. den Berch van Heemstede.
Of'dit groot aantal kiezers bestaat in de weinige con
servatieven ook daar te vinden We vermoeden het
haast,en gelooven vast dat dit, evenals de vorige
maal een loos alarm blijken zal.
Met groote instemming nemen wij het volgende over
uit de Amhemsche Courant:
Te Haarlem is dóór de politie proces-verbaal
opgemaakt tegen een 21-jarigen korporaal der hussaren,
die beschonken bij ingezetenen in de Plantage met
zijn sabel een 30-tal glasruiten benevens de roeden
heeft stukgeslagenbovendien verwondde hij twee
burgers, zonder dat hem tot deze baldadigheid eenige
aanleiding was gegeven.
Het is wederom een voorbeeld van het kwaad, dat
Ondergeschikte militairen buiten dienst met hunne
wapenen te weeg brengen.
Hoe gaarne zonden wij, ter afwisseling van de be
richten, die daaromtrent telkens in dagbladen voor
komen, ook eens een voorbeeld mededeelen van iets
goeds of nuttigs, dat er door {of door hengesticht
werd. Öf is het aan de partijdigheid der pers toe te
sehrijven, dat er nooit een voörbeeld hiervan in de
couranten wordt vermeld
