CHRlSTELIJR-HISTORISfiH BLO.
0e Middelirorgsehe kermis.
iV. 121.
Donderdag 12 April.
1877.
Verschijnt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag-
wond ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen.
Prijs per drie maanden franco2,
Enkele nomuiers- 0,07
Uitgever:
ALBERT WEDDING,
TE
MIDDELBURG.
Prijs der Advertentiën:
Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 1-
regels ƒ1,Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
Abonnés bulten 31iddelburg- wor-
beleefcl verzocht de verschul-
lïgde abonnementsgelden over liet
ïfgéloopen kwartaal voor den 15en
April a. per postwissel (desverkie-
Bende na aftrek der onkosten) over
maken aan
den Uitgever,
ALBERT WEDDING.
I)c richting, door liet Zuiden vertegenwoor-
heeft zich, vóór zij een eigen orgaan be-
reeds zoo dikwijls daartoe aanleiding be
over de kermis uitgelaten, dat, nu die
kermis op eens in den gemeenteraad is ter
sprake gebracht, wij de gelegenheid tot eene
hernieuwde bespreking niet ongebruikt mogen
Het voorstel van den lieer B. A. Fokkoi-
de kennisin plaats van haar twee weken
vergunnen, te beperken tot eene week heeft
ons aanvankelijk verrast, maar eigenlijk geheel
onbevredigd gelaten. Wij hadden van hem
liever een aanval op de kermis gezien, zoo als
broeder er terecht tegen de staatsloterij
Voor de ingezetenen, die overlast van de
ondervinden, is elke dag vermindering
winst, voor hen die er zich aan ergeren, wordt
die ergernis door inkrimping niet weggenomen.
Het schijnt dat er niets moois (mooi is al
betrekkelijk) kan vertoond worden, niets
't openbaar kan verkocht worden, of er zijii
lieden in overvloed, wie bet om kijken
koopen niet te»doen is, maar wel om in
die vertooning en verkooping verontschuldiging
voor zuipen, rumoer en baldadigheid te zoeken.
Een nationale gedenkdag, een kerkelijk feest,
opeuing eener industrieële onderneming, een
zelfs, is voor menigeen slechts
eene aanleiding tot drinken en uitgalmen van
aanstootelijke liederen.
Ieder weet hoe in overoude tijden de kerkmis
is ontstaan, en hoe zij is ontaard. Laat ons
zien wat zij nu is, al beweren wij niet het
onderwerp u-'t te putten.
De kermis is ten eerste eene jaarmarkt,
aarop verkocht wordt, wat men in groote
gemeenten altoos, hier in Middelburg bijna al-
kan koopen. Enkele kunstproducten kuu-
als er hier geen geregeld debiet voor te
is, door een »uitpakker" in kalme da-
uitgestald, en ten verkoop worden
Daarvoor is geen kermis nood-
k biedt
zij aan de liefhebbers al
lerlei schouwspelen aan, die op andere tyden
evenzeer kunnen plaats hebben. De ervaring
leert dat tooneelvoorstellingen, goochelkunsten,
concerten enz. buiten de kermis, in daartoe
geschikte lokalen herhaaldelijk ten gerieve der
voorstanders worden uitgevoerd, en die voor
standers zullen moeten toegeven dat de warme
dagen van Juli of Augustus, wrakke, volstrekt
niet waterdichte tenten, en een gedeeltelijk op
gewonden publiek het genot niet verhoogen.
In de derde plaats zullen zij, jfe door ver
makelijkheden het volk willen ^veredelen, wel
toestemmen, dat halsbrekende toeren, vleesch-
kleurig gewaad over 't naakte lichaam, bonte
lappen cn klatergoud evenmin als de jaarlijks
in omloop gebrachte poëzie" een veredelende
werking uitoefenen.
Ten vierde is gastronomisch genot, volstrekt
niet het- privilegie der kermis; voor wie 't be
talen kan is er tot smullen gelegenheid genoeg
to vrorcoliafio».
Ten vijfde is de kermis eene gelegenheid tot
eene, in Nederland alleen bekende, tijdelijke
verloving op de proet van jongelieden,
met of zonder medeweten of vergunning der
ouders (hoe hard om die dagen te willen ver
korten eene gelegenheid om elkander, bij
dagelijks weder keer ende pret, onder onmogelijk
vol te houden uitgaven, voor het volgend le
ven te leeren kennen. Hoe menigmaal had
die kennismaking diep betreurde gevolgen
Alzoo is alles, wat men in de kermis »goed
en onschuldig" pleegt te^ noemen öf van het
voortbestaan der kermis volstrekt niet afhan
kelijk, of van een zeer verdachten aard.
Eigenlijk is de kermis een groote vijand van
de zoo hooggeroemde coöperatie, van de door
regeering, postadministratie, 't Nut enz. zoo
dringend aanbevolen spaarzaamheid. Zou men
ooit kunnen gelooven dat dezelfde heeren, die
in de eene kwaliteit op de scholen spaarbank
boekjes uitreiken, in de andere bun patronaat
willen verleenen aan de meest verleidelijke ge
legenheid tot verkwisting? 't Gebeurt niet in
China, maar in Middelburg, dat onder hetzelfde
dak, aan du burgerlijke gemeente toebehooreude,
kermis en spaarbank wordt gehouden!!
Er staat wel niet meer, zoo als in onze
jongensjaren, op de kermisstrooibiljetten: »met
toestemming van het Edel Achtbaar Bestuur",
maar toch wordt feitelijk met die toestemming
grof gespeculeerd op de lichtgeloovigheid en
de beurzen van burgers en buitenlui."
Eerder dan eene geoorloofde o^spanning zou
den wij de kermis eene geweldigeinspanning
noemen. De spreekwoordelijke katterigheid"
na de kermis (men vergeve ons het woord) is
toch niet de gewenschte ontspanning? En
van hoeveel inspanning getuigen niet de oude
boeken der leenbank, dio niet lang geleden
aan onze stads vaderen eene volstrekt niet aan
gename gedwongen lectuur verschaften
Zeer terecht zegt de heer B. A. Fokker: dat
betreurenswaardige schandalen, ongebondenheid,
zinnelijke hartstocht, niet met de kermis wor
den afgeschaft. Kan echter een stedelijk
bestuur het kwaad niet afschaffen, het behoort
daartoe allerminst de gelegenheid open te
stellen.
In de eene raadzitting maakt men wetten
tegen de dronkenschap, in de andere neemt
men een besluit, dat vrijheid geeft om de kroe
gen tot laat in den nacht open te zetten.
In de eene raadzitting verbiedt men op strafte
nachtelijk straatgerucht, in de andere opent
men gelegenheid daartoe. Het is toch maar
al te waar, dat in de kermistijd de bepalingen
tegen brutaal en zedeloos gehuil buiten wer-
Hebt gij ooit, bestuurders van Middelburg,
het ontuchtig gezang, het dronkemans gejoel,
het baldadig gebras gadegeslagen, zooals zich
dat op een kermis avond, in 't holle van den
nacht, aan den morgen van den dag des Heeren
onbeschaamd doet hooren en vertoont Hebt
gij dan ooit met zelfvoldoening kunnen zeggen:
ik, die belast ben met het waken voor het
heil mijner medeburgers, ik lieb die hel over
onze stad helpen loslatenik heb den dam
helpen doorsteken, waardoor die stroomen van
ongebondenheid naar binnen vloeien
De heer Fokker heeft u op liet verkeerde
van de door de drankverkoopers in bescherming
genomen kermis gewezen, maar tevens te zeer
gemeend, dat het bestaande recht van bestaan
zou hebben. Als hij verder ziet, en zijn voor
stel in behandeling komt, hopen wij dat hij
zelf een amendement zal indienen, neen, zijn
voorstel zóó zal wijzigen, dat hij op geheelc
afsc b aïïi n g aa n dri n gt
Wat zoo slecht is, als de kermis in onze
tijd is, mag geen genade vinden in de oogen
onzer burgervaderen
Middelburg, 11 April 1S77.
Gisteren raiddag zijn S3. S3. I?B. UI. de Koning;
cn «le Koniugiss, Prins Alexander en Prins Hen
drik met gevolg naar Amsterdam vertrokken, om daar
eenige dagen te vertoeven.
De Tweede Kamer der Staten-Generaal is tot
hervatting barer werkzaamheden tegen 17 April a.
bijeengeroepen.
Naar het Vad. verneemt, heeft Z. M. de Koning;
Maandag de rechterlijke wetten bekrachtigd.