HANDELSBERICHTEN. zou meer te zeggen zijn, doch dit tot volgende gelegenheid. Thans de vraag: wat is >or ons in Juni te doen? Antwoordt: leden en voor de Tweede Kamer der Staten Generaal. wat verband nu staat dat werk tot den strijd der esten, die onder ons gestreden wordt Gij weet dat grondwet van 1848 de volkssouvereiniteit prokla- sert. Het volk maakt zelf zijne wetten, naar welke t geregeerd, of liever, bestuurd wil worden, en t doet dit door zijne vertegenwoordiging, de Tweede Die kamer moet het geheele volk verbeelden, artoe worden hare leden door het volk gekozen, et volk? Neen, slechts een klein gedeelte er- n, dat een zekere som in de belastingen betaalt, a stelsel, afgezien van al het andere, van dien aard t kroeg- en bordeelhouders kiezers kunnen zijn, ter- jl adelijke heeren, burgemeesters, doctoren, advo- ten, predikanten, schoolmeesters het dikwijls niet nnen. Gezwegen van onze nijvere, en dikwijls ed ontwikkelde kleine burgerij, die, met de werk- denstand, de onderste laag der maatschappij, en het fondament des volks, uitmaken. Wat dunkt is een alleen door die kiezers gekozen kamer niet rare volks vertegenwoordiging Doch wij zijn nog niet. De door eenc meerderheid in diezelfde Kamer bewerkstelligde indeeling des lands in en hunne formatiëu, maken het mogelijk t 1, iemand die slechts, soms minder, dan, 300 immer, op zich vereenigt lid der Kamer wordt, •wijl een ander, die boven de 1000 had, er buiten sef; 2, dat diezelfde meerderheid, door van het eene Bsdistrict wat af te nemen en bij het andere te egen, het altijd in hare macht heeft mannen van re kleur in de Kamer te brengen; 3, dat die partij, thans de meerderheid in de Tweede Kamer bij de laatste verkiezing, p. m. 4000 stem- minder ha d dan hare tegenpartij, en dus geen geval de uitdrukking van de meer- des volks is; 4, dat om eenig voorstel in de hel zij het ministerie of zij zelve het indiene, wet te verheffen natuurlijk onder voorbehoud n de toestemming der Eerste Kamer, door de Provin- ile staten gekozen, en de sanctie des konings t genoeg is, om één meer door de helft der stem- m, van de op het oogenblik aanwezige leden, daarop vereenigen. Oordeel nu zei ven, of dusdanig tot ind gebrachte wet, de wil des volks zij. Die st stekeblind voor alles is, ziet dat we hier te -en hebben met eene factie, dezelfde, maar in een deren vorm, die voor 1795, onder den naam van regeering of familie aristoatie bekend was de rechten der burgerij mei voeten trad. En naar het aangegeven systeem zijn de verkie- voor en de handelingen van provinciale staten gemeentebesturen. Overal hetzelfde gedrochtelijke ding hetwelk, onder den naam van volkssouverei- dat volk overlevert aan de heerschappij van n, die voor geen gering deel zijn uitschot zijn. Of een kroeg- en bordeelhouder iets beters En vormen niet een aanzienlijk deel van het kiezersperso- el in onze groote steden, die juist de afgevaardig- n ter tweede kamer zenden, welke de heerschende rtij vormt? In dat kiesstelsel komt op wettige wijs, d. i. naar t voorschrift der tegenwoordige wetten, geen ver- dering, tenzij er verandering kome in de tweede mer, door daar leden te doen komen dienaar recht en volgens den geest der grondwet, het ge- ele volk, en niet een gering deel daarvan stem willen ven, in wat zijn zedelijke en maferieele belangen treft. Want ook de zedelijke belangen der natie zijn handen van die tweede kamer, althans zij eigent ;h die toe. De grondwet bepaalt, dat overal van erheidswege voldoend onderwijs zal worden gegeven, de meerderheid der kamer verklaart dat dit: v o 1- o e n d, beide ten cpzichte van de hoeveelheid en gehalte, zoowel als de godsdienstige strekking van t onderwijs, zal uitgemaakt worden, niet door de ders, niet door de natie, maar door de regeering, i. onder het bestaand stelsel, door eigen partij. nu krijgt voldoend al eene zonderlinge ;eekenis. In iedere buurt, in ieder gehucht, scholen, prachtige, en minstens op ieder 40- a 5Otal loolgaandc kinderen één onderwijzer. Het getal igere burgerscholen, voor meisjes ook, moet noodza- tk vermeerderd worden, en misschien krijgt gij er spoe- teene te Retranchement, Gapinge, Bommenede, Schore, raar niet al. Te Waterlandkerkje een ambachts ol en te Middelburg eene voor landbouw en uishoudkunde. Waarom niet Reeds worden stad landbouwkundige die dit heeten voordrachten gehouden, tng krijgt ge ook winkelscholen, voor beiderlei de verschillende vakken van kruideniers- en J)at leest ge daar boven de deur. Natuur- ir rekening van de schatkist, mede door ;uld, maar waarvan de meerderheid in de sleutel heeft. Gij dacht dat Z. finantiën baas was van het geld xderheid van de tweede kamer beslist over inkomsten en uitgaven, lees maar de ge schiedenissen der begrootingen. Nu, wat de hoeveelheid van onderwijs belangt, daartegen hebben gij en ik niets, mits het op ver standige wijs geregeld worde. Ook niet dat het dooi den staat betaald worde, mits hij nu ook alle on derwijs bekostige, en dat doet hij niet. Wat is de zaak. De meeste, verreweg de meeste, inwoners van ons vaderland achten alleen opvoedend onderwijs voldoend te zijn voor hunne kinderen en voor opvoeding godsdienst natuurlijk dezelfde, die elk ouder voor zich zelf voor de alleen ware houdt onmisbaar, terwijl de regeerende minderheid, óf geene opvoeding wil, of die gebaseerd wil hebben op eene godsdienst, die alleeu haar voldoet, en die ze gelieft neutraal te noemen. Niets anders dan het moder nisme, mijn vriend, dat, onmogelijk in elke kerk of synagoge, omdat het er ongerijmd is, de volksgeest zoekt te overmeesteren door de school, de school door allen betaald, niet het minst door hen welken die school niet willen, terwijl zij, die bijzonder onderwijs verkiezen, daarvoor grof geld moeten betalen. Kosteloos onderwijs op de staats school; het spreekt van zelf om ze vol te krijgen en de bijzondere leeg. Hooge traktementen aan de on derwijzers op de staatsschool; dan moet of de bijzon dere dit ook geven óf haar onderwijzers verliezen. Vraagt ge als staatsburgers, die mede de schatkist vult, sub sidie voor uwe school, of restitutie van wat ge, door het bijzonder onderwijs, aan den staat bespaart, dan zijt ge niet ontvankelijk d. w. z. gij vraagt niet wat de wet u geven kan, wordt hooghartig afgewezen, misschien ook wel op kwajongens manier bespot en uit gelachen. Dat is nu naar de voorstelling der heer schende mindeikeid, de wettige toestand, mij dunkt daarin moet verandering komen. En die verandering is er, zoodra eene andere meerderheid van stemmen in de Tweede Kamer, eene andere ver klaring en toepassing van de grondwet geeft. En dusdanige andere meerderheid, die recht en gerech tigheid wil voor alle gezindheden in het vrije Neder land, is niet te verkrijgen dan door de stembus. Dus, in Juni stemmen. Maar welke afgevaardigden Eenvoudig de zoo- danigen, die genoegzaam ontwikkeld zijn, om dusda nige betrekking eervol te kunnen bekleeden. Die ook eene onafhankelijke positie hebben in de maatschappij. Is dit alles? Neen, er wordt meer in hen gecischt. Moeten ze orthodox-Gereformeerd, Luthersch, Evan gelisch, Roomsch-calholie'.c Houd, bid ik u, op. Laten er mannen gekozen worden, onverschillig wat hunne kerkelijke belijdenis zij, die er eene overtuiging op na houden en wier overtuiging wij genoegzaam kennen. Laten ze vooraf eene ronde verklaring af leggen, dat ze den modernen tijdgeest niet willen, hem zullen bestrijden, en mede zullen werken aan eene eerlijke uitvoering der Grondwet. Eu was die grondwet ook in strijd met de beginselen van het Goddelijk recht, zooals het door hen wordt verstaan, die gelooven aan eene Godsopenbaring, dat zij ook niet zullen aarzelen haar zelve te helpen wijzigen. Zulke mannen te vinden! Mijn vriend, laat ons maar beginnen met hen te zoeken. En dus, al dadelijk aan het werk. Een ruimen blik hebben wij noodig voor die over onze naasten gaat, en een engeu over eigen hart en geweten. Ons wel rekenschap te geven van wat de vijand is en wil, en hem met gemeenschappelijke kracht bestrijden. Onderling gekibbel moet ophouden, en plaats maken voor gemeenschappelijk overleg. Geen rust mogen wij nemen voor de vijand geslagen is, en met ernst en biddend hebben we ons voor den strijd te berei den, dan zal God met ons zijn; onze vijanden zijn ook de zijne. Eene meerderheid moeten we hebben in de Tweede Kamer, en om die te verkrijgen moe ten we in Juni beginnen onze leden te kiezen. Ziedaar wat we hebben te doen. Nu weet ik wel, dat ge soms hel gebruik hebt, van mijne brieven te laten drukken, en dit zoudt ge met dezen ook kunnen doen. Mij wel, mits ge er eerst de fouten wat uitschept; ik heb in haast geschreven en heb geen tijd tot verbetering. Groet al de vrienden. God zij met u. Uw vriend, T. T. J. van Rooy, geb. Holthuizen, z. P. van Dijk, geb. van den Ende, z. J. A. Tazelaar, geb. van den Broek d. Overleden J. Bosschaart, wedr. van M. Davidse, 92 j. H. S. van Manen, d. 8 ra. J. T. de Haan, man van M. E. Heijliger, 34 j. J. C. J. Pouaart, vrouw van C. P. Kruijff, 30 j. Burgerlijke stand van Middelburg. 25 Maart1 April. OndertrouwdJ. A. van Eijbergen, jm. 34 j., met C. P. Abée, jd. 21 j. B. M. van Lodensteijn, jm. 31 j., met J. L. Agelink van Rentergem, jd. 25 j. P. van Wickeren, jm. 38 j., met A. A. Claase, jd. 33 j. Bevallen: W. A. Klinge, geb. Bosdijk, d. M. Bal- jeu, geb. Roeting, z. II. Beckers, geb. Heijman, d. J. Minaard, geb. Schippers, z. C. A. Niesthoven, geb. Hijsackers. z. J. Uivel, geb. Ferron, d. J. Poppe, geb. Koppejan, d. J. de Voogd, geb. de Voogd, d. J. C. Witman, geb. van Oosien, d. E. Pieters, geb. Rekel hof, d. J. C. J. Kruijf, geb. Pouaart, z. (levenl.) G. Burgerlijke stand van Goes. Van 2430 Maart. Bevallen: E. Freeze geb. Fraanje, z.J. Boogeit geb. Wiskerke, d. J. Hengstmangers geb. Reigel, d. E. J. Moeleker geb. Leempall, d.A. Rottier geb. Kolc, z.A. Heinsdijk geb. der. Hartigh, z. Overleden Otto Frederik Abraham de Thouars, 4 j. Scheepstijdingen. Binnengekomen te Middelburg 1 April het fregatschip Gebr. v. d. Beek kapitein Bouwmeester met koloniale waren uit Oost-Indië. CORRESPONDENTIE. Naar aanleiding van de doopgeschiedenis te Bres- kens, vermeld in ons No. 111, werd door ons een ingezonden stuk ontvangen, dat, daar het niet tegen spreekt het feit door onzen correspondent vermeld, niet kan geplaatst worden. Vermelding en beoor deeling van publieke feiten is het recht der pers. Graanmarkten enz. Rotterdam, 3 April. Op de veemarkt waren gisteren en heden aangevoerd: 1 paard, 882 runderen, i27 vette- en graskalveren, 142 nuckte.e kalveren,47 schapen of lammeren, 191 varkens, 125 biggen, 3 bokken of geiten. De prijzen van het vee, besteed ter markt van heden waren als volgt: Runderen le kwaliteit 88 c., 2e kwal. 74 c., 3e kwal. 58 c.; Kalveren le kwal. 130 c., 2e kwal. 110 c.; Schapen 95 c., alles per kilo. De handel in het magere vee was iets vlugger. Oostburg 4 April. Ondanks veel vraag was er door geringen aanvoer weinig handel. De prijzen liepen als volgt tarwe f 10.75 a f 11.rogge f 7.70 a f 8.win- tergerst f 6.60 a 1' 6.80 paardenboouen f 6.50 a t 7.40. Prijzen van effecten. (PER TELEGRAAF.) Amsterdam, 4 April 1877. Nederl. Certiüc. Werkelijke schuld. 21/« pet. 645/,fi dito dito dito 3 76:,/g dito dito dito 4 1011/, Loten stad Rotterdam 3 100 dito dito Amsterdam 3 lÜO'L Rusland Obligatiën 1798/1816 5 983/s Certafic. Inscr. 5 serie5 693/4 Obl. Hope Co.1855 Ge serie i 5 833/, dito f 1000 1864 5 96 dito L. 100 18725 85»/, dito L. 100 18735 S55/s Loten 1S645 143 Loten 1S665 139 ïnscr. Stieglitz Co. 2e a 4 L. 4 Obligatiën 186769. 4 7 ö1/# Aand. Spoorvv. Gr. Maatsch. 5 106 dito dito4 Aand. Kiew-Brest 5 dito Baltische spoorweg. 3 4S Oblig. spoorweg Poti-Tillis. 5 92'/2 dito dito Jelez-Griasi 5 88 dito dito Jelez Orel 5 OO'/j dito dito Charkow Azow. 5 847/s Polen. Aand. Warschau-Bromberg. 4 dito dito Weenen. 5 Oostenr. Oblig.metal. in zilv.Jau./Juli. 5 555/18 dito dito April/Oct. 5 557/a dito in papier Mei/No v. 5 5111/lfi dito dito Febr./Aug. 5 52y8 Italië. Oblig. Z.-Ital. spoorweg 3 415/s Spanje. Obligatiën Buitenl 1 ll3/., dito Binnenlandsche 1 Portugal Obligatiën3 527/s Turkije. Inschrijving Alg. schuld5 ll1/; Obligatiën 1869 6 13 Egypte, dito 1868 7 51 dito 1S737 Amerik. Obl. Vereenigde Staten 1904. 5 104lt/is dito dito dito 1SS5. 6 993/s Brazilië. Oblig. 1S6341/, dito 1S655 957/» Prijzen van coupons. Amsterdam, 4 April. Metall f 20,55; dito zilver f 22,15 Div. Eng. per g f ll,82y«; Eng. Portugal per ffi tSpaansche piasters f ,60l/-v. Amerikaansehe dol lars (in goud) 1' 2,44l/2. Amsterdam, 3 April. Metall. r 20.55; dito zilver ƒ22,171/; Div. Eng. per R* 11,S2l/2; Eng. Russen per .5 11,97V_-, Eng. Portugal per ft' f Frans 47,55; Belg. 47,55; Pruis ƒ58,50; Ilamb. Russen 1,42Rus sen in Z. R. 1,45V3 Poolsche per ii Poolsche Der Z. R. f 363/4; Spaansche piasters ,61; Spaansche binnen landsche f.53; Amerikaansehe dollars 2.441/» papier f2,31. 1 F

Krantenbank Zeeland

Het Zuiden, Christelijk-historisch blad | 1877 | | pagina 3