ïicrh, jichool rit iciuliitg.
GEMENGDE BERICHTEN^-
BUITENLAND.
te helpen in liet bijeenbrengen van hare statistische
gegevens? Ons dunkt van neen. Immers, waartoe
zullen die gegevens gebruikt worden Tot bevordering
van het onderwijs, is het antwoord; o ja maar het
is genoeg bekend, dat de genoemde vereeniging al
leen heil ziet in het „neutrale" ouderwijs, cn
met alle macht dat onderwijs uitbreiden wil, ten
kosle van allen, en dus ten nadeele van de Chris
telijke school. Bepaaldelijk met betrekking tot. bewaar
scholen, waarvan een zeer groot gedeelte thans in on
zen geest is, wil zij den Staat er toe brengen, om zich
ook met dat gedeelte der opleiding te bemoeien, en
om ook op dat gebied de concurrentie met de bij
zondere school te aanvaarden; en het tal van „neutrale"
bewaarscholen, die alsdan overal op algemeene kosten
zouden moeten verrijzen, zou natuurlijk op zeer vele
plaatsen het voortbestaan der christelijke bewaarschool
onmogelijk maken. Moet dan ieder, die bij de oplei
ding der jeugd van het christelijk beginsel bet meeste
verwacht, niet, juist omdat liij dit beginsel wil hand
haven, zijne medewerking weigeren aan de pogingen
van „Volksonderwijs"? Moet de in een vesting be
legerde klaar staan om dengene die hem benauwt te
helpen, ook wanneer hij weet dat die hulp hem te
eerder ten val zal brengen Neen het geval is hier
eenigszins anders dan in de gelijkenis van den barm-
liartigen Samaritaan. Het hulpbehoevende onderwijs is
een tweeling het openbare „neutrale" en bet chris
telijke en er zijn ook twee helpers, die we kortheids
halve liberalen en orthodoxen noemen. Beide heb
ben olie, die zij in de wonden gieten willen en nu
zegt de orthodoxe tot den ander laten we samendoen,
en dan met de gemeenschappelijke middelen beide
wonden helpen maar de liberale antwoordtneen
ik heb alleen wat over voor den gewonde van ir.ijne
richting, en zelfs moet ik om hem te helpen ook van
uwe olie hebbende gewonde van uwe richting moet
het dan maar doen met de olie die u overblijft, en
als die niet toereikende is moet hij maar sterven.
Welke van die twee redeneeringen zou het meest christe
lijk zijn, en aati de strekking der gelijkenis beantwoor
den
We hebben over deze drie punten eenigszins moe
ten uitweiden, om onzen indruk en onze slotsom vol
doende te motiveeren. En die slotsom is dan, ge
heel in tegenoverstelling met die van de redactie der
Middelb. courant
Het is uit de medegedeelde feilen en stukken op
nieuw gebleken, boe treurig, hoe schadelijk, hoe verder
felijk de thans hier te lande bestaande schoolstrijd
werkthoe mannen, die getoond hebben eerlijk en
humaan te zijn, enkel daardoor licht met bitterheid
en wantrouwen vervuld worden hoe enkel daardoor
de gewenschte samenwerking wordt belemmerd en
belet; en hoe de groote zaak, die ons alleen ter
harte gaat, liet. onderwijs der jeugd, daardoor lijden
moet.
Tot hoe lang zal die toestand nog moeten
duren
Uit de liberale pers vernemen wij, dat de leden
onzer partij in de tweede kamer bij gedrukte en in
de sectiën verspreide siotii tegen het wetsontwerp op
het lager onderwijs positie zouden genomen hebben.
Daar men de christelijk-historische pers hiervan on
kundig heeft gelalen, zijn wij niet dadelijk in de ge
legenheid dat manifest te bespreken.
Middelerwijl komt in het Dagblad van Zuid-Hol
land en 's Gravcnhage van heden die nota iu zijn
geheel voor. Daarvan geven wij dus thans reeds een
overzicht, zie pag. 3.
Intusschen een paar opmerkingen aan het adres
der Middelburgsche courant. Deze neemt, de gelegen
heid Ic baat om eene minder aardige lieflijkheid aan
liet adres onzer mannen te richten, nl. deze: „de nota
is gesteld in den korten saamgedrongen stijl, waar
mede de partij dien van Groen pleegt na te bootsen."
Dat nabootsen is eene alhcel lcelijkc aantijging. Im
mers, l e s t y 1 e, c est l'hoinme, ieder man
van karakter heeft zijn eigen stijl, en we zouden ons
laag aanstellen in de oogen van vriend en vijand als
we bij toevallige overeenstemming bv. gingen schrij
ven, dat de Middelburgsche courant de stijl van X
of Y ging nabootsen, omdat we daarmede haar redac
tie met liet brandmerk van onbekwaamheid zouden
bestempelen.
Kennelijk, zegt het Dagblad, is hetgeen de N. It. j
C. heeft medegedeeld een schema, waarin de stijl van j
dr. Kuyper gemakkelijk is te herkennen. Misschien j
blijkt het later nog wel dat de z. g. nagebootste stijl
van Groen, herkomstig is van het bureau der N.
R. C.
Verder merkt de Middelburgsche Courant op, dat
hetgeen onze partij thans als haar voorstel zou ge
formuleerd hebben, onbestaanbaar is met art. 194
der grondwet. En toch is wijziging' van dit artikel
reeds lang van ons programma afgeschreven Onver
klaarbare tegenstrijdigheid Ja, de anti-revolutiona:ren
zijn onverklaarbaar tegenstrijdig. Gelukkig dat de
M. C. liet zegt. Wie evenwel met kennis van zakeu
wil oordeelen en bestudeeren wat van onze zijde geschre
ven is, vooral door den heer Groen zeiven (o. a. in de
Ned. Gedachten van 1875 no. 4, 5 en 6) verstaat de con
sequentie der zoogenaamde inconsequentie wel; die weet
dat de eisch tot grondwetsherziening, ofschoon niet
altijd op den voorgrond tredende, altijd en onvermin
derd blijft, zoodra ook den tegenstanders gebleken
is, dat, zonder deze afdoende herziening, herstel van
grieven onmogelijk is. Doch wi! men en kan men
van de zijde der tegenpartij, met behoud van het te
genwoordig art. 194 der grondwet, met ons meewer
ken tot herstel der grieven, tot eene eerlijke oplossing
der schoolkwestie, welnu dan, maar ook dan
alleen, laten we art. 194 wat liet is, en zooals het
door den grondwetgever in 1848 is bedoeld. Wil
men dat niet, dan zeggen we ook bij den eisch tot
grondwetsherziening, wat de heer Gangel bij de dis
cussie bij mr. Kerdijk te Lemmer op 29 Januari jl.
heeft gezegd N ou s Maintiendrons"
(Wij volharden).
Eindelijk zegt de M. C. dat het niet anders dan
wenschelijk genoemd kan worden, dat onze partij het
debat bekort, door zich aan alle discussies te onttrek
ken. Dat kan niet ernstig gemeend zijn, tenzij men
lichtschuw en zoo door partijdrift verblind is, dat
men meent alle wijsheid in paebt te hebben. Ieder
eerlijk en rechtschapen man, wien het om waarheid
te doen is, hoort gaarne zijn tegenstander, ook al is
hij van de deugdelijkheid van eigen inzichten overtuigd;
immers de redenen van zijn tegenstander gepaard
met ernstig zelfonderzoek, kunnen hem slechts te meer
van zijn goed recht overtuigen. Maar al is het ook
dat we wel eens betreuren dat somtijds de liberalen
meer in hun stemmen dan door hun spreken toonen
wat geest hen bezielt, nogtans ts het niet aan te ne
men dat deze wensch onthouding bij de discussie
het verlangen der liberale partij zou zijn.
In de zitting der Tweede Kamer van jl. Woensdag
is medegedeeld, dat tot rapporteurs over liet
wetsontwerp tot herziening der wet op het lager
onderwijs door de afdeelingen der Tweede Kamer
gekozen zijn de heeren Mees, Kuyper, Kappeyne van
de Coppello, Jonckbloet en Messchert van Yollenhoven.
Tegen de volgende week zijn eenige wetsontwerpen
voor de openbare discussie aan de orde gesteld. Tot
rapporteurs over het voorstel Haffmans, het recht van
antwoord, zijn gekozen de heeren Geertsema, Begrara,
van Houten, Creraers en Des Amorie van der Hoeven.
Na afloop van de zitting der arrondissements-recht-
bank te Goes van Zaterdag 11. had een niet alie-
daagscli voorval plaats. Zekere zich noemende Charles
Louis de Caluwe, tijdelijk gedetineerd in het huis
van arrest ter zake van zoutsmokkelarij, had te dier
zake in die zitting terecht gestaan en werd daarvoor
tot eme geldboete veroordeeld, waarop zijne onmid-
delijke invrijheidstelling volgde, zoodat hij zich reeds
op Goesclie vrije wegen bevond. Intusschen werd
bericht ontvangen, dat genoemde veroordeelde niemand
anders kon zijn dan de, ter zake van crimineelen
diefstal in den nacht van 24 op 25 September 1876
onder Clinge gepleegd, gesignaleerde Petrus van Bun-
deren, bijgenaamd Kallootler.
Dit gaf aanleiding om liem de voortzetting van
zijne wandeling langs den Singel te verhinderen, en
hem zijn oud logement (huis van arrest) nogmaals te
doen binnentreden. Aldaar ondervraagd, bleef hij hals
starrig volhouden de Caluwe genaamd te zijn, naar
aanleiding waarvan Woensdag een groot aantal ge
tuigen, zoo uit het vierde district als uit Belgie,
waren opgfroepen, ten einde den gewaanden de Ca
luwe te herkennen. Allen waren dan ook eenstemmig
in hunne herkenning van Petrus van Bunderen in
genoemden persoon, en hoe onaangenaam die her
nieuwde kennismaking ook was, eindigde hij toch
met volledig te bekennen destijds den naam van Ca
luwe te hebben opgegeven om aan de vervolging voor
genoemden crimineelen diefstal te ontkomen. Naar
men mededeelt, beeft hij ook zijn schuld aan dat mis
drijf bekend.
In verband met een dading met de ambachtsgerech-
tigden van heeft het Rijk voor
(luizend gulden aangekocht een perceel schor en slik,
gelegen voor den dijk van den Westkerkepolder,
grenzende aan de slikken waarover de dading loopt.
Met mr. Tak van Poortvliet, als eigenaar van den
Joanua-Maria-polder, is een overeenkomst gesloten,
waarbij deze den dijk van dien polder en de daarbij
behoorende voorgronden ten behoeve der Rijks-buiten
gronden belast met de erfdienstbaarh
naar den naastbijzijnden openbaren weg eï^H
gen betaling door den Staat van eene som l'
VL
Blijkens een bij de Regeering ontvangen té^
van gister-avond is te Emden de veepest uitgt
sten. Dien ten gevolge zijn aldaar gestrenge nrii
gelen verordend. »t-
En oflicieele bekendmaking in het Dresdener
ual van 6 dezer, houdt in dat ook in de nabi;
van Dresden op een boerderij de veepest zich 1^
geopenbaard. Kj
hg
Beroepen tot pred. bij de N. H. G. te rf.
Rhenen A. E. van der Dussen Harmeien. 7
's Gravenhage J. A. de Vlieger Katwijk a.
Bedankt voor het ber. der N. H. G. te
Hardenberg N. A. de Gaaij Fortman Elde.
Aangenomen het ber. tot pred. bij de C. G. G.
Heusden J. van Andel Wijhe.
De Goessche courant past de straf van opeft
baarmaking (de eenige die bestaat) toe op een mi
die zijne honden, die hem als trekdieren het bro>l|
helpen verdienen, op de onmenschelijkste wijze mi tr
handelde. Moge het publiek nu van hare zijde medi^
werken dien schuldige zedelijk te straffen. u
Volgens een bericht uit Roermond in hel Vau
heeft aldaar eene kiezersmakerij plaats gehad, door vo<
14 eenvoudige lui te Maasbracht schipperspatent 4
nemen. Onder die nieuw gemaakte schippers komt^
voor een 7 5jarig barbier en een hondenslager (stok j
man) in de groote kerk, tevens sjouwerman.
De Arnh. Ct. maakt de opmerking, dat de lei
der en drie zijner adviseurs tot afdeelingsvoorzitter'
zijn gekozen, en dat de natie daarin reeds de vrucli
ten plukt van de reorganiseering der liberale partij
De heer Blussé van Oud-Alblas, die het initiatie"
nam, wordt echter onder die voorzitters gemist. D<
Arnh. Ct. hoopt dat dit geen ondankbaarheid van d<
liberalen, maar spel van het noodlot is. Uit de sa
menstelling der sectien blijkt dat de Heer Blus&
weinig kans had ditmaal in aanmerking te komen.
Uit Wateringen wordt van 6 Febr. gemeld'
Het dak der achter de uitspanning, De Boskani, var
J. van der Meer, alhier staande kolfbaan, zou hede.
ochtend met eenige kelderwinden opgewonden worden
Men had echter een en ander niet van behoorlijk
dwarsschooren voorzien, 't welk ten gevolge had, da»
toen de opwinding niet op alle punten juist gelij1
matig geschiedde, het dak, zoodra het zijne steunpunt»
verloren had, begon te draaien en eindelijk met ee.
geweldigen slag in elkander stortte, daaronder eei
vijftal personen, waarbij ook de eigenaar, bedelvende
De vier eersten kwamen allen met den schrik er af
doch de laatsten heeft zich zwaar bezeerd.
Drie personen te Sas van Gent, zijn als verdacli
van het stelen van pluimgedierte in hechtenis ge
nomen.
Behalve te Amsterdam bestaan hier en daar no?
altijd pauselijke consuls. Men meent dat de Italiaan-
sche regeering geprotesteerd heeft tegen dit doelloo^
geworden ambt. Te Amsterdam zal de wegneiu,
van wege de politie geschieden.
Het nieuwe stationsgebouw vau den Néd.
spoorweg te Rotterdam zal 1 Maart in dienst gest<A
worden.
Het vloeken wordt in den staat Maine met
dollar per vloek op zon- en feestdagen gestraft; o
werkdagen is de boete een dollar. De opbrengs
dezer boeten wordt voor de eene helft besteed tc)
het bouwen van een nieuw staats-kapitool, voor d
andere helft als bijdrage tot de oprichting van eeg
rijkskrankzinnigengesticht.
Het ontslag van Slndliat-lPacIift en het optrede"
van EdBacm-Paclia is schering en inslag in t
buitenlandsche nieuwstijdingen. En het is en blij.(
dan ook een merkwaardig en verrassend feit, dat l
Staatsman, op wien Europa zijne blikken met volled**
vertrouwen gericht had, in het midden van zijn tdj-
umf, na onmiskenbare teekenen van geestkracht 3c
overwinning, plotseling van het tooneel zijner wei.5]
zaamheid wordt afgeroepen en heengezonden naar
streek, waar niet veel kwaad, maar gewis ook 4I
veel goed te doen is. De gang van zaken zalriJ
voor zoover we uit de berichten besluiten mog&^|
zoo al dezelfde blijven. Het wordt aan Eurojjjfl
voudig als eene persoonsverwisseling voorgestfa^H
nieuw opgetreden groot-vizier is een acbl^jH
hoogst beschaafd en ontwikkeld staatsm^^H
vulde betrekkingen, als voorzitter
State en gezant te Berlijn pleiten
beid. Hij is voorstander vaiv>j^H