W\fAei 1878) beschoten, doch onder-
j "TF-'-Vongs geen tegenstand. Eenige voor-
~7-L~ waaronder Toekoe Ajer Aladg, broeder
Ejdfy'^a Politn, hebben zich onderworpen. De
\-y* ^étrok in Selimoen een bivouac,
feiet gebergte van de XXV Moekim werden
Vluchtelingen gevat en wapenen buit gemaakt."
r'r
1 De laatste berichten uit Atjeh zijn zeer belangrijk,
en doen weder meer hoop voeden op een eindelijk
breken van den tegenstand, dien pnze troepen daar
200 herhaaldelijk tot hun schade ondervinden.
De overwinning der XXVI moekius door onze
troepen, gelijk in vroegere telegrammen is gemeld,
heeft het brandpuut van den tegenstand getroffen, de
vijand is verspreid. Even als bij het innemen van
den kraton, waren ook uit de XXVI moekins de Afe-
jehers gevlucht. Zij trokkeu zich op een vlakte, op
den rechteroever der Atjeh-rivier, achter Gliëng terug.
Bovenstaand telegram deelt ons nu mede dat ook
Uit dit deel des lands de vijand verdreven is.
Indische bladen spreken, na deze gelukkig geslaagde
manoevre9, reeds van het wegzenden van een aantal
troepen naar Java, en het achterblijven van een sterke
bezetting.
Onze schutterijen zegt een militair die tlijk-
baar der zake kundig, onlangs zijn gedachten ten
B beste gafonze schutterijen worden aangevoerd door
Eoogstfatsoenlijke doch militair onbekwame officieren en
onderofficieren, zich min of meer onderscheidende door
bunne muziekkorpsen, en eene gemüthliehe indisci
pline, die hoogst vermakelijk 'u. Elke schutter, zegt
een man van ervaring in de Goesche Courant, „moet
medewerken om aan kinderen, dienstmeisjes cn ver
dere belangstellenden eens om de veertien dagen een
1 aangenaam schouwspel te verschaffen.
a Dat zijn weinig vleiende beoordeelingen voor eene
instelling die eenmaal (moge het spoedig zijn onder
den algemeenen spot bezwijken zal. Na opruiming
Van deze# «waze instelling komt er dan misschien wat
Ir^Qedc-voor den dag.
r.^Erger is het dat men in ons vrije land met ge-
I vangenis wordt gestraft, indien men op zondag aan die
dwaze vertoouing niet wenscht mede te doen. Dat gebeurt
"3in Noord-Holland, vooreen drietal jaren te Zaandam,
i gisteren te Edam. Omdat de schutter de Groot niet
j*ir. trenschte op zondag te gaan excerceeren werd hij,
Hear men ons meldt, gisteren gevangen genomen.
Met de tegenwoordige sohutters-wet is de schatter
_'"in dit opzicht overgeleverd aan het bon plaisir van
j.' den commandant. 1) De wet schrijft bij voorkeur
Zondags na 5 ure oefeningen voor. Yan de
- humaniteit en den tact van den overste ver-
Wacht men .ia 't algemeen een terzijdestelling
i van dit, tot niets bindende, voorschrift. In Zee-
iland zou men b. v. wel niet probeeren des zondags
te doen excerceeren. Iu het zoo moderne Zierikzee
l blijft aan den schutter de vrije keus, om weg te blij
ft van de zondagsclie excercitien. Hij doet daarvoor in
den winter dienst.
(In elk geval, het blijkt dat er commandanten van dit
aanzienlijke wapen zijn die, in hun militairen (of anderen)
ijver zoover gaan, rustige burgers die nu eenmaal
inet hun geweten niet overeenbrengen kunnen, om op
den dag des Heeren, zonder eenige noodzaak ten genoege
van het slenterend publiek „geef acht, rechts om, links
Om, schouder het geweer, vel het geweer, over het
geweer" en alle mogelijke en onmogelijke evolutien
te gaan maken, in de gevangenis te werpen.
Tegenover zulke inhumane oversten protesteere het
vrijheidlievend publiek, en onze anti-revolutionaire
-kamerleden zullen een goed werk doen, indien zij iu
't belang onzer vrijheid een voorstel doen tot wijzi
ging van art. 42 der schutterswet.
De Christelijke pers zal hen eenparig steunen en
elk Nederlander, die vrijheid bemint, zal de urgentie
van een zoodanig voorstel in de gegeven omstaudig-
L heden toejuichen,
i» 1) Art. 42 der wet van 11 April 1S27 luidt:
De oefeningen zullen telkens in tijd van
vrede, hoogstens twee uren mogen duren,
2ij zullen niet spoediger op elkander mogen volgen
dan van 14 tot 14 dagen, en „bij voorkeur des zondags,
zooveel mogelijk na afloop van alle godsdienstoefe-
s ningen plaats hebben, doch in geen geval voor des mid
dags vijf uren aanvangen.
Rotterdainscben waterweg. De Friesland vermoedelijk op
de Spaausche kust, en thans is het vermoeden waar
heid gebleken, dat de Ooerijsel bij Guiardafui, aan de
golf van Aden (Afrika) is gestrand.
Vijf menscheuleveus, schip en lading ziju bij deze
ramp te betreuren. De omgekomenen zijn de derde
stuurman, een matroos en drie bedevaartgangers naar
Mekka.
r - Zaterdag herdacht de heer A. Rijser, ontvanger der
registratie en domeinen, zegel- en successierechten,
li tevens bewaarder der hypotheken en van het kadaster
ete Goes, zijn vijftigjarig jubilé als ambtenaar in's rijks
dienst. Door de ten zijueu kantcre werkzame ambte
naren werd den jubilaris een geschenk aangeboden,
'^terwijl hij ook van andere zijden tal van blijken van
en deelneming ontving,
el
p{ Reeds eenige dagen werd gevreesd dat ook het derde
Jaan de kolossale stoomschepen der ltotterdamsche Lloyd,
lOverijsel, zou zijn vergaan. De Groningen bleef in den
üerk, JSdioot cn bending.
Bedankt voor het beroep naar Westkappelle door
den beer M. M. de Lint, predikant te Otterloo.
Ter voorziening in eeije der bestaande vacatu
res bij de Ned. Hervormde gemeente te Rotterdam
is beroepen ds. P. C. Van Oosterzee, pred. te
Enschedé.
De heer H. van Velden van Middelburg is be- j
noemd tot evangelist der Belgische Christelijke Zen
dingskerk te Brussel.
Landbouw.
In de Staats-Courant is opgenomen het volgende ver
slag omtrent de verwachtingen van den oogst in de
provincie Zeeland
De tarwe staat algemeen te dunde bloei- en
vruchtzettingsperiode is niet gunstig geweest. Men
verwacht dus, ook zonder verderen tegenspoed, slechts
een middelmatig beschot, geraamd op 2225 hectol.
per heet. gemiddeld.
Van de rogge geldt hetzelfde. Vermoedelijk beschot
2025 hectol. per hekt.
Wintergerst komt meer voor dan gewoonlijk. Ook
dit gewas is niet vol opgegroeid, doch vrij goed
ontwikkeld, zoodat de opbrengst, bij gunstig oogst-
weder, ruim middelmatig (4045 liektol. per hekt.)
wordt geschat.
Van de zomergerst is de stand voor het grootste
gedeelte voldoende. De opbrengst schat men voorloo-
pig op 2536 hektol. per hekt.
De haver is over het algemeen goed gegroeid.
Hoewel zij hier en daar gelegerd is, zal de gemid
delde opbrengst (geraamd 3048 hectol. per hekt.)
zeer bevredigend zijn.
De boekweit (iu Zeeland zeer weinig verbouwd)
belooft eene vrij goede opbreugst.
Van de paardenboonen verwacht men, wanneer
verder geen tegenspoed wordt ondervonden, een vrij
goed beschot (gemiddeld 2528 hectol. per heet.)
en eene buitengewone stroo-opbrengst. Alleen in
Oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen is de verwachting, over
het geheel genomen, veel minder gunstig.
Bruine en Witte booiien werden meerendeels als
mislukt beschouwd. Van de eerste verwacht men hier
en daar nog een klein beschot, 1015 hectol. per
heet.
De stand der erwten is lang buitengewoon ge
weest. De regens der laatste weken hebben echter de
verwachting (gezonde vrucht en ruim beschot) voor
een goed deel weggenomen. Het valt moeilijk omtrent
de hoeveelheid iets te voorspellen.
Van het koolzaad is de zaadzetting over het geheel
gunstig geweest eu wordt eene late, doch gemiddeld
zeer bevredigende oogst verwacht, welke naar gissing
2025 hectoliter per hectare zal kunnen bedragen.
Het vlas heeft meestal eene goede lengte verkre
gen, doch menig stuk ligt tegen den grond geslagen,
wat vooral voor de zaadopbrengst hoogst nadeelig zal
zijn. Toch schijnende uitkomsten over het geheel niet
onbevredigend te worden geacht.
Het karweizaad zal slechts een tamelijk beschot, zoo
aan zaad als aan stroo, opleveren.
De nog bij kleine partijen geteelde meekrap bad
te veel nat en te weinig warmte voor eene goede
ontwikkeling.
De aardappelen stonden schoon te velde, doch heb
ben thans buitengewoon veel geleden van de regens
der laatste weken. De knol der vroege soorten is zeer
sterk aangedaan door het gewoon bederf, dat zich nu
ook in het loof der latere soorten vrij algemeen begiut
te vertoonen. Op de lage gronden is veel vrucht ge
rot, en bestaat weinig hoop op eene voldoende op
brengst.
Suikerpeen, mangel wortels en paardenpeen zijn zeer
achterlijk in baar groei, maar meestal vol en goed
opgekomen. Bij warmer weder dan tot dusver hoopt
men op een goed beschot.
Klaver en lucerne gaven eene goede snede, doch
het hooi is slecht van hoedanigheid en de tweede
snede groeit zeer langzaam, door gebrek aan warmte.
De weilanden leverden overvloedig voedsel opde
hooisnede is ruim. Wel werd veel hooi door den regen
bedorven, doch een groot gedeelte, later gemaaid, is
goed binnen gebracht.
Heden morgen omstreeks 7 ure werd men
brand gewaar in een schuurtje, waar een timmerman
nu en dan arbeidt, kort bij de Zandstraat te Middel
burg. Vijf kleine kinderen waren alleen 't huis
de moeder was een praatje met een buurvrouw gaan
houden de kinderen hadden met lucifers gespeeld,
en zoo meent men ontstond brand, die gelukkig door de
krachtige hulp dtr buren, zich tot het inwendige van
't schuurtje bepaalde.
Door sommige bladen is gemeld, dat gedurende de
dagen van 2227 Augustus, de Stoombootdienst van
de Maatschappij van Stoomvaart van Middelburg naar
Rotterdam en omgekeerd geheel of gedeeltelijk zal
gestremd zijn, voor het geval, dat wegens het ver
wisselen der deuren in de schutsluis te Veere, het
kanaalwater niet wordt afgelatenen dat in ieder
1 geval de boot niet verder zal doorvaren dan tot Kort»
I gene. Volgens nadere inlichtingen was wel aanvankelijk
deze verstoring van den dienst te vreezen, maar heeft
reeds in de vorige week de directie bekend gemaakt,
dat ook op de genoemde dagen de dienst geregeld
en zonder stoornis zal plaats hebben.
Dinsdag middag ontstond er brand in eene rei
grootentendeels houten arbeiders woningen, behoorende
bij den zaagmolen onder Nieuwland. In twee van die
huisjes werd winkel gehouden, en in een van
deze, bewoond door J. den Hamer, werd ook
petroleum verkocht. Terwijl de bewoners van het
laatstgenoemde alle afwezig waren en de koffie
onder een doek op een petroleum-komfoor stend
te warmen is de brand, die dadelijk overal voedsel
vond, door onbekende doch licht te bevroeden oorzaak,
ontstaan, 't Is de honderdmaal begane onvoorzichtig
heid. Vijf woniDgen zijn tot den grond toe afgebrand,
eene is er omvergehaald om eene zeer nabij staande
schuur en aangrenzende woningen te behouden.
Aan het beperken van den brand cd het redden
van den inboedel heeft de bij de hand zijnde hulp
uit Nieuwland het grootste deel verricht. De uit
Middelburg toegesnelde spuiten konden slechts de
vlammen blusschen,. die tusschen de ingestorte bind-
ten rondkropen.
De weinige tijdig aanwezige militairen en schutters
waren ruim voldoende om de orde te bewaren, waar
niemand in den weg liep en niemand een begeerig
oog sloeg op het schamele huisraad van vijf gezinnnen.
Uit het perceel, waar de brand begon, is niet9 ge
red. Men verhaalt dat eene oude vrouw, die een
der thans verbrande huisjes bewoonde, den vorigen
dag haar arm brak en tot het ontvangen van genees
kundige hulp naar Middelburg was gebracht. Zij was
weder tijdig genoeg terug om hare woning te zien
verbranden en 't grootste gedeelte barer kleine be
zitting te zien redden.
Een ongeluk komt nooit alleen, dat ervaart die
arme vrouw. Men bereide haar en anderen die het
evenzeer behoeven een aangenamer ervaring.
Maandag is aan de werf der koninklijke maat
schappij de Schelde te Vlissiugen met goed gevolg te
water gelaten, geheel gereed om dadelijk te kunnen stoo»
men, een torpedovaartuig, aangebouwd voor rekening yan
het departement van marine, waarmede binnen weinige
dagen de officieele proeftocht Ier reede van Texel zal
geschieden. Dit vaartuig is van gelijke afmeting
en deugdzaamheid als dat, hetwelk door de firma
Thornycroft, te Louden, aan de Nederlandsehe regee
ring is geleverd. De machices en alle inrichtingen
zijn aan de koninklijke maatschappij de Schelde ver
vaardigd.
Men schrijft ons uit Veere
Op den huize Bomdal vierde maandag onze bur
gemeester een huiselijk feest. Gul en vriendelijk werd
iedereen ontvangen die den burgemeester kwam
gelukwenschen. Verreweg het grootste deel van
Veere's inwoners maakte dan ook van deze gele
genheid gebruik om den man, die vele jaren alle
krachten heeft ingespannen om, ondanks ongelukkige
uitkomsten, onze gemeente uit haar verval op
te beureu, een blijk van sympathie te geven.
De gastheer had op zijne beurt zich beijverd
om het verblijf der bezoekers op zijne lieve villa, door
illuminatie en muziekuitvoering te veraangenamen.
Het heerlijke zomerweder, tegenwoordig zoo schaarsch
te genieten, maakte dezen avond vcor de Veerenaars
recht aangenaam.
Aan geschenken was door velen bijgedragen.
Zaterdag middag heeft een meisje van omstreeks
13 jaren te Kloetiuge, door ophanging een einde
aan haar leven willen maken het meisje was zonder
ouders en werd bij een ander uitbesteed waar zij zoo
danig mishandeld werd dat zij tot dit besluit was
gekomen. Met groote moeite heeft men haar levens
geesten weder opgewekt.
In de navolgende gemeenten moeten verkiezin
gen plaats hebben ter samenstelliug van eene regelings
commissie voor de grensscheiding der gemeenten
Rilland—Bath en Kattendijke 21 Augustus, Krabben-
dijke en Wemeldinge 22 Augustus, Wolfaartsdijk en
's Heer-Areudskerke 27 Angustus.
Zaterdagnacht zijn bij den hovenier L. V. te
Hulst negen boenders vermist, waarvan er een dood
ïs gevonden in den mestput, en bij zijn buurman J,
