dHRISTËLIJK-HISTORISCH BLAD.
f
E,
k
.V 830.
lAnstfag*^ <1iF('(,(iïi!fn'Vfn ',OIV
Middelburg, 8 December U
iondag.
HET ZUIDEN
Verschuilt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag
en d ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen
Prijs per drte maanden francof 1,50.
Enkele nommers- 0,05.
Uitgever
P. O. W IJ TM AN,
te
MIDDELBUR(
Prijs der Advertentiën: r:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten en vc
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 een cents
Liefdegaven 10 cents per regel.
i:t;\ Ciif!i)E\üDAü.
Niet zoozeer voor de Christelijk-Gereformeer-
en ouder onze lezers, die elk door den klank
unuer Wekstem" en het geluid hunner»Ba-
Juin" zijn gewezen op het heuglijk feit van het
ijfentwintig-jarig bestaan hunner Theologische
Ichool, als wel ten behoeve onzer lezers uit
.ndere kerkgenootschappen, vestigen wij op dit
eit de aandacht.
Op 6 December was het vijf en twintig jaar
geleden, dat die school te Kampen werd geopend.
Zoodra de met den naam van afgescheiden"
m andere min liefelijke namen aangeduiden
hunne vrije gemeenten hadden ingericht, zoo
dra zij, tot een kerkgenootschap verbonden, op
voortbestaan en ontwikkeling konden bedacht
zijn, stelden zij allerlei pogingen in het werk,
om in de behoefte aan leeraars voor de nieuw
gevormde gemeenten te voorzien. ^Verschillende
predikanten, met kennis en gaven toegerust,
deden wat zij konden aan de opleiding hunner
toekomstige ambtsbroeders. Gemeenten en voor
gangers vereenigden krachten en gaven en giften
tot het stichten van provinciale scholen, of liever
slechts gelegenheden, tot opleiding van predi
kanten; maar dat alles was niet hetgeen gewenscht
werd, het was een roeien met de riemen, die
men had.
liet ideaal was de stichting van een Semina
rie, van eene Theologische School, en toen die
op 6 Dec. 1854 werd geopend, was slechts iets
bereikt, dat nog verre beneden dat ideaal stond.
Men begon toen met vier docenten of leera
ren, de heerenT. F. de Haan, S. van Velzen,
A. Brum meikamp en H. de Cock. Aan den
eerste van dit viertal is bet niet vergund dezen
gedenkdag te beleven, de laatste is de zoon van
den vader der Chr. Geref. Kerk."
In alle opzichten was het begin heel nederig,
de kas bevatte even f 280,De school werd
toehouden ten huize der leeraren, en wel, om
te beginnen, in eene soort van kelderverdieping,
waarmee dan ook niet weinig werd gespot.
De eerste verbetering was dat in 1855 eene
voorkamer werd ingebruik genomen van de
pastorie der plaatselijke gemeentedaar werden
twee jaren de lessen gegeven, vervolgens gedu
rende twaalf jaren in een minder ongeschikt
lokaal, en eindelijk sinds 1870 in het ruime
gebouw, welks afbeelding, dank zij de boek
drukkunst (niet plaatdruk), bet .jongste feest-
nommer van De Bazuin" versiert.
Het eenige wat deze afbeelding eenigzins ont
siert, is de verouderde spelling der daaromheen
gedrukte bijbelplaatsenJesaia 33 22, Matth.
16 18b, Jesaia 12 4b en Matth. 28 20.
De zestig eeuwen oude waarheid, dat wij zon
daren zijn, en de negentien eeuwen oude waar
heid, dat er een Verlosser is, deze hoofdwaarhe
den en alle andere waarheden en heilbeloften
Gods mogen zelfs niet den schijn vertoonen
van in eenig opzicht verouderd te zijn.
Waren er van den beginne vier leeraren aan
de school verbonden, tbaus *teït zij er zes, en
hare klimmende uitgaven bedroegen in de 25
jaren de som van ruim f 237.000. Deze som
(er is geen schuld en nog eenig geld in reserve)
is verzameld door de vrijwillige samenwerking
van de gemeenten, die overal hare eigene pre
dikanten, kerken en veelal ook christelijke
scholen te onderhouden hebben.
Zoo iets geeft ons moed voor de thans ge
sticht wordende vrije universiteit, en doet ons
daar tevens vóór beven.
De toenmalige afgescheidenen" gevoelden
behoefte aan eene school ter opleiding van
leeraars. Wordt nu door alle belijders van de
leer der vaderen, in alle kerkgenootschappen,
eveneens de behoefte aan eene hoogeschool
Wordt soms niet het plan dier hoogeschool,
vooral geldelijk, te groot opgezet?
En toch valt de herdenking van den vijfen
twintigjarigen voorspoed der volhardende Cbris-
telijk-Gereformeerden immers niet toevallig samen
met de diepe vernedering, welke de Nederlandsch-
Hervormde Synode zichzelve toebrengt?
Heeft niet deze Synode bet innerlijk verband
harer kerk verzwakkende, verbrekende, verwoes
tende, steeds getracht eene uiterlijke éénheid te
bewaren Heeft zij niet policie, rechterlijke en
militaire macht op de van hare praktijken
afkeeringen afgezonden in de eerste jaren der
afscheiding En nu die afscheiding haar triomf
viert, heeft deze altoos aan uitwendige banden
knutselende Synode op eens al wat zij wilde
samenhouden uit hare hand laten^ vallen, als
ware het een knibbelspel
Daar gaat een oordeel Gods over de zich
verhard hebbende Synode, welke nu door God
verhard en verblind wordt.
Twee honderd en negen evangeliedienaren
zijn op de Theologische School te Kampen ge
vormd, nog meer herderlooze gemeenten
staan daar in ons vaderland, als gedenkteekeneu
van den kerk verwoestenden invloed eener alle
achting verbeurende Synode
Wie zal al den invloed ten goede nagaan,
door die 209 leeraars en de hen dragende, de
door hen geleidde gemeenten uitgeoefend?
Rechtstreeks en zijdelings is die invloed werk
zaam geweest, en in nog toenemende mate
werkzaam. Die dat niet ziet, heeft geen oog
op onze Nederlandsche maatschappij.
Die 209 leeraars, zij hebben verzameld, ge
sticht, gebouwd eu gaan daarmee voort. Zij
hebben vele krachten tot zich getrokken eu
geleid, zij hebben velen tot navolgrzijn
edelen naijver-aangespoord. 1 dat
Veel te weinig wordt dit ingezien een
nog minder dankbaar erkend. jij?
Men waant zich nog gekoesterd inenj
vleugelen der Ned. Herv. Synode, en
niet hoe langzaam maar zeker de want,
onder afnam. Ooder eene doode kip
warmer dan overal elders.
De welgeslaagde pogingen van een.
kelijk klein kerkgenootschap tot vormn>
eigen voorgangers, deze pogingen stó^H
wenkend en naar hooger wijzend voor
van zoovele halven en achterblijvers 1D
vaderland.
De in kiem bestaande vrije university ge
immers niet eene Ned. Herv. Theologisch^as
Zij komt immers niet alleen ééner Pan3
bate? ge
Zij wil ons mannen vormen voor al
lingen van den geleerden stand, voorga)nsc
elk gebied. 0 f'
De oude steunsels gaan de
Nederland ontvallen, alleen de grond,^e|
zij staan, wankelt niet.
Christelijk Gereformeerden en leden vai vc
kerkgenootschappen staan, in zooverre
Woord gelooven, op denzelfden grond, eïfsty
hebben zij allen zich te verheugen ovi Pe
vijf en twintig jaar van strijd beproefd
eerste inrichting voor vrij hooger ondt
Middelburg, 8 December. Door de mass? jj0(
heden gevallen is het verkeer hoogst moeilij0p v
Gisteren was er te Vlissingen veel ee g{
ijs van het Zuidergat tot Antwerpen. Aclercje
naar Antwerpen bestemde schepen wachten tjen
Wegens het zware ijs in het Kanaal 3gju,
spoorboot sinds Zaterdag niet door tot \jen
dienst van Walsoorde tot Hansweert wordt<\y g
wone uren voortgezet. -^0)
;akei
Vlissingen, 8 December. In de zat/el i
houden zitting van den gemeenteraad is aans in.
schappij «de Schelde" vergunning verleeositii
leggen van rails op het dok en den Prins-Hé^erv*
De in eene vorige vergadering genomeij on(
tot toekenning van subsidiëu aan verschil!
lingen van weldadigheid, zijn door Gedepu
ten niet goedgekeurd. jdte;
De heer dr. J. van der Beke Callenfeln, dii
lid, na onderzoek der geloofsbrieven, toeg:n- B<
De heer J. P. Laernoes werd benoemd1^
over het gasthuis, en tot regent over het oTutio
huis werd gekozen de heer F. Bilheimer. an uj,
.lig opi
n
Mr. W. C. Borsius is, in plaats vanvertrc
Boddaert benoemd tot directeur van het - het gj
te Middelburg. mbaie
voortra
an; d|
Jujfrouicshieepjes. -|»de u»«
Sprekende van het feit, dat een ondOv,Jze v;
kweekschool van bewaarschoolhouderes\nJ
zich ouvoegzaam heeft uitgelaten over I
