I
;et
E
Middelburg, 12 Mei 1879.
Merk, School n. lending
r- min, hoe diep die ook ouder
ersbhau-ïpr
(v* dito onwijsheid worden oegraven, en
Ti'gjm^taUv^p ooroordeeleu worden toegedekt.
jC'dito V speculeert niet zijne prachtige kerken
elangrijke ondheJen, vol sieraden van bouw-
Obi 9-Jige waarde, vol wegslepende en aangrijpende
diMT
.ziek
op de zinnen, die niet geheiligd zijn
il. Odpze,
Isy,ea()oor het vroord Gods.
Rome zal met pracht, schoonheid en de be-
'.'{issi lofte der zaligheid aan de godsdienstige behoef-
Me
111
ten der ontehristende schare weten te voldoen.
Het bestrijdt het liberalisme om dadelijk voor
deel, en voor de toekomst rekent het op de
kinderen der s>liberalen" een voor een.
De kinderen der anti-revolutionairen krijgt
>Y|fc nooit, zoolang de Bijbel onder hen in eere is.
wat de liberalen" doen, dient tot niets
het water troebel te maken,
vangen de roomschen, later
dan om
Nu visschen en
zullen zij nog meer vangen.
Heel' het monsterverbond" is een verzinsel,
een spook om liberalen" bang te maken van
de .waarheid.
Een ander soort van troebelmakers zijn de
malcontenten, maar daarover overmorgen.
Nederland herdenkt heden den dag waarop voor 30
jaren Z. M. Willem III. de regeering aanvaardde.
Rijke zegen werd door God in dat tijdperk aan
ons vaderland geschonken, vrede en ontwikkeling,
voorspoed en w. Ivaart was ons deel.
V\'at zullen we Hem vergelden wiens weldaden zoo
overvloedig waren?
e
i
t: -
I V,
Zal de Keulsche vaart langs Utrecht verbeterd
'worden, of zal er ten behoeve van den Rijuhandel
eeu kanaal door de Geldersche vallei worden gegraven
Dat is het onderwerp van debat voor de Tweede
Kamer.
l)e heer Roell kwam tegen het ontwerp der re
geering, een kanaal door de Geldersche vallei op.
'ïo-eegeeriug, zoo betoogde spreker, had slechts
wag 00K geslagen op den korsten weg voor
ijl iter dam en z^tte 20 miliioen op eene kaart,
zónder te overwegeu, dat het werk kon tegenslaan,
zonder te bedenken, als de protectionistische handels
politiek in Duitschland zich eene meerderheid ver
wierf en eene surtaxe werd ingevoerd op andere dan
naar Üuitsche havens verscheep!e goederen, de uit
gaven voor dit werk niets zouden baten.
Daarenboven was de uitvoerbaarheid van dit werk
volstrekt niet overtuigend aangewezen, en als tijdens
de uitvoering teleurstellingen zich zouden openbaren,
dan, ja, zou de Nederlandscbe waterstaat roem be-
haleu door die moeilijkheden te overwinnen, maar
hoe zou dan de kamer de meerdere rnillioeueu ver-
antwoorden voor de natie
Tegen den rivierovergang van den Nederriju out-
wikkelde hij ernstige bedenkingen en vooral betreurde
B bij sterk, dat de regeering den op dit punt, zeker
m doorkuuiligen gewezen inspecteur de rivieren, Rose,
Of niet de gelegenheid had gegevm, zijn advies uit te
ba brengen. De kosten van dit werk zouden de raming
Z. i. bepaald overtreffeu. Maar bovendien, de belan
gen der binnenland9che schet-pvaari zouden er ernstig
door geschaad worden.
Over de beuadeeling van fabrieksnijverheid en han
del der streek, waardoor thans de Keulsche Vaart
loopt, tengevolge van het graven van een nieuw
kanaal, dacht de Regeering zeer optimistisch. Spreker
daarentegen hield die benadetling krachtig vol. In
elk geval moet de Keulsche vaart toch verbeterd wor
den, wilde inen niet schromelijk onrecht plegen tegen
over dat gedeelte des lands.
Daarbij kwamen nog de defensiebezwaren. Het 10
V-er uur lange kanaal zou onverdedigbaar zijn, en den
ri vijand een zeer gemakkelijk middel aanbieden om
'X de hoofdstad ta bereiken. Omtrent de defensie-kwes
tie deed hij eeuige vragen aan den Minister van
>°c
i!:r
fi
Oorlog. Bij al die bezwaren voegde de spreker nog
D(< dit, dat Stieltjes nooit de voorgestelde verbinding had
aanbevolen, dan nadat de Zuiderzee gedempt zou zijn
en dit die talentvolle ingenieur iu al zijne plannen
f. 1 iteeds net kanaal over Utrecht had betrokken.
Zijn conclusie was, dal dit omwerp niet de alge-
tneene nationale belangen bevordert, dat het geen waar-
i k borg voor volledige uitvoerbaarheid aanbiedt, dat alle
F#* partijen daaromtrent niet zijn gehoord. Hij weuschte
dus dat alsnog een Staatscommissie werd benoemd,
om de eischen van het nationaal belang te onder
zoeken en hij drong er bij Kamer en Regeering op
aan, thans bij al den bestaanden twijfel niet tot het
graven van het nieuwe kanaal te besluiten.
Krachtig daarentegen verdedigde tic heer Nolzmann
het nieuwe kanaal, dat s'rekkeu zal cm Amsterdam de
langgewenschte en noidz ikelijke kortste verbinding mei
Duitschland te vetscliaflen De goederenhandel kwijnt
daar en gaat achteruit, niet ten gevolge van gemis
aan ondernemingsgeest maar bij gebrek van een goede
Rijn verbinding. Het tegenwoordige handelsverkeer
eischt toch vooral anel vervoer, spoedigen omzet. Een
veilige haven heeft Amsterdam verkregen, maar eers!
door een goede rivierverbinding kan het als
handelsstad in stand blijven en in bloei
toenemen. Deze verbinding is de eenige goede:
ze is technisch uitvoerbaar; anderen worden er
niet zoo zwaar door gekrenkt, als men 'i voorstelt,
luist het gevaar dat uit de maatregelen van Boitseh-
land dreigt, moet men te boven zien te komen door
te handelen. Onze voorouders zijn op handelsgebied
wel grooter gevaren door energie te boven gekomen.
Verbetering van de Keulsche Vaart moge voor
Utrecht wellicht beter zijn, de nijverheid dier gemeente
zal door 't nieuwe kanaal zulk eeu geroeligen slag
niet krijgen, en tegen 't eventueel nadeel weegt op
het voordeel, dat het nieuwe kanaal jhi.n andere stre
ken verschaft.
De omweg over Rotterdam, die sommigen den
Amsterdamschen handel willen doen maken, is onmo
gelijk. En afwachten dat die onmogelijkheid zal ge
bleken zijn, is even onpractisch als ongeraden en
nadeelig voor de hoofdstad. De welvaart van Neder
land hangt voor een groot deel af van den bloei van
den handel van Amsterdam. Wil men de voornaamste
bron van Neêrlands welvaart bevorderen, men beuoeme
geen staatscommissie, wier onderzoek gewoonlijk wei
nig resultaten oplevert, maar verschafte onze koop
steden, naast goede zeehavens en rivierverbindingen,
doelirelfeade scheepvaart kanalen. Dan behoeft men
(Jeu moed nog niet. op te geven, dat wij onze positie
als handeldrijvende natie met eere zullen blijven
innemen.
De Commissie van oppertoezicht en beheer der
Kweekschool voor Zeevaart te Leiden bericht, dat op
maandag 26 dezer 's morgens 10 uur in voornoemde
inrichting eene keuring zal plaats hebben van jongens
die eene verbintenis iu 's rijks zeedienst wenschen aan
te gaan.
De raad der Friesche gemeente Hemelumer Olde-
phaert en Noordwolde heeft besloten op nieuw tot
invoering eeuer' Schoolgelph effing over te gaan. 320
ingezetenen, hoofden van huisgezinnen hebben zich aan
den raad geadresseerd, om kosteloos onderwijs te doen
voortduren, met de volgende red.nen:
dat door onderwij? verkregen wordt algemeene
verstandsontwikkeling, vermeerdering vau levensgenot
en eene geregel .e zelfstandige maatschappij enz.
Het is evenzeer hunne overtuiging, dat schoolgeld-
heffing iseene verkrachting van alle eergevoel bij
den arbeider een rerdrukkiug van den nijveren bur
ger een bevoorrechting van vele meergegoeden, die
geen schoolgaande kindereu hebben en door dit alles
zoowel eene belemmering der maatschappelijke ont
wikkeling als eene onbillijke iastverdeeling, omdat ze
velen iu de gemeente vrijstelt bij te dragen tot eeu
zaak van zeer algemeen belang.
Men moet het toch maar weten
Weesvaders uit verschillende gemeenten uit ons
rijk zullen op Woensdag 14 Mei e. k. te Utrecht in
het Gebouw van Kunsten en VVeteaschappeu bijeen
komen, om eene vereeuiging in het leven te roepen, ten
doel hebbende verbetering aan te brengen in het lot
der weezen.
Op deze bijeenkomst zal o. a. de vraag worden
behandeld
Wat kan er gedaan worden, om de zorgeloosheid
bij verpleegden iu weeshuizen tegen te gaan
Deze vraag zal door den Heer F. Heusij uit Kam
pen worden ingeleid.
De Staatscommissie tot het ontwerpen van al
gemeene regelen omtrent den bouw en de inrichting
der lokalen, waarin openbaar lager onderwijs gegeven
wordt, alsmede omtrent het aantal kinderen dat daar
in mag worden toegelaten (een en ander ter voorbe
reiding van de nieuwe onderwijswet) is Zaterdag
vergaderd geweest.
De bemanning van de Willem Barents voor den j
a. s. tocht is aldus samengesteld
KommandantA. De Bruijne, luitenant ter zee
lste kl.
Officieren H. Van Broeckhuizeu, id. jhr. H. M.
Speelman, luit. ter zee 2de kl. J. H. Calmeyer, id.
A. Faassen, arts. off. van gez. Ie. kl. L. Van Lidth de
Jeude, doctorandus phylos. W. J. A. Grant, artist.
Timmermau H. J. Lutjens, timmerman ter koopv.
van Amsterdam.
K k J. Orre, scheepskok bij dQ koninklijke marine,
Matrozen Gorier, stuurm. ter koopvaardij te Wie-
ringen; J. C. Van VVilsum, matroos VlissiugenD,
J. Velderraan, matroos lste kl. kon. mar., H. Smit.
mitroos 2de kl. kon. mar. G. Westering, visscher
van Dungerdam G. Erkelens, matroos Terschelling,
en een kajuitsjongen.
Volgens eene berekening in het Album der Natuur
zou de gekeele voorraad goud over (1e aarde verspreid,
niet meer bedragen dan een klomp van 8 meter
lengte, 5 meter breedte en 5 meter dikte, alzoo 200
kubieke meter.
Als die berekening juist is en het Album der
Natuur zal niet op losse gronden zulk eene verklaring
afleggen dan zou men oppervlakkig beschouwd
zich kunnen verbazen, dat over zulk eeue nietigheid,
in vergelijking met andere voortnrengselen der naiuur
zooveel beweging is gemaakt en dat het goud zulk
eene eerste plaats inneemt in de geschiedenis van
volken en personen.
De Hoofdredacteur van het Dagblad van ZuidhoD
land en 's Gravenhage zendt ook aan onze redactie
eene brochure om op te komen tegen de beschuldi
ging, als zou zijn Courant in vischicijventoonzijn
geschreven. De strijd tusschen Dr k "ij per of de
Standaard en het Dagblad door de Middelb. courant
//krakeel" genoemd, wordt als reden opgegeven, dat
nu de heer I. D. Doorman de stukken mededeelt,
over en weer geschreven.
Het is niet daarop, dat wij wijzen wilden, maar op
den toon, waarin het voorwoord is gesteld. Daarin
schrijft de Hoofdredacteur, met zijn naam onderteekend
o. a. het volgende:
//Daarom, eindelijk, reken ik het ook tot mijn plicht
te behooren, ou» ou poliiiek terrein zooveel mogelijk
onschadelijk 1e helpen maken den man. die overal
waar hij den voet binnen zet, écn doel voor oogen
heeft, dat van daar de eerste te zijn en te heerschen
die met alle middelen naar de bereiking van dat doei
streeftdie, waar hij dat doel niet kan bereiken, gelijk
in de Tweede Kamer, zich zoo weinig voldaan gevoelt,
dat hij er niet blijven kan; maar die overal waar hij wel
slaagt iu de bereiking van zijn doel, zijn greo'e talenten
als agitateur aanwendt om twist en tweedracht te
stichten, ten nadeele van het algemeen belang."
Ons dunkt dat zulke taal beneden de waardigheid
van eeu fatsoenlijk man is. Wij protesteeren daartegen.
Dat is meer dan erg. Waartoe kan toch .partijdrift
en partijbelang een Redacteur van een blad niet ver
lagen, dat voor zeer fatsoenlijk wil doorgaan. Met
deze urochure zal de heer Doorman zijn blad meer
kwaad doen dan goed. Wij wenschen van dergelijke
toezendingen voor het vervolg verschoond te blijven.
De toon is erger, dan die van rischwij.en.
Zierikzee. Christelijke gereformeerde gemeente,
afdeeling St. Domusstraat. Na voorafgegauen bidstond,
is ouder leiding van onzen consulent ds. P. Sieinense,
van Oosterland, met algemeene stemmen tot herder
en leeraar beroepen, de weleerw. heer K. B. van Diemen.
Werd de hulpvereeniging voor Ger, schoolon
derwijs te Bruinisse, onlangs voor de moeilijke keuze
geplaatst, om óf leerlingen af te wijzen, of hare
school te vergrooten, donderdag jl. werd met eenpa
rige stemmen tot uitbreiding definitief besloten, nadat
door het bestuur der school de blijde mededeeling was
gedaan, dat hetiu den aankoop van een naast de school
gelegen terrein gelukkig was geslaagd. Nog slaande
de vergadering werden de gelden tot dekking der
kosten gevonden.
Het classicaal bestuur te Dordrecht, buitenge
woon vergaderd ter behandeling van de aanklacht van
drie moderne predikanten tegen de ouderlingen, die
gezamenlijk geweigerd hadden tegenwoordig te zijn
bij de aanneming der leerlingen van predikanten, die
stonden op de basis van hel nieuw ingevoerd art.
38 reglement godsdienstonderwijs, heeft in deze zaak
beslissing genomen.
Nadat het voorstel van een der leden, om de weer
spannige ouderlingen le schorsen en te doen wat des
kerkeraads is, met 5 tegen 3 stemmen verworpen was.
werd op voorstel van het lid P. J. Romijn, predikant
te Ridderkerk, besloten aan d§ klagers le berichten,
dat, gezien hebbende de door hen ingediende verde
diging en in aanmerking nemende het protest door
den kerkeraad van Dordrecht en het classieaal bestuur
zelf tegen de invoering van art. 38 bij de Synode in
gezonden, het classicaal bestuur als zijn gevoelen uit
sprak, dat de ouderlingen in dezen ,/niet anders hebben
kunnen handelen dan zij gehandeld hebben."
Bedoeld besluit werd met meerderheid van stemmen
genomen.
