uusitiuHisTiimfi nil
'21 3.
Donderdag' I» November.
Id
ZUIDE
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen.
Prijs per drie maanden francof 2,
Enkele nommers- 0,07
1*. <jr.
Uitgever
W IJ X 31
V IV,
MIDDELBUR* 4.
Prijs der Advertentiën:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 10
regels 1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
Middelburg, 14 November 1877.
Men schrijft ons uit VlissingCTi
In de meeste couranten kon men in de laatste
dagen lezen, ook in het Zuiden van den 10 Nov. jl.
het volgende bericht Vlissingen behoort, zegt het
Handelsblad, tot de bevoorrechte gemeenten, waar
nog accijns mag worden geheven op de dranken.
Dat dit een niet te verwerpen voordeel voor de
gemeentekas oplevert, blijkt hieruit dat tot 1 Nov.
gedurende dit jaar aan die accijnsen werd ontvangen
f 44.000. Verleden jaar bedroeg dit tot denzelfden
-datum f 46.000. Voor de matigheidsvrienden is er
dus alle reden om zich te verheugen over het vermin
derd gebruik van sterken drank dat van jaarlijks 55
liters per hoofd, tot ruim 53 liters is gedaald. Ter
wijl het vorige jaar ieder ingezetene (vrouwen en
zuigelingen daaronder begrepen) op ongeveer 1050
borrels kon worden gesteld, schijnt men zich dit jaar,
naar den aangegeven maatstaf, met ongeveer 900
borrels per hoofd te willen behelpen.
Terwille der waarheid gevoel ik mij verplicht, dit
bericht bepaald tegen te spreken, in zoo verre de
berekening afgeleid is, naar de gelden die daardoor
de gemeentekas zijn gevloeid. Volgens de rekening
kn verantwoording over het jaar 1876, waren de ont
vangsten geraamd, op f10,130 en werkelijk ontvangen
Jf 12.466,60, terwijl de ontvangsten tot heden of tot
1 Nov. van dit jaar, mij onbekend zijn raag het toch
veilig worden aangenomen aangezien die weder voor
het jaar 1878 zijn gerarrad op f 12.466, dat zij dit
jaar ook die som niet zullen overtreden.
Waar de cijfers alzoo spreken, is het jammer, dat
door dergelijke berichten zoo zeer de waarheid wordt
te kort gedaan en al is het cijfer nog groot genoeg
de inwoners van Vlissingen, daardoor ten eeneninale
voor dronkaards worden uitgemaakt.
Aan den Nieuwen Nciazceipoldei» heeft Zon
dag namiddag weder een dijkval plaats gehad ter
lengte van 50 a 60 meter, onmiddellijk na den val
van 17 Juli jl. bij den Braakman.
Gedurende de maand November zullen door den
heer G. A. Vorstermeu van Oijen lasiclboaaw-
voordracbtcu gehouden worden te
Oostburg, 17 Nov. onderwerp over Kunstmeststof
fen. Aardenburg 20 Sluis 22 en te Zuidzande 24
Nov. a. s. voor rekening der Zeeuwsche maatschap
pij. ter bevordering van landbouw en veeteelt.
De heer Kappeyiie van «Ie Cop polio heeft te
kennen gegeven, dat hij zich in liet kiesdistrict Haar
lem niet weder verkiesbaar stelt als lid der Tweede
Kamer van de Staten-Generaal.
Ook mr. II. .1. SmiiD heeft verklaard, dat hij
een eventueele Kamerkandidatuur zou weigeren.
- Als anti-revolutionair candidaat is te A^-sen gesteld
jhr. mr. A. F. de Savornin Lobman.
In haar vijfde editie zou de SilcsttaSjel thans
aldus gewijzigd werden
Goes en Winschoten verdubbelen.
Hilversum en Zevenbergen nieuw oprichten.
^Amsterdam en Rotterdam elk één lid er bij.
Waarschijnlijk berekend op één liberaal voor Am-
;rdam, één voor Rotterdam, één voor Zevenbergen,
voor Winschoten samen vier één conservatief
jor Hilversum, en één triple-alliantie-man voor Goes.
Standaard
i Een der belangrijkste ontwerpen die overgegaan zijn
j. het- departement van binuenlandsche zaken naar
l van waterstaat enz. is ongetwijfeld welde da'oog-
u der Zuiderzee
Nog eens is een plan gemaakt, het hoeveelste wel
nu door den heer Steenbergen te 's-Hage, daartoe
strekkende dat niet alleen het zuidelijk gedeelte der
Zuiderzee, gelijk tot nu toe het plan is maar de ge-
heele Zuiderzee worde drooggemaakt, De aan te win
nen oppervlakte zou dan eens zoo groot worden als
oorspronkelijk bedoeld is.
Dat men met echt-Hollandsclie securiteit te werk
gaat, dat er jaren besteed worden aan het cncken
van plannen en begrootingen voor zulk een omvang
rijk werk, wie zou het wraken Eu ook niemand
zal onze wenscli ongepast achten dat het den nu op
getreden minister van waterstaat moge gegeven zijn,
zijn naam aan dit grootsche werk te verbinden. Men
kan lock niet bij plannen maken blijven, het betere
zou ook hier uc vijand van het goede kunnen blijken.
Het te maken werk zou enkele millioeuen kunnen
mee- ot tegenvallen, maar dat is dan ook alles, en
daarvoor in 't hart van ons land een dood kapitaal
te laten liggen dat slechts op nijvere handen wacht
om onzen nationalen rijkdom met milliard en te ver
meerderen Waarom getalmd en nog plannen ge
maakt, zouden we haast vragen
Nederland zou de enorme voordeelen, uit die droog
making te trekken, naar behooron kunnen gebruiken.
Zoo'u 12de provincie, en dan als Zeeland zoo
vruchtbaar zou niet alleen voor de schatkist
enorme baten afwerpen, maar ook aan duizenden
particulieren een rijk bestaan verschalfeu. De over
bevolking vond dan een uitweg, dien reien nu in deu
vreemde moeten zoeken.
En niet slechts eene nieuwe provincie werd gewon
nen, maar en dit wordt veel te weinig in 't oog
gehouden ook de waarde en pro uctiviteit der aan
haar grenzende streken zou belangerijk worden ver
hoogd. Daar hebt ge b. v. de zandstreek tusscken
Amersfoort en Elburg. Hoe luttel weinig brengt die
op, en hoeveel kon van haar getrokken worden Be
zoek eens dat deel der Yeluwe en terstond valt het
u op, dat waar slechts een straat- of grintweg
is aangelegd, in korten tijd aan weerszijden daarvan
gronden ontgonnen worden en duizenden akkers spoe
dig met g;anen en andere vruchten zijn bedekt. De
Veluwe heeft aan niets zoozeer behoefte dan aan harde
wegen en niest. En zie, juist deze zou de
Zuiderzee-provincie in groote hoeveelheden kunnen
opleveren. Uit den aard van den grond T best voor
weiland geschikt, zou de te maken mest, ook over
de uieuwe ringvaart, met luitele kosten naar de plaat
sen kunnen vervoerd worden, waar ze 't meeste nut
kan doen. In betrekkelijk weinige jaren zou bedoeld
deel der Veluwe, nu nog de ergenis voor wie uit den
trein van den Centraal-proorweg een blik links en
rechts werpt, in welige landouwen zijn herschapen.
De „doode steden der Zuiderzee" zouden inefi een
nieuw leven worden bezield en alom vriendelijke en
welvarende dorpen verrijzen. Wie, wie berekent de
voordeelen die dit alles opleveren zou? De Zuiderzee
nu eeu bijna waardeloos water, dat bovendien, gelijk
nog dezen winter, alom schrik en vernieling brengt
en duizenden schats aan dan nuttelooze dijken en
waterkeeringcii verslindt de Zuiderzee werd dan
't Nederlaudsch Californiö, met rijker goudmijnen in
haar schoot dan 't bekend Amerikaanse!) gewest ooit
opleverde en opleveren zal.
Meer dan ooit (rok in dit jaar het Ji*y3 Sfcesa-
bvek de aandacht van allen die belang stellen in
ons volksleven. De ramp aan dat geslicht overko
men, en de nieuwe hoofden dier stichting bij som
migen meer bekend dan vroeger, deden hen die nooit
eenig -verslag hadden ingezien met belangstelling naar
het doel en de uitkomsten van deze stichting vragen.
Thans werd door den directeur ccn werkje bij het
Nederlaudsch publiek ingeleid dat bedoelt de zonde
(ontucht) tot welker bestrijding dat gesticht is verre
zen meer in hare afschuwelijke gedaante te doen ken
nen. Spoedig is er van een verdienstelijk jong geleerde
een grondige beschouwing van de plichten en roeping-
der maatschappij tegen dit kwaad te verwachten. In
rersehillende steden van ons land bestaan vereeni-
giugen die zich de zorg voor jeugdige slachtolFers en
boetvaardige vrouwen aantrekken. De zaak is dus aan
de orde en behoort tot het gebied der inwendige
zending. Reeds werd menige overwinning behaald,
maar ach tegenover het aantal lijderessen nog zoo
j weinig. Lijderessen ja zeker, niet allen zijn onzede-
lijke, lichtzinnige wezens. Een samenloop van om
standigheden bepaalt soms het leven in de zonde en
de wreede dienstbaarheid der zonde. Zoo was het b.v.
met een geval in onze omgeving niet geheel en al
onbekend
In Londen, de oceaan, die zooveel slijk en modder
opwoelt, woont een Hollander (KI.) die er als schoen
maker is heen gegaan, maar veel voordeel vond in
een geheimen slavenhandel. Zoo kwam hij in aanra
king met een paar vroolijke meisjes van 18 jaren,
beiden zonder vaderlijk opzicht. Het schijnt, of
schoon 't niet recht duidelijk is geworden,
dat] zij te Londen reeds met dansen geld verdienden,
maar niet met ontucht. Haar werd wijs gemaakt, dat
zij in Holland veel meer verdienen konden en men
juist aanvrage h.id voor een paar voordeelige betrek
kingen. Maar dan miesten zij, om zich niet zoo
jong voor te doen, beiden de geboorte-acte halen van
een oudere zuster. De verleider deed dit natuurlijk,
omdat zij (nog een uitvloeisel van vroegere Fransehe
wetgeving) onder de 21 jaren in geen publiek huis
mochten worden opgenomen. In Rotterdam bemerkten
zij iets van zijn plan, maar zagen geen kans om van
hem af te komen. Waar zouden zij, die weg noch
taal kenden, ook heen Van daar bracht hij er eeu
naar den Haag, en verkocht die voor tien pd. st.
(f L20). De andere zou hij te Amcterdam leveren.
Zijn eigen ontuchtige aanzoeken hadden beiden met
verontwaardiging afgeslagen. De tweede moet dan
nu naar haar besteraming gaan, maar zij liet haar
geleider niet los tot hij haar eindelijk vroeg, of zij
ook liever te Rotterdam in een huis ging. Schijnbaar
nam zij dit gaarne aan, maar alleen in de hoop van
daar een Engelschmnn te ontmoeten. De eerste, dien
zij op straat zag, was kapitein van een stoomboot.
Zij vluchtte tot hem. Hij nam haar met zich en be
taalde haar overtocht. Den teleurgesielden slavenhan
delaar wordt denkelijk eerlang zijn wettig loon door
de Rechtbank uitbetaald. Maar de achtergeblevene
nu Deze dankte der Goddelijke leiding een ongeval,
dat haar in net ziekenhuis bracht. Daar bezocht haar
eeu der leden vau een bovengenoemde vcreeniging
en sprak haar tail. Die moedertaal was muziek in
naar ooren. Haar bezoekster bracht haar ook aan
boord. Een dankbare moeder berichtte haar goede
aankomst.
De ontucht, uitroeien zullen vereenigingen wel niet,
en zal niemand. Maar wordt zij niet met kracht bestreden,
dan stort zij meer en meer haar doodelijk vergif in
al de aderen der maatschappij uit. Reeds heeft zij,
op het eigen domein, waar zij vrij heersehte, haar
taktiek veranderd. De publieke huizen, waar niemand
meer gebonden is, nemen af in bloeimaar de straat
wordt onvrij en stille huizen menigvuldiger. 't Is
vooral de pas ontluikende jeugd, wie strikken wordt
gespannen, 't Zijn de kinderen zeiven, ijdel op haar
vroege rijpheid, die van de vrijheid onzes tijds misbruik
maken, om ouders en politie te bespotten. En meent
niet, dat juist de hartstocht van den wellust bij allen
het begin is. Hoort 't eenvoudig verhaal van
een zeventienjarige op Siee-nbeek gedaan „Ik
heb ordeutelijke diens'en gehad, maar liefst
over dagdan zag ik 's avonds nog eens
wat. Zoo was er eeu oude schoolkennis, met wie ik
soms wandelde. Maar dan was ik altijd bedroefd, en