CHRIST 1 LIJK-RISTORIStlD BLAD.
Zaterdag' IB October.
HET ZUIDEN,
Verschijut eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond ten S ure, behalve op Christelijke feestdagen
Prijs per drie maanden francof 1,50.
Enkele noinmers- 0,05.
Uitgever
P. Gr. W IJ T M A N,
te
MIDDELBURG.
Prijs der Advertentiën:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van]
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
Middelburg, 17 October 1879.
In steeds breeder kring wordt het besef levendig
dht onze /^^«vertegenwoordiging zich siert met een
schoonen naam, waaraan het wezen ontbreekt. Het
waren de anti-revolutionairen die reeds voor geruimen
tijd kwamen zeggen dat de Slaten-Generaal, gelijk
die thans bestaat, niet wortelt in de natie, het
volk slechts in naam vertegenwoordigt niet kan
voldoen aan de rechten der minderheden.
Een enkele stem van de overzijde pleitte voor
„Algemeen Stemrecht" en deze week kon men
in alle dagbladen lezen, dat zich te Rotterdam een
aantal mannen, wier namen op wetenschappelijk ge
bied een goeden klank hebben, vereenigden om zoo
mógelijk ons volk een stap nader te brengen tot al
gemeen stemrecht.
Algemeen stemrecht behoort tot die denkbeelden
die propaganda maken tot de eischen die met klim-
raenden nadruk zullen worden gevraagd. Geheel wil
lekeurig wordt onder onze tegenwoordige wetgeving
niet gerekend met de maatschappelijke standen men
deelt de ingezetenen in drie groepen in 1ste in
hoogstaangeslagen, naar het aantal inwoners van
iedere provincie jaarlijks te noemendeze zijn
verkiesbaar als leden der Eerste Kamer, 2den in
die ingezetenen die van f 20 f 160 in hoofdsom
aan de directe belastingen betalen, deze zijn kiezers
voor de Tweede Kamer en voor de Staten-Provinciaal
en 3de in dezulken die daar beneden vallen, dezen
noemt men gewoonlijk „het volk achter de kiezers".
De eerste groep omvat slechts 1200 personen, de
tweede circa 100.000 personeD, de derde 1.300.000
zielen.
Oudtijds telde men mede drie standende gees
telijken, de adel en de burgers of poorters. Omdat
onmogelijk alle leden van die groepen en corps
tef verdediging van hunne rechten konden verschij
nen, koos men afgevaardigden van iederen groep, die
in naam van den geheelen stand, het woord voerden.
Elk gewest had zijn vertegenwoordiging, en toen nu
bij de Unie van Utrecht de zeven gewesten zich aan
eensloten, moest uit deze zeven vergaderingen der
gewestelijke Staten één centrale vergadering worden
gekozen, om voor de gemeenschappelijke belangen van
alle deze gewesten te waken. Deze eene centrale ver
gadering noemde men Staten-Generaal in onderschei
ding van de Staten der gewesteu die Staten-provin-
ciaal geheeten werden.
Het oude stelsel was voorbijgegaan, geestelijkheid,
ridderschap en steden hadden opgehouden de ver
tegenwoordigers onzer maatschappelijke toestanden te
zijq, maar in den boezem des volk leefde een boeren
stand, een haudwerksstand, een burgerstand voort.
De wetgeving verdeelt daarentegen onze natie in hoogst
aangeslagenen, census-betalendeu en niet-kiezers, en
richt zich alleen naar den dikwijls ODjuisten, altijd
onzedelijken financiëelen maatstaf.
Een schrede verder wenseht men nu te gaan. De
drie standen van eertijds leven nog in vormen
in onze wetgeving voort. Langzamerhand ver
dween en verdwijnt alle onderscheid in rang en
stand. Effenen, gelijkmaken is nu het wachtwoord.
De grootste stad en het kleinste dorp zijn gemeenten.
Standen of groepen mogen verder door de wetgeving
niet worden erkend. De gefceele natie is een groote
massa individuen (eenlingen) deelen van hetzelfde
staatsverband. Maar dan wordt ook de eisch billijk
dat elk dezer eenlingen, met volkomen gelijkheid van
rechten, zal meê kunnen beslissen over het bestuur des
lands, m. a. w. dat het algemeen stemrecht worden
ingevoerd.
lu Frankrijk is men reeds langen lijd in dit op
zicht ons voorgegaan. Alle Franschen, zonder onder
scheid, hadden reeds in Napoleon's dagen het recht,
op éen dag, hun stem voor de vertegenwoordiging
uit te breugen.
Alle Duitsche meerderjarige ingezetenen zijn kiezers
voor den Rijksdag,en het is datzelfde stelsel dat een
Comité, onder patronaat van mr. D. Veegens deze
week gesticht, voor ons Nederlaudsche volk, wenseht
te komen bepleiten.
We onderzoeken thans niet welke het oordeel der
antirevolutionaire partij, in zake algemeen stemrecht
is. Slechts toelichting, vcor zooverre noodig, te geven
van het begrip waarvan deze woorden de uitdrukking
zijn, was doel met het schrijven van deze regelen.
De Ticeede Kamer heeft een wetsontwerp tot liqui
datie (afrekening met) der voormalige wees- en mom-
boir-kamers aangenomen.
Bij de verwachte behandeling van het wetboek van
strafrecht zal de Kamer de gewone wijze van om
slachtig werken niet kunnen volgen, daarom werd
met het oog daarop, het reglement van orde gewij
zigd, voorts werd aangenomen een wetsontwerp tot
bevordering der landverhuizing naar de kolonie
Suriname, en in behandeling genomen een wetsont
werp tot wijziging der crimineele strafwetboeken voor
de land- en zeemacht.
In een bij het Departement van Koloniën ontvan
gen telegram van den Gouverneur-Generaal van Neder-
landsch Indië van 16 dezer wordt bericht dat in
Atjeh de politieke toestand zeer gunstig is en zich in
den laatsten tijd een groot aantal voorname en min
dere hoofden onderworpen hebbendat den 9en dezer
de eerste steen werd gelegd van de Missigit Raja,
onder den toevloed van ongeveer 6000 inlanders en
in de tegenwoordigheid van de hoofden der oost-,
noord- en westkust en der drie Sagis, en dat den
lOden dezer de nieuwe radja van Pedir in Kotta
Radja bevestigd is.
Ten einde geheel overeenkomstig de inzichten der
Regeering te handelen, heeft de burgemeester van
Harmelen zich gewend tot den Minister van Binnen-
landsche Zaken met de vraag of de personen voorko
mende op de kiezerslijst voor leden van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal, die den 14den Maart door
burgemeester en wethouders aldaar is vastgesteld, bij
de aanstaande verkiezing op 4 November moest wor
den gebezigd en alzoo aan de daarop staande kiesbe-
voegden de oproepingsbrief met het stembriefje moest
worden ter hand gesteld. Daarop heeft dc Minister
geantwoord dat Z.Exc. zich met de zienswijze van den
burgemeester vereenigt, zoodat de kiezerslijst van 1879
bij de bedoelde verkiezing zal dienen.
De minister van oorlog heeft bepaald, dat er geene
Franschen of Walen meer voor het Oostindische leger
mogen worden aangenomen, indien zij niet in staat
zijn de Nederlandsehe of Ylaamsche taal goed te
spreken en te verstaan.
Het handgeld voor vreemdelingen voor een koloniale
verbintenis vooi 6 jaren is vastgesteld op
dan f 200 en voor eene verbintenis van 4 jaren öj!
Goede teeketien! Als men kieskeuriger mi
behoefte minder groot.
Uit Vlissingen Wordt gemeld dat het minij
van oorlog geen verandering in den bestaan Jen to-j
der garnizoenen zal breügen.
Van onzen tegenwoordigen oorlogsman scl
veel kwaads te wachten te zijn. Veel goeds missl
ook niet.
Kolonel Reuther legt het althans tot nu toe
kens aan.
Gerust op de benoeming van mr. A. K
hoogleeraar aan de Leidsche Universiteit, in^
Visserings plaats, is men niet. De benoeming 1
buitengewoon lang uit.
De liberale bladen hebben reeds besloten tc
gewone huismiddeltjes hun toevlucht te nemen,
betoogen dat de benoeming van mr. Kerdijk i
belang der wetenschap zou zijn, en dat mr. Six,
passeerende, zwakheid verraden zou.
In het kiesdistrict Utrecht zullen weder, als!
vorige maal, dezelfde candidaten tegenover elkanJ
staan. Men weet dat de heer du Tour van Bellinchl
eerst bij herstemming en dan nog e-isehts-^RPI
stemmen meerderheid boven den heer N' J. Basr
werd gekozen.
De vermoedelijke uitkomst is dus in de hoog
mate twijfelachtig.
Indien men van het meerdere tot het mindere !i
sluiten mag, dan is er alle kans dat weldra c
protesten van liberale zijde zullen opgaan tegen
weelderige wijze waarop ons middelbaar- en lager o
derwijs meer en meer wordt ingericht.
Klachten over het dure presentje aan de hoofdsi
Amsterdamsche Universiteit geheeten, zijn lang n
zeldzaam meer, nu komen ook de Rijks-universiteit
aan de beurt.
De Arnhemsche zegt:
Ruim twaalf tonnen gouds om drie rijks-univ-frs
teilen er op na te houden, „waar ééne reeds voldoen!
zou zijn Laat ons liever naar waarheid zegge
waar, om te voldoen, er slechts één zou behooren
wezen. Heemskerks wet, door Kappeyne bedorven,
eeue ramp voor ons universitair onderwijs en ei
ruïne voor onze financiën geworden. Waar alleen di
samentrekking van krachten een goed resultaat 1
verkregen worden is, door verspreiding, verstrooi:
er» versnippering van krachten, het resultaat onbereikb
gemaakt. Oin onze universiteiten voltallig te houden
het incompleet aan te vullen moeten wij, rechts en li]
bij onze buren docenten gaan leenen en uit
vreemde hier te lande aanvoeren. De klachten o
de duurte en het onvoldoende onzer universitï
inrichtingen zijn dan ook algemeen en nemen gesta
toe, naarmate de ondoeltreffendheid er van meer
meer aan den dag komt.
Nog een stap verder en sommige liberalen beari
den wensch van den heer Voorhoeve.
Belangstellenden zij verwittigd dat in Decern
gelegenheid zal zijn tot het verkrijgen van den i
van apothelcers-leerling Zij zullen verplicht zijn 2
een reis naar Utrecht of Groningen te getroosten
tot dien rang, na afgelegd examen, bevorderd te v
den. Aanmeldingen moeten voor 30 November
schieden bij de inspecteurs H. L. Verspijck te Utr-
of L. Ali Cohen te Groningen.
Voor het examen ter verkrijging van eene X
vroedvrouw, mede in December te Leiden ui'
