HANDELSBERICHTEN.
derhalf uur ter weerszijden van den Cliipka-keten
gelegen. Deze twee plaatsen danken hun bloei uit
sluitend aan de omstandigheid, dat in hare nabijheid
de eenige goede pas van het heele Balkangebergte
wordt aangetroffen. Want wel zijn op eenige andere
punten van den Balkan ook laagten, voor den over
tocht geschikt, maar de Chipka-pas is toch de eenige
weg, die voor wagens te gebruiken is. Van hier se
dert jaren het drukke verkeer, dat tusschen de ste
den van den beneden-Donau over Tiruova, Gabrovna
er, Kesaiilik met die van de Alaritza, nl. Pilippopel -
en Adriauopel, plaats heeft. Het hoogste punt van
den Chipka-pas, dat een 1500 meter of 4600 voet
boven den spiegel der zee gelegen is, moet naar alle
kanten, maar vooral naar het zuiden, een schilderach
tig uitzicht aanbieden. Aan den noordelijken voet
van den bergpas ligt de stad Gabrova, dat met zijn
tal van nette fabrieken en gebouwen, statige moskeeën
en minarets, den reiziger een vriendelijken aanblik
geeft. Om hare nijverheid is deze stad in heel Bul
garije bekend, bijna geen huis of er wordt de een of
andere tak van nijverheid in uitgeoefend. Een Duitsch
schrijver, die de stad vóór den tegenwoordigen oorlog
bezocht en aan wien wij deze bijzonderheden ontlee-
nen, noemt haar één groote fabriek. Evenzoo is het
met de stad Kezaulik, aan den zuidelijken voet der
Balkan. Onder den eigenaardigen handel van deze
Osmaausche stad neemt die in rozenolie een zeer be
langrijke plaats iu. Men vindt nl. in de omstreken
van de Chipka-pas uitgestrekte rozentuinen, door
boschjes van notenbooraen afgewisseld, die aan liet
landschap een onbeschrijfelijke schoonheid bijzetten.
Alleen te Kezanlik wordt jaarlijks ongeveer voor 8 a
9000 kilogram rozenolie gewonnen. Als men bedenkt
dat voor slechts een kilo olie meer dan 3000 kilogr.
rozenbladeren moeten geperst worden, kan men nagaan
welk eene ontzettende oppervlakte hier voor den ver
bouw van rozen wordt ingenomen.
Eenige bijzonderheden omtrent Plevna welke als
het ware het zwaartepunt van den tegenwoordigen
oorlog uitmaakt, zullen zeker ook niet onwelkom zijn.
Plevna bevat 17000 inwoners, men heeft er 19
moskeen, 2 kerken, 1600 huizen, die door Moham
medanen, en 1400. die door Christenen bewoond zijn.
Een riviertje, de Tusevica, waarin de Grivitza valt
stroomt door de stad. Aan handel of uij verheid wordt
weinig gedaan. Het eenige merkwaardige gebouw is
het burgerlijk hospitaal, eens stichting van Midhad-
Pacha het is gebouwd naar het model van de schoon
ste inrichtingen van dien aard en de reiziger staat
verwonderd over de orde en de netheid, welke in
alle zalen heerschen.
Overblijfselen uit de oudheid komen te Plevna niet
voor evenwel is er in de St. Pieterskerk een altaar,
waarvan de basis gevormd wordt door een gedeelte
van een zuil met haar kapiteel, dat van Romeinschen
oorsprong is. De stad ligt aan het ontmoetingspunt
van twee wegen, waarvan de een van Sofia over
Orchanié naar Roestsjoek en de andere Trojan o^er
Lovatz naar Plevna voert.
Ten westen van Plevna stroomt de Yid, een breede
bergstroom, waarover slechts één brug is op den
weg naar Sofia. Vau de hoogten, welke de stad
omringen, stroomen eene menigte onaanzienlijke be
ken af. De eigenlijke stad ligt in het dal aan een
dezer beken, die eveneens den weg naar Roestsjoek
snijdt. Het dal ten westen van de stad heeft een
maximum-breedte var. 2000 en een minimum-breedte
van 200 pas; een groot aantal beken stroomt er door,
waarom het terrein voor militaire operaties minder
bruikbaar is. Teil oosten van de stad loopt de weg
Roestsjoek langs een langwerpig plateau, dat
pas lang en 200 pas breed is, en zich tot Grivitza
itstrekt. Alle hoogten welke de stad omringen, zijn
de Turken versterkt en op de voornaamste pun-
bevinden zich 18 redonten, zoodat Plevna tegen-
'wrordig eene zeer versterkte plaats is.
Graanmarkten en?ï.
kOostburg, 31 October. De prijzen dei* aangebrachte
lanen waren de volgende: Jarige tarwe 1'14,a f 15,-
^|uwe dito f 7,50 f 8,25 rogge f 8,a f 8,75
Altergerst f 7,50 a t' 8,25 zoraergerst f 6,25 a f 7,
f 3,a f 4,50 paardeboonen f 7,a f 8,
f 9,a f 10,50kanarizaad f 9,h f 10.
Éekburg, 1 November. De aanvoer was ruim, en
■zen gelijk aan de vorige week, alleen de boonen
ptte, bruine en paardenboonen ondergingen
verlaging. Jarign Walchersche tarwe f 14,75 a
nieuwe dito f 13,60; nieuwe rogge f 9,50
|irst f 8,30zomergerst f 7.25 a f 7,40de
VAilchèrse wittéboonen 1 13,75Ji f 14,bruine
dito f 14,a f 14,25 paardenboonen f 7,75 k f 7,90
groene kookerwten f 11,50 a f 14,75 wintel-koolzaad
f 16,—
Ter veemarkt waren aangevoerd 11 paarden, 35
stuks hoornvee, 7 schapen en tal van magere varkens.
De prijzen waren paarden f 50 tot f 400, vette koeien
85 ets. per kilo; kalfkoeien f 152 a f 190kalfvaar-
zen f 150 a f 180varekoeien 1120 a f 130 jong vee
f 70 a f 125; stieren f 52 a f 60; schapen f 13 af 18,
magere varkens f7 1 30.
Boter per kilogram f 1 a 90 ets.eieren f 5.50 per
100 stuks.
Vlissingen 2 November. Boter per kilogr. f 1.a
f 1,05. Eieren per 104 stuks f 6.a f 6.20
Prijzen ran effecten.
Amsterdam, 1 November 1877.
Nederl. Certific. Werkelijke schuld.
dito dito dito
dito dito dito
Loten stad Rotterdam
dito dito Amsterdam
Rusland. Obligatiën 1798/1816
Certific. Inscr. 5 serie
Obl. Hope Co.1855 6e serie
dito f 1000 1864
dito L. 100 1872
ditoL. 100 1873
Loten 1864
Loten 1866
Inscr. Stjeglitz Co. 2e a 4 L.
Obligatiën 186769.
Aand. Spoorw. Gr. Maatsch.
Oblig. dito
Aand. Kiew-Brest
dito Baltische spoorweg
Oblig. spoorweg Poti-Tiflis.
dito dito Jelez-Griasi
dito dito Jelez Orel
dito dito Charkow Azow.
Polen. Aand. Warschau-Bromberg.
dito dito Weenen.
OosteniOblig.metal. in zilv.Jan./Juli.
dito dito April/Oct.
dito in papier Mei/Nov.
dito dito Febi\/Aug.
Italië. Oblig. Z.-Ital. spoorweg
Spanje. Obligatiën Buitenl
dito Binnenlandsche
Poitugal. Obligatiën
Turkije. Inschrijving Alg. schuld
Obligatiën 1869
Egypte, dito 186S
dito 1873
Amerik. Obl. Vereenigde Staten 1904.
dito dito dito 1885.
Brazilië. Oblig. 1863
dito 1S65
27=
pet. 637/s
3
767/3
4
997s
3
3
IOD/4
5
937S
5
577a
5
75
5
8674
5
763/4
7772
5
1267?
5
4
12274
4
6774
5
10474
4
8372
5
3
44l/4
5
807s
5
82
5
7974
5
767,6
4
48
5
5
557/8
5
56
5
537/8
5
5372
3
41
1
1274
1
117a
3
49u/Ï
5
87»
6
97,6
7
5
6
S*B»ijze21 v1ï29 cö!lf>5>3>9.
Amsterdam, 1 Nov. aïetall f 21,077sdito zilver
f 22,05; Div. Eng. per ij; f11,871 Eng. Portugal per H*
tSpaansche piasters f,09: Amerikaansche dol
lars (in goud) 1' 2,467a-
Amsterdam, 31 Oct. Metall. r 21,0772; dito zilver
t'22,05; Div. Eng. per «i f 11,877cEng. Russen per
f12,0273Eng. Portugal per iïr fFrans f 47,75;
Belg. 47,75 Pruis /'58,70 ïïamb. Russen /"l,19i/4; Rus
sen in Z. R. f 1,137.1 Poolsohe per 11 Poolsche oer
Z. li. fSpaansche piasters/',69;Spaansche binnen
landsche f ,62 Amerikaansche dollars f 2,467a papier
f 2,39.
INDRUKKEN.
(Ingezonden.)
Kent gij monumenten P Ongetwijfeld, maar niet
alle monumenten zijn dezelfde. Er zijn er waarvan
naar Hofdijk's woord een begrip van kracht
uitgaat als van een rots, en toch een geur van lief
lijkheid als van een bloem; een glans van majesteit
als van een keizer op zijn troon, en toch de kinder
lijke naïviteit van een reine maagd. Er zijn er waar
bij ge een psalm in steen of metaal met zijn diepste
en hoogste tonen geniet, de stemmen aller lofzangen,
bezworen in steenen vorm, maar toch nog levende,
trillende en klinkende in het diepst der ziel." Er
zijn er waarbij een geheele geschiedenis u voor den
geest komt. Op de Luthers plaats te Worms b. v.
daar vindt ge zoodanig monument. Wat de pen van
een Merle d'Aubigné heeft geschilderd staat daar ge
modelleerd in steen en metaal voor u. Luther's beeld
in metaal met de rechterhand op den Bijbel wijzend
en het oog vol geloofsvertrouwen ten hemel heffend
staat daar omgeven door allen die in de geschiedenis
der Hervorming vermaard zijn geworden. Luther staat
in dezelfde stad waar hij eens zijn beroemde woorden
(die iedereen kent en ik dus niet behoef te herhalen)
voor den Rijksdag sprak. Hier is het dat ge de ge
schiedenis der Hervorming kunt genieten.
In ons vaderland zijn vele plaatsen die ons ook
aan belangrijke gebeurtenissen uit dien tijd kunnen
herinneren. Een monument als dat te Worms waar
op éénmaal een geheele geschiedenis wordt verhaald
bezitten we niet.
En toch er bestaat ook voor ons een monument,
in anderen vorm, waar we de aandoenlijkste geschie
denissen lezen kuunen. Een monument waarop de
inscriptie van een der steenen in de Westminster-abdij
te Londen zeer toepasselijk zijn zou. Het is deze:
Gebeiteld marmer zal vergaan in stof,
En roem, en naam, en rijkdom gaat voorbij;
Ma&r niet der vromen eer in 't liemclhoi
Hun zegekronen eeuwig duren zij.
Het is het martelaarsboek. Wie heeft dit boek
wel niet eens opgeslagen en wie het ooit zonder aandoe
ning uit de hand gelegd Mag ik u een paar beel
den uit die rijke galerij vertoonen.
Eeus toen er te Antwerpen een ongelukkige weder-
dooper naar de strafplaats geleid werd, trad een
weversknecht uit den volkshoop hem tegen, omhelsde
en kuste hem en zeide, ./broeder, strijd vromelijk tot
der dood toe." Die toespraak deed hem als ketter
kennen, hij werd gegrepen en een weck later zelf
verbrand. Heeft ooit de zelfverloochening heerlijker
uitgeblonken dan in dien eenvoudigen werkman
De Zoon des meuschen is eens verraden met een kus
Met dezen kus der liefde verried de geloofsheld,
vrijwillig zich zelveu.
Bij de meeste martelaars is het vooral hun stand
vastige lijdzaamheid die ons treft. De moed, waar
mee zij vasthouden aan het geloof, dat hun het leven
zal kosten, gaat gepaard met schroomvallige onderwor
penheid aau de regeering die hen vervolgt. In 1561,
terwijl geheel Antwerpen jubelt bij het prachtige
landjuweel, waartoe uit alle oorden van Nederland
de rederijkers samengevloeid zijn, vereenigen zich
in het bosch bij Marcktem vier of vijf honderd pro
testanten tot gemeenschappelijke godsvereeringzij
hopen onopgemerkt te blijven bij de l'eestelijken in
de stad. Maar de drossaard is van dc vereeniging
verwittigd, en overvalt hen met vijf of zes dienaars.
Wat hebben zoo velen van zoo weinigen te vreezen
Wat kan hen zelfs verliiuderen thans den moord van
zoo veel geloofsgenooten te wreken op hun beulen
Maar zonder den minsten weerstand te bieden slaat
de geheele vergadering op de vlucht, en laat toe dat
de drossaard vijf der achterblijvers opbrengt. Welk
een lafhartigheid, niet waar? Doch die vijf gevan
genen hebben toch moed genoeg om voor hun geloof
te sterven.
Maar niet op alle karakters werkt de geloofsijver
gelijkelijker zijn die deu marteldood zoeken met
een onverschrokkenheid en een overmoed, die ons
aan het zoeken van den dood doet denken.
Een ijverig protestant te Doornik tracht te ver
geefs zijn huisvrouw te bekeeren. Al zijn vermanen
en prediken baat niet. Zoo wil hij dan met der daad
zijn geloof tooiieu. Op kerstdag gaat hij naar de
sta tip volle hoofdkerk, en als de priester de hostie
verheft, rukt, hij hem //dien broodgod" uit de handen
verbreekt en vertrapt hem. en roept uit: verdwaasd
volk, kunt gij gelooyen dat dit uw God en Zaligma
ker is Te midden der ontsteltenis eu verwarring, die
zijn daad veroorzaakt, had hij kunnen ontsnappen,
maar hij laat zich giijpen. „Had ik honderd levens,
zegt hij, ik z:u deze daad hondermaal willen herha
len, en honderd dooden sterven ter eer van den Za
ligmaker." En hij doorstaat de marteling, die zijn
verbranding vooraf gaat, standvastig.
Zie dat is ons monument en bij het aanschou
wen er van treft ons meer nog dan de wreedheid
der vervolgers, de edele lijdzaamheid der slachtoffers.
Welk een geslacht dat in zulk een school van be
proeving werd opgevoed
Daarin in lijdzaamheid munten onze dagen
niet uit. Ik houdt er niet van te klagen en tc jam
meren over den t'.jd dien we beleven, veeleer ben ik
er van overtuigd dat er veel in te prijzen is Maar
hierin is m. i. onze tijd zwak, dat bij den geringste»
tegenspoed klachten zonder tal worden aangeheven.
Het is soms of men het bekende Bijbelwoord „In
de wereld zult gij verdrukking hebben" aldus lezen
moet In de wereld zult gij heerschen. Het gebeurt
