cmtisTUUK-iismisci blad.
403.
Dinsdag* 11 Februari.
HET ZUIDEN
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen
Prijs per drie maanden francof
Enkele nommers. - 05O5
Gr.
Uitgever:
WIJTMAN,
MIDDELBURG-.
Prijs der Advertentiën:
Per regel 15 ets.; Familie-bericjiten van 1
Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
Middelburg, 10 Februari 1879.
Het Handelsblad deelt de volgende lijst mede, door
de douane te Queensboro' opgemaakt, betreffende de
toeneming van het handelsverkeer tusschen Vllsslu-
gen en Queciiboroiigh. Er rijden tegenwoordig
vier goederentreinen in Engeland, die aan de booten
der maatschappij Zeeland lading brengen of halen.
Het lijstje spreekt overigens voor zich zelf.
Qucenboro V 1 i s s i n g e n.
Passag. Passag. Waarde van Waarde van
naar naar den den
Jaar. Vliss. Queen3b. Inv. in Ned. Uitv.nitNed.
s.p. s.p.
1876 6,459 6,625 1,363,065.5.8 227,486.4.1
1877 12,734 13,741 5,70S,027.2.0 847,103.2.1
1878 18,639 17,919 7,208,318.5.6 1,209,983.2.9
Niet ter eere, of hoe men het noemen wil, van de
nagedachtenis van Prins Hendrik, maar om veel pro
zaïscher doch niet minder overtuigende reden, de ver
melde cijfers getuigen het, verdient deze onderneming ge
steund te worden. Zoo het spoorwegnet in het zuiden is
aangevuld, en de dure haven van Vlissingen eens door
een'of ander paardenmiddel tot concurrentie met andere
havens in staat zal zijn, zal ongetwijfeld de maat
schappij nog veel betere resultaten opleveren.
Van 1 Januari af is de jagerij op het Kanaal door
Zuid-Beveland vervangen door een £toonisIcep-
dienst. De schippers klagen steen en been over
dien maatregel, en daartoe bestaan ook wel reden, alt
men weet dat een schipper voor zijn aaic door het
kanaal te laten sleepen moet betalen ruim veertien
gulden, terwijl hij vroeger bij de oude wijze van
sleepen slechts f 3,10 kwijt was; dit maakt alzoo een
•verschil van elf gulden, en wanneer men nagaat dat
eulk een geval dikwijls in één jaar voorkomt, dan
moet men het billijken dat tegen zulk een overdreven
hoog tarief wordt geprotesteerd.
Verscheidene schippers hebben dan ook reeds vast
besloten van de booten geen gebruik te maken, doch
wanneer zij door tegenwind genoodzaakt worden te
moeten sleepen, daartoe raensohen te bezigen, ora
zoodoende tevens heö, die door het indienststellen der
bedoelde booten hun brood hebben verloren, te helpen
nog iets te verdienen.
Te Souburg zal voor de verkiezing van een
lid van den gemeenteraad eene herstemming moeten
plaats hebben tusschen de heeren A. Willemse die 16
en J. Kraamcr die 13 stemmen verkreeg.
Evenzoo te Colijnsplaat tusschen de heeren K.
Schippers, die 23 en 1\ van der Weele, die 20 stem
men verkregen had.
De Tweede Hamer is tot hervatting van haar
werkzaamheden bijeengeroepen tegen 18 dezer, des
namiddags 3 uur.
De voorbereiding tot invoering der nieuwe wet op
het lager ouderwijs wordt //met bedaarden spoedt
voortgezet. Thans is aan Gedeputeerde Staten van ellce
provincie om advies gezonden een schrijven van den
inspecteur van het lager onderwijs aan den Minister
van Binnenlandsche Zaken, bevattende voorstellen „om
tot een geleidelijke invoering van de artikelen 24 en
%6 der nieuwe wet op het lager onderwijs te geraken.
Ten opzichte van art. 24 worden twee voorstellen
gedaan bet eerste, tevens het eenvoudigste, bepaalt,
dat met 1 Januari 1880 op elke school minsten» de
kleinste helft van het benoodigde aantal hulponder
wijzers volgens art. 24 moet aanwezig ïija. Met 1
Januari 1883 moet de grootste helft van het benoo
digde aantal hulponderwijzers aanwezig zijn.
Het tweede voorstel is als volgt
Met 1 Januari 1880 moet voor de eerste 70 leer
lingen op elke school een hulponderwijzer zijn, voor
elk honderdtal daarboven nog een hulponderwijzer.
Dit cijfer der leerlingen per onderwijzer wordt elk
jaar geregeld verminderd, tot het in 1S86 geheel
overeenkomstig is met de wet. Bij gebreke aan het
vereischte personeel, wordt de raad gegeven, kwee-
kelingen, minstens 16 jaar oud, als waarnemende
hulponderwijzers aau te stellen, met een jaarwedde
van f200 of f 300.
Om art 26. der wet, dat zoo gewichtige belangen
der onderwijzers raakt, geleidelijk uit te voeren,
worden eveneens twee wegen aangegeven. De eerste
weg is; op 1 Januari 1880 de jaarwedde van eiken
hoofdonderwijzer, wien stracteraent heden het mini
mam is, op 70 pGt. van zijn jaarwedde zooals zij op
1 Januari 1830 zal wezen, te bepalen, op l Januari
1831 op 80 pCt., en op 1 Januari 1832 op 90 pCt.
met dien verstande dat nieraands traktement vermin
derd worde. De tweede weg is op 1 Januari 1880 bij de
jaarwedde van elk hoofdonderwijzer, wiens tractement
beueden het minimum is, 25 pCt. van het surplus
te voegen, op 1 Januari 1881 5,0 pGt. en op 1
Januari 1882 25 pCt. Standaard
De geschiedenis van de voorgestelde droogmaking
vau het zuidelijk deel der Zuiderzee beslaat een
treurige bladzijde in de jaarboeken van Nederland.
Dat ontwerp is van alle zijden bezien, plannen, goed
overwogen, zijn ontworpen de Koning stelt in een
plechtige openingsrede der Staten-Generaal dat groot-
sche werk in 't vooruitzicht, dat de nationale roem
zal verhoogen en in de toekomst belangrijke voordee-
len, niet alleen voor de schatkist, maar voor honderd
duizenden nijvere handen opleveren zal. Sohier ieder
is met dit plan ingenomen, dat de beste kansen op
welslagen aanbiedt.
Maar zie, daar komt eeDsklap3 stagnatie. Het
ministerie Heemskerk wordt door de liberalistische
doctrinairen gedwongen, schier heel haar aandacht aan
de onderwijs-kwestie te besteden. Met die snugger
heid, ops Hollanders eigen, jaagt men de illusies na,
om wat voor de hand en 't grijpen ligt, te verwaar-
loozen. Niet ongelijk aan 't doem van de aan een
touw gebonden geit, die zich bijna verworgt om de
grasspiertjes machtig te worden, welke buiten haar
bereik liggen, en die midderwijl het voor haar be
stemde en zonder moeite te verkrijgen voedsel vertrapt.
Dat mag echte staatsmanswijsheid heeten
Heemskerk wordt door Kappeijne en Tak verdron
gen. Een nieuwe minister van Waterstaat c. a.
treedt ,op. En 't eerste werk van den nieuwen
titularis is, niet de bijna in staat van wijzen gereed
liggende plannen der droogmaking bij de bevoegde
autoriteiten in te dienen, maar nieuwe ontwerpen over
kanalisatie enz. aanhaDgig te maken, dat is, om daar
over het voorloopig verslag der 2de Kamer uit te
lokken, dan er nog eens ever te gaan peinzen, om
ze ten laatste ja, wat te doen wellicht ouder
't stof der archieven te begraven.
En wat nu nog vreemder is, geen enkele van
de leden der Kamers spreekt bij de begrooting ook
.slechts een enkel woord over de droogmaking der
Zuiderzee, maar wel toont menigeen zich bezorgd over
de invoering' der draconische Wet op het Lager On
derwijs.
Nu kunnen er ,nog een tal van jaren voorbijgaan,
eer een nieuwen minister van waterstaat de gedachte
invalt, dat er indertijd eens een plan tot droogmaking
van de Zuiderzee bestond, dat nog zoo kwaad niet
was. Dan worden opnieuw commissiën benoemd,
peilingen en boringen verordend, plannen en teeke-
ningen gemaakt, de pers neemt er nota van, er wordt
lang en breed in colleges over geredeneerd, wellicht
bereikt het ontwerp zelfs de Afdeelingen der tweede
Kamer om om wellicht weer denzeltden weg
op te gaan als het plan van wijlen Heemskerk.
Wie nu nog tegenspreekt, dat het in den Haaj
anders toegaat dan in Constantinopel moet wel eer
uilskuiken zijn- Wag. Weekbl.)
Wat de heeren vergeten hebben, die zoo vinnig he
besluit om de Nieuwe Herk te Amsterdam niet aar
de Vondel-vereerders aftestaan.? Dit, zegt het Kerkelijk
Weekblad, dat het kerkgebouw i3 ten dienste van de
openbare Godsrereering. Alleen hetgeen daartoe mede
in verband staat, mag door Kerkeraad en Commis-
sie toegestaan worden. Hunnerzijds >verd vopr de
plechtige receptie van Z. en H. M* alle moge
üjke voorkomendheid betoond. Doch daarvoor hac
geen enkel blad een goed woor,d over. Alleen de
burgerlijke Commissie voor de feestviering gevoeld,*
zich genoopt hare erkentelijkheid te betuigen in eer
brief aan de kerkelijke commissie. Doch hoe dit zij
,de vrienden der Vond els vereer tng schijnen niet i<
begrijpen, dat er hunnerzijds volstrekt geen waar
borg gegeven of aangeboden werd, dat men voprne
mens was, God te erkennen als den Gever van al d<
goede gaven die Vondel bezat, en dat op eene in eer
Gereformeerd kerkgebouw passende wijze. Het staa
r iet open voor Roomsche of Moderne Heiligendiensi
de Gereformeerde Kerk kent zoo jets niet.
De heer Verhoeff deelt het volgende ergerlijke feil
in het K. W. mede
Op denzelfden dag, dat het lijk van Prim
Hendrik langs Utrecht paar 's Hage gcVbe^j
werd, kwam des avonds eene schare van Utreehtsqm
burgers en burgeressen in het park Tivoli te samen
pm daar te luisteren naar de muziek, de voorstellirn
van tableaux- vivants bij te wonen en aan een ,b£
deel te nemen.
Dit bericht heeft ora meer dan 4éne reden droef
heid en verontwaardiging opgewekt. Terwijl bijni
alom op dien dag diepe droefheid heerschte en m«a
door sluiting der plaatsen van openbaar vermaal
toonde de diepe smart der vorstelijke familie te wil
len eerbiedigen, maakte Utrecht eene uitzondering qi
eindigden vele van zjijne burgers dien national»
treurdag al dansende. Is dit een teeken var
den geest des tijds en van het lage peil, waarto*
bij velen het nationaal gevoel gedaald is Zijn dat d<
zoo hoog geprezen inzichten der moderne wereld- er
levensbeschouwing Moet het nu zoover komen, dal
zelfs de eerbied voor de nagedachtenis van een vorst
gering is om te dwingen tot het uitstellen van eei
danspartij Schande, dubtel schande over hen, dit
toonen dat zij van de liefde, welke met de weenendfii
weenen doet, geheel ontbloot zijn. Maar ook, schand
over een stadsbestuur, dat op een dag van een nati-
onalen rouw zulke feesten laat doorgaan.
z/Maar zoo zal men wellicht zeggen 't wa
geen gewoon feest. ,dat men in het park Tivol
vierde, 't ,W»s een nationale zegen, waaraan mei
dankbaar gedacht." Och, 't gaat met deze pretmakeri
als met zoo veel andere wereldsche, zondige ontspan
ningen worden gewoonlijk vergoelijkt met de be
wering, dat de armen daarvan eene vrucht plukken
En gelijk wij in zulke gevallen gewoon zijn te vragei
of de weldadigheid, waarbij men zelfs iets geniet
wel de ware is, zoo vragen wij nu, of de vieriuj
van een nationalen gedenkdag dan niet op een ande?
wijs kan geschieden, of de nationale dank zich doo
het deelnemen aan een dans moet uitspreken 4
er geen andere viering mogelijk ware, meer overeen
komende met het gewicht der op dien dag herdacht
gebeurtenis, ook meer overeenkomende met den ernj
van dien dag
Aanvankelijke vervulling; der prat
De Joden nemen langzamerhand wederom Uas-
hpnner vaderen in bezit. Tachtig jaar geht;n gepre-
Verhevene Porte niet toe dat er meer da.
