G1IR1STELIJl-RIST0R1SGH BLAD.
398.
Donderdag 30 Januari.
HET ZUIDEN
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen
Prijs per drie maanden francof 1,50
Enkele noniraers- 0,05
uitgever
P. (i. W IJ T M A N,
TE
MilDDEXiBURGk
Prijs der Advertentiën:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 1-
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
Middelburg, 29 Januari 1879.
Zondag kwamen de socia.il-dcmocrateii ten
getale van 100 opnieuw te Amsterdam bijeen. Onze
bedaarde rustige toestand, onze maatschappelijke ver
houdingen zijn waarschijnlijk oorzaak dat de sociaal
democratie in Nederland zoo geheel anders optreedt
dan in Duitsohland.
Hier geen politieke partijorganisatie die duizenden
stemmen uitbrengt gelijk daar hier geen socialis
tische bladen met 50.000 abonnés gelijk daar, een
enkel weekblaadje slechts met moeite in stand gehou
den hier geen stampvolle lokalen, waar men op
oud-germaansche wijze samenkomt, onder genot van
ichuimeud bier en dikke rookwolken, maar slechts
een houderdtal mannen in de hoofdstad de3 rijks
hier geen volksredenaars als Most en anderen, geen
leuze als Makkers, neemt de trommel in de hand
en werft, agiteert van huis tot huis, van werkplaats
tot werkplaats, in den spoorwagen en op den open
baren weg" maar een voorstelling van de sociaal
democratie die uitlokkend is door kalmte.
Een voorstelling als Zondag door een der redenaars
op de volgende wijze gegeven werd
„De socialisten, worden onrechtvaardig j
behandeld, zij worden miskend, men beschuldigt I
-hen van de neiging om de goederen dezer j
wereld te willen deelen. Dit is niet
het geval. De sociaal-democraten willen juist
Me onrechtvaardige wij- e van deelen die
thans bestaat, afschaffen. De arbeid moet beter
beloond worden de kapitalisten krijgen meer dan j
hun toekomt. Zij ontvangen het deel van den arbeid
«onder zelf te werken.
De sociaal-democraten gunnen een ieder de Op
brengst van zijn eigen arbeid, maar willen die niet
toekennen aan hen die er zich niet voor inspannen.
Communisten zijn zij, zegt men, doch zij antwoorden
alleen zoover als zij het beginsel van gemeenschap
pelijke belangen huldigen. Zij wenschen het eigen
domsrecht op te heffen, heet het, maar zij kernen
juist op voor de heiligheid van den eigendom Zij
willen om eigenen, niet rooven de levende arbeid
alleen is het wezenlijke eigendomsrecht." De bekende
theorieën over arbeid en kapitaal werden verder
ontwikkeld, waarna de beschuldiging als zou de
sociaal- dem >cratie de gemeenschap van vrouwen
willen invoeren, tegengesproken werd. Zij wil de vrije
liefde, in zoover deze de eenige band mag zijn
van het huwelijk dus echtscheiding worde toe
gestaan zoodr.i die begeerd wordi in plaats van
poligaraie te bevorderen of prostitutie, tracht zij die
af te schaffen. De oude maatschappij duldt het huiselijk
leven in den arbeid niet. De sociaal-democratie eischt
het als een recht en springt dus juist in de bres voor
het familieleven. Langs vreedzamen weg wil zij tot
haar doel geraken. Of dit mogelijk is, zal van de
tegenstanders afhangen, die over het leger, de pers,
het geld, over alles wat macht geeft, kunnen
beschikken.
Redeneeringen als deze zullen wel niet ia
staat zijn te doen vergeten welke woorden in het
vaderland der sociaal-democraten zijn gesproken, er.
welke daden er zijn gedaan.
Neen, de sociaal-democratie heeft een levensbe
schouwing, die nagenoeg al het bestaande veranderen, j
omverrukken wil. Doch laat ons haar zelt hooreti, haar j
laatstgesproken woorden vernemen
De frausche Commune is het ideaal der sociaal j
democratie. De aarde, zoo zegt zij, deze onze bodem,
waarop wij leven, lijden en strijden is het eigendom
van allen. Dat onze planeet verdedd is tusschen
meuschen, tusschen partikulieren, en dat nog wel
op ongelijke wijze is de bron waaruit bijna alle
ellende voortvloeit. De privaat eigendom moest wor-
en afgeschaft. Er moest Hechts een eigenaar, een
grondbezitter zijn de Staat, de voor allen gelijke, de
alles lijdende Staat. Gelijk lacht en regen aller deel
zijn, allen toekomen, zoo moest ook de bodem van
allen wezen. In Engeland verklaarde onlangs een
//Association" dat ook de woningen ophouden moesten
privaat-eigendom te zijn een uiterste waartoe de
duitsche sociaal-democraten nog niet vervielen. Even
wel is het wegvallen van den bijzonderen eigendom
waarlijk geen eisch te noemen.
Er wordt beweerd, dat men den bodem der
wetgeving niet verlaten wil en afkeerig ia van alle
geweld. Maar men kan hier geen staat op maken.
Immers wat wordt aan deze bew ring toegevoegd?
z/Ons programma is geen steenen dogma, indien deze
of gene eisch nog niet ver genoeg gaat, dan wordt
hij op echt democratische wijze veranderd door een
besluit, met meerderheid van stemmen genomen." De
leidslieden der beweging weten dan ook wel, dat zij
hun plan alleen volvoeren kunnen langs den weg van
geweld.
De wijze, de bittere toon, waarop zij spreken over
den proletariër, die men voorstelt als tot hei uitersie
gedreven, maar nu, nu hij heeft leeren denken, niet
meer genegen de speelbal van de raauuen vau het
kapitaal te zijn, het doet niet denken aan
vrede- en ordelievende gezindheid. De 18e Maart, de
dag der revolutie te Berlijn, wordt herdacht als een
dag van heuchelijke herinneringen en do plaatsen,
waar in Pruisen's hoofdstad toen de barricaden ston
den, worden historische geheiligde plaatsen geheeten.
Daar moet men zich te binnen brengen, dat het
begin van het einde dezer wereld-orde is aangebroken.
De sterfdag van Lasalle (31 Augustus) is gewijd tot
een viering niet alleen van zijn gedachtenis, maar
alle helden en martelaars van het socialisme die een
plaats verdienen in het pantheon der revolutie, moeten
dan worden herdacht. Laat ons hun pantheon even
rondzien
Daar is een plaats aangewezen voor de „wakkere
boereu" uib de middeneeuwen, de strijders voor
de Commune, Spartacus, „den koenen leeuw van
het socialisme uit de oudheid, voor Thomas Miluzer,
Marat,, den doorstoken volksvriend," Baboeuf, Darthe
de geguillotineerde revolutiemannen Millière en Perre
enz. enz. Op hun doodenfeest beloven de sociaal
democraten plechtig deze mannen te zullen navolgen,
en niet minder dan hen, die thans hun programma
tot de uiterste eonsequenties willen ten uitvoer
brengen. Men bedoelt er m-dat alle afscheidingen
tusschen meuschen en menschen moeten vallen en de
bijl moet worden gelegd aan de bestaande maat
schappelijke, staathuishoudkundige en kerkelijke
verhoudingen.
Hoe wordt dan ook de bestaande toestand afge
schilderd met de zwartste kleuren 1 De Maatschap
pij heet een samenweefsel van lift, bedrog,
grillen, een georganiseerd bandietendora, een horde i
die geen geweten heef die land en zee en hemel
voor geld veil hebben, het recht verjaagt door het
geweld, de arme ia slavernij ketent, die van den
arbeider dingen eischt, welke hij slechts tandenkner
sende doen kan. De troou, waarop de sinaadheid
gezeteld is, moet worden verbrand alleen op die
wijze kan het koningschap nog eenige warmte geven.
Zelfs de dcohteren der volkeren worden opgeroepen
om het Mord gewehr vol haat te grijpen.
De regeeringen worden op de vinnigste wijze
aangegrepen. Zelfs durfde men het pnnsische gou
vernement ten laste leggen, dat het de aanslagen
op het leven des Keizers had besteld, om daaruit een
wapen te smeden tegen de sociaal-democraten, en
Nobiling's daad wordt kinderwerk genoemd bij zulk
een handelwijze der landsregeering. De monarchie
moet vallen immers alle vorsten zijn „gekroonde
knechten", wier recht aan geen verjaring zijn grond
mag ontleeuen. Daarom kan de sociaal-democrutie
den dag der roemvolle onthoofding van Lodewijk XV
dan ook met erkentelijkheid vieren.
Tegenover zulke uitingen maken toch alle verzet
ringen, dat men langs wettigen, vreedzamen weg de
staat hervormen, en den vorst des lands eeren wi
een indruk, die men veilig hoogst bevreemdend ma
noemen.
Terwijl de natie „in massale kringen" den gedenk
dag van de sticluiug van Utrecht's polities
Unie ongemerkt liet voorbijgaan, terwijl vooral i
liberalistische kringen het aan feestzin en geestdri)
ontbrak, en zelfs te Utrecht de stilte oiigestooi
bleef, ofschoon in vreemde b'aden hoofdartikels
voorkwamen, ja de Times een reporter zond, o
verslag te doen van de uitbarsting van Hollands "pi
triotisrae heeft de christelijke kern van 't volk de
23 Januari uitgekozen, niet om te vlaggen
te trommelen, maar om eene nieuwe „Uuie"
stichten, zegt de Standaard.
Het liberal seeren onzer geschiedenis was niet c
nieuw noodig, al9 in April 1872. Men we
het, hoe de volksschool dienstbaar is geinaak
aan „verduistering van ons kostelijk verlenen",
„in '78 Kappeyne met zijn trawanten hei op aaura
ding van onze burger-vrijheden toelei", thans
de Unie opgericht, wier leden langs eiken weg v
wet, weerstand zullen bieden „tegen den dwang, c
hen beletten wil, hun kindereu naar higJ
woord op te voeden en de spranke van c*"
telaaarsbloed, ter ontvouking vau de weg:8ileS.,
geestdrift, weer te brengen tot de kinderen van?
geslacht.
En op eiken 17 Augustus, „den dag, toen Kaj
peyne den koning zedelijk dwong om de wet'
bekrachtigen zal men een ommegaug door heel 1
land doen, opdat door geven de liefde voor verko
ling worde bewaard."
„Een klein begin misschien van groote dinger
Indien ernst, volharding, doortastendheid den io<
blijven aangeven. Bovenal, indien men met God a
machtig, en voor zijn naam, begonnen is, om h
zwaard niet af te leggen, eer zijn heilig en dierba
woord weer de plaats der eere zal herwonnen hel
ben, die liet op de volksschool toekomt.
Spreke Hij, van wmn alleen het gedijen komt, o<
op deze Unie zegeu I"
i'3/
H. K. H. Prime» Hendrik, die haar hol
verblijf voortaan te 's Hige zal vestigen, heeft a
mr. C. Th. baron van Lijnden van Sandenburg
raadsmau toegevoegd.
Het maakt reeds lang, een punt van overwegj
uit bij verschillende gemeentebesturen in het eila
Tholea of er geen mogelijkheid zou bestaan
eiland aan den vasten wal te verbinden, door ov
brugging van de rivier de Eendracht.
Door belangstellende ingezetenen waren tot vo
bereiding van die j lannen reeds vrijwillige giften
ei ne commissie geschonken, welke nu naar de Midde
Courant meldt, zullen teruggegeven worden.
Van de uitvoering van dit plan zal dus vooree
wel geen sprake zijj.
De Standaard verneemt dat het Noorder eva
geiisch Zeodiugttfeest dit jaar bepaald is
woensdag 16 Juli te Veen-klooster, op de buitenpij
van baron vau Heemstra.
De Locomotief, een Indisch'blad, noemt den bur
meesier van Atns'erdam, jhr. mr. J. A. den 1
als aangewezen opvolger van mr. J. van Lansbi
