>T -
is naar het Ziekenhuis vervoerd. De eigenaar van
het pakhuis, de bewoners van het brandende huis
willende redden, werd door de vlammen terug
tocht afgesneden hij moest uit de derde verdieping
op straat springen, waardoor hij eenige kneuziugen
heeft bekomen.
De Landb.-Ct. zegt dat zij, die zg. „kunstboter"
koopen, veel beter en veel goedkooper zouden hande
len als zij eenvoudig vet bij hun slachter kochten.
Men bespaart dan ongeveer de helft, die nu de boter-
kunstenaars rijk maakt, en heeft daarbij zuiver vet,
hetgeen van alle kunstboters volstrekt niet kan wor
den gezegd.
De Minister van Waterstraat enz. heeft een
middel gevonden om de spoorweg-diefstallen tegen
te gaan, nl. de te verzenden artikelen beter in te
pakken. De Arnh. Ct. merkt op, dat in de eerste
plaats ook wel eens uit goed gepakte en gesloten
koffers en kisten wordt gestolen, en ten tweede, dat
slechte verpakking toch in elk geval den met het
vervoer belaste geen recht geeft, zich een deel van den
inhoud toe te eigenen.
Het ongeluk, dat de bemanning van den log
ger het Noorden te Vlaardingen is overkomen, maakt 6
vrouwen weduwen en 14 kinderen vaderloos; van de 15
verdronken visschers behoorden 10 aldaar, de overigen
elders te huis. Neemt men nu in aanmerking, dat
in het begin van dit jaar 2 schepen in volle zee met
man en muis verloren zijn gegaan en gedurende de
haringteelt 3 raau verdronken zijn, dan komt men
voor dit jaar tot een verlies van 40 wakkere visschers,
alleen van Vlaardingen.
U j i r ij A N .1
werd ter markt van lieden 10 a 20 ets. hooger betaald.
Gerst 10 ets. minder. Paardenboonen 20 ets. minder.
Witte en bruine boonen 50 ets minder. Kanariezaad
50 ets. minder.
Overigens bleven de prijzen onveranderd.
I'rijzea van effecten.
Amsterdam, 1 December 1877.
Nederl. Oertific. WerkelijKc schuld,
dito dito dito
dito dito dito
Loten stad Rotterdam
dito dito Amsterdam
Rusland. Obligatien 1798/1816
Oertific. Inser. 5 serie
Obl. Hope CJo.1855 6e serie
dito f 1000 1864
dito L. 100 1872
ditoL. 100 1873.
Loten 1864
Loten I860
Inscr. Stieglitz Co. 2e a 4 L.
Obligatiën 136769,
Aand. Spoorvv. Gr, 'daatseh.
ouiicr. dit io
Aand. lview-Brest i
dito Baltische spoorweg
Oolig. spoorweg Poti-Titlis.
dito dito Jelez-Griasi
dito dito -Jelez Orel
dito dito Charkow Azow.
Polen.
Oosteni
Indien er iemand is die moeilijke dagen doorleeft
dan zeker wel de president der Fransche republiek.
Aan de eeue zijde trachten de voorzitters der beide
Kamers den maarschalk te doen begrijpen, welke zijn
plicht is tegenover het land, aan den anderen kant
werkt Mevrouw Mac-Mahon en de generaal der
Jezuïten die thans te Parijs verblijf houdt, om Frank
rijk dienstbaar te makeu aan hun plannen en aan
het Vaticaan. Daarbij komen nog talrijke adressen
van den handelsstand, bezoeken als van de Lesseps
enz, en weinig verbeeldingskracht is er noodig om
te begrijpen in welk een rosmolen een onzelfstandig
man als de president der Fransche republiek zich
beweegt. Voorwaar, zijn positie bij Sedan was eer?
tijd9 niet moeilijker dan nu te Parijs. Als een vaar
tuig zonder roer zwalkt Frankrijk daarheen, en op
ieders lippen komt de vraag: Is redding mogelijk, of
zal het vaartuig te pletter stooten P
Het eeue oogeublik denkt men gunstiger dan het
andere. De verklaring dat hij tegen de Kamers geen
geweld zal gebruiken heeft beslist een gunstigen in
druk gemaakt, de samenkomst met Jules Grévy, het
hool'd der linkerzijde heeft dien indruk versterkt, maar
de clericals er. bonapartistische bladen heriuneren den
maarschalk dan weder eens dat hij beloofd heeft met
de rechterzijde te zullen ïegeeren en het land niet
ten prooi te geven aan liet streven der radicalen.
En dan dan daalt plotseling de openbare meë-
uing weder. Men vreest clan weder dat Mac-Mahon
het tot het uiterste drijven zal.
Zoo gaan de dagen in Frankrijk voorbij in onrust
en vree ze, en meer dan ooit zou uu de vraag wel
gekozen zijn, die eens een zonderling maar beroemd
Franschman eiken morgen aan zijn barbier deed, het
was deze Hoe is bet weder Hebben we
nog dezelfde regeering als gisteren
Men zegt wij staan natuurlijk voor de waarheid
niet in dat het Turksche leger eenige belangrijke
positiën 'neefr, heroverd. Meu weet dat het plan der
Russen in de laatste weken zich daarheen richtte
om de landstreek tusschen Plevna en den Balkan j
van Turken te zuivereu. Zoo nu en dan heeft het
Russische leger belaugrijke sterkten, Sofia, Rahova j
euz. in het bezit gekregen. Een dergelijke, sterkte
was. ook Pravatz, in de nabijheid van het Turk-
sche leger, dat hoofdkwartier te Orohadje heeft. 1
Wïhm, men zegt dat Mehemed-AU Pravatz
iheeft teruggenomen. Of het waar is En zoo ja, of
lhet dan ook iets zal veranderen aan den loop der I
.akeii Ons dunkt neen. Her gaat Turkije zooals j
Ihel spreekwoord zegt, er valt geen steen zonder den
ongelukkige te treffen. Terwijl de Turken meer dan j
genoeg hebben om den ouden vijand te bekampen die j
fcicb binnen des Pro fee ten landpalen heeft genesteld j
pt Italië ook nog met eeu aanklacht. Er zou
den italiaanschen gezant geprotesteerd zijn tegen
Irerbeurdverklaring van schepen die zich aan geen
^afsluiting hebben gestoord. En was het nu
^ar die zoo'n feit had bedreveu, maar het
gekend de arme eu zwakke mag weinig
dt kwalijk genomen.
dito!, dito VVeenen.
Oblig.meial. iii zilvJan./Jóli.
dito ..dito April/O
dito-lu 'papier Moi/N<
dito dito Febr./Ai
Italië, Oblig. Z.-Ital. spoorweg.
Spanje.' Obligatiën Buitenl
dito Binnenlandsclie
Portugal. Obligatiën
Turkije'. IRsclirijvEng Alg. scliald 5
Obligatiën 1869 6
dito 1868
dito 1873 7
Ooi. Vereenigde Staten 1904.
2'/,
pet. 61-
3
77
4
loo
3
3
IOP/4
5
92
5
59
7'i
5
1
85»/.,
5
73»/;
5
79»/,,
5
1377-.
134»/4
4
567/8
4
6 S»Vi6
5
106
'14
5
47'A
3
44 »/4
5
Si
5
83
5
80» A
5
78
4
49
P
49»./1
E
55»/2
5
5
533A
5
3
41 lA
1
13
1
3
49's/u
Egypte.
A rue rik.
Brazilië.
dito
Oblig
dito
dito
1853
1365
dito 1885. 6
8'A
937/8
Prijzeu viui coupons.
Amsterdam, 1 Dac. Retail f 21,05 dito zilver
f 22,35; Div. Eng. per ft' I' 11,90: 'Eng. Portugal per ft'
tSpaanselie (dastars I',71; Amevikaansche klol-
lars (in gouij f 2,47.
Amsterdam, 30 Nov.Meiali. /- 2jl,10; dito .zilver
f 22,35; Div. Eng. per it' 11,90; Eug. Russen per ft'
f 12,05 Eng. Portugal per ft; Frans f 47,90;
Belg. 47,80 Pruis '"58,90 Harab. Russen /1,19'A; Rus
oen in Z. R. 1,20 Poolsche per fl.Poolsche oer
Z. R.,f Bpa^u^chp piasters/—,71;;Spaansuhe binnen*
löui'lsche f —.65 A'rhêrikaanscne dollars'/'2,47 papier
1 2,39»/,
INGËZ0N
[ELSBERfCilTEN
taiarkten enz.
fecember. De puike n2euwe tarwe
STUKKEN.
EEUE VE11RASSIH3.
Wij leveu in een tijd van verrassingen.
Dat Turkije, „de zieke man," het zoolaug tegen
den „noordsclien reus" uithoudt, dat meu ia
Londen de niet in 't Eagelsch aangeboden telegram
men van de hulpkantoren naar het hoofdkantoor
verzendt met Hildebrands onderaardschen schiet-
blaasbalg, dat men het oor van Dionysius den
tiran heeft weergevonden, en hooreu kan wat in ver
wijderde vertrekken van een paleis, ia, op nog ver
deren afstand gesproken wordt, dat. me;i lucht
ballons mét torpédos tégen elkaar gaat laten vechten,
dat naar het voorbeeld van Brislle (zie uw num
mer 219, gemengde berichten) de onderpastoor en
de ledën der Evangelisatie op Zondag, gedurende de
noodige uren, vrij zullen kunnen beschikken over de
gemeente-school te Aardenburg, dat is allemaal
nog niets.
Een „liberale" domino gaat ijveren voor onderwijs,
dat betaald wordt. De Hervorming neemt zijn
stuk als hoofdartikel op.
Dat 's eene verrassing
O. Mijnheer de Redacteur, mocht ik eeus vail u
kuuneu vergen zijn gansche stuk over te nemen
Maar het zou te groot zijn voor de ruimte, in ons
geliefd Zuiden beschikbaar.
Leest, modernen en orthodoxen; leest, voorstanders
van staats- eu van vrije school; leest, all eu wat l)s.
Schim van der Loeff schrijft
Laat mij u echter doen opmerken dat het hem niet
om 't geld te doen is, hij wil wel toegeven dat gel
delijk voordeel een prikkel ten goede kau zijn, maar
ook even graag dat het leergeld, voor de catechisatie-
gegeven, ten bate koine van een of ander fonds.
Om niet verdacht te worden van afval van zijn
partij schrijft hij „Kosteloos onderwijs is zeker een
voortreffelijke zaak, wanneer het onderwijs op zich
zelf wordt gewenscht, begeerd, gewaardeerd dan
moet de toegang zoo wijd mogelijk worden openge
steld dan moet, waar 't eenigzins kan, alle gelde
lijke belemmering worden opgeheven." Verder schrijft
hij echter „Maar als nu eens eenig on der
wij 3 niet genoeg wordt gewaardeerd, niet algemeen
genoeg wordt verlangd, ja zelfs genoegzaam geen be
langstelling schijnt op te wekken, hoewel het aan
iedereen kosteloos wordt verstrektheeft men dan
geen recht tot de vraag of dit hoewel eigenlijk
niet moet. veranderd worden in omdat? Ligt het
i dan niet voor de hand, dat zulk een grenzelooze,
I ongemotiveerde vrijgevigheid, die aau allen om niet
verleent, wat alleen behoeftigen om niet moesten er
langen, mede mrzaak is geworden van die gering
schatting En zou dan niet. onder de middelen om
I die waardeering te verwerven, die begeerte wakker te
f maken en die belangstelling in het leven te roepen,
j ook dit genoemd mogen worden dat men van niet-
behoeftigen betaling ga vorderen voor zulk ondsrwijs
Maar klagen dan schoolmannen als Moens en
Kerdijk er niet over, dat de begeerte naar onderwijs
niet sterk genoeg is De «liberale" domlné heeft op
zijn gebied als onder w ij zer ervaringen opge
daan, eu komt tot de omgekeerde slotsom van de
„liberale" schoolm a n n e n, die door de school
hunne politiek willen bevorderen, maar geen
schoolm e e s t e r s zijn. De natuur gaat bij den
catechisere1 den dorainé boven de leer, en als 't op
de p r a k t ij k aankomt vaart hij in 't zelfde schuitje
met de voorstanders der vrije christelijke school v,u
zegt betale wie betalen kan, alleen de armen be-
hooren vrijgesteld te worden.
„Hoe gaat; het tegenwoordig? De gemeente bemoeit
zich met dit deel van onzen arbeid (het Onderwijs)
niet; ze vraagt er niet naar ze trekt er zich uieta
van aan. Vaak zijn wij zeiven het, die haar moeien
opwekken, dwingen, smeeken soms, om de jeugd iet
catechisatie te zenden, en vooral haar geregeld te
zenden, 't ls nu en dan alsof men ons een dienst
bewijst met eindelijk voor onzen aandrang te bezwij-
keu. Is dat niet de verkeerde wereld
Wij vragen is dat niet juist gesproken als een
lid van V o 1 k s o n d e r w ij s, dn ten behoeve
eener kostelooze staatsschool nuisbezoek doet
„Welnu, zegt Ds. S. v. d. L. „laat de ge
goeden voortaan het godsdienstonderwijs betalen, en
van zelf zal daarin verandering komen. Iedereen zal er
zich aan gelegen laten liggen. Zij, die tot de kosten
zullen bijdragen, zullen verlangen te weten, hoe ons
onderwijs is ingericht, op welke wijze" wij les geven,
en door welkt middelen er steeds nieuwe verbeteringen
kunnen worden aangebracht. De armen zullen h,i-l als
een voorrecht leeren beschouwen, dat zij ons onder
wijs om niet ontvangen. De catechisatie zal weldra
een zaak worden, waarbij iedereen zich béwu^t is be
lang, ten jdeelfe ook-finjuMiëel belang te hebben, en de
vrucht van die algemeéne belangstelling zal van zelve
der gemeente weêr ten' goede komen."
't Is of 't geschreven is door. Knijper of de Savor-
nin Loll man
„Laat de ouders" zoo gaat Ds. S. v. d. L. voort „ook
deze les, gelijk alle andere, betalen, en gij zult
zien dat alles veranderen zal. Dat dan ook het ver
zuim aanmerkelijk zal verminderen behoeft wel geen
betoog. De minste aanleiding schijnt nu voldoende
om van de catechisatie t'hnA ie blijven maar wordt
de godsdienstles betaald, dan wil men ook dat
zij geregeld wordt genoten. Hoeveel ouders hebben
de beleefdh-id hel u te laten weten, -wanneer huil
kind verhinderd is ter catechisatie te kom:m P 't Ge
beurt .«vel, maar toch zelden. In den regel blijft men
eenvoudig weg, zonder iets vau zich te Uiten ho >reu,
terwijl andere lessen toch behoorlijk wjr bn afgezag
Is dit minachtig voor onzen stand? O nem! maar
meu telt ons ouderwijs minder, omdat meu er niet
voor betaalt."
Ook verwacht Ds. 8. v. d. L. dat de ijver der
predikanten zal vermeerderd worden als zij
weten dat voor hun onderricht wordt betidd, dat de
leerlingen betaald onder .vijs meer zullen waar
deuren. Het is dus 3lechts in een lort voorwoordje
dat wordt gewag gemaakt van g e l .1 e l ij k e b e 1 e tu
rn e r i u g. Als de zaak den predikant hier
o ii d e r w ij z e r zelf aangaat, dan is betaling eeu
probaat middel tegen groote gebreken.
Onze predikanten onderiinden niet zulk eeue
minachting als de moderne, maar toch weten wij dat
onderwijs, met name dat op de vrije christelijke
school gegeven wordt, dóór het heffee van schoolgeld
niet in gehalte eu wuardeeriug achteruitgaat.
Als Ds. S. v. d. L. nog een weinig doordenkt eu
zijn politieken bril afzet, om, zooals hij nu het gods
dienstonderwijs bekijkt, ook het schoolonderwijs met
het bloote oög Ie beschouwen, dan zal hij nog een
onzer medestrijders worden, dan krijgen wij den
kelijk ook de geheele redactie van De Hervorming
op onze band
Is dat geen verrassing
S.
PS. In de volgends week ^al de zaak van het
standpunt der predikanten (onderwijzers) bekeke
worden. Wie weet tot welke verrassingen dat 1~;
zal