«HRISTIUJHISTIRISCH BLO.
.V. 210.
Donderdag 8 November.
1877.
$U\ti ttit êliM,
HET ZUIDEN
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag
avond ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen.
Prijs per drie maanden francof -'■>
Enkele nomrners- 0,07
Uitgever
P. Gr. W IJ T M A JS9
TE
MIDDELBURG.
Prijs der Advertentiën:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 10
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
Wat worden er tal van congressen, confe
renties, meetings, samenkomsten en vergaderin
gen gehouden Manuen van dezelfde richting,
van het zelfde vak, van dezelfde liefhebberij
gevoelen behoefte of lust om elkander te leeren
kennen en over de zaak, die hun na aan 't
harte ligt van gedachte te wisselen. Het reizen
is zoo goedkoopen er wordt meestal nog een
uitstapje en een feestmaal aan 't congres ver
bonden.
Het was echter niet de gemakkelijke reisge
legenheid, of het vooruitzicht op genot, waar
door meer dan honderd in China werkende
zendelingen werden opgewekt om in het begin
van den zomer dezes jaars te Shanghai samen
te komen. Zij kwamen daar bijeen om alleen
over zaken te spreken, over de zaak van 't
.Jaodsrijk.
Met eenparige stemmen besloten zij een ma-
nifest te richten, niet tot eenige regeering om
eenige subsidie, maar tot al de christenen in
I de geheele wereld. Wij ontleenen daaraan het
i volgende:
Daar het arbeidsveld veel te groot is voor
t de zendelingen, thans in China werkzaam, en
de velden wit zijn om te oogsten is er uit die
I zendelingeu eene commissie gekozen om zich
I in betrekking te stellen met al de zendingge-
nootschappen en kerkgenootschappen in de
f christenheid, om mannen en vrouwen te vragen
voor China.
China is verreweg het grootste heidenland
der wereld. Met zijne onderhoorige landen is
het grooter dan geheel het vasteland van Europa.
Als men de Mohammedanen niet- mederekent,
bedraagt het aantal Chinezen bijna de helft van
I al de heidensche volken op aarde.
Buiten kijf is China van alle heidenlanden
het belangrijkste. De ontdekkingen van Living-
I stone openen voor Afrika eene groote toekomst
F de rijkdom van Indië is bekendmaar geen
heidenland kan maar even met China vergeleken
worden. De rijkdom van zijn delfstoffen evenaart
die der westelijke Staten van Noord-Amerika
en dit bewijst reeds dat China een der grootste
natiën van de toekomst wezen zal
De Chinezen, al zijn zij het oudste volk der
;reld, zijn nog vollevenskracht. Verstandelijk
!ïïn zij voor alles geschikt. In staatkunde en
oophandei zijn zij tegen den knapsten Euro
peaan opgewassen. Er zijn er onder die allerlei
kunsten en wetenschappen vlug hebben aan
boor al daarom verdienen de Chinezen de
dacht omdat zij zich over de geheele
Oost verspreiden. De inwoners van Achter-
Indië, Sumatra, Java, de Filippijnsche-eilan-
'en, Timor, Borneo, de Sandwich-eilanden enz.
smelten voor de beschaving weg. Europeanen
kunnen het in die voor hen ongezonde landen
niet volhouden. Alleen de Chinezen vermenig
vuldigen zich daar als een krachtig menschen-
ras. In toenemende mate overstroomen zij die
landen jaarlijks met hunne duizenden en zelfs
tienduizenden. Zij nemen ieder jaar verder
en verder Mantsclioerië, Mongolië en Thibet in
bezit. Zeker is het dat zij weldra in al die
uitgestrekte landen den toon zullen aangeven.
Hunne landverhuizers trekken in groote scha
ren naar Nieuw-Holland, Nieuw-Zeeland en de
westkusten van Amerika.
De overstrooming van al die landen door
Chinezen zal een zegen of een vloek zijn, al
naar mate men zich aan de bron laat gelegen
liggen.
De schaduwzijden van het leven en het ka
rakter der Chinezen doen den zendingsvriend
die uitbreiding met bekommering gadeslaan. Wie
de christelijke beschaving met de Chineesehe wil
vergelijken heeft nooit in China gewoond.
Onder de Chinezen beerschen de ergelijkste
zeden en gewoonten, het grofste bijgeloof vindt
men bij den keizer zoowel als bij zijn gering-
sten onderdaan. Paulus zegt van de heidenen
uit zijn tijd: zij hebben de heerlijkheid des
onverderfelijkéri Gods veranderd in de gelijke
nis eens beelds, van een verderfelijk mensch.
en van gevogelte, en van viervoetige en krui
pende gedierten." De Chinezen gaan nog ver
der. Zij aanbidden niet alleen de dooden, en
houten en steenen afgoden, maar ook in vele
streken de walgelijkste schepselen. De grofste
zonden en goddeloosheden van de Baal- en Astar-
tedienst der Feniciërs vinden hun weerga in
China. En wat dit nog erger maakt, de ge
leerden en ambtenaren van alle rangen bedie
nen zich van het heerschend bijgeloof om het
volk onderworpen te houden. Zij, die 't beter
weten kluisteren het volk in de boeien der
onkunde.
En zoo gaan jaarlijksche millioenen de eeuwig
heid in
Middelburg, 7 November 1877.
Bij besluit van heden is ingesteld een sticaaw
van waterstaat, handel en nijverheid,
waaronder behoort de uitvoering der wetten en wet
telijke verordeningen betreffeude waterstaat, spoorwe
gen, posterijen, telegraphie, openbare middelen van
vervoer, scheepvaart, Rijn-, Maas- en Scheldevaart,
zeevisscherijen, stoomtoestellen, inrichtingen welke
gevaar, schade of hinder kunnen veroorzaken, ijkwe-
zen, landverhuizers, mijnwezen en octrooien.
De benoeming tot Minister voor dat Departement van
mr. J. P. Roetert Tak van Poortvliet, lid der Tweede
Kamer voor het kiesdistrict Zutphen, wordt nu spoe
dig gewacht.
Mr. P. F. Hubrecht, secretaris-generaal van het
Departement van Binnenlandsche Zaken, zal voorloo-
pig tevens die functie bij het nieuwe departement
blijven vervullen.
De minister van binnenlaudsche zaken heeft be
paald, dat tengevolge van het optreden \an mr. II.
J. Smidt, den heer J. K. H. de Roo van Alderwerelt
en hem zeiven als ministers noodig geworden verkie
zingen van leden van Je Tweede EiaaiiCK* in de
hoofdkiesdistricten Assen, Leeuwarden en Haarlem
zullen plaats hebben op Dinsdag 27 November, en
herstemming, zoo noodig, op Dinsdag 11 December a.
Aan het slot van een artikel doet de De Gelder
lander de „uit vertrouwbare bronnen gevloeide mede-
desling" dat de formatie van eene Nederlandsche
ceiiÉB'ïiBMspna'tij, waarvan de kern uit katholieke
afgevaardigden zal zijn samengesteld, aanstaande is.
Denk aan het „Rome voorop
Bij herstemming is tot lid van den gemeenteraad
te Grijpskcrke gekozen de heer K. Dingemause
met 25 van de 45 uitgebrachte|stemrae.n. De heer A.
de Visser verkreeg er 19, terwijl 1 biljet van onwaarde
is verklaard.
De keelziekte „angina diptherma" blijft steeds
sporadisch in de gemeente Grijpskei'ke heerschen,
in het geheel zijn 8 gevallen voorgekomen waarvan
drie met doodelijken afloop zijn geëindigd.
Omtrent het gebeurde met de Ne<9crIau<3scBic
visscBiei's op 28 October bij het eiland Norderney
wordt aan een der Berlijnsche bladen nader het vol
gende gemeld
De visch handelaar O terendorp aldaar was, wegens
de overdreven eischen der Norderneijsche visschers, met
negen Hollandsche visschers overeengekomen, die voor
zijne rekening met hunne eigene vaartuigen op de sehel-
vischvangst waren uitgegaan. De Norderneijers, dienten
gevolge niet meer zulke hooge prijzen kunnende maken
als vroeger, hadden reeds sinds eenigen tijd heftige
bedreigingen tegen Oterendorp doen hooren, doch zon
der dat men daarin gevaar zag. Op genoemden avond
echter, terwijl drie Hollandsche vaartuigen nevens de
Norderneijsche ter reede lagen, kwam het tegen 8 ure
eensklaps tot ernstige ongeregeldheden. Ongeveer
twee honderd visschers deden onder een hevig ge
schreeuw een aanval op de Hollanders, enterden
hunne schepen, sloegen met bijlen en hamers alles
in stukken, sneden de zeilen en netten aan flarden en
gingen ook overigens zoodanig te werk, dat de Hol
landers genoodzaakt waren in zee te springen en naar
de -nabij liggen de Hamburger schepen te zwemmen.
Daarop trokken de aanvallers, door ovc-matig gebruik
van sterken drank nog meer opgewonden, naar het
dorp, alwaar hunne aanvoerders iederen visschcr, die
niet dadelijk met hen wilde medegaan om verder tumult
te maken, met vernieling van zijn vaartuig bedreigde.
Zoo trok de woeste hoop naar het huis van den heer
Oterendorp, alwaar op commando de glasruiten door
het inwerpen van steenen, stukken steenkool, enz.,
werden verbrijzeld. De heer Oterendorp bracht haastig
zijne vrouw en vier kinderen naar boven en maakte
vervolgens een barricade tegen de deur, terwijl in
het benedenhuis de. vernieling werd voortgezet. Geen
enkele ruit bleef heelzijne kostbare meubelen, zijne
verzameling antiquiteiten, kortom alles werd verwoest.
Er was op 't oogenblik geen hulp te verkrijgen de
burgemeester en de zoogenaamde „voogd'' waren af-»
weziggedarme§ waren er niet. Eerst op aanvraag bij
het Bestuur te Norden kwamen er den volgenden
J morgen vijf gendarmes, die, daar het oproer nog in
vollen gang was, onmiddelijk de aanvallers te keer