CHRISTELIJK'ÜISTORISGH BLAD.
V «29.
HET ZUIDEN
Verschijnt eiken Ma.ivd.vg, Woensdag en Vrijdag
avond ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen
Prijs per drib maanden francof 1,50.
Enkele nommers - 0,05.
Uitgever:
P. (J. W IJ T M\4. N
te
MÏDDELBUR(J.
Prijs der Advertentiën1
Perref;ell5 ets.; Familie-berichten
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 ïen^
Liefdegaven 10 cents per regel.
Middelburg.
5 December 187!).
Eene motie-Keuchenius is aangekondigd.
„De Kamer van oordeel zijnde dat in afwachting
eener herziening van 't kiesrecht, de invoering der
wet op 't lager onderwijs behoort te worden uitgesteld,
gaat over tot de orde van den dag."
Mededeeling van deze motie werd door mr. Keu-
chenius gisteren gedaan aan het einde zijner rede bij
de behandeling der begrooting van Hoofdstuk V
(Binnenlandsche Zaken). In zijne rede had de heer
Keuchenius, (niet onduidelijk zinspelende op de ex-
predikanten Moens en de Mijier, die even te voren
krachtig bij den minister hadden aangedrongen op
invoering der wet met Juli 1880) verklaard niet te
kunnen begrijpen, dat leeraars die eenmaal de leer
van Christus hebben verkoudigd, wenschen kunnen
dat kinderen in 't geloof worden opgevoed door man
nen in de richting van fortuinzoekende en hun vei
ligheid in Amerika zoekende landgenooten. De heer
Elout v n Soeterwoude bleef het antwoord op de rede
van den heer Six van vrijdag mede niet schuldig. Hij
verklaart nooit in waardeering van ,<ien heer van der
Brugghen te kort gekomen te zijn, ondanks diens af
wijking, en begrijpt niet hoe de minister een kwestie
die honderdduizenden ter harte gaat kan terugbrengen
tot een familie-kwestie.
De heer Elout ontkent ten slotte dat een Christen
aan 't hoofd kan staau eener school waar Christus'
naam niet mag genoemd worden. De heer Barge be-
spraic mede de rede vau den heer Six, die sprak van
neutraliteit en Christendom boven geloofsverdeeldheid
alsof er sinds 1857 niet9 gebeurd was. Komt liet op
den onderwijzer aan, welnu goed, maai daardoor is
dan ook uitgemaakt dat eeue neutrale school onmo
gelijk is, want neutraliteit op godsdienstig gebied is
onmogelijk.
De heer Moens heeft in den loop van het debat
mede zijn voornemen te kennen gegeven eene motie
voor te stellen tot bespoediging der invoering van de
onderwijswet, opdat de rust in het land niet
verder gestoord worde.
neemt het aantal misdrijven, zoowel als de zedeloos
heid bij onze naburen meer toe, dan bij ons.
De prostitutie is eene geneeskundige kwestie. Die
kwestie is hoogst moeilijk en gaat de regeering
ter harte.
De Zondagswet behoort afgeschaft te weden, maar
een Zondagswet is weuschelijk en nuttig.
Teu slotte verklaarde de minister nogmaals dat het
tot stand brengen van het wetboek, van strafrecht
zijne hoofdtaak is, tot welker uitvoering hij de hulp
der Kamer zal inroepen.
De begrooting van justitie werd met algemeene
stemmen aangenomen.
HII. MM. de Koning en de Koningin worden eerst
31 December te 's Graveuhage verwacht.
Z. K. Ii. prins Frederik is herstellende.
De Amsterdammerhet bericht vermeldende van
een „feestmaal" door eenige liberale leden der Kamer
den heer Kappeyne aan te bieden, voegt er bij
„Waarvoor men zich voorstelt bij die gelegenheid
feest te vierenwordt niet gemeld."
Wij weten het ook niet.
Naar aanleiding der behandeling van de begroo
ting van Justitie in de Tweede Kamer kwamen ver
schillende onderwerpen van algemeen belang ter sprake.
Door de wetten van 1875 *.n 1877 zijn voor recht-
zoesenden in verschillende streken de afstanden van
de hoven of rechtbanken zeer vergroot, Dat de kan
tonrechters bij tijden hier en daar zitting houden zullen,
werd als middel ter tegemoetkoming aan dit bezwaar
aanbevolen, en ook door den minister niet onuitvoer
baar geacht.
De minister was daarentegen niet- overtuigd, dat de
opmerkingen van sommige leden over het misbruik door
notarissen van hunne positie gemaakt, geldig zijn.
Er zijn notarissen die veel verdienen, maar er zijn
er ook waarbij dit niet 't geval is. De meest moge
lijke zorg zal aan de keuze van notarissen worden
besteed.
De minister heeft niet een statistiek der misdrijven
willen leveren, om daaruit bepaalde gevolgtrekkingen
afteleiden, ook niet om de meeuiug te voeden dat
drankmisbruik de eeuige oorzaak der misdrijven is.
Er zijn '8ok andere redenen. Volgens den minister
De commandant van het Indische leger heeft een
inspectie-tocht naar Atjeh gemaakt, en van zijne be
vindingen o. a. dit aan den Gouverneur-gsueraal bericht
„Een feit is het, dat ik geheel Groot-Atjeh
voor zoover het door ons bezet is, heb doorkruist, iu
de XXII Moekim tot onzen uitersten wachtpost Djerir,
in XXVI Moekim tot Kroeng Kali in het noorden,
tot Tjot-lepong in het oosten, en inde XXV Moekim
tot Kroeng Raba, en dat ik, hoezeer slechts vergezeld
door een twaalftal cavaleristen, nergens een schot ge
hoord of een gewapend Aijeher ontmoet heb.
„Naar het schijnt is eindelijk de overtuiging tot
de Atjehsche bevolking doorgedrongen, dat wij de
sterk9ten zijn en dat het hopeloos is zich langer tegen
ons te verzetten. Blijkbaar zijn zij den strijd moede
en bereid zich in het onvermijdelijke te schikken.
Wel is waar is in de XXVI Moekim verreweg hei
grootste gedeelte van de bevolking uitgeweken, doch
gaandeweg schijnt zij terug te zullen keeren en de
verlalen kampongs weder te betrekken, zoodat, al
blijven er nog vele van de voornaamste hoofden
voorloopig niet genegen zich te onderwerpen-, de waar
schijnlijkheid, dat langzamerhand een bevredigender
tcestand in Groot-Atjeh zal intreden, naar mijne
meening, en afgaand op hetgeen ik daar zag en hoorde
werkelijk zeer groot is.
„In de IV en VI. Moekim is de stand van zaken
voorzeker het best, en zou deze al zeer weinig te
wenschen o veria'en, indien de bevolking zich meer
dan nu het geval is op den veldarbeid toelegde
naar het schijnt is ecb/er het greote gebrek aan trek
en ploegvee de voornaamste oorzaak, dat ook hier nog
verscheidene sawahvelden onbebouwd blijven.
„In de IX Moekim is dit nog in grootere mate
het geval en kwam mij die streek al zeer dun bevolkt
voor, hoezeer blijkens de bevolgingsregisters er bijna
4000 zielen, waaronder 256 Chiueezen, woonden.
„In de VII, een gedeelte van de V Moekim en
in het Indrapoerische hoeft de bevolking weinig ge
leden en schijnt er ook niet veel volksverloop te
hebben plaats gehad, zoodat ook daar waarschijnlijk
spoedig een rustige toestand zal intree zijni
door het bezet houden van Indrapoer dat
loeng de mogelijkheid bestaat de bevw
kwaadwilligen te beschermen.
tien
Tot lid van de Algemeene Rekenkamt
jhr. mr. S. M. S. De Savornin Lohmj.
van de Algemeene Rekenkamer.
In de overeenkomst, die den 31 Octobe
3el gesloten is t'isschen Belgie en Neder!
fende hei kanaal van Ter Neuzenwordt l>
beide regeeringen ieder op hun gebied tëW
werken zullen uitvoeren ter verbeterin
kanaal van Gent naar Ter Neuzen, in in
dat de bochten afgesneden zullen wordeR^
vaart belemmeren, en dat het kanaal, bij
breedie van 17 meter, worde uitgediéjgi
meter beneden den boreuslagdorpel dei
dige slui9 bij Sas van Gent. Door N
voorts oostelijk bij Sas van Gent een afle*6
gegraven worden, dat dezelfde afmeting
het hoofdkanaal, waarin een sluis gemaal118'
over een draaibrug geslagen zal worden i' t
sage langs den weg van Sas--"?!:
dorpe. De sluis zal een wijdte in den da$e
en eene schutlengte tussschen de uiterste yj
van 1.10 M. hebben; zij zal van 3 paar v,
en van zijkaoalen voor afvoer van boven
zien zijn. De sluisdeuren zullen tot op 2,^
gebracht worden dan de bovenslagdorpe!
woordige sluis bij Sas-van-Gent. De d P1
evenals die,welke stroomopwaarts van Sas-y I
gemaakt worden en eene opening van 17
Verder zal nog op Nederlandsch gebied
oevers van het kanaal een jaagpad gema
behalve langs de gronden van Sluiskil,
doel een draaibrug, met eene opening ?;}jC
over het zij kanaal „van het Pashuis" gorip
legd zal worden. 'g
Het peil van het kanaal wordt bepaald1^
Gent en Sas-van-Gent op 4.40 M. boven6.1
slagdorpel der bovengenoemde sluis bij Sajej
welk peil kan verlaagd worden met. 4ïy
hoogstens, indien het Belgische besiuurhi
zakelijk acht; tusschen Sas-van-Gent eniki
op 3,95 M. boven denzelfden slagdorpe!®!
De plans, bestekken en kaarten
welke op Nederlandsch gebied uit ge'
ten worden, zullen 8 maanden na de oi
van deze overeenkomst aan de Belgische e 0
goedkeuring aangeboden worden tot de 1
zal worden overgegaan binnen twee maad ti
deswege door die regeering gedaan verzj(l>
van de op Nederlandsch gebied uit te Vg/
daaronder begrepen de buitengewone ko;g-d,
zicht en het. bedrag van de onteigening ut
sif
'i g o
terreinen, komen geheel ten laste der Bi
ring. l)e kosteu van onderhoud en 1 j
sluizen en bruggen zijn voor rekening
laudsche regeering, als schadevergoenlmn
wordt de som, die Belgie heeft te InVoori
het tractaat van 5 November 184?1('(je
op f 58 300 gebracht. Indien de Belyijze
later den bouw van een nieuwe sluis"f^'n
mocht weuschen en verder de uit vare pj