GURISTËLUk-HlSTORISfin BLAD.
V. 014.
31 OCTOBER.
Middelburg, 31 October 1879.
het zuiden
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag-
wond ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen
Prijs per drie maanden franco f 1,50.
Enkele nommers- 0,05.
Uitgever
P. WIJTMAN,
TB
MIDDELBURG.
Pui/S DER ADVERTENflëlf:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 1-
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
Wederom herdenkt de protestantsche chris
tenheid het heuglijk feit, dat het licht der
Hervorming doorbrak, om niet weder uitge
doofd te worden.
Wat het heidensche Rome door ruwe ver
volging niet vermocht, had hetchristelijk" Rohie
bijna gedaan gekregen, meer nog door weelde
en onkunde dan dool* de felle verdrukking der
Waldenzen en de opflikkerende vlatnmèïi dei-
brandstapels van Johannes Huss en Hierony-
mus van Praag, het Evangelie was verduis
terd, 't was in vreemde taal voor het volk on
toegankelijk.
Vau die onkunde maakten de heerschers der
kerk, de heerschers der wereld al het misbruik,
dat zij er van maken kondén. Zij lieten het
volk alles slikken, wat zij het ingaven, totdat
de verregaande koopmanschap met de zielen de
oogen opende.
In voor die dagen ongeloofelijk korten tijd
was alom bekend, wat Luther gedaan, gezegd,
geschreven had. Harten en gewetens werdeü
wakker geschud bij volken en vorsten, en een
reuzenstrijd tusSchen licht en duisternis begon.
Toen hield de Overste dezer wereld de partij
der duisternis, en hij werd verslagen door het
licht van Gods Woord; op het: datir staat ge
schreven moest hij wijken.
En nu?
Nu heeft hij met verdubbelden ijver den
strijd hervat, in de vermomming van Engel
des lichts.
Nu maakt hij ons wijs dat de hervormers
niet ver genoeg gingen, dat zij goed waren voor
hun tijd, dat nu wetenschap eil verlichting dien
tijd en die mannen verre achter zich hebben
gelaten, dat wij nu, als eene onbruikbare kruk,
den Staf hebben weg te werpen, die hun steun
was.
Nu zien wij eenerzijds nog vorsten en volken
onderhandelen met, en zich bukken voor den
pastoor der Pieterskerk te Rome, alsof er nooit
eene hervorming geweest ware, en anderzijds
zien wij de apostelen van 't nieuwe" aardsche
licht de duisternis met alle kracht voorbereiden,
waaruit eindelijk velen met verlangen zullen
uitzien naar het schemerlicht van beschilderde
vensters en door wierookwalmen verduisterde
waskaarsjes.
Gewen het volk er des zomers aan, dat een
muziektempel de beste, de ware tempel is, en
's winters zal het gaan luisteren naar de weg
slepende toonen eener kerkmuziek, waarvan het
de woorden niet verstaat.
Gewen het volk aan vertrooningen, en de
prooessiën zullen het meer en meer aalitrékken.
Leer het volk het mooie voortrekken boven
het heilige en ware, leid de aandacht der kerk
gangers af door van onder de kalk gekrabde muur
schilderingen, en weldra zal het knielen voor
de betooverende gelijkenis der beeldschoone
moedermaagd, en van de gelijkenis zich wenden
tot het gesneden beeld.
Ontwen het volk aan het vertrouwen op den
Hoorder der gebeden, en het zal zich wenden
tot slaapsters en klopgeesten, en over Eudor
gaat het naar Lourdes.
Niet alle wegen leiden naar Rome, maar zeer
vele, veel meer dan men denkt, al zijn het dan
omwegen.
Leid een leven zonder God, versper den weg,
verduister de waarheid, smoor het geestelijk leven,
en de stervende, wiens geweten ontwaakt, in wiens
scheidende ziel een straal valt van de overzijde,
die stervende zal alles geven voor een weinig
gemoedsrust, en de Tetzels zullen klaar staan
met paspoorten door dood en vagevuur.
Hit "het vagevuur komen geen stemmen tot
ons, zoomin als uit de nirvana.
Maar van deri hemel komt eeue stem tot ons
zij hebben Mozes en de profeten, dat zij die
hooren
En aan de hervormers hebben wij het naast
God te danken, dat deze roepstem tot ons komt.
Pas zijn wij er aan herinnerd dat Ds. H. Pierson,
toen hij nog te 's Hertogenbosch stond, geen ver
gunning kou krijgen om in tijd van nood op de pro
testantsche school aldaar als onderwijzer in te sprin
gen. Men verwachtte daar blijkbaar niet veel van
iemand die aan de hoogeschool zijne studiën had
voleindigd en gewoon was aan het catechiseeren met
kinderen van eiken stand en leeftijd.
Nu vernemen we dat burgemeester en wethouders van
Goes het zeer op prijs stellen, dat op de meisjesschool
voor middelbaar onderwijs aldaar de lessen gedurende
eene vacature zullen worden gegeven door den heer
P. K. P. J. van Sloten, oud-kapitein der infanterie.
Het schijnt dus dat de militaire methode van ou
derwijs beter moet zijn dan de kerkelijke, vooral voor
jonge dametjes.
Van het 3e regiment infanterie zal het le bataljon
van Flissingeti naar Bergen op Zoom, het 4de bataljon
van laatstgenoemde plaats naar Vlis3ingen worden
verplaatst.
De jongste soorten postzegels en briefkaarten die
van onwaarde verklaard zijn met 1 November, dag-
teekenen van 1870.
De Tweede Kamer heeft, blijkens baar afdeelings-
verslag, uitvoerige beschouwingen over den politiektn
toestand gegeven, zooaL die door de laatste ministe-
rieële crisis is geworden.
Deels werd de aftreding van het kabinet-Kappeijne
niét genoegzaam gemotiveerd geacht. En wat de
optreding van het nieuwe kabinet aangaat, van ééne
(liberale) zijde werd zij politiek immoreel geacht in
zoover het kabinet dezelfde richting bleek te vei
genwoordigenvan andere (rechter) zijde evenze
omdat de heer van Lynden de beginselen voortz
die de heer Kappeijne zelf, naar het oordeel van c
zijde, onhoudbaar heeft geacht. De overigen event
achtten de optreding van het tegenwoordig ministe
volkomen gewettigd en de eenig mogelijke oplossi
bij de tegenwoordige samenstelling van de kamer 1
bij de stemming van de groote meerderheid desvoj;
over de schoolwet, wélke het shibboleth had moet
zijn van een kamerontbinding, zonder wélke gé
kabinet uit de rechterzijde toch had kundee optrede
Heftig is de strijd in Utrecht voor de verkiezii
van een lid der Tweede Kamer, die-cfear Dinéda
zal moeten plaats hebben. De strijd gaat ovèt t
de heeren dn Tour van Bellinch'ave en Bastert, <3
eerste gesteund door de antirevolutionairen en roomse!
katholieken, de laatste door conservatieve en Utrechtsöh
liberalen.
Men herinnert zich dat bij de Juni-verkiezingen d
heer du Tour eerst bij herstemming, met 5 stemme:
meerderheid boven zijn mededinger, werd gekozen.
Herstemming is nu niet te wachten, omdat de
tirevolutionairen zich ditmaal met "dè'%
van den heer du Tour hebben vereenigd.
Batig siot uit Indie is voor veten een welkom
denkbeeld. Aan het bezit van koloniën is echter oo
wel eens schade vérbonden. Dat leert ons de West
Indische kolonie Curasao. Hoewel de regeering d
nitgaven tot het minst mogelijke bedrag teruggebracl
heeft, zal Nederland toch nog f 140.586 in 1881
itoeten bijpassen.
Het laat zich hierdoor zeer goed verklaren d;
telkens het denkbeeld Curasao verkoopen opduikt.
Nomen sit Oinen. (De naam is een voorteeken). I
't gebouw der vrijmetselaarsloge te 's Gravenhage zul
len ditmaal de examens voor het middelbaar onder
wijs werden afgenomen.
Groote ontevredenheid is in Indiè' verwekt doo
allerlei regeeringsmaatregeleu. Mr. Keiichenius vertolkt
voor weinige dagen die ontevredenheid. Door de li'bt
rale pers werd dien Volksvertegenwoordiger beschuldig
van overdrijving.
Ziehier de waarheid zijner woorden uit een parti
culieren brief bevestigd
„Dezer dagen is de heer Keuchenius van Ja<
vertrokken, om eene plaats in de Tweede Kamer i
te nemen. Ik hoop hartelijk, dat hij zijne waarscho
wende stem eens goed zal doen hooren in het mot
derlaud en eens aan het licht stellen, hoe dit in c
laatste tijden met het arme Indie omspringt. Hij moi
naar waarheid zeggen, hoe treurig het hier, hoe g
drukt, hoe ontmoedigd het met alles en allen geste
is. Niemand is vroolijk of onbezorgd; de handela;
de ambtenaar, de kleine man, allen hebben evenvet
het land. Moge de stem van K. over Indie wordt
gehoord! De man heeft die betrekking aangenomt
uit innige overtuiging en in het belang van dit lan
Mocht hij gesterkt worden! Want, gij kunt nj
beseffen, hoe hoog noodig het is, dat de gebeeleh
hier verbeterd wordt. De kwijning is vreeselijk
;eheelehjj
5 el ijk
