BERlCil TEN.
HANDELSBERICHTEN.
schikte dagen en uren, door moderne predikanten
worden geleid."
Dir is in hoofdzaak de iuhoud van het groote stuk
van Os. Koch.
Reeds toen uit het vorig nummer van De Hervor
ming bleek, dat wij over onze „onware voor
stelling" der zaak eene terechtwijzing zouden
krijgen, henben wij het oordeel van verscheidene
kerkeraadsleden ingeroepen, die verklaarden ons bericht
geheel overeenkomstig de waarheid--te- vinden. Wij-
hebben geen klad geworpen op onze moderne stad-
genooten, maar Os. Koek zelf heeft, zooals alle ker
keraadsleden op twee of drie na gezegd hebben, zijne
geestverwanten een slag in 't aangezicht
gegeven. Als een predikant erkent zijn tijd beter te
kunnen gebruikeü, dan met het vervullen eener van
ouds bestaande spreekbeurt, dan is dat een bewijs
van diepge-.laalde belangstelling in zijne prediking.
De gesc liedenis van de weekbeurt, zooals Ds. Koch
die verhaalt, is ook niet juist, althans niet volledig,
om niet te zeggen scheef voorgesteld.
Vroeger werd de heele Bijbel roudgepreekt. Elke
predikant had twee achtereenvolgende dinsdagen voor
éetf" hoofdstuk. Al zijne ambtgenooteu, die dan natuur
lijk nergens anders moesten prediken, kwamen bij hem
ter kerk, om scherp toe te luisteren. Zoo hielden zij
toezicht op elkanders leer. Na kerktijd kwamen zij
allen, en ook wel predikanteu van andere genoot
schappen als gasten, ten huize van den spreker bijeen,
en de pas gehoorde preek was het onderwerp van
gesprek en becordeeliug. Teen nu de moderne predi
kanten de meerderheid kregen, werden de dinsdag-
avondbearieu gelegenheden tot bijbelbestrijding, de
bloemlezing werd eene doornenlezing, en het dorainés-
kransje een strijdperk, ten slotte slejhts nu en dan
door de orthoduxe predikanten bezocht, om er met
hun protest tegen den muur te loopen. In de tijden
toen de N. H. Gemeente te Middelburg van de zes
of zes en predikanten er maar een of twee orthodoxe
had, is het meest belangstellend deel dier gemeente
de weekbeurten ontwend, menigeen leerde vergeten
er het kerkbriefje op na te zien; 't was toch zoo
dikwijls mis.
Doordat gaandeweg drie orthodoxe predikanten
elk eene ma indelijksche bijbellezing zijn gaan houden
op de genoemde zaal, wordt zeker het gemis aan de
vroegere wekelijksche schriftverklaring vergoed, maar
toch wordt nog de weekbeurt door vele orthodoxen
gewaardeerd, en kan de opkomst bij de geloovige
leeraars op diasdagavond nog wel de vergelijking
doorstaan met die bij moderne predikers op zondag.
Intusschen zij opgemerkt dat de zaal hoofdzakelijk is
gebouwd, omdat de vrijzinnige kerkvoogden de kerk
niet wilden afstaan aan Ds. Nonhebei, tot het houden
van bidstonden voor de Nedeilaudsche (Nieuwe Rot-
terdam?che) Zendings-Vereeniging.
In hoevi r de oorspronkelijke bedoeling der week
beurt bewaard blijft in de, blijkens de advertentiën
niet dikwijls wederkeerende, volksvoordrachten van
„Evangelische Vo'orüitgang", kunnen wij niet beoor-
deelen.
Wij kunnen de persoonlijke redenen, door Ds. Koch voor
zijn besluit en verzoek aangevoerd, Z'-er goed begrijpen.
Hij kan veel meer voor zijn part ij belang doen,
door aankomende onderwijzers der staatsschool in de
moderne leer te onderwijzer, dan door le prediken
voor „een klein aantal goede vrienden;* en over het
algemeen prediken moderne leeraars toch niet gaarne
uit den Bijbel, dit ziet men genoeg aan de onder
werpen, welke zij, volgens De Hervorming, op volks
voorlezingen en in de Vrije Gemeente behandelen.
En nu de „onwaarheid" dat de moderne
rich'ing te Middelburg achteruitgaat.
In weinige jaren is de kerkeraad, vroeger geheel
liberaal of modern, geheel in orthodoxe handen ge
komen. Onlangs waren er in eene godsdienstoefening,
behalve de weezen, twee „zitting" hebbei de ouderlin
gen en drie huisgenooten van den predikant, slechts
drie hoorders opgekomen. Niet het modernisme
maar de onverschilligheid wint veld,
want de onverschilligen mogen wij, volgens den feest
redenaar van den jongsten Pruiesiantendag, niet
rekenen onder de modernen, die nog een gods
dienst hebben. Zeer voorzichtig drukt Ds. Koch
zich dan ook uit, als hij zegt, dal het bijwonen der
godsdienstoefeningen, door modernen geleid, toeneemt,
als die op geschikte dagen en ureu worden
gehouden. Dat geschikte hangt zeker veel van deu
stand van barometer én thermometer af. Misschien
hebben de voorstellingen in 't paardenspel op
zaterdag- en zondagavond ook wel invloed op het
bezoek der zondagmorgen- en avondgodsdienstoefenin
gen. Overigens wijzen de collecten bet uit, hoe het
met de opkomst der modernen staat. Onlangs hebben
wij er eene vermeld, die negen cent boven nul stond,
't Gebeurt niet zelden dat de- diaken, als hij weg
bleef, hoogere boete zou moeten betalen dan het be
drag der ingezamelde som.
0 ïh U IÉ i\ uf iij
Ondanks het ongunstige weder van heden had
toch de hardrijderij op schaatsen op een afgesloten
gedeelte der vest plaats.
Een schoorsteenbrand bij een bewoners van de
Langen Delft lokte tal van tneuschen daarheen zoo
besleedden dezen middag sommigen hun tijd aan het ijs
en sommigen aan het vuur.
- Tc Meliskerke is 11. Zaterdag aangifte gedaan
van mazelen, dit is het eerste geval aldaar.
Te Koudekerke zijn de mazelen aan het afnemen,
terwijl te Biggekerko nog dagelijks n'euwe gevallen
zich voordoen.
Een gedicht uitmuntend door vorm en schoon
van gedachte, schreef de heer ten Kate bij den dood
van Prins Hendrik. In .Meinoriam, zooals hij het beti
telde, is in druk verschenen bij den heer JL). J3. Cen
ten le Amsterdam.
Het 32s'e Nedcrlandscke landhuishoudkundig
oongres zal in de maand Juni e. k. te 's Bosch
worden gehouden.
De Nederlandsch-Amerikaansche stoomvaartmaat
schappij wil 1 millioen tegen 5 pet. lemen.
Een Amsterdammer kon de bekoring die daar
ligt in een lintje en een kruisje op de borst niet
weerstaan. Hij sierde zichzelf, met de Aijeh-medaille, j
Om hem vour al te groote zelfvoldaanheid te be
waren stopte de politie hem wegens deze zaak een
proces-verbaal in de hand.
De door Nederland op de wereldtentoonstelling
te Parijs tentoongestelde groepen in naiionale klee
derdrachten zijn thans geplaatst in het Nederlaudsche
museum voor geschiedenis en kunst in den Haag.
Voor hen die er van houden dagelijks de ad
vertentiën in da courant na te lezen, waarbij wordt
keunis gegeven van geboorten, sterfgevallen, en huwe
lijken, was het zeker niet onwelkom, dat er enkelen
waren, die trachtten eenige afwisseling in die eento-
niga lectuur te brengen. Het is toch niet zeer aange-
naam zoo tallooze malen achtereen te lezen „bevallen
I van een zoon", „bevallen van eeu dochter, enz-", in
j welke lange lijst slechts bij uitzondering twee zoons
j of twee dochters eenige meerdere belangstelling welen
j op te wekken. Boveimien het vrerdt ook onderwetsch
j het moet zoo lang niet duren. Eu het was i.iet con
sequent ook Men schrijft immers O.erleden den
zooveelsten Jan. Piet of Klaas. Ergo moest het
voortaan ook zijn Geboren den zooveelsten Jantje,
Pietje of Klaasje.
Toen eenmaal de eerste schrede was gedaan, was
het natuurlijk te verwachten, dat meer verbeteringen
in de wijze van ad verteeren niet meer zouden
uitblijven. En dat deze verwachting niet ongegrond
was, blijkt uit eene advertentie ia het UtrechtsCh
j Dagblad van vrijdag, waarbij een zilveren kuwelijks-
1 fee3t wordt bekend gemaakt als volgt
Getrouwd
H. L. E.
en
S. E. C. de II
Utrecht, 25 Januari 1S5-1.
De burgemeester van Amsterdam heeft de lief
dadigheid der ingezetenen ingeroepen voor eene
buitengewoue gift aan de armen bij de heerscbende
koude en den stilstand der scheef vaart.
De ontzet.énde koude, welke in de laatste week
van December in het noordeu der Veret n'igde stalen
heerschte, heeft ecu zeldzaam natuurwonder gescha
pen, namelijk een zestig voet dikke ijsbrug over de
Niagara.
Deze brug ontstond den 29 December, nadat reeds
eenige dagen lang groote massa's ijs en sneeuw over
den val waren meegesleept. Om 8 uur des morgens
van den 29 December, 't was Zondag, zetten zich de
kolossale schotsen, die uit de meren worden aangevoerd,
onder de hangende brug vast, zoodat het watervlak
door een plat ijsdek scheen te zullen worden over
brugd. Plotseling echter brak de ijsdain onder don
derend gekraak in duizend stukken.
Om 10 uur geraakte het uieuvve ijs weder vast.
Dit bjod tot 2 uur 's middags weerstand aan den
machtigen stroom der watermassa, die, iedereen weet
het, hier zulk ontzettende kracht vertegenwoordig.
De strijd van den woedenden stroom inet de ont
zaggelijke eti steeds aangroeiende ijsblokken was
reusachtig, en ging gepaard met een donderend ge
weld, dat tot op verreu afstand vernomen werd.
De stroom was niet in staat den steeds hechter
wordenden dam mee te sleepen of er doorheen te
breken. Toch moest hij zich een baan maken. Nu
werd de ijsvloer opgelicht eu ontstond er een ontzag
wekkende boog de Niagara stroomde er onder dour
om zich een weg naar de diepte te banen.
De reuzen brug staat nu, door sueeuw en vorst
voortdurend in aeehiheid winnende, 60 voet dik en
een mijl lang, alsof zij voor eeuwige tijden gegrond
vest was; zij reikt van Point Lookout op den Arae-
rikaanschen oever tot bij de spoorwegbrug op den
tegeiiovergesteldën oever.
Twee Evangelisten hebben een zending
maakt in het departement Var, in het Zuid-Oosl
Frankrijk gelegen. Hnn arbeid is tot heden -1
gezegend geweest. Op allerlei plaatsen hetl
bijeenkomsten gehouden. In anderhalve maant!
den zij dertig vergaderingen, gemiddeld met
190 hoorders, allen Katholiek. Te olies wareal
verschillende avonden, na elkander meer da]
hoorders bijeen, waarouder 150 vrouwen. Een
teur, die deze beide evangelisten vergezelde, ver!
in deze plaats alleen meer dan 97 Nieuwe TestameT
God doet groote dingen in Frankrijk, en dil^
verblijden wij ons. Niet zoozeer in het liberalismt!^
zoodanig. Dat heeft zijn vreeselijke klippen, watl
het strandt, indien het niet door geloof wordt
zield en geleid. „Daar is protestantisme i" de lucll
zeide onlangs een parijsche ouvrier en daarover i
heugen wij ons. Een protestantisme, dat protest!
legen alle menscheiijk gezag, uilgenomen tegen
van zijn eigen I k, is het verderfelijkste 1
er gevonden kan worden. Maar een protestautisi
dat zicb onderwerpt, aan het gezag van Gods Wo<.
en tot ooi moedig geloof brengt, is een zegen
de natiën.
BUITHN LAN
De vreeselijke pestziekten die de bevolking i
gebied van den VVolga (Rusland) zoo zeer teistert,;
in de laatste dagen, ook door de felle koude,
men meent, eenigszins tut staan gekomen. De reg
ringen der verschillende lauden zijn echter in d(
zaak niet gerusl. Men meent dat Rusland met k&
nelijke bedoeling de waarheid verborgen houdt,
hoe ijverig ook de correspondenten der groote blaq
zijn mogen, tot een onderzoek op het tooueel
ellende zelf wagen ze zich toch niet. In hei Ooste,
rijksche huis van .Afgevaardigden is de regeeri
gevraagd of zij niet voornemens is eenige voorzorg
maatregelen tegen de besmetting op de grenzen
nemen. De regiering antwoordde, dit zij in oud*
handeling is met de Russische en Pruisische rey
ringen om in overleg met elkander iets t3 doen
het gevreesde gevaar te weren.
Het ministerie Dafaure in Frankrijk is begonq
uitvoering le geven aan gedane beloften. Een w(fc
ontwerp is ingediend waarbij verplicht lager onder*
wordt ingevoerd. Zij die in gebreke blijven hut
kinderen onderwijs !e doen geven, zullen met ver
van politieke rechten gestraft worden.
Men verwacht nu zeer spoedig de bekendmaking
van het vervangen vin generaals en militaire •hfuj
hebbers.
Met het tractaat tusschen Rusland en Turkije
het nu zoo ver, dat 35 dagen gesteld zijn als terroi
die- mag verloopen na de ondorteekeuing van 1
tractaat, eer de Russische troepen het Turkse
gebied moeten verlaten. Wisten we nu slechts wai
neer het tractaat zal onderteekend worden.
Prijzen van effecten.
Amsterdam, 24 Jan. 1879.
üp.derl.
Certiüc. Werkelijke schuld.
2y« pet.
63
dito dito dito
3
75
dito dito dito
4
97
Loten stad Amsterdam
3
101
dito dito ttotterdam
3
l'u
ttusiand
Obligatiën 179S/1S15
5
1
Certific. Inscr. 5e serie 1S54
5
5i
Dito dito 6e serie. 1855
5
71
Obligatiën lito 1000 1864.
5
9(
dito L. 100 1872
5
81
dito L. 100 1873
5
S3
5
81
dito leening 186769
4
72
Loten 1864
5
13.'
5
133
Aand. Spoorw. Gr. Slaatsch.
5
lil
Oblig. dito
u/2
Si
Aand. Kiew-Brest
5
dito Baltiséhe spoorweg
3
41
dito dito Jelez Orel
5
8'
Oblig. spoorweg Poti-Tiilis.
5
8;
dito dito Jelez-Griasi.
5
dito dito Oharkow Azow.
5
s:
Polen.
Aand. Warschau-Bromberg.
4
5
dito dito Weenen.
5
Oosteni.
Oblig.metal.in zilv Jan./Juli.
5
5
dito dito Febr./Aug.
5
-
dito dito April/Opt.
5
a
dito in papier Mei/Nov.
5
5
Italië.
Oblig. Z.-ital. spoorweg. -
3
4
Spanje.
Obligatiën Buiten!
1
1
dito Binnenlandsche
1
A
